Katalog

Cumhurıyet 2 enl Adalet Yüı Yargıtay Blrlnci Başkanı sayın Derviş Turhan'ın kxsa ve öz, fakat içeriği zengin ve anlamlı açış konuşmasıyla başlamış bulunuyor. S a yın Devlet Başkanı ve Konsey üyeleri ile Başbakanın da açılış toplantısına onur vermeleri bu toplantıya ayrı blr anlam ve değer kazandırmıştır. Bunu adalete ve hukukun üstünlüğü ilkesine bir saygı lşareti olarak kabul ediyoruz. Sayın Devlet Baskanınm Yargı'nın dertlerini gldermeğe hazır olduklannı belirten konugması ayrıca sevindiricidir. Gerek sayııı Devlet Başkanı, gerekse sayın Yargıtay Blrincl Başkanı ve BaroJar Blrllği Başkanı sayın Atilâ Sav, konuşmalarında, erklerin (kuvvetlerin) ayrılığı ilkesine değinmiglerdir. Demokratik hukuk devletlerinde kabul edilnıiş bulun a n erklerin ayrılığı ilkesi Anayasa sistemimizde de benimsenmiştir. Yasama, Yürütme ve Yargı erklerinin ayrılığı ilkesi slstemin temellnt oluşturmaktadır. Ancak, sistemln temelinl oluşturan bu üç erkin eşit olduğunu ileri sürmek olanak dahillnde değildir. Kâğıt üzerinde ve birer erk olarak düşünüldükte bu üç erk eşit gibl görünebillrse de işlevleri (fonkslyonlan) itibariyle bunların esit olmalan olanaksızdır. Yasama erkinln yerlni nasıl kl Yttrütme veya Yargı erki alamazsa (1), Yürütme veya Yargı erkinin yerini de diğer iki erk alamaz. Fakat, Yasama erkinin (M. Meclisinin) Yürütme erkini (Hükümeti) denetleme yetkisi vardır. Yargı erkine gelince, bu erk öbür iki erki de denetlemekle yükümlüdür. OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 2 EKİM 1982 fl Y Yargı Erkinin Üstüniüğü ve Yargiçlar Dr. Yavuz OKÇUOĞLU Yargıtay Üyesl timini kısacak ve onn Yasama ve Yürütroe'ye bağımlı kılacak her türlU düzenlemeden kesinlikle kaçınmah ve hakimin, görevlerini herhangi bir endişeye kapılmadan yapabilmesini sağüyacak hükümler getirllmelidir». Yargıcın bağımsızlığı sadece kâğıt üzerindeki kurallarla sağlanamaz. Geçlm sıkıntısı içinde olan blr yargıcın bağımsızlığından söz edilemez. Bugün yurdumuzda birçok yargıç, emeklüiklerlnl lsteyerek serbest çalışma hayatına atılmakta, açık yargıçlık kadrolarma ise çok az kisi başvurmaktadır. Sayın Derviş Turhan'ın verdiği bilgilere göre, memleketlmizde var olan 6881 yargıç ve savcı kadrosundan 1742'si, yani %25'ten fazlası açıktır ve ayrıca, 653 yargıç aday kadrosu içln 223 başvuru olmuştur. Memleketlmizdeki açık ve gizli işsizliğe, boşta gezen Hukuk Fakültesi mezunu gençlerimiz bulunmasma karşın bunlardan çok azının yargıçlığa başvurduğu anlaşılmaktadır. Bu durum ı karşısında da her başvuran mesleğe ahnmakta, bunun sonucu olarak da nitellk gittikçe düşmektedir. Oysa, yargı mesleğl o hale getirilmelidir kl 653 aday kadrosu için altı bin, hatta altmış bin kisi basvurmalı, bunların en iyilerl alınabilmelidir. Bunun gerçekleşmesl lçin de, her şeyden önce, yargıçlık mesleğl, manevl yön kadar maddi olanak