Katalog

CUMHURİYET 6 Temmuz 197S OÇ Hindistan'da karşı sabotaj örgütleri kurulduğu bildiriliyor 26 siyasal partiden sonre dört büyük dinsel ve devrimci örgüt de kapatıldı TEVt DELHÎ Tenl Delhi hukumetının aldığı bır kararla, Hındıstan'da karşı sabotaj drgutleri kurulduğu, Hmdıstan "ieni Haber Ajansı t&rafından bıidınlmıştır. Bu arada oncecı gtın kapatılan 26 siyasal partiden gonra, dort buyuk dinsel ve devnmcı örgutun kapatıldıgı da gu\enuır kavnaklar tarafından bıldınlmektedır. Ote yandan Hindistan'da bulunan ve ulkede son gelışmelen değerlendıren siyasal gozlerncıler, ulkede yenl kanşıklıklar çıkmadığı takdırde, sınırlı da ols» bır demokrasıye donuşun sos konusu olduğunu ıfade etmislerdır Yeni Hmdıstan ^.jansı karşı sabotaj orgutlennın kurulmasma ılışkın habennde, ıkı buyüJt evalette kurulan bu orguüerın îndıra Gandı yandaşlarına karşı duzenlenecek sabotajlan bastırmakla gorevlendinldıklenni bıldırmıştlr. öte yandan Punjab e>aJetınde durum gergmhğım korumaktadır Punjab hukümen, Ülkede sınırlı da olsa yeniden demokrasıye dönülebileceği söyleniyor kent ve kasabalarda >aşa\an tum halkın, muhtemel bır saldı nya karşı askerı karargahlarda toplanmalan ıçın çağnda bulun muştur. Hukumet tarafından vapılan açıklarnada, son olaylarda 9< 0 kışının tutuklandıgı bıldınlmıştır. Muhalefet çevrelerınden sızan haberlerde ıse, ulkedekı son gehşmeler nedenıyle tutuklanarıann savısmm 60001 aştıgı one surulmektedır. Ote vandan Hmdıstan Parla mentosunun 15 temmuzda yaz ratılıne gfrecegı bılriınlmefctedır Parlamento nun 520 uyesınden 12'sı Indıra Gandı nın dıktatorIuğunU üan etmesınden sonra tutuklanmışlardır Bunların arasında komunıst olmayan muhalefet partılemın lıderlerı eoğunluktadır. Guvenıhr kaynak lardan gelen haberlerde Bayan Indıra Gandı nuı Parlamento' nun geleceğı konusundakı kararı, vaz tatılınden sonra verecegı bıl dınlmektedır. (Dış Haberler KİSSİNGER, İSRAIL'IN VVASHINGTON BÜYÜKELÇISI ILE GİZLİ GÖRÜŞMELER YAPTI K l D t S tsraıl Başbatanı t sak Rabın «Mısıria vapılacak ban ş goruşmelennde, îsraıl'ın dırenecegını açıklark"i Israıl m Washıngton Buyukelçısı Sımha Dınıtz, ABD Dısışlen Bakanı Kıs sınger ıle ıkı gun suren gızh go ruşmeler yapmıştır. Bır Mısır tutsak ka npmdan kaçan Israılhler onur'Lna dıızen lenen bir toplantıda konuşan Başbakan Rabın, O j'narımız bızden ulkemızm :rm eilı? nı t«hlıkeve duşurmemızj beıclememelıdırler» demıstır. Bu arada Sına da TVe'emeler \apan Israıl Genelkurmay subavlan da, IsraıFın guvenîıı*i ıçın Sına'nm Doğu bolge^ındekj Gıdı ve Mıtla geçıtlerım teihkeve du şurecek 5 kılometrehK oır bolge nın hıç bır şekılde 'erked'lmıjecegını açıklamışlardır. DÜNYADA BÜGÜN Batıcılık Yansızlık Ali SiRMEN UMA eeces' TVn*n haber tartışma saatlnde çok tlglnç, Jgınç oiduğu kadar yararlı bır program ızleme olanağını bulduk. Dış politıka konularında, CHP Zonguldak MniervekiU re Miıler Meclısi DışısJon Komısvonu Başkanı Cahıt Karakaş ı'e AP Bıtlıs Senatoni ve Senato Dışışlerl Komisyonu Başkanı Kâmran Inan karşı Karşıya geldüer. Karşı karşıva geldıler aına birbirlenne lâf atraadan "Jaldırmadan uygar olgun btr tartışma ömegını gbzler dntl ne serd ler. Ikı parlamenter de, dıç politıka konulannı