Katalog

ARALIK 1984 KÜLTÜR YAŞAM CUMHURİYET/5 ÎSMAJL GVLGEÇ \ Robotların getişen dimyası Oyun yazarlarımızdan Musahipzâde Celal (18701959), 'Bır Kavuk Devrüdı'sinde, sanayi devriraini gerçekleştirmiş Avrupa'nın, ucuz mallarmın yerli urenlerle nasıl rekabet edip bunlan üretenleri nasıl saf dışı bıraktığını sahneler. Üreticı, yuksek gümruk tarifeleri konarak yabancı malların yurda sokulmamamasını ister. Makine üretimi 10 metre kumaş, örneğin 1 liraya piyasalarımızda satılırken el dokuma tezgâhları ile üretilen yerli kumaşlann metresi, yine örnegin 10 liraya satılmaktadır. Bu durumda rekabet olanağı olamaz. Yazanmız bundan Avrupahları suçlar durumdadır. Yani yerli sanayiin korunması yanlısıdır. Ancak bunun, makineye karşı çıkmakla yapılamayacağını düşünmez. Ashnda, yapılacak şey, yerli urunleri de makine ıle uretmek ve bu yolla hem ülkenın kalkmmasını, hem ureticinin yuzuniın güldürulmesini sağlamak olmalı ıdi. Kısaca, çağdaş teknolojiye kapüan açmak, tek çıkar yol idi. Bu gerçek, yakın zamanlara kadar gereğince anlaşılamanuştır. Şımdı bıle tam anlaşıldığı kanısında değilim. nı kıs!"tır. Bunun ne kadar anlamsız bir istek olduğunu soylemeye gerek gormuyorum. Robotlar neler yapmıyor bugun? Lehım ve kaynak, boyaraa, ağır kaldırma, oto montajı, kalıte kontrolu gibi şeyler başta gelmektedır. Bunu daha ince ışler izlemektedir: Bozuk ilaç ve haplan devreden çıkarmak, un gibi ufalanmış tozlann yabancı maddelerinı ayıklamak, şişelerin tam doldurulup uygun biçımde etiketlendirildiklerini kotrol etmek, demirçelik fabrıkalarmda eriyiklerin kıvamında erimış olduklarını saptamak... gibi. Robot sözcuğu Çekoslovak dilindeki 'robota' (angarye) sözcugunden gelmektedir. Sozcuğu, ilk kez, Çek yazarı Karel Çapek (18901938) R.U.R adlı phesinde kullanmıştır. Bunda, insan bıçımindeki robotlar bırden ayaklanarak butün ınsanlan oldururbir yere koyan... Kollar gibi. Amenkahlar bunlara robot değil 'otomatik makine' demektedir. Bu nedenle de bu ıkı ulkedekı robot sayısının saptanmasında ıstatistikler yanıltıcı olmaktadır. Şimdı, lokantalarda hizmet yapan, evde temizlik yapan, çamaşır yıkayıp kurutan, çay, kahve ve yemek pişiren, hastanelerde hastabakıcılarla hemşirelere \ardım eden, hatta hastalar çağınnca koşup isteneni yapan, sakatlara destek olan robotlar üzerinde de çalışılmaktadır. Tabii bunlar insan biçıminde olacaktır. Ancak, her tanım gibi, robotun tanımı da tam gerçeği verememektedir. Bilgisayar yonetimindeki bir kol veya makine robot