Katalog

28 ARALIK 1984 DIŞ HABERLER CUMHURİYET/3 Reagcuh, Afanistanhn işgalinin 5. yddönümünde sert çıktu Çernenko, halk önüne çıktı Sovyet Devlet Başkanı Konstantin Çernenko, dün Sovyet yazarlanna altın orak çekiç madalyaları dağıtımmm töreninde haZir bulundu. Savunma Bakam Ustmov'un cenaze törenine katılmayan Çernenko'nun ağırhasta olduğu yolunda söylentiler vardı. (a.a.) Işgal, yumuşamaya engel BBC, Reagan'ın Cenevre görüşmeleri öncesinde yaptığı "sert" konuşmayı "sürpriz" olarak niteledi. Dış Haberier Servisi Sovyetler'in Afganistan'ı işgali dun beşinci yılını doldurdu. lşgalin yıldönumu nedeniyle başta ABD olmak uzere bir dizi ülke Sovyet birlıklerinin ülkeden çıkmasını, işgalin son bulmasım isteyen mesajlar yayımladı. 5 yıldır Sovyet işgaline karşı savaşan direnişçiler bugüne kadar 950 bini siv il, 50 bıni askeri bir milyon ka>ıp olduğunu açıkladılar. ABD Başkanı RonaJd Reagan onceki gun yaptığı açıklamada Afganistan'daki Sovyet askeri varlığını kınadı ve Sovyet işgalınin MoskovaAVashington arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinde büyük bir engel olduğunu soyledi. Reagan, "Afganistan sortınu karşısında sessiz kalamayız, kalraayacağız. Bu sorunun çözumiı için çağnda bulunan iilkeleri destekli>onız. Afgan halkı, 5 yıldır Sovyet ordularına karşı kararlı şekilde direniyor" dedi. BBC radyosu, Reagan'ın mesajına ilişkin yorumunda, Birleşik Amerika Başkanı'nın Cenevre'de yapılacak ShultzGromiko goTüşmesine ikı hafta kala bu denli "katı" bir yaklaşım ortaya koymasmı "sürpriz" olarak nitelendirdi. BBC mesajın, Birleşik Amerika yönetimi içinde ortaya ınsan yapısı kuyruklu yılâız gerçekleşti 78 milyon dolara mal olan yıldızın ömrü kısa oldu. Şimdilik pratik yararı da yok. Dış Haberier Servisi ABD Ingiltere ve Federal Almanya'nın dün ortaklasa gerçekleştirdiği bir deney sonucunda gökyüzünde kısa süre için de olsa insan yapısı bir kuyrukluyıldız doğdu. AP'nin haberine göre, yedi uydunun sırayla yerden 97 bin kilometre yüksekJikte ikişer teneke dolusu baryum tozu boşaltmasıyla kısa aralıklarla bir kuyrukluyıldız canlandınldı. 78 milyon dolarlık harcamayla gerçekleştirilen kuyrukluyıldız, ABD'nin guney bolgelerınden izlenebildi. Deney, "güneş rüzgân "nı ölçmeyi amaçlıyor. "Güneş rüzgân", güneşın çevreye yaydığı ve saatte 1 milyon 600 bin kilometre hızla uçuşan "plazma" adlı maddeden oluşuyor. Plazma, maddenin 67 bin derecelik ısılann uzerinde, atomlarının elektron ve proton düzenlerinin bozulup, dağınık bir halde bir arada bulunduğu durumdur. Birer olu gezegen ya da başıboş dev göktaşlan olan kuyrukluyıldızlann çevresinde toz ve irili ufaklı kaya ve taşlardan oluşan bir bulut bulunuyor. Parçalanan gezegenlerin kalıntıları oldukları tezi de bu olgudan kaynaklanıyor. POLTTIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Weinberger Shultz çekişmesi ABD Savunma Bakanı Caspar Weinberger"\n geçen hafta ABC Televızyonuna "yıldızlar savaşı" dıye adlandırılan füzesavar ' programına ilişkin yaptığı açıklama, Dışişleri Bakanı George Shultz'\a aralannda giderek kızışan rekabetin yeni bir göstergesi idi. Aslında Reaganın yönetıminin iki yüksek düzeydeki yetkilisi arasındakı ilişkıler son zamanlarda rekabet boyutlarını aşarak, apaçık sert bir çekışmeye dönüşmüştür. 