Katalog

CUMHURlm ~ ^ 5 AGÜSTOS 197$ 40 YIL ÖNCE CUMHURiYET 5.8.1937 GÜNÜH OIAYLARIMDAN SEÇMEIİS • îstanbul şehrinin geleeektekl plânı hazırlamrken çeşitll semtlerde bulunan duvar ve surlardan tarihi değeri olanlarının bir listesi yapılmıştır. Fakat bu değerlerin hangi yönden saptanmış olduğu bildlrilmiştir. Onnn içjn bu liste daha etraflı ve ayratüı bir şekilde hazırlanmak üzere yetkili kişUere verilmiştlr. • Belediye, herkesin gelişi gü zel mezar taşı yaptırmasını uygun görmediğinden bu işin bir komisyon tarafından hazırlanaca>: bir şekle göre yapunlması kararlaştırılmıştır. • Garsonlar Cemiyeti tarar fından temln edilen para lle önü müzdeki ay sonuna doğru bir «Garsonlar Mektebl» açdacakttr. Bu okula girebilmek içln en ^ ilkokul mezunu olması sart olacaktır. Okulda lisan ve servis dersleri okutulacaktır. Okulda bu dersleri okutacak öğretmenler temin edümiştir. • Nafia vekilimiz All Çetinkaya Eerlin'de Hitler tarafından kabul edilmiş v« Düsseldorf sergisini gezmlştir. • Yabancı uyruklu büyülc sanatkârların memleketimlze gelip konserler verebilmeleri için hazırlanan kanun Maliye dairelerinde henüz tatbikatrna bir tılrlü başlanamamıştır. Bu yüzden büyük sanatkârlan yurdumuzda dinlemekten mahrum bulunmaktayız. Bu iş için ilgilüer gereken yerlere bas vurmaktadırlar. • Sıhhat Müdürlügünün aldığı bir tedbir gereğince Tifo aşısı clduğunu gösteren belgesi bulunmayan küçuk esnafm ticaret yapmasına lzın verilmeyecektir. ŞEMSİ GÜNER'İN FOTOĞRAFLARIYLA "ANADOLU UYGARLIKLAR!,, KONULU SERGI 10 AĞUSTOSTA AÇILIYOR • GALATASARAY'DAKİ SANAT GALERiSiNDE, ÇESiTU UYGARLIKLARA AiT KAUNTIURIN GÖRl'NItlLENECEGi SERGi, BiR AY SÜREYLE GEZiLEBiLECEK nn bir kısmı gün ışığına çıkanlmıstır, fakat buyük bir kısmı top rak altındadır. Anadolu toprakla n adeta dünyanın çeşitli evrelerini belgeleyen bir tarih, kültür ve uygarlık müzesidir. Bugün Anadolu'da 20.000 Höyük, 6.000 Pal leolotik Magara, 6.000 Tümulüs, 2.000 Klâsık Şehir, 10.000 Selçuk, Beylik ve Osmanlı çagı arutları vardır. «Anadolu Uygarhklan» konulu bu sergi 10 eylül cuma gürüne dek açık kalacaktır. (ASA) ARNA Geçtlğlmlz günler içinde yapılan UTuslararası VTH. Vama Bale Yansması'nın büyük ilgi gördüğü bildirilmiştir. Yansma sonunda çeşitli ülkelerden gelen hiçbir sanatçı birincüığe layık görülmemlş, genç sanatçılar dalında 17 yasmdaM Fransız sanatçı Patrick Dupont Vama Kentl Gençleri ödülü'nü kacanmıstır. Uluslararası yansmanın Jürisi Sovyet Youri Grigorovitch baskanlıgında çeşitü ülke temsilcilerinden kurulmuş ve 25 ülkeden gelen 133 aday arasından 17'slni ödUle layık görmüştür. 7 DtNBUKGH 30. Uluslararası Edinburgh KUltür ve Sanat Festivali, 22 agustos üe 11 eylül tarüılen arasında yapılacaktır. Her yü düzenlenen festivalde, bu yıl açılışın îskoç Ulusal Orkestrası tarafuıdan yapılması kararlaştırılmıştır. Üç hafta süren festivalde Avrupa'mn ve Amerika'nın çeşitli ülkelerinden gelen sanatçılann gösterileri yer almaktadır. Bunlar arasında, Londra Filarmonl Orkestrasından, Japon Kukla tiyatrosuna dek, her türde ve her ülkeden sanatçılar yer almaktadır. Festival programı kapsamında olan gruplar İçinde E BULMACA SOLDAN SAĞA: 1 Tütün yapraklanndan çıka nlan renksiz, açıkta bırakılır.ca havadan oksıjen olarak esmerle çen zehirU bir alkoloit. 