b'Hirfjennl. olaylara sofukkanlılıkla bakma yetenegıne sahıp olduklannı ortava feovdular Be'fcı bir çok dmlevlcı konuşmacılardan btrlnin ya da oek nın sorusıennı tumüvle paylaşamıvorlardı Ama sanı rız her^es olgvn uvgar ve düzeyl doyurucu bır tartışma Izled £ı goruşundedır Ancak bu konuşma sırasında Sayın înan'ın safın AP karadnın tumu^le pavlaştığını sandığımız bır goruşıi bıze pe< ters ^e uzennde durulması gerekecek kadar önemlı geldı. Savın tnan posram vonetfcısi Çetın ÇeH"nfn â\ş polltıkaınudaKi son gehşmeler uzerıne vansızlıgın bır seçenek olup olmadıgı sorusunu üzuntuyle karsıladı ve Bu alternatıfın tartıçüması bıle üzücıldür 1840larda baslavan tartışmanm 197S'de de surmesi ve henüz sonuca bağlanrramış olmasına yazıfctır dedt AP Bıtlıs Senarortl daha sonra Brüksel'de Türklye'nln bir vandan Batı'nm bır vandan Dogu'nun çektığı sekilde resmedildı^ bır tablodan shr ederek TUrkne Batı'yj seçmıştır, yansızlık blr alternatlf olamaz demıstır. Savın Inan'ın bu sfizlerl, dı$ pohrika sorunlanmızı bl len bunlara dıkkatle ejtılen, katılmasak bıle çözümlenni soğuktanlılıkla oneren bir klşide dahı bazı kavramlann açıklıgn kavuşmadıtını göstertvor Osmanlı avdınlan, Batı'vj seçerfcen, Batı toplumlan duzevme erişmeyi amaçıamışlardı. Ama Bs>bıalı buna bır de Batı'nın kanadı altına eırrnevl ekledl 1853 Kmm Savaşınm ertesı ımzalanan 185fi Pans Antlasmasıyla gerçelcten Avrupa kî o sırada Batı denınce akla eelen Avrupa idi împaratorluğun toprak büttınlugunü Kendi garanü ediyordu Tabu aynı Batt Osmanlı împaratorlugunu alabildığme somüruyor, Babıah'de İngıhzd, Fransızeı, Almancı Sadrazamlar bınbırlennı lzhvorlardı. Babıali Batıcılığını Inceledığimlzde, bunun sbmürulen bır Imparatorluğun lşbırlıkçi unsurlarının teslımıyetçi uydu polıtıkası olduğunu gorurüz. Nitekttn, Bırtnci Dunva Savaşı sonrası Saray ve BabıaH aynı Batıcılık, avnı teslımıvet çızgısınl surdUrmuş, aynı onursuz polıtıkayı uygulamıştır. Ama Mustafa Kemal"m onderlığındekl, Anadolu Batı'va Karşı bavrak açmış, onunla doğuşerek, yaşamını varlıfını bagımsızlığım korumuş, Turkıye Cumhunyefı'ni knrrnuştur. Bana rağmen Mustafa Kemal Batıcı İdi Ama O nun Batıcılığı, Batıya teshmıyet uyduluk pol H kası değ 1 Batı uygarlığı denen çağdaş uygarlık duzeyıne erısme tutkusu ve yontemıydl. Cnutulmaması gereken nokta, Turkiye Cumhunyeü'nin Uk gunlerınde, Ataturk ıktidarınm ılk dbnemlennde Batınm çağdaş ujgarhk duzeyırun telf mumkıinü olarak görülmesı. dığer olanaklann sonuçlarının ortaya cıfcrnamış olmasıdır Camhunyet'm Batıcıhğı, hlç degılse ttünct Dürrys Sa•ası sonrası donemme kadar, teslımıyetçi uyducu bır Js&ücıltk de'ğil, çagtfeş uygarülc düzeylne enşmenin ydntemıydı. Kartezven duşunce, sanayılesme yolu olarak benimsenmıstı Batıcılık. Batıcılık ile Batı uyduhığunun Osmanîılar dönemlndekl gıbı bır kez daha kanştırüması Ikıncl Savaş sonrasmda başlamış Menderes ve onu ızleyen saf IkHdarlar doneminde voğunlaşmıştır. Ve bugun vardığuaız nokta da bu yanlış Batıcüığtn sonucu olmuştur. Ustelık bugun çağdaş uygarîık duzeyise enşmenin birden çok seçeneğı vardır. Vansızlıgın, bu anlamda seçılen Batıcılığı zedeleyeceğinl ılen sunnek, Tıirkıye'yi aJternatLf poütıka uygulama olanağırdan