22 aralık tarıhlı "Internatıonal Herald Tribune" Gazetesi birinci sayfada manşetten verdiği haberde, Reagan yönetiminin Sovyetler Bırliği ile yapılacak silahsızlanma görüşmelerinde füzesavar sistemi projesinı de (yıldızlar savaşı) pazariık konusu etmeyi düşünduğünü bıldiriyordu. Gazete bu haberine kaynak olarak Dışişleri Bakanlığı'nı gösteriyordu. Bu haberlerin çıkmasından hemen sonra, Savunma Bakanı Caspar VVeinberger, ABC Televızyonuna verdiği ve Sovyetler Birliği'nin sert tepkisine yol açan demeçte, füzesavar projesının Sovyetler'le nükleer pazarlığa dahıl edilmeyeceğıni açıkladı. Böylece, iki bakan arasmdaki görüş ayrılığı bir kez daha su yüzüne çıktı. Yıldızlar savaşı senaryosu, VVeinberger'la ShuKz arasmdaki görüş ayrılıklarından sadece biri. İki bakan, hemen hemen önemli her konuda birbırıne ters düşüyor. Örneğin silahların kontrolü kongsunda George Shultz, 7 ocakta Andrei Gromiko ile yapacağı görüşmede, bazı yeni ve esnek önerıler ortaya atmak istiyor. VVeinberger ise, ABD'nin bilinen tutumunda herhangi bir değişiklık yapılmasına kesinlikle karşı. Savunma Bakanı, esneklık konusunda ilk hamlenin Sovyetler'den gelmesı gerektiğıne inanıyor. George Shultz, yeni füzesavar sistemi konusunda araştırmaların devam etmesi gerektiğıne inanıyor. Ancak bu projenin, Sovyetler'in karadan atılan çok başlıklı stratejik füzelerme karşı pazariık masasına getırilmesi gerektiğini savunuyor. Sovyetler, füzesavar teknolojisınde ABD'nin gerısinde olduklarından, bu silahlara büyük önem veriyorlar. Shultz'a göre, Moskova'yı kaygılandıran bu projeyi pazariık masasına getirmek, silahsızlanma görüşmelerinde anlaşmayı kolaylaştırabilir. Sovyetler, füzesavar sistemine karşılık, çok başlıklı stratejik füzelerinin sayısında önemli indırim yapmayı kabul edebilirler. VVeinberger ise ABD'nin füzesavar teknolojisi konusundaki avantajının pazariık konusu yapılmasına karşı çıkıyor. Savunma Bakanı ABD'nin uzaya füzesavar sistemıni (eğer gerçekleşebılırse) Sovyetler'den önce yerleştıreceğıni düşünüyor Üsteiik, Moskova'yı da füzesavar yapımına zorlamak, Sovyet ekonomisıne çok ağır bir yük bindirecek. VVeinberger, Orta Amerika konusunda da şahin tutumu ile göze çarpıyor. George Shultz'un Nikaragua'da Sandinist yönetimle diplomatik görüşmeleri sürdürmek istemesine karşılık, Savunma Bakanı bu görüşmelerin kesilmesinden ve CİA tarafından bir süredır desteklenmekte olan karşıdevrimci gerıllaların resmen tanınmasından yana George Shultz, ABD'nin Avrupalı muttefiklerine karşı daha anlayışlı ve ılımlı bir politika ızlemesi gerektiğini savunuyor. VVeinberger ise Batı Avrupa ülkelerinin savunma giderlerini artırmakta nazlı davranmaları karşısında sabırsızlanıyor. Özellikle Hollanda ile Belçika'nın topraklarına "Cruise" füzeleri yerleştirmeleri konusunda gösterdıkleri hevessizlik karşısında tedirginliğinı saklamıyor. Sosyalist ülkelere ABD teknolojisi satılması konusunda da iki bakan arasında derin görüş ayrılığı var. Shultz, Varşova Paktı içinde bağımsız dış politika izleyen Romanya'ya bazı teknolojilerin satılmasını savunurken, VVeinberger bu görüşe karşı çıkıyor. Nıtekim Shultz'un tüm çabalarına karşın, Romanya'ya bilgisayar satışı, VVeinberger tarafından bu yaz engellendi. Kuvvet kullanımı konusunda ise ikı bakanın ilginç biçimde rol değiştirdiklerinı görüyoruz. Bu alanda, Shultz şahin, VVeinberger ise güvercın olarak sahnede boy gösteriyorlar. Örneğin Shultz, Grenada ve Lübnan'a Amerikan bırliklerinin gön.derılmesinı ateşli biçimde savunmuştu. VVeinberger ise özellikle Lübnan'a birlik göndermenin tehlikelerine işaret ederek, buna karşı çıkmıştı Ancak Başkan Reagan Shultz'un görüşünü kabul ederek, fiyasko ile sonuçlanacak olan serüvene atılmıştı Shultz, Lübnan'dan çekilmeye de karşı çıkmış ve hava kuvvetlerının Şıı mevzilerinı etkin biçimde bombalamasını önermişti. Son olarak, terorızme karşı mücadele konusunda da iki yetkili arasında görüş ayrılığı bulunuyor. Sertlik yanlısı olan Shultz, teröristlere karşı, suçsuz sıvillerin ölmesi tehlikesi bulunsa bile, mısilleme yapılmasını savunuyor. VVeinberger ise bu konuda daha temkınli bir tutum içinde görünüyor. Başkan Reagan dört yıl önce Beyaz Saray'a geldiğinde en korktuğu olasılıklardan biri. Jimmy Carter yönetimınde Dışişleri Bakanı Cyrus Vance'la Ulusal Guvenlik Danışmanı Zbignıew Brzezinski arasmdaki çekişmeyi andıran bir sürtuşmenin kendı yönetimınde de ortaya çıkması idi. Başkanın korktuğu başına gelmiştir. ABD'nin Kolombiya Büyükelçisi ülkesine döndü ABD'nin Kolombiya Buyukelçisi, uyuşturucu madde kaçakçılannın tehditleri üzerine, bir daha dönmemek üzere ailesi ile birlikte ülkeden ayrıldı. Diplomatik kaynaklar Kolombiya Büyükelçisi Lewis Tambs ile birlikte ABD'nin bazı Latin Amerika büyükelçilerini değiştirmeyi planladığını kaydettiler. , •? DİRENİŞÇİLER 27 Aralık 1979'dan bu yana, sayılan giderek artan Sovyet askerlerine karşı savaşıyorlar. Afganistan 'da 5 yıllık Sovyet işgalinin bilançosu, direnişçilere göre 1 milyon 6lu. çıkan görüş ayrıhklarını yansıttığını öne surdü. Yıldönumu dolayısıyia dünyanın birçok ulkesinde Sovyet işgalini protesto eden gosterilere binlerce kişi katıldı. Hindistan'ın başkenti Yeni Delhi'de 2 bin Afgan mültecisi ve 3 bin Hintli "Çernenko'ya ölum" pankartlanyla yurürken, Tahran'da da binlerce multecinin gösteri yaptığı bildirildi. anlamına geldiğini söyledi. Japon Dışişleri Bakanı Sintaro Abe, Sovyet askerlerinin çekilmesi ve Pakistan'ı bombalamaya son vermeleri çağrısında bulundu. Abe tüm uluslararası çağrılara rağmen Afganistan sorununda herhangi bir ılerleme kaydedilemediğini belirterek, ulkeye siyasi bağımsızlığının ve bağlantısız karakterinin verilmesi gerektiğini savundu. Bangladeş'in İslami Partisi, Sovyet işgalinin yıldönümünü Federal Alman Dışişleri Bakanı Hans Dietrich Genscher, Af. "yas günü" ilan etti. Sovyetler Birliği'nde Afganisgan halkına kendi kaderini tayin hakkının verilmesi gerektiğini tan sorunu konusunda yapılan açıklamada Afgan Halk Devurgulayarak Sovyet işgalinin mokratik Parüsi'nin uluslararası yasalann çiğnenmesi "kazançlan" övüldü. TASS'ın açıklamasında Sovyet işgalinden söz edilmeksizin, partinin "her alanda kaydettiği ilerlemeler" anlatıldı. 