2 12 Mart dönemi başbakanlamdan blrinin soyadı Tersi bir leirn. 3 Doğuda bir ilimiz öz ve tüm anlamıyla kullaruimayıp o cun bir özelligi amaçlanarak nne sürülen soz. 4 Seyrek dokunmu» bir kumas. 5 Tersi bir harfin okunusu Tersi sıfcmtı, eziyet Bir TUrk müziği aieti. 6 Eskiden evlere su tasıysn klmselere verilen isim Harman savurmakta kullanüan bir aJet. 7 Tersi fazlaca bön. 8 Tersi ün Yurt. 9 Yelkenlide bir manevra adı. YTJKARIDAN AŞAGlTA: 1 Torba biçiminde yorgsn çarşafı. 2 îngiltere Bir yabancı bayan ismi. 6 Tersi kalıpla basılıp elle boyanmış tülbent Tersi su (eski dil). ] 7 Bir isim Kemanla viyolen sel arası bir müzık aleti. 8 Ter sı bunama halinde olan Kırmı zı. 9 Bir asitle birleşince bir tuz meydana getiren madde Tersi bir emir. DÜXKÜ BULMACANIN ÇÖZÜMÜ SOLDAN SAGA: 1 Çopurina. 2 Avanak Sa. 3 Van rikaŞ. 4 Al Parola. 5 fO aM. 6 yA Inka. 7 enitaM. 8 Uşak Saç. 9 Etil Bora. YUKABIDAN AŞAGIYA: 1 Çavalye. 2 Oval anuT. 3 Pan îşi. 4 Un Postal. 5 rarA Ak. 6 îkircim. 7 kO sO. 8,»^Asalaklar. 9 Aşama çA». VARNA ULUSLARARASI 8. BALE YARIŞMASI SONA ERDt Birincilik ödülü verümeyen yanşmada ikincılik ödülünü Belçikalı Ben Van Kauenberg, Uçüncülük ödülünü ise Rumen Gheorghe İancu ile Sovyet Yassen Valtochanov almıslardır. Uluslararası yanşmaya önümüzdeki yıllarda daha lazla ulnin katüması için gerekli çahsmalarm başlatıldığını bildiren ilgilüer bu tür yarışmalarm genç sanatçılan destekleme açısmdan çok olumlu olduğunu bildirmişlerdir. (ASA) 30. Uluslararası Edinburg Festivali 22 Ağustos'ta baslıyor bir örgütün simgesl Tase olmayan. 3 Tersi encik tnan mış. 4 Kemiklerin toparlak ucu Tersi bir seyin niteliklerıni övme anlamında bir süs (es ki dil). 5 Tersi flyat artırma Yapı Kredl Bankası Kültür Hızmetlen programı çerçevesinde 10 agustos salı günü Gr.lata saray Sanat Galerisi'nde Şemsl Güner'ın fotoğraflanyla «Anadolu Uygarlıkları» konulu bir sergi açılac^ktır. «Anadolu Uygarlıklan» konulu sergi broşünlnde söyle denilmektedir: «Anadolu Yarımadası», dünyamn en ilginç ve çeşitli uygarlıklann besigi olmuştur. Mezopotamya'dan da çok eski, iık yerleşik kültür katlan ve siraatle ilgili ılk ömeklere ait belgeler bu yanmadada ele geçmiştır. Karbon testlerine göre bu buluntular l.O. 70406500 yıllan ara sını kapsamaktadır. Yeryüzunün en ilginç bulunrularının yerleri Çatalhöyük, Hacılar ve Keban (çevre) höyükleri dir. Buralarda yapılan araştırma larda ele geçen buluntular, insanlık dünyasırun yerleşik kültür ve sanat alanında yarattıgı en önem li atılımlanndan birini, bu eski yanmadada meydana getirdiğini, oluşturduğu belgelerle sBptanmıştır. Anadolu'dan gelipgeçen veya yerleşen çeşitli budunlar, bu top raklarda kültür ve uygarlıklarından sayısız denecek kadar çok belgeler bırakmışlardır. Buula özellikle New York Twyla Tharp Dani grubu, Roma Öıgürlük Tiyatrosunun göst«rileri, Italyan «Palyaçolar» gösterisi, ilgi ile beklenen programlardan bir kaçıdır. Festivalln ağırlığını klasık müzik ve tiyatro t«şkü etmektedir. Bu arada, film gösterileri yapılacak ve birkaç da resim V8 heykel sergisi