sayıldığına göre yerden yonetılen bir uzay aracı neden robot sayılmasın? Duşman ulke uzerınden geçen bir uydu, tim yapan ulkelerin 'çabuk. kaliteli, çok' mal uretme gereksinmesinden doğmuş ve gelişmiştir. Bunlann en çok Japonya'da gelışmiş olmalannın bır nedeni budur.Başka bir neden.kalifiyeişçi eksikliğini giderme gereksınmesi olmuştur. Bunun orneğini Demokratik Almanya'da gordük. Ikinci Dunya Savaşı'ndan sonra Almanya 'Doğu Almanya' ve 'Batı Almanya' diye ikiye bölununce Doğu Almanya çok kötu bir duruma duşmuştu. Bütün kalifiye elemanlar hep Batı Almanya'da kalmıştı. Bu durumda, Doğu Almanya'nın, sittin sene, azgelişmiş bir ülke yaşamı sürdurmesi gerekiyordu. Ancak, yeni yonetıciler boyle bır şeye razı olamazlardı. Yapılacak şey 'olomatik makineler'e ağırlık vermektı. Ve oyle yapıldı. Butün fabrikalar kendiışler makinelerle donatıldı. Bunun sonucu olarak, 17 mılyonluk Doğu Almanya'da kişi geliri 6 bin dolar olmuştur (Batı Almanya'nınkı 10 bin, bizimki 900 dolar). Robotlann gelişmesinde üçuncu bir etken, 1974 başlarında petrol fi> atlarının bir anda 4 kat arttınlması olmuştur. Bu yuzden, çok petrol kullanan sanayi kolları gozden duşmuş, az enerji ile çok ince ve pahalı ürun veren sanayi kolları onem kazanmıştır. Elektronik araçlar; örneğin televizyon, video, cep hesap makineleri • • • Robotların ilk geliştigi ulke Amerika olmuştur. Fakat.bunların onemini derhal kavrayan Japonlar işın uzerıne atlamış ve mümkun olan her şeyi robotlaştumışlardır. Bunun sonucu, bugün, robotlann en geliştigi ülke Japonya olmuştur. Bu nedenle, biz de, gelecek yazımızı bu ulkenin robotlanna ayrıcağız. Bunlann önemi o zaman daha da iyi anlaşılacaktır. BEHMTEKMK DUNY4SINDAN VEHBJ BELGÎL HAYVANLAR GUUSEÇ KİM KİME DUM DUMA BEHÎÇ AK Lokantalarda hizmet yapan, evde çamaşır yıkayıp kurulayan, çay, kahve ve yemek pişiren, hastanelerde hastabakıcılarla hemşirelere yardım eden, hastalar çağırınca koşup isteneni yapan robotlar üzerinde çalışılmaktadır. ler. Sozcuk başka dıllere geçerken bu 'insana benzeven ve insanın yaptığını yapan makine1 anlamını da birlıkte goturmuştiır. Ancak, bugun 'robot1 bu anlamda kullamlmamaktadır. Konu uzerinde Amerikalılarla Japonlar arasmda görüş aynlığı vardır. Japonlara göre robot muhakkak insan biçiminde bir makine değil, sadece belırli işleri yapan bir tur makine 'kol'dur. Komiır tozlarına karışmış yabancı cisimleri ayıklayan, onunden geçen bir motorun belli yerlerine delikler açan, bir cismi fabrikada bır yerden alıp