Katalog

BABAM NURULLAH ATAÇ Meral Tolluoğlu Çağdaş Yayınları Türk Ocağı Cad 39/41 Cağaloğlu istanbul, 100 Lıra Cu m h u r iyeı 60. Yıl Sayı: 21158 Kurucusu: Yunus Nadi lüklerin yenilebileceğini belirten Evren, "Arabanın tekerleğine çomak sokanlar, bu yönetimin muvaffak olmaması, milletin refaha kavuşmaması için her türlii kötiilüğü yapmaktan çekinmeyenler vardır. Ancak bunu bilerek tedbirlerimizi alırsak, birlik ve beraberliğimizi kaybetmezsek bu kötüliiklerin üstesinden geliriz" dedi. Evren, incelemelerde bulunmak ve halka hitabetmek üzere Ankara'dan helikopterle dün saat 10.00'da Kırşehir'e geldi ve yurttaşlann coşkun sevgi gösterileriyle karşılandı. Cumhurbaşkanı Kenan Evren'i helikopterin indiği Kırşehir Stadyumu'nda tkinci Ordu Komutanı Orgeneral Mehmet Buyruk, Vali Aydın Özakın ve Belediye Başkanı Mehmet Cemal GUneş karşıladı. Evren ile birlikte MGK üyeleri Genelkurmay Başkanı Orgeneral Nurettin Ersin, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Tahsin Şahinkaya, Deniz kuvvetleri Komutanı Oramiral Nejat Tümer, Jandarma Genel Komutam Orgeneral Sedat Celasun, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Turgut da Kırşehir'e geldiler. Evren, stadyumdan Kırşehir Valiliği'ne giderek Vali Aydın Özakın'dan ilin sorunları hakkında bilgi aldı. Valilikte Evren'e Belediye Başkanı Mehmet Cemal Güneş tarafından ilin anahtarı ile fahri hemşehrilik beratı ve plaketi sunuldu. Daha sonra halka hitaben bir konuşma yapan Evren, yeni seçim dönemiyle ilgili görüşlerini açıklarken, askerî idarelerin en kritik dönemlerinin, yeniden sivilleşmeye geçiş dönemi olduğunu belirtti ve şoyle dedi: "Bildiğiniz gibi 12 Eylül Harekâtı'ndan bir müddet sonra, Danışma Mectisi'nin açılmasın' dan kısa bir sıire once, mevcut bütün siyasi partileri kapattık. Ayrıca, tekrar o kavgalı gurultülü donemlere dönmemek için eski partilerin devamı olacak gelişgörerek "Ermeni Ulusal Hare melere de yasaklar koyduk. Bu keti" adlı örgütten ayrılmış ve demektir ki, yeni demokratik parlamenter düzene geçişte bu Resistance Grubu'nu kurmuştu. sistemrn vazgeçilmez unsuru Bu grup SovyetJer Birliği'ne olan siyasi partilerin oluşması sıTurkiye ile aynı ölçüde karşı. fırdan başlayacak. Yani eskiden Sovyet Ermenistan'ı topraklarını hiç siyasi parti yokmuş, memleda "işgal altındaki topraklar" ket demokratik sisteme yeniden olarak nitelendiriyorlar. geçiyormuş gibi yeni siyasi parKarnusyan'ın • Erivan hükü tiler teşekkül edecek. Aksi takmetini Ermeniler'in temsilcisi dirde 12 Eylül'den evvelki partiolarak gösteren yanıtı, burada lerin bir nevi devamı mahiyetinki kongrenin finansmanında de partiler teşekkül edecek oluronemli rol oynayan ABD'li işa sa eski kırgınlıklar, eski kavgadaı. larını da kızdırdı. Bunların lar yeniden başlayacaktır." tepkisinden urken Karnusyan, basın toplantısının dağılmasınPartilerin kurulmasına izin vedan sonra, toplantıya katılanlarilen 16 mayıstan, seçim tarihirı bir açıklama yapmak uzere nin başladığı gun olan 25 ağustekrar içeriye davet etti. Bu sıra tosa kadar partilerin 33.5 ay gida otel koridorlarında Ermeni bi kısa bir süre içinde seçime girdelegelerin hararetli tartışmala mek üzere örgütlenmelerini ta(Arkası Sa. II., Su. 4'de) mamlamaları gerektiğini kaydeden Evren, bu süre içinde butun bu jjlemlerin tamamlanmasının