açılacaktır. (ASA) TELEVi 13XM> ZYON Istanbul Telerizyommc* hanrlanan programda bu kez Istanbul'lu amator sanatçılar izlenecek. Programda Türk Halk musiglnde Nedim Çiçek: Elâ gözlerinl sevdiğim dllber, Şükriye Yiice: Çayır elinden öteye, Haitt mtlslk daluıda Tayfun Gültekin: Nereye, Batı müziginde Zeynep Sıdar: La pftlom» audia Amore Moi Türk «anat müziginde Teoman GUrçay: Ben gam h hazan ve Ayşe OktUrk: Saçların tarumar 19.50 OZANLARIMIZ Köye yönelık ve mahalll sanatçılann katüdığı programda, yer aian ozanlar ve Bunacaklan deyişler şöyle: Sivaa yöresinden Asık Ali Kıhçoğlu: Bahar geldi, Koyüm, Çorum yöresinden Âşık Derviş: Çahsın köylü kardeşlerim, Rire yöresinden Ahmet Güngör: Çay bahçeleri, Sevdiğim bir güwl. Yapım Yönetim: Kahraman Afyonoğlu. 20.30 HABERLER VE HAVA DURUMU 21.00 DON KÎŞOT Unlü Ispanyol yazan Cervantes'in aynı adlı esenr.den televizyona uygulanan surekli filmin ikinci bölümu yayınlanacak. Bu bolüm de Don Kjşot ve Şanso Panso yola çıkarlar ve Toboso koyünden geçerler. Ak şam üzerı bir otele varırlar ve burada Don Kışot garip bir merasimle gerçek bir gezginci şovalye olur. 21^0 SANATÇININ DÜNYASI Televizyon kültür yayınları Şubesince hazırlanan programda heykeltraş ve Güzel Sanatlar Akademisi öğretim görevlisl Prof. Hüseyin Gezer'in sanatı, hayatı ve Sanatçı kışıligi görüntülerle konu ediliyor. Yapım Ydnetim: Şehriban Durgun. 21.55 HAFİF BATI MÜZİGt 2Î.15 BtR BELGESEL Programda, Edırne'ds bulunan Selımiye Camiı Ue Topkapı Sarayı çeşitli goruntülerle tanıtüıyor. 22^0 GLNE BAKIS latıyorlar. » . » MÎNİK FÎL Kukla dlzl filmin BEKLENMEYEN GEZÎ adlı bölümü yayınlanacak. Cadı kedısi Nero"yu çocuk Jolıjına sokarak Minik FU1 satosuna kaçınr. Minlk Fil daha «onra şatodsn kaçmayı başanr. 19.05 ÇOCCK ^E SPOR Programda 21 temmuî 3 agustos tarihlerl arasmda Yanmca'da yapılan Dücya Optimist Şampiyonasından ' görüntüler sunulacak. AMATORLER StZLERLE BugünkU YAYKUR <ters programında D r . Orban Terzioğlu ZooloJİ dersinde «Bakterilerde kromozom h a r i t a l a n n m yapılması» kon u s u n u , Dr. Seyfettin Fakıhogiu, Plzik dersinde «Nevton'un ilrincl hareket kamınu» konusunu, Dr. Mustafa ö z d m d e r Klmya dersinde cKimyasal Kinetik» derslnl, Prof. D r . Fahrl Domaniç Fizik dersinde «Vektörler» k o n u s u n u an Dünyanın çeşitli ülkelerinden cocukların çizdiği desenlerden halı yapıldı LODZ B;r süre once Polonya'da Artıstik El Sanatları Kooperatıfı'nin çocuklar arasında Uluslararası alanda düzenlediği «Çocuklarm Gozüyle Polonya» ko nulu halı desenı yarışması sonuç lanmıştır. Odül alan desenlerin tümü halı olarak dokunmuş ve halen Lodz kenti Tekstil Endüst rısi Merkez Muzesı'nde sergilenmektedır. Yanşmaya çeşitli uluslardan bırçok çocuk yapıtlanyla katümışlar ve yetkililerin bildirdiklerine göre «mükemmel» desenler çızmiş>lerdir. Odül kazanan desen lerden gerçekleştirilen halılar ser giden sonra Ikıncı Dunya Savaçı' nın En Genç Şehitleri adıra yapılmış olan Çocuk Sağhk îlerkezi adlı hastanesinin yerlerini kap layacaktır. llgililer böylelikle çocuk h?.stanesinin gene cocukların zevkıne göre duzenleneceğıni belırtmışier ve bu tür yarışmalann uluslarara sı kültür dayanışmasma büjük