başka yerden komutla alçalmakta, yeri daha yakından incelemekte, istenen bügileri vermekte, sonra eski yerine yükselmektedir. Bu da bir robot değil midir? Şimdi, özellikle Sovyetler'in, Mars'a, robotlar gondermeyi tasarladığı haber verilmektedir. Bunlar, yine yerden komutla topraklan kazacak, kayalan ezip tahlil edecek. Rüzgârların hızı, guneş sıcakhğının derecesini ölçecek, gezegenin kutuplanndakı beyaz şeylerin su mu yoksa kuru buz mu (karbon dioksit mi?) olduğunu bildirecektir. Robotlar, dunya çapında üre Bilgisayar devrimi mah Bugun de benzer bir devrim ıçinde yaşamaktayız: Bilgisayar devrimi. Başka bir deyimle 'robot' devrimi. Çünkü, bılgisayar gudümundeki robot, 'Daha çok, daha kaliteli olarak daha ucuza' üretmektedir. Gumruk duvarlan ile buna karşı konulmaz. Nitekim konulamamıştır. Tek yol, aynı tekniğe yönelmektedir. Robotlann en çok geliştigi Ulke Japonya'dır ve bu ülke Amerika'ya da, Ortak Pazar'ın 10 ülkesine de meydan okumaktadır. Amerika'nın ve Avrupalıların Japonlara teklifı 'Bize ihracatı P İ K N İ K PtYALE U4DR4 TIYATRO GOSTERI Bahartye MMta Y M I KatMy • 337 01 28 YALNIZ SİNEMAMIZOA MUSFIK KENTER 528 66 29 526 10 00/412 KARDEŞİM BENİM 2. HAFTA Yön Neslı Çölgeçen 21 Antilya Fılm Fesbvalı 2 sı "SAVUNMA" SON OYUHLAR 1219 Arahk Saat 19 00 UIZU D KENT OYUNCULARI Harbıye 146 35 89 GAZETECÎ \ECDET ŞEN TANIŞT1RAAAM 1623 Aralık Saat 18.00 •trothı K C K S»H« UU Iıl 143 M )7 '<4 *J 27 KA, y«ZDİİ\V\ SENİ ÜSTENJİM '•ÇOOK O TLVVVARROV TEK ÇEKEUVlM B» DEMEME FİÜMİM... GEİESIM YAMV/AA .. HELE SOVUM.CA B ENDAA/VUUIM ORTAOYUNCULAR HAYROLA KARYOLA NURHAN DAMCIOGLJU FERHAN Yılın Tiyatro Olayı OUVZAkSİlÎN Elmadağ ŞAN TİYATROSU'NDA BEN ANAOOLU jnı.ı 18 00 C! Pa, • ' EN kES<İM VIRAİIVDl... AFET/N'IN SUREClNDE YENİ BİR Ş i VE |FFtT KENDı ) GÖ6TER\ft.lM BÛMVO SA8UNÎ GONUL SUCLARI Cıı 21 00 Ct M 00 jfıkrrt ORHAN VEU Pa^ar 14 00 SM t m * . Ptntmk, 11 M Cıpatroöu 6ENEL İSTEK ÜZERİHE 2. HAFTA SECİM1NI DE E k l E YE.REK, F/«k:u Bift Û ADIMIN) ATtYORDU... ai poyrazoğlu tiyatrosu tıyatrosunda ' »"« [ BTMİUl KUMVfSI J I M t • 1* «ntt 1W4 ;^'r bjzim '" tivatro KENTER TIYATROSUNDA OĞLUM ÇİÇEK AÇTI Rotert BOLT Stmi KARAMURSEL $UKRAN KUROAKUl YAUiaAOAM YAncten Engm ULüOAfi W Slukespeare NuretMın SEV'N KURTULUŞTAN SONRA Oyunla^tıun ZAFERDİPER Ptea 2030 Sad ve Per; 18 00 ZORBA Yazan: NİKOS KAZANCAKİS Uyarlayan ve yöneten: FİKRET HAKAN Gışe tel 140 67 92 Cuma: 21.00 C.tesi: 18.00 Pazar: 14.30 • 18.00 ı 75. OYUN 8AK...SAKIN ^ AMLAMA.A "MUAW" BEN SAMAT İCİN ) U2AM 6C3YUNUYORUAA.. / &OYLE AAAA HtRÇIM KIZ Vöneten Engın ULÜOAfi (Sjöece Paıaı gynien) BILETLER SATISA SUNULMUSTUR L M t a r . 