Katalog

ÇAĞOÂŞ U I I N L A R 1 SOSYALIST BIR DÜNYA MELtH CEVDET ANDAY Fıyatı: 20 Llra ÎSTEME ADRESÎ: ÇAĞDAŞ YAYINLAR1 Halkevl sokak, 39/41 Cagaloğlu / IST. Cumhuriyet 53. Yit SAY1: 1868S Kurucusu: YTJNUS NADt 5 AĞUSTOS 1976 PERJEMBE ÇAĞDAŞ Y A Î I N L A R I ŞİIR ve CİNAYET SALÂH BiRSEL FİYAII: 15 ÜRA îsteme Adrest: ÇAGDAŞ lATDOARI Halitevi Sokals, 39/41 Cagaloğlu/IST. rJüyfifc DO* 320 uyfa 35 TU Türk İş Genel Başkanı MESS raporımda toplu "Iktidar işçilerin sert tepkisi ile karşılaşır,, dedi sözleşme düzeninin ^ Türkler, toplu sözleşme düzenini değiştirmeyi amaçlayan iki tasarının DiSK Yürütme Kurulunda inceleneceğini belirtti değiştirilmesi isteniyor Tunç:"Bu hükümet işçi haklarını kısamaz ANKAR4, (Cmtıhnrffet Büro«n) Toplu iş sozleşmelerinde işçi hak T8 isteklenm smırlandırmak yonllnde cephe hukümetınce hazırlanan jasa tasanlan konusunda gazstemıze ozel bır daneç \eıen TUrk tş Genel Başkanı Hahl Tunç, bu çalışmaları «gayri cıd<U» olarak nıtetemiş ve «Toplu ış •ozleşmelennı de*ıştırme\p ei"~ i yetecek bır iktidar yoktur Turkiyt'de Kaldı kı bugunkU yurürlükte bulunan toplu sözleşme düzenini işçıler ale^hıne dejıştırmeye kalkan bu" ıktıdar işçılenn sert tepkısıyle karşüaşacaktır» denııştır. Cephe hukumetinin kamu ve ozel kesimde çalı>anlarla ılgılı olarak ücret, fıjat ve gelır artışlannı düzenlemek amacıyla jenı bır kurul oluşturması. bunun yanında kamu kesi"iınde tum toplu sozleşmelerde yetkılı kılınmak üzere bir başka kurul oluşturma vonunde çaba goster mesı ve buna ılışkın yasa tasarısı hazırlanması ışçı ke^ımınin sert tepkısıne yol açmıştır Toplu sözleşme düzenini çalışanlar aleyhıne deâıştırmeye yonelık cephe hukumetinin hazırla dığı yasa tasarılan hakkındn Turk îş Genel Ba<=kanı Hal'l Tunç verdıgı demeçte şoyle ttemiştir: Turkiye Madeni Eşya Sanayicileri Sendıkası (MESS) tarafından hazırlanan bır raporda, «Olağandışı ücret taleplenni onlemek ıçın lşçı ışveren hukumet uçlusünden oluşan bir Ücretler Konseyının kurulması zamanının geldığı» belırtılerek, «Bu konseyin onen ve oğutlerı, toplu pazarlıklara ışık tutmahdır Bu yol, endustrıleşmış ve gelışmış Batı Avrupa ulkelerınde seçılen bır yoldur. Böylece, ücretlenn, ülke gerçek ve isteklerıne uygun ve toplumsal dengeyı bozmayacak biçimde olusacağı bır duzey sağlanmış olacaktır» denılmektedır. «Sendıkaları siyasete sokma davranışlannın toplumsal dengeyı büyük olçude bozduğu» ilen sürülen MESS'm raporunda, ışçi işveren ılışkılenne değırnlırken, şu gorüşlere yer venlmektedır • önce toplu sözleşme düzenini değıştırmek gerekır. tşyerlennin tek tck sözleşme yapması önlendığı takdırde, olumlu blr sonuca ulasılacaktır. (Devanu Sa 9, Su 5 de) Enerji Bakanı araştırmalar sonucu elde edilen bilgilerin MTAbilgi