katkılar sağladığını söylenıışl8rdir. (ASA) Yönetmen Ejder îbrahimov'un senaryosunu yazdıgı filmin başrollerini Fatma Girik ve Itır Esen paylaşıyorlar. Filmin çekimi, üç ay sürecek «Ferhat Ue Sirln» filmlnde, Şirin'in a b l u ı Mehmene Banu'yu Fatma Girik ovnavacak .. ILK TURKSOVYET ORTAK FiLMi "FERHAT İLE ŞiRiN,, HER İKİ ÜLKEDE ÇEKİLECEK Sovyetler Birliği'nin dış ülkelerle ortak film çevıren kuruluşu Sowiufılm'm uçüncü yabancı f:;m ortaklığını Turkiye ile yapa cagı anlaşılmıştır. Sovyet sınemasını dünyaya tanıtmak amacıyla her jıl bır ulkeyle ortak film çevirmeyi gelenek h3line getıren Sownnfilm, ba7i doğu bloku uikeleri dısında ük kez Bırleşık Aır.erika ile Elizabefh Taylor'un başrolünde oynadıgı «Ma vi Kuş» fılmını yapmış, bunu Jnpon'larla yapılan «Dersi Usala» f:lmı ızlemışti. Japon yönet menin çevirdiği bu fflm, Morto va Akademi Armağanı ile Oscar kazanmıştır. Ortak yapıma üçün cü ülke olarak Türldye'nin «eçil mesı ise, geçtiğimij mayıs ayın da yurdumuza gelen Sovyetler Bırhğı'nın onde gelen on yönetmeni arasında sayılan Azerbaycan'lı Ejder Ibdahimov'un öneri siyle olmuştur. Dünya Sinemasmda çeşitli ödüller kazanan yönetmen Ibrahimov. senaryosunu yazdıgı «Ferhat ile Şirin» ad lı halk oyküsünü filme çekmek için İstanbul'da Türk filmcileriyle göruşmeler yapmış, daha önce Taşkent ve Moskova Film Şenlikİerınde tanıdığı ve filmla rini gordügıi Fatma Girik'le bu konuda anlaşmaja varmıstır. Bunun üzerine üçüncü yabancı ortaklığın Türkiye ile yapılmasmı öneren Sovyet yönetmeninin ıstemi, Sowinfilm yöneticilerince benimsenmiş ve kendisine yetki verilmiştir. RADYO TRTI 05.00 Açılıs, program 05.05 Türküler, 07.00 F 07.30 07.40 09.00 09.02 09.22 09.45 10.00 10.01 Arkası yarın 12.00 Bölge haberleri 12.10 Halk ezanları ve ve kısa haberler şarkılar ve oyun havaları Kısa haberler ve reklâmlar Haberler Sabahtan sabaha Kısa haberler Av bizim avlak bizirfl Turküler geçidl Ajda Pekkan söylüyor Kısa haberler bölge sanatçılan 13 35 Kutlu Payaslı'dan şarkılar 12.55 Reklâmlar ve Radyo Televizyon program haberleri 13.00 Haberler 13.15 özcan öager'den türküler 14.32 Sizlerle blrllkta 15.00 Kısa haberler 15.16 Türküler 15.35 Vedat GUrsel'den sartolar ve eaz eserîerl 16.05 Nimet Oguz'dan türküler 16J0 Türk sanat müziği toplu programj 16.45 17 00 17 02 19.00 19.30 20.30 20.45 21.02 22.00 22.02 22.22. 22.40 23.00 Çocuk bahçesi Kısa haberler Akşama doğnı Haberler Bolgesel yayın Saz eserlen Dın ve ahlâk konuşriıası Radyo tiyatrosu Kısa haberler TBMM Saati Türküler Şarkılar Haberler toplu programı 23.40 Metin Güyer'den şarkılar , 24.00 Kısa haberler 01.0005.00 Gece yarısı TRTH 08.00 09.00 09.30 09.45 10.15 10.30 11.30 11.45 12.30 13.00 GUn baslıyor Olaylann içindes Bir solıstten şarkılar Türküler geçidl Bir solistten şarkılar Kadın sanatçıianmız ve yorumcular Bir solistten şarkilar Bir solistten türküler Yaşadıkça Haberler 13.30 Olaylann içinden 14.00 Bir solistten türküler 14.15 Caz müziği 15.00 îkl solistten şarkılar 15.30 Konser saati 16.30 Krzurum Radyosu halk müziği toplulugu 17.00 Ikl solistten şarkılar 17.30 Haiil müzik orkestralanndan eeçmeler 18.00 Çağınuzın ^ 18.30 19.00 19.45 20.15 20.30 