yönünden de çekicl hale getirilmelidir. Bugün, yılda 240 bin kadar dava dosyasına bakılan Yargıtay'ımızda bir Uye altmış bin lira kadar blr maaş ve ödenek alırken, bir îsvlçre Federal Mahkeme üyeslnin ellne ayda brüt bir milyon liradan fazla para geçmektedir (2). Fransız Yargıtay üyesl, blr milletveklllnin maaş ve ödeneğl tutarı kadar maaş almaktadır. Belçika'da ise bu tutar dört yüz bin liranm üstündedir. Görülmektedlr kl bu memleketlerde Yargıtay üyeleri e n az blr milletveklll maaş ve ödeneği t u t a n kadar olmak üzere ve oldukça yüksek düzeyde bir maaş almaktadırlar. Bizde de, yargıçları maaş yönünden Yürütme'ye bağlı kılmamak ve onları parasal yönden Yürütme'den devamlı lstekte bulunmaktan kurtarmak 1çin, değiştirilmekte bulunan Yargıtay Kanunu tasarısma, genel blr kural olarak, Yargıtay üyesl maaş ve ödeneğinln milletveklll maaş ve ödeneğlnden az olamıyacağma lllşkin bir hüküm konulması ve azıya dayalı tarüıi bilgilerimiz blze, insan ve toplum yaşanıının 5500 yıllık bir kesitini verebiliyor. Yatandoğuda ilk yazının bulunuşundan Roma împaratonuğu'nun çökuşune değln, 4000 yüük dönemde, yani «Eskiçağlarda» Antik Yunan Felsafesi dışında insan hakları, özgürlük, eşitlik gibi kavrarMar peîttıüiamlyor. tnsanlann köle olarak alırup satıldığı, tutsakiann her türlü haktan yoksun bulunduğu bu karanlık donem, insanhlc dramınm en ibret verici, en korkunç örnekleriyle doludur. Ortaçağın bin yıllık dönemindeyse kölelık kurumunun biraz daha yumusayarak bıçim değişürdiğini, toprağa bağ lı «seri» dediğiraiz bir oluşumun geliştığlnl görmekteyız. Ama bu donemde de kışi ozgur lugü, eşıtlık, insan hakları gıbı değerlerin nev kuramda, ne uygulama ^Iftni"^^ henuz yeri yok. Insanlar gene aUnıp satüıyor, üzerinde yaşadığı toprağa bağU olarak sahip değiştiriyor, bırçok haklardan yoksun bir ya* şam sürdürüyor. Ancak aydınlanma dönemlnde insana dönuşle birlikte yavaş yavaş bu kavramlar belirlenmeye başlıyor. Ng var kı, insanlann bukuken eşit doğmalan, özgür olmalan, yaşam hakları gibi düşünce ve kuralların yazılı metınlere geçmesi pek yeni bu zfirnftnfl, beniân hemen çağdftg tarüıi dönecas raslarnakUtdır. ••• Ya bugün durum nedir? Dünya haritasına şöyle bir baktığımızda durumun bugün d6 pek içaçıoı olmadığını Uzulerek gormekteyız. Ne yazak ki, atom çağına girdiğımız, şaşırtıcı bilimsel gelişmelerin, teknik buluşların birbirıni izledığı yirminci yüzyüın son çeyreginde, insanlann büyük bir bdlUmu, hâlâ özgürlük, eşitlik ve insan haklanndan yoksun bir yaşam sürdürmektedir. Nitekim aynı düşünceyi, blrsüre önce Sayın Nadir Nadi'nin Cumhuriyet'de yayımlanan başyazısında belirttiği gibi, Strazbourg'da bıraraya gelen uluslararası kuruluşlar da gündeme alarak kışilerin bu kavramları daha iyi anlaması, özümlemesi amacıyla «İnsan Haklan Evrensel Bildinsini» bastırarak tüm ulusların halklarına dağıtılmasını