kolay olmadığını anlatarak, konuşraasını şoyle surdurdu: "Konsey olarak biz seçim tarihini belirtirken acaba 1983'ün sonbaharı mı olsun, yoksa DEĞݧEN DÜNYA DEGİŞEN DİL Prof. Macit Gökberk Çağdaş Yayınları Turk Ocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu tstanbul, 150 Lira. 40 TL. 24 Temmuz 1983 Pazar Evren: 14 parti kurulacağı hayalimizden geçmiyordu Cumhurbaşkanı, bazı kimselerin seçime girmek amacıyla değil, daha önce kurulmuş partilere >anaşarak liste başı olmak amacıyla parti kurduklarını söyledi, "Arabanın tekerleğine çomak sokanlar vardır, birlik ve beraberliğimizi kaybetmezsek bu kötüliiklerin üstesinden geliriz" dedi. IŞIK KANSU KIRŞEHİR Cumhurbaşkanı Kenan Evren, "Çok partiye baglı cılızlaşacak kadrolara tahammülümiiz yoktur" dedi. Evren dün Kırşehir'de yaptığı konuşmada, seçimlerin bir an önce yapılabilmesi için 1984 ilkbaharı yerine 1983 sonbaharını tercih ettiklerini belirtti ve, "tnanın bu kadar kısa siıre içinde 14 partinin ortaya çıkacağını hayalimizden dahi geçirmedik" diye konuştu. Birlik ve beraberlik içinde olunduğu sürece butun guç Bankalar kamrnamesi 3 mîlyonu aşmayan mevduat sigorta lecek Kararname, kredilerin belli ellerde toplanmasına sınırlama getiriyor. Ekonomi Servisi Uzun süredir beklemekte olan bankalarla ilgili kanun hükmündeki kararname sonunda cumartesi günkü Resmi Gazete'nin ikinci mükerrer sayısında yayınlanarak yürürlüğe girdi. 95 ana madde ve 10 geçici maddeden oluşan kararname bankalann kuruluşu, çalışma esasları ve yönetimi, el değiştirmeleri ve tasfiyeleriyle denetimleri konusunda önemli bazı hükümler getiriyor. Banka kredilerinin belli ellerde toplanmasını sınırlayacak bazı hükümler de içeren kararname ayrıca 3 milyona kadar olan tasarruf mevduatının sigortalanmasını öngörüyor. Kanun gücünde kararnamenin getirdiği bazı önemli ilke ve esaslar şunlar: • Bankalar en az 100 ortaklı anonim şirket olarak kurulacak, (Arkası Sa. II., Sü. 3'de) Ermenilerin birleşme kongresi birleşme değil dağınıklık getirdi Karnusyan'ın Erivan Hükümeti'ni Ermenilerin temsilcisi olarak göstermesi Kongresi'nin finansmanını sağlayan ABD'li işadamlarını kızdırdı. CENGİZ ÇANDAR LOZAN Ermeniler'in BM ve Dunya Devletleri tarafından tanınacak bir orgüt yaratmak amacıyla topladıkları Dunya Kongresi, değişik eğilimlerden Ermeniler'i tek bir örgüt çatısı altında birleştirebilmek bir yana ciddi bir parçalanma içinde. Bir Ermeni delege bize, "çok bdliinmüş olduğumuzu biliyordum. Fakat bu kadannı tabmin etmiyordum" dedi. Ermeni Dunya Kongresi bugün sona erecek. Ne elde edip edemediği, Ermeniler arasında ne sağlayıp sağlayamayacağı ya da daha doğrusu Ermeniler'in ne denli parçalandıkları bugün belli olacak. Zaten değişik görüşlerde olan Ermeniler arasındaki ayrılıklar iki nokta uzerinde odaklaşıyor: 1. Sovyetler Birliği'ne takınılacak tavır. Sovyet Ermenistan'ına bakış; 2. Terörün değerlendirilmesi, teröre karşı izlenecek tutum. Kongrenin önceki gunku oturumunda Cumhuriyet muhabirinin Karnusyan'a yonelttiği "Bir an için Türkiye'nin Ermeniler'le diyaloğa girmeyi kabul ettiğini varsaysak gizli ve açık örgütler arasında paramparça durumdaki Ermeniler arasında kimi muhatap alacaktır?" sorusu ErmeniKongresinin en duyarIı noktasına bırakılmış "bir saatli bomba" biçiminde yorumlanıyor. Bu nitelenıe