1«J»I1.3t MTtll (SM U M ) Bılgesu ERENUS attahın emn, lZAK"m kavlıyl bcyazcamos a z ı en d a m arzı e n y o s tfc Gtfci... Ama ne <zd"ış.. B r c h ..y<2 IFFET Cbardon.AFET) MİSAFİR Vöneten Nurtnn KARAOAfi Çocuk Oyunu Grmm BROTT N M * ( i AYRAL Ytneten Turgul ARSfVEN (Oarşamtu 14 30 Ctesı 11 00) f t a t M I I (JM 03 «7 ffcfik EROURAN PAMUK PflEHSES ve YEDİ CÛCE DORMEN TOPLULUĞL Georges Feydeau DOSTLAR TİYATROSU M0DA SINEMASI 337 01 28 SOM 1 0 OYUM OTEL Pt S i ı hanc Carş 2115 Pe' 2115 Cuma 21 15 C les 1800 21 15 Prc» 1430 18 00 Eskı Mıl Smtmju EiftMfcM Ca< * M lel 1«1 27 37 r»ı«attı Filumena Cuma 18 ındmmlı ındtı Cuma: 18.00 • 20.30 Ctesı: 15.00 • 18.00 Pazar: 15.00 • 18.00 KBA PMTALMI ÇOCttK TİYATROSU Cas 15 30 CJT BÜYÜK JÜSTİNYEN > inelen trc! KESK N S a M > $ P»rş Cuma 20 30 CteaPua; 15 3019 00 Cuma 21 00 Paüat 14 30 14 3018 00 23 ARMJK'A KADAR UZATILMtŞTlR Suadıve ML^VNTIK Sıneması'nda Her gpce: 21.00 Pazar: Yalnız 18.30 Tel: 355 43 70 BATI YAHASI H1KAYESI Ko^tun* IVfcHfo A> Ce*n ı HODRI MEYDAN Kultur Merkezi ALACALI ŞEMSİYE Rıchard Bach MÜZIKLI ÇOCUK OYUNU Hodn AAeydan Kultur AAerkczm de Tel Ptfv Car* CUÎTIJ 20 30 S.»ı. P f i , f m b * 19 00 C.ı.s.«mt>3 '8 O O BILETLER SATISA SUNULMUŞUJK. C.tMİ • f*aı 11.M tt tRASavUR OEVEKUStl MBME SAUMRnBA TM: 144 46 75 (4n m •"*• M") BİR MARTl Yonelen. Taner Bartas Ctesı. 15.30 18.30 Zincirlikuyu 167 04 9fi TARÎHTE BUGÜN MLMTAZ ARIKAS 16 Aralık 167 0 4 9 6 ÇIKINTI SAVAŞ/L 1244'TE 8UGÜNrH,DÜNYA SAI/AÇI İÇıMOE,ALMAK1 KJJWErL£Rj, BEUÇıKA i/B LUKSMSueG YÖNUNDE BÜYÛK 8'G SALDfgtYA GBÇTI. HfTZ.e£, EM£<ND£ia SOU 6ÜCU ue,BÜnjk.BİRKUMAlZOYNIYARAK,/IMTWE&>UMANINI ELB GBÇı(SMB.K. PMACMA SAVAŞA &OK.UYOZDU. ÇOK GlZLI WTULAN SflLPlRt PIAUI,ALMAN 6ENEeALl 6Ü3> VOtJ RUNDSrsPT TARAFrNOAN UYGULAMIYOR, 15 TUMENI gULAN 3 ORDU, 6 AMEJZtKAN 7VMENl 7ARAFINDAN TUTULAH AEPÇNNES BÖC6£SlNe &IÜJYOHDU. AMEftlKAN HATLARIMDA BUYÜK BlfZ. ÇIK/NTI YAP/LPIĞI IÇıN "SUüS£" OCAK AYI lÇıHDE,ALMANLAR.tN İLE ZOHUÇLANACAtCTtg.. YENIÜSlSl GALERILER 528 66 29 526 10 OO/412 CIHAtMGIP ı SANAT ATOLYE9 DttTEK $AN«T GALEMSI komet Takstaı Sanat Gaterisi 5 21) aralık 84 Dl'VARTABAKLARI SlRLSTtRESİMLER SERGİSİ •SAJA P ^ ' T V E ^ RE5.M HERKES | ICINDIR enealeri CÜMALI Sanat Galerisi BURHAN UYGUR KOMET MESUT ÜLDAŞ ZEHRA EREN MMW» Resin Scrglsi 1 Aralık 21 Aralık 1984 Moda Cad 264 M00A Tel 337 15 31 24 TEKİN ARTEMEL 1 27 Aralık 1984 Aböı Ipe»: Cad 75 1460354 ALI HAYDAR PEKTAŞ 317 Ataık 1984 SEVtMCE J Cıhangır Cad No 4312 Tel 143 37 24 su» So 8 Orh» l TIGLAT SANAT GALERISj URART SANAT GALERİSİ GALERI BARAZ TURAN EROL Resim Sergisi. 