5 >ıllık savaş TASS'ın Desmond Tutu: ABD sorumsuz Nobel Banş Ödülü sahibi Güney Afrikah siyah rahip Desmond Tutu, Fransa'nın L'Humanite gazetesine verdiği demeçte, ABD'nin Güney Afrika'daki ırkçı ve terörist rejimin ayakta kalmasına yardımcı olduğunu söyledL ABD'yi sorumsuzhıkla suçlayan TUtu, ABD'nin bu konudakiBirleşmiş Milletler kararlanıu da hiçe saydığını belirtti. açıklamasında "karşıdevrimcilere karşı mücadele" olarak nitelendi. Afganistan'daki Sovyet işgaline karşı mücadele eden "Hizbi İslami" Partisi Başkanı ve 7 partinin oluşturduğu "İslam tttifakı" Başkan Yardımcısı Gulbadin Hikmetyar, Sovyet işgalinin başladığı 27 Aralık 1979 tarihinden bu yana 950 bini sivil, 50 bini mücanit olmak üzere toplam bir milyon kişinin oldürulduğünu bildirdi. Hindistan'da çatışmalar durmuyor Seçimlerin ikinci turu da kanlı başladı YENt DELHt (AP) Hindistan parlamento seçimlerinin ikinci turu dün yapıldı. Dunkü siyasi şiddet olaylarında da 5 kişi öldü. Böylece, seçim kampanyasının başından bu yana geçen bir ayda 42 kişi seçimlerle ilgili olaylarda hayatını kaybetti. Hindistan Ulusal Haber Ajansı'nın haberine göre, ölümlerden dördü, partiler arası çatışmalar sonucunda, biri de polisin ateş açmasıyla oldu. Çatışmalann çoğunlukla Andra Pradeş'te meydana geldiği ve 10 seçim merkezinde sandıklann çalındığj açıklandı. Seçimlerin ilk turunda, parlamentonun 507 üyesinden 379'u belirlenmişti. Dün 116 sandalyenin daha belirlenmesınden sonra, bugun de 12 sandalye için oy kullanılmasıyla seçimler sona erecek. 380 milyon kayıtlı seçmenin bulunduğu Hindistan'da seçim sonuçlarının Başbakan Rajiv Gandi'ye büyük bir destek sağlaması bekleniyor. Rajiv Gandi kampanya boyunca suikast sonucu öldürulen annesi tndira Gandi'nin yolunu izleyeceğini, Gandi'nin politikasını surdüreceğini açıklamıştı. Rajiv Gandi, bağlantısızlık politikasını, Sovyetler'le iyi ilişkileri sürdureceğini ve Sihlerle ilişkileri düzeltmeye çalışacağını belirtmişti. Guvenlik onlemleri özellikle ikinci tur oylamanın yoğunlaştığı Utter Pradeş eyaletinde arttırıldı. Utter Pradeş, Andra Pradeş ve Bihar'da solcular seçimleri engellemek için çeşitli saldınlar duzenliyorlar. Yalnızca Utter Pradeş eyaletinde 3 milyon polis ve askerin görev yaptığı belirtiliyor. Hindistan'da seçim savaşı ilk turda, muhalefetin çoğunlukta olduğu Andra Pradeş eyaletinde yoğunlaşmıştı. Eski Hint film yıldızı Rama Rao'nun başkanlığındaki yerel hükümet 1983 eyalet seçimlerinde meclisin 40 sandalyesini kazanmıştı. Rajiv Gandi, Rao'nun desteğini zayıflatmak için mücadele etti. Polonyada