merkezinde inceleneceğini ve Hora'nın iki gün içinde yeni görev sahasına hareket edeceğini açıkladı Hora gorevının birinci bolumunu tamamladığı gerekçesiyle Çanakkale'de bakıma alındı Cumhuriyet Haber Merkeri Ege Denızı nde araştırmalar yapan MTA SısmıJî 1 (Hora) gemısinın blrıncı bolum çalışmalarıru bıtırerek, Çanakkale'de bakıma alındığı açıklanmıştır. Enerjı ve Tabu Kaynaklar Baka nı Selahattın Kılıç Hora nın bırıkı gun içinde bakım ıkmal ve ikıncı gorev hazırlıklarını tamamladıktan sonra Ege'ye açılacağıru belırterek, «Hükumetimiz ülkenin haklannı hiç kimsemn tereddütune mahal vermı jecek şekılde korumaktadır» de mıştır Bu arada Denız Ku\vet lerı Seyır, Hıdrografı \e Oşınog rafı Daıresı Başkanlığı da dun bu konuda yaptığı açıklamada, Hora'nın halen Çanakakle'de ik mal yaptığını, 6 ağustos ıle 21 ağustos tanhleri arasında araştırmalannı surdureceğını bıldır(Devamı Sa. 9, Su. 7 de) Yüksek Askeri Şura toplantısı yarın sona erecek; bir orgeneral ve beş korgeneral emekliye ayrılıyor ANKARA, (Cumhurivet Burosu) Çalışmalarım sürdüren Yuksels Askeri Şura toplantısında, bır orgeneral ve 5 korgeneralın do^t vıllılc yasıl bekleme surelerıni doldurmalan nedenıyle kadro \erılemedığı içın emekliye sevkedıldıgı ogrenılmıştır. Şura'nm çahşmalannın bugun sona erecefı belırtılmektedır (Devamı Sa. S. Sü, 4 de) «önce «unu hatırlatalım ki. meclısler tatıle gırdı Dolayısı>la hazırlanan bu tasarılann yasa laşması çok uzun bır süre a lır Hatta bu tur tasarılann jasalaşması mümkün değıldır Çünku bugıln Turkiye'de top lu iş sozleşmelerını kısıtlaya cak, ışçı haklarını kısıtlamava gücu vetecek bır îKtıdar yoktur Bu hukümatm işçi haklarını kı (Devamı Sa 9, Su 5 de) DPA Ajansı Hora'nın Türk karasularından çıkmadığını ileri sürdü Ne Günlere Kaldık "MESS'in aldığı B Orfik bir flrmanın basmda bulunan tanınrruş bir iş adamıımzdan bir mektup aldım. Önceki çün burada çıkan yazımı beğenmemiş. O yanmdt Başbakan Demırel'in artık Iflas ettifi iyice su yuzune çıkan genel politlkasını savunmak uğruna en buyuk yardımcı olarak komunlzm 6ilâhına sarüdığuu, yasalarumzın yasakladıgı bu rejıml sanki önune peçılmesi son derece guç bir tebiıke ımış gıbi gostererek «tktıdarını» surdurmeye çaüstığını belirtmıştim. Bır rejlnıin propagandası yasaklanınca boşuna çıtmeyen ber duşıuıceyi komunıstlıkle suçlamak, bovlece bıldıği jolda zahmet çekmeksızuı yuruvebıleceginı sanmakla AP Genel Başkanı aldanıvordu Geçmışte çok denendıgini gordugumuz bu antıdemokratık yontemin onu denejenlerı hıç bir zaman başarıya ulaştınnadığı açıktı. Yazımda bu noktaya degındim. Cephe Hukumetinin tuttuğu yol çıkar yol değıJdir dedim. Bana mektup yazan İş adamunız duşuncemı paylaşmıyor, bana karşı geliyor. Ne imiş? Llkemızde