Katalog

ÇAĞDAŞ YAYINLAR1 Doç. Dr. ORAL SANDER Doç. Dr. KURTHAN FİŞEK EDERt: 100 TL. tsteme Adresl: Tfirkocagı Cad. 59/41 CAĞALUĞLD tSTANBÜL TÜRKABD SİLAH TİCARETİNİN İLK YÜZYILI Cumhuriy 59. Yıl; Sayı: 20918 turucusu ULUSLARARASI CCEKCIUK A.S Telex.23289Sıktr Pbsta KIAJSU, 374 2 2627jstç|tr Telefon=75 & 64 : Tmnıs NADİ 30 TL. 30 Ekim 1982 Cumartesi 59. y* kuttetkk Evren: Oylarınızı vicdanınızın sesinegöre kullanın ANKARA (Cumhuriyet BüDevlet Başkanı Kenan Evren, 12 Eylül öncesi siyasi parti liderlerinden rosu) Cumhuriyet Baytarihin ve milletin hesap sora' ^ ı m belirterek bu liderlerin şimdi de Anaramı'nın 59. yıldönümü dün yasayı reddettirmek için çab: ıklarını söyledi. Cumhuriyet Bayrammda tüm yurtta, dış temsilciliklerlmizde ve KTFD'de toAtatürk'ün ruhunun mesut olduğunu çünkü en önemli eseri olan Türrenlerle kutlandı. Cumhurikiye Cumhuriyetinin bir kez daha kurtanldığını ve milli iradenin koruyuyet Bayramı dolayısıyla Anculuğuyla artık kurtanlmasına ihtiyaç kalmayacağım bildirdi. kara Hipodromunda bir konuşma yapan Devlet Başkanı Evren. 12 Eylül öncesi bayram gününde Atatürk' öncesi siyasi parti liderleriEvren, en önemli vatan siyasi parti liderlerlni sert görevinın memleketin is ün ruhu sizlerle beraber ve nin Anayasa'yı reddettirme bir bıçimde suçlayarak, tatikbahne sahip çıkmak ol mesut, çıınkü en önemli e yp çahştıklarını da bildirerihin ve miiletin bu liderduğunu, bunun için ük im seri olan Tnrkiye Cumhu rek. «Basiretleri dün baglerden hesap soracağmı söy kânm da 7 kasım günü san riyeti bir kez daha kurta lıydı. bugiın de bağhdır. 12 ledi ve «tarilıin tekerrür etdık başına giderek vıcdan rıîmıstır ve bir daha kurta Eylül öncesinin hesabı şimmemesi için yeni Anayasa' larmın sesine göre oy kul nlmasına sİ7İerin iradeniz dilik cezai tnueyyidelere bagle ihtiyaç kalmayacaktır» ya birtakım güvenceler koy lanmak olduğunu belirtti lanmamış olsa bile sorumDevlet Başkanı, 1'2 Eylül Evren şöyle konuştu: «Bu luluklan inkâr ve gözardı duk» dedi. edilemez» biçiminde konuştu. Evren, bu siyasi parti liderlerinin 12 Eylül öncesinde basmda ve kamuoyun da yer alan uyanları görmediklerini hatırlatarak şunlan söyledi: «Millet ve tarih bunların yakalarına yapışıp ne yapıyordunuz diye hesap sormayacak mıdır? Basından ve kamuoyundan yükselen ses lpri duymnyor muvdunu/" Zamanın Genelkurmay Ras kanı sizlere muhtıra verı.vordu okumuvnr muydunuz? Hiç bir şeyi yapraıyorsanız istifa etmevi rte mi diışıınmiivordunuz dive tarih ve millet sormavacak mıdır?» Devlet Başkanı, hürrıyetci demokrasinin ancak cum huriyet îdaresi ile tamam olacağını belirterek basladı&ı konuşmasmda 59 yılım kutladıgımiz Cumhurivet 1daresinin ilelehet yaşayacapını belirtti Evren. konuşmasinı şövle sürdürdü: «Türk milleti. 59 yıldır cumhuriyet ve onun anaya«alasmış nHeliklerine yönelen her saldmnın karsısına milH birlik ve beraberlîğiyle cıkmış. her fedakârlıgrı pöze alarak ve göstererek Türkiye Cumhuriyeti'ni liya katla korumustur. Bunun en son örneeî 12 Eylül 1080 (\rkasi Sa. 11, Sü. 2*de) Genelkurmay Baskanlığı raporu: Referandum öncesi vıkıcı ve bölücü kampanya başlayabilir ANKARA (Cumhuriyet Bü rosu) Genelkurmay Başkanlığı'nın Türkive'deki anarşi ve terörün durumu»na ilişkın olarak hazırladığı raporda, «Beyni