21.00 31.15 22.02 23.15 23.30 2335 23.55 bilim öncüleri Kuçuk koro Haberler Tarihten yankılar Bir solistten türküler Olayların içinden Bir solistten şarkılar Açık oturum YayKur saati Bır romanımiz var Haberler Beraber ve solo türküler Program ve kapanış Bir Sovyet Doğudilleri bilgini, Sümerce yazılmış 54 tableti çözmeyi başardı MOSKOVA Bır So\yet Doğu Dilleri Bilgininin 2500 yu önce Sümerce yazılmış 54 tabîeti çözmeyi başardığı açıklanmıştır. Tüm dünyada geniş yantalar uyandıran bu olay tarih dalında büyük bir başarı olarak nıtelsndirilmiştır. Bır Sümer Çıfthğinde gunluk yaşamı anlatan tabletlerde günlük çalışma şartlan, toprak ışçilennın durumu da ele alınmış ve geniş bir şekılde incelenmiş tir. Yazıld;gı dönemin çeşitli sorur.larını da içeren tabletler bir süre sonra Sovyetler Birliği'nin çeşitli muzeîerinde sergıleneceiür. Si N E M YENİŞEHİR ALAR K. Hollander 2 tkl S«rserl T. Skerritt K. Carradine KEREM (293798) Bir Baba Hin dl A. Povrazoğlu F. Han 2 A nasının Gözü î . Atasoy G. Mitc hell AS (293798) 1 Ne Alırsan 2,5 A. Poyrazoğlu C. Karahan 2 Tatlı Tatlı M. Mutlu M. Engin MİNÎ (292850) 1 Baba Bızi Eîversene B. Manco M. Zeren, 2 Kaderimin Oyunu T. AkanH. Koçyiğit Izln, A. Alkan H. Ergün UZAY (191828) 1 Batsın Bu Dünya, O. Gencebay M. Ar, 2 Üç Yaman Bâkıre, Ü. Enıre Z. Arbas. ANKABA (291000) 1 San Necmiye F. Cansel S. Kırmızı, 2 Çukulata Tarlası T. Toksözî. Taçbaş CEP (175840) Sansar B. Nacar N. Ay 2 Çılgın Gençlik A. Poyrazoğlu Ş. Senem EFES (253191) 1 Tatlı Serse rı Jean Paul Belmondo 2 Kor kunç Çığlık Andrea Allan T SİN EMA 70 (171908) Bir tçim Su Gloria Guida StNEMA BATI (170039) Annem Kım Olacak G. Ford S. Jones ULUS BAHÇELiEVLER KJÇİJKESAT DEDEMAN (18 12 77) Elveda Sabata Yull Brynner DİLEK (17 16 54) 1 A'dan Z'ye kadar; M. tnselel A. Okay; 2 Hayat Bayram Olsa; K. İnanır H. Koçyiğit. KIZILIRMAK (25 53 93) 1 Akrep; B. Lanchester A. Delon ARI (134873) Çdgın Hayat J. Le vis P. Lawfort DEDEMAN (13 37 71) Çirkin Dünya; H. Koçyiğit S. Bısar; 3 Köprü; K. inanır Ne Naar. CEBECI K. DEREÇAKKAYA ÇANKAÎA (26 32 57) Süt Kardeşler; Kemal Sunal. SİNEMA AKIN (27 76 56) Trapez Burt Lanchester. TALİP (28 00 39) Okşa Fakat Incitme; S. Rome A. Salines. MALTEPE ETÎ (29 62 80) 1 Deli Yusuf; C. Arkın Z. Arbas; 2 •Gökçe Çiçek; H. Koçyiğit S. Gokan. GÖLBAŞI (293798) 1 Dünya run En Tatlı Kadını C. Fox • CEBECİ (19 32 08) 1 Mekanik (2. hafta), Charles Bronson; 2 întikam Peşinde; Tsu Chmg İNCt (19 13 63) 1 Babacan; C. Arkın M. Ar; 2 Sokak Kadını; A. Okay H. Caman. KONAK (25 12 91) 1 Küçük Sevgili; C. Arkın F. Akın; 2 Aptal Şampiyon: Müjdat Gezen. MELEK (19 32 30) 1 Kıhçaslan; C. Arkın B. Erdeniz; 2 Kıme Niyet Kime Kısme*; Ü. Ernre F. Belgen. SARAY (112833) 1 Vahset Şehrinde Seks. J. Rıchard. 2 Kolsuz Kahramanın Kızı. T. Chin H. Ma. SİTE (191072) 1 Ka>nana!ar T. Akmansoy L. Çıdamlı, 2 NUR (115807) 1 Yedi Gunah Kaduıı C. Baker G. Hilton, 2 Şampiyonun tntikamı, D. Caiang Ti Lung. STAD (240586) 1 Bu Baba Başka Baba, F. Han H. Çaman 2 Tolga, î . Atasoy D. Erkanat SUS (228114): 1 Tarkan Kolsuz Kahramana Karşı Kartal Tibet, 2 Güler misın Ağlar mısın Z. Alasya M. Akpınar. YENİ StNEMA (106564): 1 Kılıj Aslan C. Arkm F. Akın, 2 Kadınım Mine Mutlu • Ü. Emre. ÇAÜNAN TABLO, POSTA iLE GERi GELDi NEW YORK Bir müze hırsızlığı ilk kez, çalınan tablonun kendi kendine geri gelmesi ile sonuçlanmıştır. 