karar altına almıştır. însanoğlunun temel hak ve özgürlükleri, yaşantısı, maddi ve moral güvencesi gibi olgular, çağlar boyunca bir takun kralların, despotların, ünparatorların, kısaca yonetimi şu veya bu biçimde ele geçıren ve çoğu kez de egemenliğıne dinsel bir görüntu veren yöneticilerin kişisel v e keyfi yönetimlne bırakılmıştır. Bu yöneücilerce bir takım kurallar konmuş, bu normlara, kuraüara EOr kullanarak herkesin uyması sağlanmıştır. Yönetlciler tarafından konan bu kuralların topuna birden hukuk felsefesınde pozitif hukuk (îus Civile) adı verilmiştlr. Fakat, filozoflar, düşünürlsr çoğu kez keyfüiğe kaçan, insan temel hak ve özgürlüklerlni hiçe sayan bu kurallar karşısında yaşamsal tehlikeleri göze alarak yeni fikirler geliştirmişlerdir. llk mahkeme yargıçlarının maaş ve ödeneklerinin de buna göre düzenlenmesl yoluna gidilebilir ve bu zorunludur. Yoksa, yakmda, yargıç bulmada çok daha fazla sıkmtı çekilecek ve aynlmalar önlenemiyecektir. Yargıç güvencesi, yargıç için değil, vatandaş yararma bir güvencedir. Kişiye, lmparatoruna karşı direnme cesaretinl verenln yargiçlar ve yargıçlara olan güven duygusu olduğunu unutmayaüm. Yargıtay ve Üst Mahkemeler Yukanda bellrttiğimiz gibl 1981 yılında Yargıtay'a gelen iş toplamı 240.000'e yakmdır. Gelen bu lşlerln 227.774'ü Yargıtay yargıçlarının (üye ve tetklk yargıçl a n m n ) sağlıklanm umursamama pahasma çalışmalan sonucu karara bağlannuş bulunmaktadır. öbür ülkelerin Yargıtay'lanndaki İş sayısı İle karşılaştırıldığında, Yargıtay'ımmn ne kadar ağır blr yük altmda olduğu acıkca meydana çıkmaktadır: Belçlka Yargıtay'ı. 1976 yılında, 403'ü hukuk, 1141'1 ceza olmak üzere 1544 dosyayı karara bağlamış, tsviçre Federal Mahkemesine aynı yıl İçinde 3.000'e yakm iş gelmlş, 1975 yılında Fransız Yargıtay'ına gelen iş tutarı İse 10.136'dan lbaret bulunmuştur. Yargıtay'ımmn bu ağır yükünün, esas lşlevi olan hukuk yaratma görevini daha lyi yapabllmesl lçin, hafifletllmesl zorunludur. Halen Adalet Bakanı ve Haklmler ve Bavcılar Yüksek Kurulu Başkanı olan sayın Cevdet Menteş'in, Yargıtay Birinci Başkanı olduğu sıralarda bunun için çok savaşım verdiğlnl ve Üst mahkemelerin (tstlnaf Mahkemelerinln) kurulması için çok çaba sarfettlğini bllmekteylz. Sayın Bakanın kendl deylmlerlyle: «Yargıtay'ın kendi yetkl alanı lçerlsinde daha etkin bir düzeye gelebllmesl, asıl görev ve temel ljlevini yapabllmesl üst mahkemelerin kurolman ve Isler h a le getlrllmesi ile mttmkUn olacaktır. Bunnn lçin yeterince hâkim ve savcmın varlığına inamyorum. Adalet Bakanhğınca hazırlanan ve Yargıtay olarak çahşmalarrna katıldı&ımız üst mahkemeler kurulu? kanunu tasarısı bir an önce Yasama organına götürülmeli ve yasalaçtırılmahdır». Bu konuşmadan beri dört yıl geçmiş bulunmaktadır. Yargıç güvencesi gereğl, bağunsız ve dokunulmaz olan yargıç, millet adına hü Hukuk devleti