yıkanmış robotların sinsi çahşma larını süratle tamamlayarak eylemlerini tırmandırmak suretiyle ülkeyî veniden «ıç savaş» safhasına getirmek isteyece'.derinin sö/(Arkası Sa. ». Sü. 2'dpi ZAFERINI KÜTLUYOR Felipe tîoıızalez, 40 yaşında ve 4(i yıllık bir aradan sonra tspanya" nın ilk Sosyalist Başbakanı. Son kez Sosyalistler Halk Cephesj koalisyonunıın en büyiık ortağı olarak hükümeti yönetiken, «Felipe» heııüz daha doğmamıştı. Buçün, gorkemlı bir seçim zalerindcn sonra \c üstelik tek başına iktidarda. P'otoğrafta, seçim sonuçlarının öğrenilmesi üzerine Madrid'deki seçim karargâhından kendisinr«Viva Espana» şarkısının eşliğinde çılçınca sevgi gösterileri yapan halkı selamlarKen görülen Feltpe Gonzalez'in Sosyalist iktidarının Ahdpniz ve Avrupa ülkelerinin jjeleceği açısından önemli etkileri olacağı sanılıjur. (Foto. a a AP) Ispanya'da iklidar 9 Sosyalist Parti de Felipe Gonzalezin Sosyalist İşçi Partisi 350 iiyeli Parlamentoda 201 sandalye kazandı. Sağcı Manuel Fraga'nın partisi 106 üyelik kazanarak ana muhalefet partisi oldu. Komünist Partisi'nin üye sayısı 22'den 5'e düştü. Nilgün CERRAHOĞLU MADRID Ispanya'da onceKi gun yapılan genel seçimlerde Felipe Gon ?alez'ın Sosyalist İşçi Partisi buyuk bir zafer kazanarak, 350 uyelı parlamentcdan 201 milletvekıli çı kardı ve tek başma iktidara geldı Sosyalıstlerın daha oncekı uve sayısı 118'di. Ispanya Içişleri Bakanlığı tarafından dun sabah yapılan resmı acıklamaya gore, sağcı Manuel Fraga'nrn Halkçı Bırlık (AP) partisi de ulkenin ikinci büvuk par tısi durumuna gelirken, Ispanyol Komünist Partisi agır darbe yedi. Halkçı Bırlık, daha once parlamentoda sahip olduğu milletvekilı savısını 9'dan 106'ya çıkardı. Santiago Carillo'nun Komünist Partisi ise ancak 5 uyelık elde edebildî Komunıstlerın daha once par lamentoda 22 temsılcısı bulunuyordu Geçen yılkı 23 şubat tarıhlı darbe gırışimine katıldıktan sonra, ya]£a^ lanarak tutuklanan aşın sağcı Yarbay Tejero'nun kuı* duğu «tspanya Dayanışması» adlı parti ise hiçblr üyeiık kazanamadL tspanya tçışleri Bakanhğı'nca yapılan acıklamada, milletvekili sayısınin partılere göre dağılımı şöyle vapıldı: İspanyol Sosyalist tşçi Par tisi (PSOE) • 201 Halkçı Birlik (AP) : 106 Demokratik Merkez Birliği (UCD) • 12 (Arkası Sa. 9, Sü. 6'da) Yiiksek Secim Kurulu Başkanı: Tasfiye edilen 2 3 6 bankerden 224'ünün durumu belirlendi Hasan UYSAL ANKARA Tastıye edilen 236 bankerden 224'ünun du rumlan belirlendi ve bu bankerlenn 148 bın kışıye 55 mil yar lira borcu olduğu saptandı. Başbakanlık Bankerlik Koordinasvon Kurulu tarafından yapılan açıklamaya gbre, bu bankerler borçlarmın ancak 37 milyar lirasrnı karşıla(Arkası Sa. 9, Sü. 5'de) Dürüst vatandas oyunun rengini belli etmeden kullanabilir (Cumhurivet Rıirosu) Yuksek Secım Kurulu Baskanı Orhan Avdın. «diiru«t vatandas ovunun rençiııi bflli etmeden kullanabilir» dpdı Avdın, sayım ve ddkumün devletın dpnetım" altında olduğunu sovlpdı Yüksek Secım Kurulu Başkanı Orhan Avrim, «Cumhnrivet»e yatjtıöı acıklamada, Anavasamn halkoylamasmda ovunu kııinnanpk vatandasların ov DU sula'anna isaret kovmalarınm kpnriilpnne hirhir varar saelamavaw5ını bılıiirdi Aydın. «Bu nıı vapanlar aksine kendilerini tpshîr etmis olnrlar» diye konu$tu 7 kasımda vapılacak halk ovlamasında