12 Aralık 1974'de, Brooklyn müzesinden çalınan Renoır'in bır tablosu, o zamar.dan beri yapılan tüm aramalara rağmen bulunamıyordu. Küçük bir natürmort oîan tablo geçtiğiıTiiz hafta içinde, müze mudürünun adma posta ilo gönderilmiştir. Tablonun posta ile gelişine yeterince şaşıran müze müdürime bır de not göncierilmiş ve KEllerindeki kıymetli sanat eserlerini konımayı bccpremedikleri sürece, böyle hırsızlıklann sık »ık tekrarlanacağı» bildirilmiştir. (ASA) YEKiMâHALLE DEMET (156296): 1 Yanh Bızim H. Balamir Y. Tari, 2 Plaj Horozu A. Akbaş A. Naşit. GÜNEŞ (1552^: 1 Karate^ ciler Geliyor Addle Hodrec, 2 ICapınm Arkssında Bıri Var Chnrles Rronson. AYOINIİKEVLER SUREYYA (162848): 1 En Buyuk Benim Wang Yu • B. Lee, 2 Vampirlerın Gecen CEM (143037). 1 ;ohret Budaiası M. Keskınoğiu u. ı n ı re, 2 AJ^ago C. Arkın • Z. Aksu. ethi Sa\aşçı, bu uzun yılların mayalanmiî Almanya ışçısı, bıze kolay yenılıp yutu'.maz bir işçı şüri düşünuşü getiriyor. Çetin el işlerinin yorucu nitelığmi hiçe sayarak yıne de gerekli kitaplarını oku.yan, sonra da cturup en aydın ınsarun kafasıyle işçi şıırlerı yazan bır adam. Fethi Savaşçı'run bundan once yazdıgı bütün kitapları dikkatle okudum. Bu kitaptaki şıirlermı işçi şurinin gerçekçıhğıne daha çok yaklaşmış buldum. Bu şurleri okuduktan sonra işçi şiirinin ne biçim yazüabileceği üstune uzun uzadıya diışündum. Yabancı dillerdeki ijçi şüri kültürü üstune epeyce bilgim var, çok şey okudum. Bizım ışçı şaırimiz, belkı kendi de ayırtetmeden bıze işçi şiirinin gerçeğuıden birtakım nitelikler getırıyor. Romantik bır devrimcı şairin devrimci düşünceye dokunuşu ile onunki arasında buyuk ayrılık var. işçi şair, düşünceye acımaksızm sınıfının soğuk damgasmı basıyor. Yaşayışı boyunca acımanın, sevecenlifın kırıntısmı görmemiş olan. durmaksızın toplumun mutlulanna evler, bannaklar, konforlu mobılyaiar yapan şair, ker.dı gibilerin. bunlarm rahatlıgından hiçbir zaman yararlanmadığını. yararlanamayacagım görmüş, smıf bilinci, kendiliğınden çıkagelip kafasına oturuvermiş, sonra da ışin bilımsel perçinlenmesı oluşmuş. Bız, türkçede işçinin şiirini yazan birçok toplumcu, devrıır.ci şair gördük. tşçiye ne biçim şiir yaalır biliyorduk. An cak, bir işçi şair çıkıp da kendı şiirini, fabrıkadaşların:n şiirini yazmağa başlarsa iş bayağı değişıyor. Bir endüstrı işçisirdn şür yazışı, işçı şii:. gerçeğıne parmak basışı, daha başka. Korkunç makmalann karşcsına geçip onu evcıl bir dev gıbi uysallaştıran, yine de onun verim verebilmesi uğruna son kerte yorulan işçı şair, şıir yazarak kendüıi, dertlerini anlatmaga baslayınca bilüıiz ki en seçme sözcükleny^e konuşuyordur. Öyle cicıii bıcili düsler, içinde cennet kuşlarının tüyleri savrulan nizgârlar, bu şairin günlüğünde kolayca yer aiamaz. Madenden endüstri devierinm kulakları sağır eden gürültüleri arasında duy gular epeyce kütleşrruş, muziğin tellerı epeyce kalınlaşmıştır. Ne yazık ki, bu şair, makına yapan bır makina gibi bilinçleşmiş