olmanm, hukukun üştünlüğü ilkesini benimsemenin temeli bu Yargı denetimine dayanır. Bu yargı denetimi olmadıkça hukuk devletinden söz edilemez. Yargı erkinin bu yetkisi karşısında her üç erkin eşltligi söz konusu o lamaz. Hukuk ve adaleti sağlamak amacıyle denetleyici görevini yapablldiği sürece Yargı'nın öbür iki erke üstünlüğünü kabul etmek gerekir. Bu üç erkin dengeli çalışmalan öteki ikisinin Yargı erkine, yani Hukuka saygılı davranmalan ile o lanaklı olur. Hukuka her saygısız hareketlerinde Yasama ve Yürütme erkleri, karşılarında Yargı erkini bulacaklardır, bulmahdırlar. Bu denetimden şu veya bu şekilde kaçmaya, Yargı denetiminin e t kisini azaltmaya çalışmak, hukukun üstünlüğü ve hukuk devleti Ukeslnl zedelemek sonucuna götürür. küm kuran ve gerektiğinde Yasama erki yerine geçerek yasa yapabilen tek toplum birimidir. Yargıç, toplumdan aldığı bu gücüne dayanarak, insanlann mal varlıkları, özgürlüklerl ve hatta yaşamlan hakkında karar verebilen tek kişidir. Yargıç bu gücünü kullanırken hukuk ve vicdanı İle başbaşadır. Bu kadar geniş ve yüce yetki sahibi olan yargıcın adalete uygun karar verebilmesi, onun, hukuk bilgisi yönünden çok iyl yetişmiş olmasına bağlıdır. Bugünkü yargıç staj yöntemi. bu amaca ulaşmak yolunda çok yetersizdlr. Bu yöntemle yetiştirildıği sanılan genç yargıcı toplumla karşı karşıya bırakmak geniş ölçüde yanlış karar verilmesine, bunun sonucu olarak Yargıtay'ın işlerinln çoğalmasına neden olduğu gibi toplumda, yargıca ve adalete karşı güvenslzlik de yaratır. Yine saym Menteş'in deyimlyle: «Her şeyden önce Türk Ulusu adına yargı erkini kullanan, adaletin dağıtumasmda ve çabukluğun saglanmasında en etkln unsur olan hakimin üstttn bilgl ile yetlstirllmesine, tarafsız, lnandırıcı, güven verici kadroların oluşturulmasına özen gösterilmelidir». Temeli ne kadar sağlam olursa, blna o kadar güven verir. Bugünden başlanırsa olumlu sonucun ancak on yıl sonra alınmaya baslanacağı dügünülecek olursa, yenl bir yargıç yetiştirme yöntemi konusunda derhal h a rekete geçmek gerekmektedir. Adalet yılı açılışında blr konuşma yapan sayın Devlet Başkanı, özellikle yargıçlann yetiştirllmesi konusunda blr yasa tasansı getirllmesi halinde konuya hemen el atacaklarını bildirmişlerdir. Bu olumlu anlayıştan yararlanmak gerekir. Sayın Menteş'in, Yargıtay Birinci Başkanı olduğu sırada, Yargıtay yargıçlarına bina, oda, telefon, araç gibi maddi olanaklar sağladığını blliyor ve kendilerini İyl duygularla anıyoruz. Ancak, o zaman, Yargıtay Başkanı olarak. lsteyen klgi durumundaydı: şlmdl ise, hem Bakanlar Kurulu üyesl, h e m de Hakimler ve Savcılar YUksek Kurulu Başkanı olarak eskl Yargıtay Başkanının lsteklerlni gerçekleştirebllecek bir mevkidedir. Şimdiye kadar yaptıklarma bundan sonra yapacaklannı da katmalıdır. Aksl halde Türk Adaletine yardımlarım noksan bırakmış olur. Bugünkü