bazı Ermeni delegelere ait. Bilindiği gibi Karnusyan buna "Sovyet Ermenistan'ını. Ermenistan Sovyet Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı, Ermeniler adına görüşebilir" yanıtını vermişti. Bu yanıt uzerine Fransa'dan gelen genç Ermeniler'in oluşturduğu "Resistance Grubu" protestö mahiyetinde salonu terketti. "Resistance Grubu" ASALA'dan kopan Ara Toranyan'ın Ermeni Ulusal Hareketi isimli örgütü içinde bulunuyordu. Ancak, bu grup Ara Toranyan'ı fazla Sovyet yanlısı İSMET PAŞALI YILLAR 1953/1973 İTaşa Uşak'ta konuşuyor: "..Uşağa üç kez geldiiim. Birincisiii düşman kuvvetlerinin başkumandanını esir alıp başkumandana götürmek üzere... İkincisiii geçen yıl. Geçen yıl düşman başkumandanını esir aldığım karargâhıma beni sokmak istemedileeer. Kafamdaki taşın izini hâlâaa muhafaza ediyoruuum. Bu üçüncü gelişim..." Ermeni Dtinya Kongresi nin yasası ilan edildi Yasada, "Kongre.Yunan ve Kıbrıs halklanmn Türk DevletVnln yayılmacı politikasına karşı mücadelesini destekler" denildi. LOZAN (Cumhuriyet) Çahşmalannı bugün tamamlayacak olan Ermeni Dünya Kongresi dün aynı isim altında kuracağı örgütün yasasını açıkladı. Dün sabahki oturumunda ASALAnın bir eyleminde bacağını kaybettikten sonra garip bir biçimde Ermeni yanlısı olan bir Ispanyol gazetecinin konuşmasını dinİeyen kongrede daha sonra sıra Ermeni dostu Kürt örgütleri, bir Filistinli, bir Eritre Kurtuluş Cephesi mensubu, bir Kıbrıs Rum diplomatı ve İnsan Hakları Komisyonu üyesi bir Isviçreli bayan hukukçu dinlenecekti. Ancak bunların hiçbiri gelmeyince oturum iptal edildi ve ardından Ermeni Dünya Kongresinin yasası ilan edildi. Bir önsöz ve bir yasadan oluşan metnin önsözunde Ermenilerin bugünkü durumunun "JönTiirk hükiimetinin şoven ve sömiirgeci politikasının sonucu" olduğu iddia ediliyor ve bu politika sonucunda Ermenilerin topraklarını kaybettikleri ve 1915'teki soykırımdan sonra dağıldıkları öne sürülüyor. Bu bölumde şu satırlar dikkat çekiyor: "Ermenistan'ın tarihî sınırlan içindeki bağımsızlığını tanıyan Sevr Anlaşmasının imzalanmasından sonra Lozan Anlaşması bunları iptal etti ve Türk devle'Arkası Sa. II., Su. 6'da) Kafaoğlu: İstanbul Bankası ve Hisarbankhn durumu yakında belli olacak ANKARA, (ANKA) Maliye Bakanı Adnan Başer Kafaoğlu, "Hisarbank ile İstanbul Bankası'nı bilerek tasfiye etmedim" dedi. Kafaoğlu, ANKA muhabirinin konuya ilişkin sorularmı yanıtlarken, söz konusu iki bankanın ekonomik darboğaza duşmeleri uzerine, dün yürürlükten kalkan Bankalar Yasası'nın 60'ıncı maddesini uygulayarak geçici yönetim kurulları oluşturduklarını ve bankaların hesaplarının incelenmeye başlandığını söyledi. Kafaoğlu, bu maddenin Maliye Bakanı'na tasfiye yetkisi vermesine karşın, bu yolu bu (iıkası Sa. II.. Su. 7'de) Ahsoyr cinayetine karışttğı sanılıyor Belgesel Röportaj FİKRET OTYAM Yarın Cumhuriyet'te Hollanda'da Türk uyruklu bir Ermeni tutuklandı (ArkasıSa. II., Su. 2'de) ASALA 'nm önceki gece Hannover'den ÇiğlVye gelecek THY uçağına bomba . Ekonomi Servisi Enflasyonkoyduğu ihbarı asılsız çıktı. daki tırmanış işçilerin alım gücunü geriletiyor. Son uç yılda işçi Londra 'da yargılanan iki Er ucretleri nominal olarak 3 kata menVden birisi 8 yıla mah yakın artış kaydetmesine rağmen kum oldu, diğeri beraat etti. gerçek ucretler 1980 yılı düzeyiHaber