şiirierini bir endüstri ürünü kertesüıde keskın geometrik, bilimsel ölçütlere oturtup Yahya Kemal'in, Nâzım'ın şiirleri gıbi cilalay/'p parlatamayacak, buna vakıt bulamayacaktır. Ancak, bu şıirler, taş çağmın taştan yontma el baltalan gibi yine de işe yarar durumda olacaktır. işçi şaınn ış saatlen azalıp dmlenme saatlen çoğaldıkça onun şiirleri de cılalanacak, yenı ustalıklar, becenkler kazanacaktır. Bugün, cilasız da olsa, işçı şairimizin dizeleri, kaygusuzlugumuzu dövecek bir güce ulaşmıstır. Daha önce Dağlarca'nın çöpçü şiirini okumuştuk. Şlmdi de Fethi Savaşçı'nın Çöpçunün Türküsunü okuyalım: Çıkardılar attılar bizi sınırlardan / Alman para babalanna köle ettüer / Diliyle (agziyla) kuş tutsa bizim yöneticiler / Getiremez yerine kırılan onurlarımızı / Biz temizlıyoruz Almanya'nın sokaklarını. / Çöp kutularında tüm kalınca gazeteîer / Köylerimizde ne güzel sigara sarılır / Kırık camlara kapı yarıklanna da yapıştınhr / Kitap defter de kaplardı yoltsul çocuklanmız. / Ara sıra tenekeden boş bira kaplan / Ne güzel su tası olur bağ öah^e arasında / Bizler aptallaştıkça bu endüstri ayakta / Koşullandıkça daha da yogun işleıi / Biz garip TUrkleriz Almanya sokaklarmda / Temızleriz sokakları alanları bahçeleri. / El ayak dondurur ayaz yıl do'.uız ay / Giysilerimiz ınavıdir inadına gok mavısi / Küçük el faraşlarımızla gece gündüz / Koca kamyonlarla pislik taşırız fabrıkalara / Biz garıp çopçülpriz kardes iyirc bcüedin mı? / Usulca sümüklerimiz düşcr ıslak jollara. İşçi şairimız türküsunü söylerken geçmış teki soyluluğundan sözetmeyip yabancı bir ülkcr.in en aşagılık işlerinde çalıştınidığmdan yakınıyor. Keşke çopçülüğü kendi ülkesinde japsaydı! Eski şanlı şerefli zamanları düşünmek, ışçınin usunun kıyıcığınrian geçmemiştir. Şaır, ıkı ninni şıirmden bırınde şoyle dıyor: Şu karşıki çalüaruı arkasından / Az sonra ortalık ağaracak / Bir kez daha scveceğiz geçen gune bakmsdan / Güzel ellerımizi, soluk gıysılerimızı. / Sen uyu uzun k:rpıkli çocuk / Masal dunyalarından çıknıacian uyu / Şu karşıki doruk ışıyacak ılkın / Sonra evler ağaçlar ınsanlar / Sonra bu dıkenlı keçı yoliarı , Daha sonra gül yüzün ışıyacak / Bu tozlu dikenli yollar var ya bebek Bır gecede genış asfaltlara dönuşebılır / Ne mınik ayaklanna artık dikenler batabilir / Ne îıorkulu yannlar ne bojun büknıeler. ' Sen uyu gülüşlerin en güzeliyle / Düşünde bol bol urünler ve / Üstune baçma döke döke / En ıyısınde de giysiler / Ütülü ve mis. gibi sabun kokulu / Az sonra ortalık ışıyacak / Uyanma bebek nolur biraz daha uyu. B:r başka şiirden şu dizeleri alıyoruz: Taş ol da baş yar derdı ninem / Ne taş olduk ne baş yardık / Baş olanlar taşladüar bizleri / Nice kapılardan kovalar.dık / Savma tepeden tırnağa yangındık ' Söyleyememekten yazamamaktan / Bir tas su istedik yaz sıcaklannda / Oküz gibi bakıp haşlaciılar bızi. Şair, isçi sınıîının şiirini yazmağa çalışan küçük burıuva şa'.rlpnne de catıvor. Yukarda da dediğimiz gibi işçi şüri gerçeği acımasızdır, güvensizdir. Öyle çok aldatıimalardan geçmiştir ki en namuslu söze de sırasında kanmaz. Şair, şöyle diyor: İKİ TARAF DA HAZIR Ejder Ibrahimov'un senaryosu, eylül ayında ortak yapım