Konsey yönetiminin anlayışı ve sayın Bakanın blldlgimiz yetenekleri karşısında bunların gerçekleşmesi zor olmayacaktır. (1) Medenl Yasanın 1. maddeslnln yargıca, Yasama erki yerine greçerek yasa kuralı yaratma yetklsl Vermiş olmast durutnu hariç. La Coür Judlctaire Supreme, Economlca, Paris, 1978, sh. 356. Memur maaşları emsal alınmakla birliktc yan ödemelerle yargıç maaşlan yükseltllmektedir. Fed. Mah. üyesinln maası, bakanlar ve birkaç yüksek federal mernnr hariç, Isviçre'nin e n ^ yüksek maaşıdır. eşitliğm yalnus Yunanlüar arasında degü öteki uluflar ile de olduğunu söyleyerek, toplum içindeki aynlıklar, ayncalıklar, soyluluk gibi değerlendirmelerin insan taratından kondugunu savunmustur (2). Bu neden le de doğal hukukun, possitıl hn^'^tpp Ckonmuş) daha üstün olduğunu IMri sürerek yaşadığı dönemdeki yasalarla, hukuksal normlarla savasmışlardır. Daha sonra HeleniSük çağın en önemli felsefe öğretlsi olan Stoisism ve kurucusu Kıbrıslı Zenon 1. Ö. üçüncü yüzyıl ortalarında va onu iıleysn Stoa'cılar doğal hukuk kavraznına daha bir açıklık getirmişlerdir. «Yüksek töresel bir ülkü olarak dünya yurttaşlığı, tüm in» sanlann kardeşlıği, zümre ve ulus aynlıklarının Ustünde bütun insanlann hakça eşitliklerl Stoa anlayışının hep ideaii Ola' rak kalmıştır.» Kb&eri sofıstlerde olan doğal hukuk (akıl hukuku) anlayışına yolaçan bu düşünceler Eonra Roma Hukukuna temel olmuştur. ••• Rönesans doneminde, çağın sonlarına doğru doğal hukuku devletin temeli yapan bir düşünur, Hollandalı Hogo Grotius (1583 1645)'tur. Grotius «Savaş ve Barıs HuJcuku Uzerine» adındaki hukuk felsefesıne çığır açmış olan yapıtında Stoa Felsefesınden gelen bir anlayışla pozıtıl hukukla doğal hukuk arasında ayırım yaparak poziuf hukuku ta rıh içinde yoneticilerce konulmuş hukuk olarak belırler. Ve bu hukukun da konmus olduğu yerın, zamanın ve durumun koşullannı bilmekle anlaşüabüe ceğinl soyler. Doğal hukuk ise insanın akıllı doğasında yerleşik olarak, dolayısıyla tarih içinde değışmeyen her turlu pozitif hukuktan önce ve üstün olan bir hukuktur. Grotius'un bu doğal hukuk anlayışı günümüze dek tazeliğini ve geçerliliğini koruyarak daha sonra Fransız Dev rimınln İnsan Haklan Bildlrisi ve 2. Dünya Savaşı'ndan sonra Birleşmış Milletler İnsan Hakları Evrensel Bildirisuıe temel teşkil etmiştir. Aydınlanma donemınin anıtsal bir örneğl olan Fransız İnsan Haklan Bildirisi'nin bazı maddeleri (3) şöyledir: 1 Insanlar hukuken özgür ve eşit doğarlar ve öyle yaşarlar. Toplumsal ayncalıklar ancak müşterek çıkarlara dayanabilir. 2 7 Her slyasl toplumun amaeı, kişinin doğal ve zaman feşımiyle yitirilmeyen haklannın saklanmasıdır. Bu haklar özgürlük, güvence ve zulme karşı gelmektır. 