secmen savısınm 20 milvon 722 bm 602. sandık sayısınm ise, 82 bin 913 ildugu nu belirten Orhan Avdın, 19R0 yılınm mart ayında vapılan deneme sonunda secmen savısınm isabetli bir 'bicimde belir lpndiftini anlattı. Gecen secîmde 17 milvon 983 bin 291 secmen, 7fi bin 685 de sandık savısı olduğunu bildîren Avdm, ıki yılda iic milyona vakın ar(Arkası Sa. 9, Sü. 2'de) Genc demokrasi icin yeni bir sayfa Selmin GÜNEL Darbe gırışımleri ve darbe soylentileri arasında ispanyol sosyalist leri nihayet 46 yıl sonra iktidar koltuğuna oturma şansını, üstelik ezici bir zaferle elde ettiler. Simdi, genç bir demokrasinin hüküm sürdüğü îspanyol siyasal yaşammda yeni bir say fa acılıyor Ancak acıklanan seçiiı sonuçları bu yeni sayfada aşın sağa ve aşın sola pek yer kalmayacağım gösteriyor. Siyasal yelpazede, Fransız sosyalistlerl ile (Arkası Sa. 9. Sü. 7'de) Kîm kimdir? 46 yıl sonra ilk sosyalist başbakan Dış Habcrler Servisi îspanya'nııı 40 yaşındaki veni Başbakanı Felipe Gonzalez'm sadece son secım zaterinde değıl, partısının Franko reıımıne karşı yürüttügü veraltı mucadeleslnde de büyük rolü var. Hukuk öğremmi gördügü sırada Sosyalist Parti've katılan Gonzalez, 1974 yüuıda ağırlıkla gençlerden oluşan erubu sayesinde oarti vönetimini ele Kecirdi. Herkesin sadece «Felipe» diye hitap ettigi parti hderi Sosyalist Part:'vi etkili bir yeraltı örgutü haline getırdı. Felipe Gonzalez, Sevillalı bir çıftçinin oğlu. Ailesinde yüksek ögrenim gören tek kişl. Hu kuk öğremmi sırasında veraltı faaliyeti gösteren Sosyalıstlere katıldı. tlk tamdığı Sosyalist arasında, sonradan Felipe Gonzalez'i parti lideri yapacak olan traksıyonun teurucusu Alfonsn Guerra da var. Guerra, Gonzalez'ın VVilly Brandt Olof Palme. Bruno Kreiskv gıbi ünlu Sosval Demokrat liderlerle tanışmasını sağladı. Guerra'nın sımdi başbakan vardımcısı olması beklenıvor1969 yılında Gonzalez'ın ve Guerra'nın aralannda bulundu» ğu ve «Sevilla Mafyası» adı takılan fraksıyon, Partınm Fransa'da yapılan kongresınde veraltı faahyetınp hız verılmesml savundu Fraksıvon 1H74 vılında Gonzalez'in parti liderlı§ine seçilmesıni sağladı 1975 vılında dıktatör Franko'nun ölumünün ardmdan yapılan retormlarla. par tilerin faalıvetine izın verilince, Sosvniı«;t Parti kısa zaman(Arkası Sa. 9, Sü. 6'da) ATA'NIN HUZUKUlNUA Cumhurıyet'ın Kurulusunun 59. vUdönümiı gürkenıli torenlerle kutlandı. Ankara'da Anıtkabir'de dfizenlenen tftrende Devlet Başkanı Orgeneral Keuan Evren ve Milli Güvenlik Konseyi üyeleri, Ata'nın iıuzu runda saygı duruşunda bulundular. (Foto: a a ) Gazetelerin renkli TV pazarlaması yeni kurallara bağlanıyor İlk taksidi yatıranlar TVlerini alacak MGK Genel Sekreterliğinin uyansı üzerine hazırlanan tebliğde basın kuruluşlanna taksit yatırmaya başlayanlann beklemeksizin renkli TV'lerini almaları ve buna uymayan gazetelerin cezalandınlması öngörülüyor. Levent SANİN ANKARA Basın kuruluşlan tarafından yürütülen reklâm amaçlı taksitli satışların yeniden düzenlen mesi amacıyla bir tebliğ hazırlandığı öğrenildi. Merkez Bankası'nca hazırlanan teb liğe göre, taksitli satışla renkli televizyon pazarlayan gazeteler, ilk taksidi ödedikten sonra malı teslim etmekle yükümlü tutulacaklar. Renkli televizyonlarm basın kuruluşlan tarafından pazarlanmasmm