29 tUsım • 30 Arahk Kucuk Betıe» Cad Cna a t *pt 0a f 2 BeMk Tel 163 10 31 I JÜLIDE ATILMAZ ÜNAL Resım Sergtsı 6 2 7 Arahk 1984 GONENLI Resım sergısı 320 Anhk 1 9 M "200 RESİM" Turfc Resminden Secmeler 19 Aralık 198415 Ocak 1985 KuıtuiusCad 19i s 5 0 YIL ONCE Cumhuriyet 16 Arahk 1934 16 Arahk Abıdın Dino, Bedrı Rahmı, Vitrin müsabakası D grupu 4'iincü Elıf Nacı, Nurullah Berk, dün başladı sergisini açıyor Turgul Zaım, heykelıraş Ekonomi ve arttırma yedı gunune dun de devam edilmıştir. Dun Istanbul, Beyoğlu ve Kadıkoyde vıtnn musabakalarma başlanmıştır. Şehrin bu uç semtmde otuz dukkân ve mağazanın ıştirak ettığı musabakada en fazla rey aiacak otan bırıncı ve ıkıncıye altın madalya, dığerlerme de kurum tarafından bırer diploma verıleceklir. Kısa bır zamanda üç sergı açmak gıbı buyuk bır faahyet göstermış olan genç resım teşekkulu bu defa da dorduncu sergısını açıyor. Gerek bızim sanaı acununda gerekse uluslararası bır varlık gosteren "D" grupu salı gunü Beyoğlu nda Saray sıneması karşısında hususı bir salonda dorduncu plasıik sanatlar sergisini açacaktır. Bu sergıde Zuhdu eser ieşhir edecekierdır. 1934 19341984 TAKSİM SANAT GALERİSİ anlaşılmaktadtr. Buna sebeb, bomba kullanan bahkçıların, bu ışı yaparken yakalanmalan ıcap etmesıdır. Yakalanmayanların balıkları ıse serbestçe piyasada satılmaktadır. Alakadarlar, bu ışin onune geçmek içm, bomba ile avlanmış balıkların satışımn menedilmesi, nerede gorülıirse musadere edılmesı lazım geldığını ilerı surmektedirler. Mamajıh bunun tatbıkı tçın de kanunun değıstırılmesı ıcab eımektedır. Prof. Namık Bayık RESİM SERGISl UAıakk 19M ZOcak 1M5 Husrev Gerate C*d 126 Teşyılgye MevdanHST Tel 141 V 11 NECDET KALAY Hmm Scrgısı « Arahk 1984 « Ocak 1964 NİHAT AKYUNAK Yjlbaşı" Ozel Resim Sergisi «« Rumelı Caö Mattıaacı Osmanbey S 35/2 ı Eıtaıt Ao OsmanDey 146 05 47 >9l Sanat Odası 15 Aralık 1*S4 1S0cak1MS dört boyut sanat gaterisı >a#Ut İK ?9VÎ1 CMKtKKtan heıgun 3 0C3 0C J » jç«»r ÜNAL CİMİT SaranikHeytcel Sefysi 11» Aniık 1984 Rumelı cad V<!la han 4 6 3 t * > Kat 1 Mo 5 Nı»arUşı 148 15 84 Bomba ile balık avcıltğı nasıl menedilir? Bomba ile balık avlamak kanunla menedılmış olduğu halde balığın kokunu kurutan bu usulden lamamen vazgeçılmedtği