3 Her turlü egemenligin ilkesi mutlak surette halktadır. Hiç bir grup, hiç bir kışı açık olarak halktan gelmeyen bir egemenliği kullanamaz. Bugün demokratik Batı ülkelerinde uygulanan bu kurallar hâlâ dünyanın birçok Ulke sinde uygulanmamakta ve 2 ( > 5K yıllık bir evrim geçiren Doğaı Hukuk ve onun en belirgin ifa desi olan «însan Haklan Ev rensel Bildırisi» ne yazık ki kâ ğıt üzerinde kalmaktadır. (1 Z) Prof. Macit Gökberk. Felsefe Tarihl. ( 3 ) Prof. Dr. E. Hirş. Hukuk Felsefesi ve Hukuk Sosyolojisi. Cumhuriyet Sahibi: Cumhuriyet Mâtbaacılık ve Gazetecilik T.A.Ş. adına NADİR NADİ Cenel Yayın Müdürü MüesseseMüdürü Yazı İjlerfMüdürü HASAN CEMAL EMİNE UŞAKL1CİL OKAYGONENSİN AHMET KORULSAN YALÇIN BAYER ALİ ACAR • Yazı işleri Müdür Yardımcısı HaberMerkezi Müdürü Mizanpaj Yönetmenı TEMSJudLeR • ANKARA : „ . . „ • IZMIR : • ADANA : „ • YALÇIN DOĞAN HİKMET ÇETİNKAYA MEHMET MERCAN 6ERVİS ŞEFLERİ * istanbul Haberleri:Selahattin CÜLERDış Haberler * Ergun BALCI Ekonomı: Osman ULAGAY^Yurt Haberlerı. Barbaros GENÇAK Kültür: Aydın EMEÇ Magazın • Yalçın PEKSEN Düzeltme: Konur ERTOP . Araştırma1. ŞahinALPAY BÜHOLAR Konur Sokak No.24/4Yenişehir ANKARA' Tel: 17 58 25 17 58 66 Idare: 18 33 35 Halil Ziya Bulvarı No: 6 5 / 3 İZMİR Tel:25 47 09131230 Atatürk Caddesi, T.H K Işhanı Kat2/13 ADANA Tel1455019731 BasanveYayan: CUMHURİYET Mâtbaacılık ve GaZetecilıkT.A.Ş. Türkoeağı Cad. 39/41, CağaloğluİSTANBUL P K • 246 Ktanbul, Tel 20 97 03 (5ha») TAKMM İMSAK 5.13 GÜNEŞ ÖĞLE 6.55 13.03 İKİNDİ 16.21 2 EKİM 1988 AKŞAM 18.51 YATSI 20.22 Yargıç Güvencesi Hukukun üstüniüğü ilkeslnin sonucu olarak, Yargı erkinin bu denetlm görevini gereği gibi yerine getirebllmesi lçin, bütün demokratik hukuk devletlerinde, yargıçların bağımsızlığı ve dokunulmazlıgı (yargıç güvencesi) ilkesi benimsenmiştir. Anayasamtzın 133. ve yenl Anayasa tasarısının 172. maddelerinde de bu güvenceye yer verilmiştir. Sayın Dervis Turhan'ın konuşmasında belirttiği gibl: «... Yargmın bağımsızhğını ve dene BİZEV1 ENGUSH'in EKİMSAY1SINDA!.. o o o o Att Sgmmer tn a Oay. Pay Bradbur? Babadar» Kalma, Afşat Timuçın Girls İn Theır Summer Dresses, Shivering Shocks. Cletnence Dano (2) FEATURE8 o A Short Btograpny of ATATÜRK o A Vîsit to Istanüul CWidrers*s Fa» o Red Deeı o Milltflan's ^nstory crt TrsBSStP" oTheWorldWeUvem Y OKTAY AKBAL Hflvın Bir Okurla Dertlesme.. Doğal Hukuk ve İnsan Demokratik Batı ülkelerinde bugün kullanılan «İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi» ne yazık ki dünyanın pek çok ülkesinde kağıt üzerinde kalmıştır. ENGLISH COURSES D Brıefcase Engllsn foı Buslfifissrnen o Inglllzce'yetpueiaı» COMICŞ ** e e • e ^1L Fanoısitâ tfisacns tn Afi Roüme. EOUB uias Nasraddio Huea 7weay tauojı • e > tmta Ertioğao Kacaye) Bir avukat okurum soruyon «Hep bizlerden özveride bulunmamızı lstiyorsunuı. Oünde 10 Ura daha çok ödüyoruz gazetemizi alırken. Bunu seve seve yapıyoruz. Ama sizler, gazete sahipleri, gazete yazarları, çahşanları olarak nasıl bir özveride bulunuyorsunuz? Aldığınız