yaygmlaşması üzerine, taksitli satışlar için yeni düzenlemelere gidileceği oğrenildi. MGK Genel Sekreterliğı, Mahye Bakanlığı da taksitli satışla ilgili düzenlemelerın Merkez Bankası tarafından yapıldığı gerekçesiyle Merkez Bankasına yazı ile başvurarak bir tebliğ hazırlanmasını istedi. Bu arada Maliye Bakanlığı'nm renkli televizyon satışlarının basın kuruluşlan tarafından yürütülmesi sırasında taksitli satış ilkelerine ters düşüldüğünü gerekçe olarak gosterdi. Merkez Bankası tarafından yürütülen tebliğ çalısmaları sırasında da Maliye Bakanlığınm onerilerinın dıkkate alındığı belirlendi. Buna göre basın kuruluşlan tarafından yürütülen tüm eşya satışlan taksitli satış genel hükümlerine uydurulacak. Hazırlanmak ta olan tebliğ tasıağına gore, basın kuruluşlan ilk taksıt ödendikten sonra renkli televizyonlan sahiplerine (Arkası Sa. 11, Sü. 7'de) Tutanaklardan Prof Sadun Aren'in yargılanması PKK Urfa grubu davası 'Kitabım suç sayılırsa, fikir özgürlüğünden söz edilemez,, ANKARA, (Cumhuriyet Bürosu) Prof. Sadun Aren, dava konusu olan kitabının «dar anlamda bir ekonomi ders kitabı olduğunu» soyledı, «Bu kitap suç sayılırsa ülkemizde fikir iizgürlüğünden söz etmek olanaksız olur. UUcemiz füdr bakumndan çölleşir,» dedi. Ankara Sıkıyonetım Komutanlığı 2 Numaralı Askeri Mah kemesinde 27 Ekim'deki duruş mada, Prof. Aren'in sorgusu yapıldı. Prof. Aren'in salrveriüne istemı çoğunlukla reddedildı. Du ruşma yargıcı Naci ünver, Prot. Aren'in salıverümesı yolunda oy kullandı. Prof. Aren «Makro Ekonomi Ders Notlan» adlı kitabında komünizml övdtlğü savına sorgusunun bir bölümünde şu vanıtı verdi: (Arkası Sa. 9, Sü. 4'de) • Weinberı»er: Kusaklar ve Deneyler... Siyaset dunyasında yanlışlıklardan kurtulmanın yollarından biri, geçmiş deneylerden yararlanmaya bağhdır. 1946 yılında otuz yaşlarmda olanlar, bugün altmışbeş yaşlarını geride bıraktılar. 1960 yılında, otuz yaşında olanlar, bugün elli yaşlannı yaşayıp, bitirdiler. 1971 yılını, otuz yaşlarmda yaşayanlar, şimdi kırkiki yaşlarmm içindeler. 1946 kavgasınm ateşli gençleri, birer «yorgun savaşçı» oldular; 27 Mayıs devriminln gençleri, orta yaşlarını geride bıraktılar, 12 Mart'ın delikanlıları İse otuzlu yaşlara girdiler. Bu kuşaklar, blrçok siyasal olaya tanık oldular. Buiün, emeklillk yaşını dolduranlar. 1946 yı(Arkası Sa. 11, Sü. 7 de) daki askerlprimizin sa yısını artırabiliriz. • Gerilimlere karşı yeni bir yöntem: Beyinden alınan mesajlann kaslara iletilmesiyle gerginlik gideriliyor. 3. sayfada Lübnan' Bes sanık tahliye edildi DÎYARBAKIR (aa.) Yasadışı bölücü PKK örgütü Urta grubu sanıklannın duruş uasmda 5 sanık tahliye edildi. Myarbalar Sıkıyönetiın Komutanlığı 2 numaralı Askeri Mahkemesinde devun eden du ruşmada, Diyarbakır 1. Ağır Ceza Mahkemesinde yasa dışı faallyette bulunmaktan yargılanmakta olan sanık Orhan Ay dm*ın dosyasının Urfa grubu sanıklannın dosyaa lle birleçtlrildl. (Arkası Sa. 11, Sfl. 8'de) • Yüzde 30 olması gereken ihracat kredisi maliyeti %60'a cıktı. • Özal: 34 Ocak progranu sonuçlanırsa orta sınıf toplumda en yaygm kitle olacak. 6. sayfada • Milli Pivangro'nnn 29 Ekim çekilfşı yapıldı. 11. sayfada fflf • Anadolu'ya çitmek için başvuran ilk profes«r: Ya gönüllü gldecektik, ya rotaayonla; UkinJ seçtim. 12. sayfada i