için anlaşmaya varılan Ugur Film'e gonderılecek, çekime de 1977 ilkbaharında başlanacaktır. Filmin yönetmen ve kameracısı Sovyet, yardımcıları Türk olacak, oyuncıüar özellikle Türk sineması içinden seçilecektir. Tüm teknik olanaklar Sovyetler tarafından sağlanacaktır. Üç ay sürecek çekim için iki ay Sovyetler Birlığinde, onbeş gün istanbul'da Topkapı Sarayında çalışılacaktır. «Ferhat ile Şirin» filminde Şırın rolünu IUr Esen, ablası Mehmene Banu'yu Fatma Girik oynayacak, Ferhat rolü için büyük bir olasılıkla tiyatrodan yenı bir oyuncu seçilecektir. Ugur Film ilgililerinden Radri Yurdatap, «Ferhat ile Şirin ilk Türk Sovyet ortak yapımı olacak. Filmde hiçbir politik sorun olmamasına özen gösterilecek. Tarihe malolmuş bir halk ask öyküsünü perdeye yansıtacak, tüm dünyaya çıkma olanagı bulmuş olacağız. Bu tasarı İçin biz hazanz, onlar çoktan hazır olduklarını bildirdiler. Eğer çekim için güçlükler çıkarsa bu bizden degil, resmi makamlardan gelmiş olacaktır» demektedir. Çopçunun Turkusu Hasân İzettin DÎNAMO Hey benim coşkulu gezgin başım'Neredrn alıyorsun gücünu böyle tok tok/YoksulIn.n sevmeyıp onlann türküsunü söyleyen/Yaşamında bir kez olsun ış aramayan/Aç kalmayan Ucuz şarapçılara bir kez olsun uğramayan/dzanları istemıyorum. istemiyorum/El öpmesini se\Tnem anamın bile bilesiniz/Ama İzmır limanmdaki hamal Tahir'in/Gömleğindekı teri koklarım tiksinmeden/Kirinl öpebilirim sızlerden daha temizHamal Tahir Soymayı düşünmüyor çünkü toplumu/Kır kesiminden yeni geldık peynir ekmek kokuyor ellerimiz/Öyle incellklerden pek anlamayız sizce ayıp bizce değil'Koca Yunus'u da dev Nâzım'ı da taparcasma severiz 'Yanıtlayan sorunlanmı kemküm etmeden. Şair bundan bütün irikıyım burjuva şairlerine saldınya geçiyor, ki bu uzun tartışmalara yol açacak bir konu. İşçi şairimizin bu kitabmda, yabancı ülkelerde çalışmak zorunda bırakılmış tuttuğunu kopanr bir iş çimizin şairlik aşan~.ssma tırmandıktan. devrimci düşüncenin bütün gerekli mekanizmasını kavradıktan, bunun, kapitalizmin çarklarında uygulanışını da gördükten sonra duymakta olduğu devrimci öfkeyi bulacaksıruz. Şairimizin memleket özîemi dolu şu dört dizesir.i de vererek bakarsam ovolara inme ovalara/Ya bır dere kıyısmda kalmalı olüm, Ya bir kaya başında. Kıtapta çok değişik duygularla ışlenmış işçi düşünceleri öfkeleri bulacaksınız. •KADIN HAMIET BA^IADI Fatma Girik bu arada yapımcı olarak da üstlendifi Kadm Hamlet» filmine başlamıştır. Çekim Belgrad Ormanlarında sürdü rülmektedir. Filmin senaryo yazan ve yönetmeni Metin Erksan, ayni zamanda Fatma Girik'in yapımına ortak olacaktır. Dünyada ilk kez bir kadının Hamlet rolü nü oynıyacağı «Kadın Hamlet» filmi, ünlü tngiliz oyun yatan Shakespeare'in yapıtının Türk Sinemasına uygulaması olmaktadır. Fılmde Fatma Girik Hsmlet, Sevda Ferdağ anne Gönül, Keha Yurdakul amca Kasım, N'sa Serezli oyuncularından Ahmet Sezerel Ofelya (erkek) Orhan, Crçun Sonat Osman, Metin Çekmez, Muharrem Şen, Ihsan Gedlk, Ata Saka Hamlet'in arkadaşlan, Yusuf Sezer hayalet baba, Kostarıka Ahmet mezarcı. Türker Telt'n, Dınçer Çekmez. Nevra firvan ti. yatro sahnesi oyunculan ro'ündedır. Görüntü yönetmeni Cahıt Engin'dır.