bol bol komunızm propagandası yapıuyormuş. Bır yandan DtSK fabrıkalarda, çeşitli iş koUarında çalışanlan kışkırtırken, öte yandan marksıst dunya goruşunu yansıtan bır çok derfiler, broşurler, kitaplar hanl hani piyasaya suruJuyonnuş. Daha ne istıyormuşuz? Mektubundan anladığuna göre savm iş adamının yureğı yanıktır. Ouşun ozgurluğunu, temel insan haklarını tasıtlayan yasalann yeterince uygulanmadığı kanısındadır. Hukumet daha sert davranmala, gerekırse yeni yasalar çıkararak bu başıboşluga son vermelıdir, demeye getirıyor. Fabrikasında binlerce İşçi çabştıran bır sermaye temsilcısının bu göruşu, Turkiye'de bır bolum kapıtalıstlerın ne denlı çagımız koşullanna ters duştuklenni açığa vurması bakımuıdan duşundurucudur. DİSK'in iş yerlerinde çalışanları kışkırttığı saMna bız katılamıyoruz. Kışkırtmak, ınsanlan yasa dışı eylemlere itelemek anlamına gebr. DISK yonetıcılerı bunu yapamazlar. Yaparlarsa zaten ağır olan yasalaruı pençesıne duşerler. Haklannı korumak uzere emekçılere on ayak oLmak, onları bılınçlendırmeye çalışmak ıse demokrası ile yönetılen ulkelerde sendıkalann en doğal haklarıdır. Onların varlık nedenıdir bu. Marksizm propagandası araacıyle vavımlandıgı soylenen dergi, broşur ve kıtaplara gelınce, bunları arada bir bız de goruvoruz. Genel nıtelıkleri açısından batıdakl örneklerıne kıvasla çağımız koşullarının oldukça gerısıne duşmektedir bu yayınlar. Hançisi ne dereceye değın propaganda sayılır, orasını 141. ve 142. maddelere göre ko\uşturma açmakla vükiimlu Savcüarımız her halde bizden daha iyi Izlemekte ve bilmektedirler. Zira sık sık bunlann toplandığını, vazarlann da mahkemeye verildığıni gazete kararın uygulanmasına işçilerin cevabı genel grev ve sempati grevleri olacaktır,, AVK\R\ (ANK4) MESS Genel Kurulunda ışçı send f.ala rıyla yapılacak toplu sözleşme ler içın bazı on sartlarla grev dayanışma aıdatlarmm artınlma sı ve ucret fıyat ıhşkılen ıle yenı duzenlemelere gıdılmesi ka rarlarınm alınması işçi sendıkalan çevrelerınde tepkılere yol açmıştır TURKIŞ Bırmcl Bol ge Temsılcısı Zıya Hepbır, ış\e renlerın ışçılerı €Bır hırka bır lokmdya maiıkum etmek ıstedık lerını» savunmuş, MADEN t ş Sendıkası Genel Sekreterı Meb met Ertürk ıse «Buyuk burjuva kesımı, sorumlu oldugu ekonomık bunalımın tum yukunü başta ışçı sınıfı olmak üzere emek çı halkımızın sırtına yıkmaya ça lışıyor» demıştır. Dalokay: "Ekmek de su gibi elbet bir gün kamulaştırılacak,, ANKARA CUMHURİYET BÜROSU^ Ankara Belediye Başkanı Dalokay dun düzenledığı basın toplantısında, fınncılarla sava şı Kıbns savaşma benzetmış, «Bır Kıbrıs savaşını da bız burada \enyoruz Halk ekmek sorununu Kıbrıs sorunu kadar bılıyor Ekmektekı sömuruyü üalkınuza anlatacajız» demıştır. Dalokay, Ankara'da