Merkezi Ermeni terör örgütu ASALA tarafından üstlenilen bir cinayet sonucunda 14 temmuzda Brüksel'de katledilen İdari Ataşe Dursun Aksoy'u öldürenlerden biri olduğu sanılan Türk uyruklu bir Ermeni, Hollanda'nın Almelo kentinde yakalandı. ASALA'nın, Hollanda'dan Çiğli'ye gelecek olan THY'ye ait bir yolcu uçağına bomba koyduğu ihbarı uzerine Çiğli havaalanında sıkı önlemler alındı. Fransız polisinin Orly katliamı ile ilgisi olduğu sanılan 3 Ermeni'yi daha aradığı bildirildi. Türkiye'nin Atina Buyükelçisi Fahir AJaçam Yunanistan Dışişleri Bakan (Arkası Sa. II., Sü. 5'de) Işçi ve memurların yüzde 62'si yaşamını taksitle sürdürüyor ni koruyor. Bu gelişme işçilerin yaşamını taksitle surdürmelerine yolaçıyor. DYFlŞ'in raporuna gore işçi ve memurların yüzde 62'si yaşamlarını taksitli alışverişle sürdürüyorlar. ANKA ajansının hesaplamalarınt göre ocak 1980'de 310.8 lira olan>:gtoılük cari ucretler, bu yıl mart ayı itibariyle 929 liraya yükselerek yüzde 200 dolayında artış kaydetti. Bununla birlikte, Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan İstanbul Geçinme Endeksi rakamlarına göre enflasyon da uç yılda yüzde 200 artış gösterdi. 1980 ocağında 110.3'ü gösteren endeks 1983 martında 311.4'e ulaştı. Gerçekten de 1980 martında 292.8 olan gerçek ücret endeksi 1983 martında yalnızca 298.3'ü gösteriyor. Bu yılın üç aylık döneminde de gerçek ucretler geriledi. Günlük cari kazançlarda yüzde 1.7 oranında 16 liralık artış olmasına karpn, fiyatlardaki artış nedeniyle gerçek ücretler ocak ayındaki düzeyinin altına düştü. Böylecc, cari ücretlerin enflasyondan arındırılmış biçimi olan ve işçinin esas alım gücünü gösteren "gerçek ücref'ler üç yıldır yerinde saymış oluyor. (Arkası Sa. II., Sü. 2'de) ULUSU VE ÇOCUKLAR Başbakan Bulend Ulusu'ya hem Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nde, hem de Fatih Yetiştirme Yurdu'nda çocuklar tarafından çiçek verildi. Ulusu, yeni yapıları gezerken zaman zaman durup çocuklarla konuştu.. (Fotoğraf: Ali ALAKUŞ) Ulusu: Alkol ve uyuşturucu kullananlar giderek artıyor kezi'nin 180 yataklı B bloku, Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'nin 1170 yataklı ek tesisleri ile yeniden onarılan Fatih Yetiştirme Yurdu'nu hizmete açtı. Ulusu Bakırköy'deki açılışta yaptığı konuşmada toplumlarm gelismesinin sağlık hizmetlerini yaygınlaştırmasıyla birlikte, bedensel ve ruhsal hastalıkların artrnasına da yol açtığını beliıterek şunları söyledi: "Özellikle son 30 yıldan beri ekonomik ve teknolojik yönden gelişme sureci içine giren ülkemizde suratle artan niifusun yanısıra, bu etkenler de goz önune alındığında, bazı ruhsal hastahklarda, özellikle alkol v uyuşturucu madde kullananların sayısında dikkat (Arkası Sa. II., Su. 2'de) Başbakan, İstanbul Bakırköy'de 360 yataklı Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları Tedavi Merkezi'nin bir bölümiinii törenle hizmete açtı. tstanbul Haber Servisi BaşbakanBülendUlusu, "son yıllarda alkol ve uyuşturucu madde kullananların sayısında dikkat çekici artışlar olduğunu" soyledi. Ulusu dün Bakırköy'de 360 yataklı Alkol ve Uyuşturucu Madde Bağımlıları Tedavi Merlarla Lozan Antlaşması'nın LE MONDE'UN ERMENİ TERÖRÜNE İLİŞKİN YORUMU. laberi 7. Sayfada OLAYLAREV dernek olduğunu anlıyorlar; yaşlı kentınde "Dünya Ermenileri Bu arada