ayükları açıklayabilir misiniz?» Bu avukat arkadaş bir gün gazeteye kadar gelsin, çalışanlar ayda kaç para alıyor, bu para Babıâli'deki ücretlerin altında mıdır, Ustünde midir, görsün. özellikle ben. bunu lstlyorum. O zaman başka basın organlarında görev yapan arkadaşların kazançlarıyla blzimkini karşılaştırmca hem Uzülecek, hem şaşırıp kalacak. Bu gazetede çalışanların, yazı yazanların özverl smırını da a ş tıklarım görecek... Herkes daha çok kazanmak ister. Bu doğaldır. Ben de yazılarımla daha iyi bir yaşam düzeyi sağlamayı özlerim. Yazarlara kimi kapılar açıktır, kimi fırsatlar, olanaklar vardır. Gidersin başka bir yerde yazarsın, ama onların istediklerlni yazarsın. Burdan aldığınm, üç, beş, hatta on katını alırsın. Bu da olmuyor değiL Renkli basın diye amlan yayın organlarına katılanlar da çıkıyor. Ben kimseyl kınamam, herkesln gücü, dayanıklılığı, inancı bir noktaya kadarüır. Bol para, bol olanak karşısında direnmek güçtür. Ama okurlar önünde güç durumda kalırmışsın? Dün ne diyordu ne yazıyordu, bak şimdi ne gibi kaçamak oyunlarla eğleniyor, bizi de oyalıyor? diyecekler çıkarmış. Tarih diye bir şey varsa, seni o tarih yapraklan, o yarınlar lyillkle anmazmış... Bunu göze alınca «para» için yapümayacak şey yoktur. Neyse ki okurlardan gelen mektuplarm çoğu bizleri yüreklendirici... Ayda üçyüz Uralık bir artış elbette ki az bir şey değil. Hele sabit gelirll adı verilen ücretll kesim lçin... Yaşam pahalılığından bunalmış, gazetemizi okuyarak birazcık avunan, çektiği acıların, kafasından geçen düşüncelerin yansımasını sayfalarunızda bularak rahat bir soluk alan yurttaş, ayda 900 llra verirken ister l s temez bir ağırlık duymaktadır. Günümüz aydını bir tek gazete okumakla da yetinemez, hiç değilse ikl gazeteyl izlemekte yarar görür. O zaman günde elli liradan ayda bin beşyüz lira ödeyecektir. Buna ev kirasını ekleyin, öteki glderleri ekleyin, bir de sabit gellrlinln ellne geçen parayı düştinün... Üç kişilik bir allenin ayda en azmdan altmış yetmiş bin liraya gereksinlml olduğu hesaplanmıştır. Oysa yüksek öğrenim görmüş, on yıllık bir devlet görevlisinin eline geçen para ise yirml, yirmi beş bin liradır. Bugünlerde üç odalı blr katın klrası yirml beş. otuz bin, yakıt giderl de sekiz on bin... Ya yiyecek, glyecek, öteki gerekli giderler?... Içinden çıkılmaz bir bilmecedir bu. Yaşam bilmecesi! Aydın, bilinçll yurttaş, gazetesini, en başta da «Cumhuriyet»! okumazsa bir eksikllk duyuyo". Mumcu'nun yazdığı gibi «bir ekmek, bir Cumhuriyet».. Ekmek kadar, su kadar gereklidir bizi doyuran, bize dostluk eden gazete. «Cumhuriyet» de, bir alle gibl çevresine toplamıştır okurlarmı. Yazarı, çalışam, okuru bir bütünü oluşturmuştur. Atatürk devriminin çizgislnde savaşım veren. bir dostlar topluluğu... Avukat okurum, gerçekten merak edlyorsa bu çazetede çalışanların kaç para