ekmek sıkıntısının vadmcı gununde duzenled^ğı basın toplanttsmda, fırıncıların oncekı gece Kepez Boğazında Adanadan geîen ekmek kamyonlarını engelledıklerını açıklamıştır Dalokav basın toplantısında ozeüe şunlan soylemıştır «Beledıyemızın verdıgı fıyatı az bulduklan İçin fırıncıların ekmek Urehnedikleri yedıncı £un başlıyor Örneğın, Adana'da 500 gram ekmek 200 kuruş, îstanbul'da ve Bodrum'da 570 gram ekmek 2S0'kurtış frenAııKaıa'dn 510 gram ekmegı 250 kuruja »atraalan ıçın verdıgımu narh fırıncılar tarafından «zarar ederız» gerekçesiyle reddedılmış ve fırıncılar yasa dışı bır dırenmeje geçerek başnent halkını ekmeksız bırakmışlardır nçdenle elkoydugumuz 70 fınnda haB u Beledıyemız ekmek uretmekte, baskentm l e n gereksınımını karşılamaya çalışmaktaekmek ^ tutumda olan fırıncıların haksız dıB u (Devamı S». 9. Sü, 1 deı Ergenekon : 6iPolitikamıza uymayan bankaları devletleştireceğiz,, dedi Kenan MORTAN Maliye Bakanı Yılmaz Ergenekon önceki gün İstanbul'da banka genel müdürleri ile yaptığı toplantıda bakanlıgın saptadığı parakredi polıtıkasından sapmalan halinde bankaların devletlestırıleceğıni aiçıklamıştır. Mahye Bakanı bankaların para fkramiyesi verme uygulamasına yenıden başlanacağını soylemıştir Maliye Bakanının bu toplantıda «Pıjasada kredı sıkıntısı çekılıyor mu'» şeklmdekı sorusuna yanıt alamayınca «O halde ben bu durumu sıkıntı olmadığı yolunda yorumluyorum. cevabını verdıgı büdınlnıektedir. İş çevreleri ıle çeşitli görüşmeler yapmak ve bu arada son zamanlarda uygulanmaya soku lan ekonomık kararlann etkısını değerlendırmek üzere MC hükümeMnln MaHye v» Tiearet Bakanları Istanbui'a gelerek çeşitli toplantılar düzenlemışlerdır. Maliye Bakanı Yılmaz Ergenekon Istanbul'da kurulu bulunan ozel banka genel mırchirien ile önceki gun bır toplantı yapnu?tır Toplantıda bakan, öncehkle bankalann orta vadelt kredi Umitlerinin son zamanlarda yıne doldurulmadıgı yolunda dıkkatıni çekmış ve banka genel mudurluğunden gerıce yorelerde yapılan yatırımlar ile bitmemiş yatırımların {ie {maase edilmesini lstemiştir. Maliye k r e d l Pakam bunun uygulanmaması haluıde ne gıbl kararlar alınabıleceğini geçmişten bılinmesi gerektıgıni soylemlştır. Ergenekon bu arada (Devamı Sa. 9, Sü. 1 de) HEPBiR'ıN SOZlERi TÜRKIŞ Bırınci Bolge Tem sılcısı Zıya Hepbır, konuyla 1 1 güı olarak ANKA muhabırıne özetle şunları soylemıştır. «Işverenler bu kararla Türk (Devamı Sa. 9 Su, 1 de) Ecevit'e karşı suikast girişiminde bulunan Skopetrides'in yargılanması bugün başlıyor Yağmur ATSIZ VEW YORK CHP Genel Baş kam Bulent Ecevıt'ı, geçt'ğımız salı gunu New York'da Waldorf Astorıa Otelı'nde oldurr. eye *eşebbus eden 28 yasındakı Stav ros Skopetrıdes'un yargılanmasuıa buglın başlanacaktu