hviçre'nin Lozan kuşaklar Lozan Antlaşması'nı "zafer" değil "hezimet" olarak Kongresi" yapılıyor; ARDINDAKI çarpıtmaya çalışan anükemalist lanıyor: "Anadoludaamaç açıkbağımsız ne mektedir. GERÇEK Lozanhn 60'ıncı Yıldönümü x)zan Anüaşması'nın 60'ıncı yıl'onurnünu biraz ders bıraz da a verici olaytarla birlikte yaşıoruz. Herşeyden unce genç kuşaklar azetelere yansıyan guncel olay çevrelerin geçmiş yıllardakı çabalarını acı bir gülümsemeyle anıyorlar; sağduyu sahipleri Lozan Antlaşması'ndaki temellehn ne kadar sağlam biçımde atıldığını düşünuyorlar. Birincı Dunya Savaşı'ndan bu yana geçerliliğıni yîtirmeyen antlaşmaların başında Lozan getır. Bu sonucu Ikınci Dunya Savaşının dışında kalmakla sağlavabıldik. Ne var kı kıyısından koşesınden de oha, Lozan Antlaşması'nı keımrmek ıstc\en bazı dış çevrelerin 1970'lerden bu yana etkırıliklerını arlırdıklan da ızlen bir Ermenistan devleti kurmak için dünyanm çeşitli ülkelerindeki Ermenileri örgütleyiç eyleme katmak." Kanlı cınayetlerle başlayan bu sıyasetin terör dışında dagündeme getırilmesi için yurt dışındakı kimi guçlerin bundan böyle etkınlıklerinı yoğunlaştırmaları beklenebılır. Ancak bir uyesi olarak "Siyasalaskeri^ekonomik " orgutlenmelerı ıçmde bulunduğumuz Batı dunyasmda Lozan Antlaşması'nı guçlendırecek ve koruyacak devletlerarası huku* * * f'lrkuu Sa. II., Su. l'de) • Orta Amerika'da savaş bulutlârı: NikaraguaHonduras çarpışması bölgedeki ülkelere yayılabilecek. 3. Sayfada • Ekonomide diyalog Birand: Türkiye AET'nin tekstüe koyduğu kmtlamayı kabul etmek zorunda. 9. Sayfada • Zimmerman 'ın hedefi 700 bin Türk'ü Almanya'dan geri göndermek. 12. Sayfada Lozaırm 60. sansürün kalkışının 75. yıldöntimleri bugün kutlanıyor Haber Merkezi Bugün iki yıldönümü birden kvtluyoruz. Lozan anlaşmasının 60, basında sansürün kaldırılmasınıfı 7^. yıldönümleri bugun kutlanıyor. Lozan Anlaşması 60 yıl önce 24 temmuz 1923'te imzalanmıştı. Türk basmından sansür 24 temmuz 1908 tâfthinde yasa ile kaldırılmıştı. O günde bu yana Turk basınından sansürün kaldırılışmın yıldönümü Basın Bayramı olarak kutlanıyor. Bu nedenle bugün Yıldız Parkı Çadır Köşkünde bir tören, düzenlendi, Törende Gazeteciler Cemiyeti ile Türk basınına büyük emekleri geçen Cemiyet Başkanı Burhan Felek ile Genel sekreteri Mustafa Yücel'in ailelerine birer şükran plaketi verilecek. Emanuelayı kaçıranlar: Polis işe karışmasın UGUR MUMCU GÖZLEM Tam Başarı(!)... "Sıkı'para politıkası" adı verılen ekonomik modelin, ne yapalım kı, bazı küçük kusurları bulunuyor. Bunlar, bankaların ve banker kuruluşlarının ıflas etmelerı, şırketlerin, büyük holdinglerin okyanusta fırtınaya îutulmuş gemıler gıbı bir bir batmaları, yatırımların durması, ışsızlığın artması gı(Arkası Su. II., Su. Tde) ROMA, (AP) Vatikan'da görevli bir rahibin 15 yaşındaki kızı Emanuela Orlandi'yi kaçıran kişiler ttalyan Haber Ajansı ANSA'yatelefonederek ajans muhabirlerini ve polisi tehdit ettiler. Polisin kendi sözcülerini durdurmaya kalkışması halinde "gereksiz yere kanlı bir çatışma çıkacağını" söyleyen kişiler, haberi kaydeden muhabirlerin adlarını ve eşkallerini vererek "can guvenlikleri açısmdan haberde hata yapmamaları iyi olur" dediler. Emanuela'yı kaçıran Uşiler adına konuşan kişi bir gün önceki haberin ayrıntılarınd,in ( iıkası Sa. II., Su. 3'de) s \