en büyük dava Rahip Popieluszko'yu öldürmekle suçlanan 4 sanık, mahkeme önüne çıkanldı. VARŞOVA (AP) Polonya'da son yılların en onemli davası dun başladı. Ekim ayında dayanışma yanlısı rahip Popieluzsko'yu öldürmekle suçlanan dort gizli polis, mahkeme onüne çıkanldı. Dört sanıktan Yuzbaşı Grzegorz Pietrowski (33), Teğmen VValdemar Chmideski (29) ve Leszek Pekala (32), rahibi kaçırıp öldurmekle suçlandılar ve suçlarını kabul ettiler. Dörduncu sanık Albay Adam Pietraszka (47) ise cinayeti planlamakla suçlanıyor. Ancak Albay, bu suçlamayı kabul etmiyor. Sanıkların dördu de Içişleri Bakanlığı gorevlisi. Sarukların suçu sabit görüldüğu takdirde ölüm cezasına çaptırılabilecekleri belirtiliyor. Rahip Popieluszko'nun öldürülmesi Polonya halkınm sert tepkisine yol açmış, hükümet ise çok güç durumda kalmıştı. Gözlemciler dun baslayan davanın Polonya'da son yılların en önemli davası olduğunu belirtiRahip Popieluszko yorlar. Mahkemeyi 6 Batılı muhabirin de izlemesine izin verildi. Hükümet, rahip Popieluszko'nun oldurulmesinin, sertlik yanlılarının Başbakan General Jaruzelski'yi güç duruma düşürmek için düzenledikleri bir komplo olduğunu ileri süruyor. Polonya Komunist Partisi içinde hükumetin Batıya açılma politikasından hoşnut olmayan ve muhalefete karşı yeterince sert davranılmadığına inanan sertlik yanlısı bir grubun bulunduğu biliniyor. General Jaruzelski, geçen ay yaptığı bir açıklamada, "Bu karanlık ola>da tüm gerçeklerin orlava çıkmasını hükümet herkesten fazla istiyor" demişti. Kapatılan Dayanışma Sendikası'nın en ateşli savaşçılanndan biri olan 37 yaşındaki rahip Popieluszko 19 ekimde kaçırılmış ve 11 gün sonra cesedi Wloclawek kasabasında bir su deposunda bulunmuştu. Elleri bağlı olan Popieluszko'nun oldurülmeden once dovuldüğu saptanmıştı. Rahibin Varşova Kilisesi'nde duzenlediği ayinlere binlerce kişi katılırdı. Dün baslayan davaya üç Katolik avukatın da katılmasına izin verildi. Avukatların sanıklara çeşitli sorular yöneltmek hakları var. Mahkemede 20'den fazla tanık da ifade verecek. Betlehem'de rahipler çatıştı: 1 ynralı Batı Şeria'daki Betlehem'de bir kilisede Rum Ortodoks Kilisesine bağlı rahiplerle Ermeni rahipler arasmdaki çatışmada bir kişi yaralandı. Kavga, iki grup arasında ortaklasa kullamlan kilisenin bir duvarını temizleme hakkı konusunda çıktı. Atina'da trafik kazalarında 37 ölii Noel bayramı dolayısıyia 2126 aralık günlerinde Atina'nın çevre yollannda kente giriş çıkış yapan 160 bin özel oto 200 kaza yaptL Kazalarda 37 kişi öldü, 350 kişi de ciddi şekilde yaralandı. Yapılan istatistiklere göre Yunanistan'daki kazalann başlıca nedenleri, aşırı hız ve yollann kayganlığh SPECTRUM ART1 Spectrum Artı yepyeni bir bflgisayardır. Bilgisayar teknolojisindeki yeniliklerin öncüsü Sinclair Research tarafından geliştirilmiş, profesyonel tasanmlı bilgisayardır. Spectrum Artı eğitim bilgisayarıdır. Bilgi işlem gücü yüksek, kullanımı kolaydır. Tepum'un, ilkokul, ortaokul ve lise müfredatına uygun özel eğitim