aldıklannı, gelsin konuşalım, görüşelim. Sanırım bugünün ekonomik koşulları önünde «Cumhuriyet» çalışanlarının gerçek bir özverlyle görev yaptıklarını görecektlr. Biz ikurlarımızı özverlye çağırırken, nasıl olur da kendimlze en büyük payı ayırırız, olacak iş midir bul Yine de bu hukukçu okuruma teşekkür ederim, yakm llgisl ve içtenliği lçin... ALSO, Spoaa. Panetm fiflabe vanştnası Sazüuiı Oyuniar»,Lersge(tDgetrrer,; 6HQn> PagBi. Blste» Engnsb Dtctiaoarv Av. Sami KATIRCIOĞLU Işte doğaı hukuk (îus Naturale) ya da akıl hukuku denilen kavramın tohumlan hukuk ve uygarlık tarihinde böylece yeşermeye başlamıştır. Doğal Hukuk düşüncesinln llk çeldrdeğine t. ö . besind yüzyıl ortalarında Atina'da ortaya çıkan ve kendilerine sofist denilen filozoflarda raslamaktayız (1). Bilindiği gibi Sofistler 5. yüzyılın ortalarında Yunanistan'da görülen ekonomik, politik, toplumsal gelışmade, kent kent dolaşarak para karşüığı verdikleri konferanslarla Yunan Halkını aydınlatmış, ulusun öğretmenlerl olmuş, onlara polıtikada nasıl yararlı olunacağını ve güzel konuşma san'atıru öğretmışlerdir. İşte bunlardan Antiphon i)k kez doğal hukukla (Îus Naturale) pozitif hukuk (Îus Clvile) «insanlann koyduğu hukuk» arasındaki karşıtlığa do* kunarak pozitit yasaların güçsüz olduğunu söylemlştir. Ve buradan hareketle insanlann doğuştan eşit olduklannı, bu I CA60AS Y4YIKHRI NâdirNÂDİ ÖLÜM Merhume Zahlde ve merhum Nuri Akman'ın kızı Galatasaraylı merhum milli futbolcu Vahyi Oktay'ın eşi, GÜZİN OKTAY'ı (16.9.1911 29.9.1982) yitlrdik. Cenazesi 3.10.1982 pazar günü öğle namazmdan sonra Anadoluhisarı Yenimahalle Camll'nden alınarak Kandilll mezarlığına gömülecektir. Semiramis OKTAY özdemir OKTAY Ben A^rfürkcü Değiiim mmmmmım* İkinci basısı da kısa sürede tükendi EDERİ: 200 ÜRA BASISI CIKTI BOGAZ1ÇI ÜNJVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN Botaziçl Ünlversitesi'nin bütün Fakültelerlnde ve Yüksek Okullannda yeni öğretim dönemi l kasım 1982'de başlayacaktır. Kayıt tarihleri 25 ekim İle 28 ekim tarihleri arastnda sabah saat 8.00'den akşam ıo.OO'a kadardır. Önceki ilanlardaki 17 ekim 1982 arasındaki kayıt tarihleri iptal edilmişür. Üniversitemizde halen kayıtlı öğrencilerimize, 1981 1982 öğrenim yılında kayıt olupta başanh olamadıklan derslerden Ek bütünleme sınav hakkı verilmiştir. Sınavlar 714 ekim tarihleri arasında yapılacaktır. • ÖNEMLE DUYURULUR. ISTEMEADRESL^AĞALOĞLU'TyRKOCAĞf • " • CAa NO: 3941 ; İSTANBUL f 1 1 S h Oğlumuz NECDET EMRE'ntn . doğumunu tüm dost ve akrabalarımıza müjdeleriz. BURSA 28.9.1982 AYŞECÜL FATİH TUBAN Dis Tabibi Bilgi içim 5 ekim 1982 Jarihinden Itibaren Boğaziçi Üniversitesi Kayıt tşteri Müdürlügü. Tel: 65 34 00/227228208 63 15 77 Orhan Tüzün Levent, Güvercin Durağı, Gazetecller Yapı Kooperatifl C/3 blok D. 7 Saat: 913, Tel; 64 57 25 Randevu alınması rica olunur. (Basın: 22229) 6435