Manhattan Federal Junsı, once kı gun suıkastcıyı suçlu bularak, mahkemeye sevkıne oybırlığıyıe karar vermıştır Skopetrides'in avukatı Walter Jennıngs, olayda mahkemeye sevkedılmeyı gerektı recek bır onem bulunmadığını 'd dıa etmışse de savcı Jerry Sıegel, kamu davası açılmasında ısrar ederek bu ısteğım kabul ettırmış tır. Salı akşamı saat 17'de Ecevıt' ın de hazır bulundugu duruşma da, kımlık saptaması yapılmış, Ecevıt'e tabanca çekıldığı ''da kendısıyle suıkastçı Stavros Skopetndes arasında başka bır kımsenın bulunup bulunmadıgı, aynca ateş edılseydı ısabet kaydedüme olasüığımn ne oldugu ^o (Devamı Sa. 9, Su. 7 de) İNGILTERE HÜKÜMETİ TÜRKİYE'YE AET YOLUYLA BASKI YAPILMAS! İSTEĞİNİ REDDETTİ (Dış Haberler Servisi) Ingütere Hukumeti, Ozel F3rlamento Komısyonu'nun Kıbrıs konusonda bır anlaşmaya vanlmasını sağlamak ıçın Turkiye ile AET arasmdakı ılışkılerin durdurulması yolundakı onensını reddetmıştır. Ingıltere'de ıktıdardakı tşçı Par tısı ıle muhalefettekı Muhafazakar Partı uyelerınden oluşan ozel komısyon geçtığımız mavıs ayı içinde Kıbrıs konusunda bır rapor hazırlamış ve Turkıye'yı Kıbrıs konusunda çozume zorlamak ıçın AET ıle olan ılışkılerınin durdurulmasmı onermıştı tngıltere Hıikümetı bu rapordakı gorüşlere ve suçlamalara ver dığı cevapta, tşçı Partısı ıktıdannm, Turkıye'yı yalnız bırakmak yoluyla Kıbns sorununa bır çozum getırılebıleceğı gomşunde ol madıgını bıldırmıştır Reouter Ajansının habenne go re, Komısyon raporundakı Türkıye'mn tek yanlı gırışımını engellemek amacıyla Ingıltere nın Kıbrıs'a asken mudahalede bulunması gerektıgı yolundaki onenjı de, Ingıltere Hukumeti yer sız bulmuştur Ingıltere Hukumeti Komısyon (Devamı Sa. 9 Su, 3 de) Çalışma BakanPaksu, «Millî Selâmet zihniyetindeki işçi sendikalarını bünyesinde barındıran bir konfederasyon kurulması için ön çalısmalara başlandı» dedi MSPli Çalışma Bakanı Ahmet Tevfık Paksu, «Mülı Selamet zıh nıyetındeıcı ışçı sendikalarını bünyesinde barındıran bır konfe derasyon kurulması ıçuı on çalışmalara başlandığını» açıkla mıştır. Mıllı Selamet Partisı'nın yayın organı durumundaki bır gazetede konuyla ılgılı olarak çıkan habere gore, Çalışma Baka nı, şunıan soylemıştır: «Gelecekte Turkıye'nın btıtün muesseseleri Mılli Selamet zıhmyetınde işçi ısteyeceklerdır. E ğer ışveren fabrıka ve ışyerlerın de randıman ıstıyorsa, işçısınde bu nıtelığı arayacaktır. Aynca Mıllı Selamet zıhnıyetıne sa(Devamı Sa. 9. Su, 1 de) YAYALAR NE YAPACAK ? «Yavalar, yeraltı yaya geoitlerinden geç, kaldırunlardan yüru .» Pu bir emirdlr. Ilera de vasalaşmış bir emirdır. Eğer buna uymaz, bir kaza ıle karşı karşıya gclırscnız, kusur, yıızde yuz sizdedir. Yava gerıtlerı, bırbırine paralel beyaz bandlarla eosterılmiş tır. Jler