programlan desteğine sahiptir. Spectrum Artı, bir bilgisayar sistemi kurmanız için idealdir. İhtiyaçlannız doğrultusunda büyütebileceğiniz bir bilgisayar sisteminin ana komuta merkezidir. Dilerseniz, evinizdeki televizyon ve teyple birlikte kullanabilirsiniz. ISTE EGITIM BILGISAYARINIZ: TEPUM Egitimde bilgisayar kullanılmalıdır. Anadolu Dilerseniz, Spectrum Artı için, özel monitör, özel teyp, yazıcı, kartuş sürücü ve dısket sürücü gibi ek donanım, size Tepum tarafından sağlanır. Tepum bilgisayar dünyasmdaki yeniliklerin yakm izleyicisidir. Bu nedenle de, Spectrum Artı'yı size dünya piyasasına çıktığı anda sunmaktadır. Tepum'u ya da yetkili satıcılannı mutlaka arayın. Bilgi alın. Bir Sinclair Spectrum Artı alın. Pek çok arkadaşı gibi, çpcuğunuz eğitiminde Spectrum Artı kullansın. Zafer Sok. No 55 Kat 1 Nişantaşı İstanbul Tel: 141 68 77 141 57 19 Tepum, Sinclair Research Ltd'nin tek yeddU temsildsitur. KARANLIK ODA ELEMANI ARANIYOR GRAFÎKASMAYA Mür: 1461010 Kaya Anat Bugünden itibaren yeni telefonumuz DENEYİMLİ 1729940(5hat) Pars/McCann ECNEBİYE Levent ana caddede çift cepheli, möbleli, telefonlu daire. 164 57 25 585 94 39 Tepum yetkili satıcuarı İstanbul Altı>ol Dikici Ticarel " 8 89 4(i Amavmkov Sampal 163 25 25 Baharı>e Haşet Kıtabtrvi 33"> 41 33 Bakırkoy ŞuVnı Kıya 5~>\ 09 18 Bakırkov TuBcer Kilaboi 5 7 | 52 84 Beşıktaş Bckâroglu 160 47 44 Beşıkus L'nal Acarsov 160 46 00 Cagaloghı Yirmibeşoğlu 5 2 1 22 92 Fauh Şmışek Rctlam 521 52 M Fener>olu Chip 356 02 5 7 Gozıepe İnforma 359 25 55 Harbıye Eva Elektranik 147 23 82 Kadıko^ Compuler E»i 338 34 03 Kadıko> S u g u e l 336 W 38 Karakov Bilgkayar Merkezi 144 72 96 Levent Babaogh Kırtasiye 164 85 97 Sırkeu A * 523 ^5 ""9 Mecıdı>eko> Ser Eleklroaik 172 6« 80 Sırkecı Ayyıldu 528 43 05 Moda Nrt Video 338 40 30 Şıştı İremco 141 24 16 Nışanıaşı Bejler Ticarel 147 73 7 3 Şıslı Veni Karamiincl 147 00 78 Nışantası lntemalioajl Bookstore 147 65 86 Taksım Bılimsel Esnler 143 41 73 Nişantaşı Mrcrosaraj 141 14 s* Taksım Eksen 150 t~ 99 Nışantası Perkom 140 49 27 Tophane Şefik Eroın 144 08 57 Nışanıaşı 48 K 141 68 77 Tunel Abe Kıtabevi 145 24 53 Osmanb€> Sony Center 147 59 75 Uskudar Erdem Ticaret 338 75 08 Ust Goztepe Mikom Valıdeçeşme Vira Video 160 52 61 Ve^ıKurl S p « t r a 573 63 ""l Adapazarı Tansel Kıriasne 21 423 Ankara Ekklra Hılgisayar 10 69 64 Ankara Mabs 25 50 42 Ankara Önel Elektronik ' 3 76 09 Ankara Smdanlar K ı r t s n e 25 58 96 AntaKa İnkışaf 11 220 Balıkesır Naim Kaynak 11 602 Bursa Junıor Compuler Bur^a Ramesa 24 Î21 Çorlu Ataman Bilgtsa>ar !4*>3 Denızlı Akça Pazaıiama 11 887 Edırnc Mevsım lıcarrt 1736 Gazıamep BiBmcr Ticaret 24 193 G ı r e u n Bilpem 33994297 jzmir BSkom 25 83 13 İzmır Jıpon Pazarı 21 34 26 b m ı r O r ı a n Cansın 21 58 41 Ka>serı Tekfon 12418 Kocaeh İnkur 15 '25 Konva Koçaş Ticarel 12 333 Malatya Falih Eleklroaik 12 665 Manısa Bon 3611 SATILIK YALOVA lebiderya yazlıkkışlık daire, Üsküdar Doğancılar İhsaniye'de deniz manzaralı daire Tel: 333 37 71 iz