iki tarafının açık olması eerehar. Yaya ana yolda bir kaç dakikada karsıya geçmelidir. Ama ge'in gorun, cizgıler çelışi çuzel çiîildısi için bu hızlı akım sağlanamamaktadır. Ornek mı İstersmi7, çok!.. Işte bunlardan biri: Çizglnin bir ucu demir parmaklıklara, diğer ucu da otobııs durağın^ rast!a>naktadır. Ister istemez çızeinın dışında yurumek gerekmektedir. Boylece \ertliğı emre, yine Beledhe janlış ujgulaması ile kendisi ııvulmamasını sağlamaktadır. Suç kımde?» (Potoğraf. Tulay DIV1TÇİOCLU) OLAYLARIN ARDINDAKİ GERÇEK azetemizin Ankara Bıirosıından vcrılen habere gore Cephe Hukumeti iki veni vasa tasansı hazırlamıştır: «Ücret artış taleplerını engellemek, ücret, fıyat ve genelhkle gelır artışlannı düzenlemek» icln hazırianan bu tasanlarla iki kıırum oluşturulmaktadır. Bunlardan birıncısi* «Ucret, Fıvat ve Gehrl^r Kurulu>dur. tkincisi BasbakanIığa bağh «Merkezı Top'u Iş SozKurulu»dur. Hükümetin Yeni Tasarılan getirecektir. Böylece şimdhe değın surdurulen işçi ve işveren iiişkıleri, venı yasalarla jeni bır du7ene bağlanacak, sivasal iktidarın tek merkeıh cııdumıı calıv ma yasamına egemen kılınacak tır. Bn yıl memur katsavısını artırmıvarak kamu kesımındeki hır mılvon dolavında maaslınm celırlerini donduran Cephe Hukumeti, ekonomik bunalıma çare olarak ışçı ucretlerıni kısıtlama önlemlerıni de bir sureden berı duşunujordu. Şımdi sermave kesıminde daha once olusdınılan bazı onerilerin Cephe Hukumetınce Tasalaştınlması hazırlığı gurul mektedır. Nıtekım Demirel Hukumetinin yeni vasa tasarılarının özu, daha önce MESS (Madeni Eşya Sanavıcılen Sendikdüi) tarafından hazırlanan «Işveren ve Işçı Ilışkılerınde Son Gelışmeler» adlı raporda vardır. Isçi ve işveren ılışkılerınin yenıden düzenlenmesını ısteven ışveren sendıkası ckdnomık bunalıma rare olarak şu onerileri ileri surmektedir: 1) Işyerlerımn tek tek sozleş me yapması onlenrrelıdır, 2) Merkezı bır orgut tarafın can sendıka uvelıgı saptanmalı, sefr'ıii ^^aelerı verılmelıdır, 3) Olsğandışı ucret taleplerını önlem? < ıçın ışçı ışveren huku met üçlu'oınden olu«;an bır Ucretler konseyımn kurulması zarranı gelmıştır. • •• (Devamı Sa 9, Su 6 da) G Uzakdoğu 76 Orhan KARAVELı'mn Gezi Notları • Yeni Bir «Japon Mucizesi» • SİNGAPCK: «Uzakdoğnnun İsrail'i» • FILtPtNLER«tçuncü Dunya»va yaklaşıyor • HONG KONG da «vinin Sıcak Nefesi» • TAYLAISD'ın «Turk Hamamları'» Mustafa EKMEKÇi'nin ANKARA NOTLARI 7. SAYFAM1ZDA NADİR NADİ (Devamı Sa, 9. Su, 3 de) Karau çorevlilerıvle Işçl ve işveren temsilcilerinden olusarak olan «Ücret, Fivat, G«lirler Kurulu» temelde isçi ücretlerindeki artıs isteklerıni denetlıyecpk. • Merkezi Toplu Iş Sozlesme Kurulu» ıse aşırı ucret artı«lannı onlemek icm zerfken ışle\ı jerıne Yarın CUMHURiYET'f»