yoksun kılarak, yıllar jnlı daha koyu ya da bugunJcunden bıraz daha hafif bır uyduluk çızgisınde tutacak bır görustur. Hem n« demektır, yansız olmamn Batılılık, ya da Batıcılıkla çeüsmesi Turlaye yansa Yugoslavya'dan daha mı batüıdır? Ya da ülkenuz, NATO'nun saglam kalesl olunca jansıa İsveçten daha Batılı. daha çağdaş uygarlık düzeyıce yakın bır noktaya mı geliyor? S"anl şımdi bfe Batüıyız da, îsveç, ya da tsvlçre yansız olduklan ıçın doğulu mudurlar? Bu ömekler, Saym înan'm yansızlık konusundaid gdrüsunun tutarsızhğım açık seçık gözler ömlne senyor. Dıj polıtikada içıne dUştöğumüz çıkm&zdan kurtulmak içın, herşeyden dnce, kavraınları dogru ve yerinde saptayıp kullanmamız gereklr. C AMERİKA SÖZÜNDEN DÖNÜNCE LİBYA SOVYETLER'DEN SİLÂH SATIN ALDI ROMA ABD'nın Lıbya'ya silah ve savaş aracı verroemesı tizerıne, Lıbra yonetjcılen Sov»etler Bırlığınden silâh alraaya başlatnışlardır. Lıbya makamlan tarafından doğrulanan habere göre, ABD,! daha once soz verdıgı nalde son | radan Lıbya'ya sılâh ve savaş aracı satımını durdurmuş. bunun Ü2enne de Lıbya yonetıcılen ' Sovyetler Bırlıgı üe görüsmeler vapsrak sılâh gereksınmeleruu buradan sağlamaya başlamışlardır. Löbya yetkılılennm behrttıgıne gore, ABD Lıbya ya savaş uçagı satmayı vaad etmıştır. Daha son ra bu sozunden donen ABD, Lıb va'ya sılâh ve savaş uçağı satımını durdurmuş. bunun uzenne Lıbya da SovyetJer Bırlığınden sı lah ve sava? uçağı almaja baslamıştır. flgıtüer, Lıbya'mn Sov yetler Birligmden çok sayıda ge lışmış «Mıg23. uçaklan ıle fureler \9 taoklar satın aldıklarını beürtnustır d»ht onoe. > Fransa dan da Mırage uçaklan ıle Fransız vapısı ftızeler ve a$u tanklar satın alrnıştı I Haberler Serviji) Pinochet, BM İnsan Hakları Komisyonu üyelerıni Kissinger Dinitz goruşmesı Öte yandan Vır?ın Adaıann da tatilını geçırmekte olar ABD Dışışlen Bakanı Kıssıngc Washmeton'üan gelen Jsraîl B'inılt elçısı Sımha Dınıtz'ı kabul ede rek kendısıyle ıkı gun suren gu lı goruşmeler yapmıştır Israıl Buyukelçısı, Klssıngerla goruştukten sonra, hukumetıne bılgl rermek uzere ABD'den îsraıl'e gıfmıştır. ABDdekı dıplomatık kaynaklar, İ3raıl *n Sınadakı kuvvetlennı. Gıdı ve Mıtla geçıtlerıne kadar eerl cpkmevı onerdıklerını, Mısırınsa Sına'nın butunuyle boşaKılmasını istedığını bildırmektedır. (Dıs Haberler Ser\1sl) 0 Şili'ye sokmuyor V 4LLE\ \B Şıh De^ let Bas ı kanı General Pinochet Şılı'dekı durumu jerınde ıncelemek ısteyen BM fnsan Haklan Komisyonu tıyelennı ulkesıne sokmaya cağını açıklamıştır BM İnsan Haklan Komisyonu uyelen Şıh ye 10 temmuzda ge ( leceklerdı Pekın'in Güneydoğu Asya'da Sovyet etkinliğinin artmasından kuşku » . duyduğu bildiriliyor PEKtN Çın Halk Cumhurı \etmdekı jetkılı çevrelerın, A merıka Bırieşık Devletlerı nın Guneydofu Asya'dan çekılmesınden sonra bolgede Sovjet etkınlıgımn artması olasılığından kaşku duyduklan bıldınlmektedır. Çın Halk Cumhurrjetı Başba j kan Yardımcısı Teng Hsıao J Peng konuyla ılgılı açıklamasın da ABD'nın Çmhındı'nden çekıl j mesınden sonra, bu bolgedekı ul I keler ıçın çok olumlu koşullann | doğmuş olduğuna dıkkaü çek { mı? ve bu ulkelerden bağHnsız bır pohtıka ızleyerek kendı geleceklerını kendüerının saptamalarıru istemıştır. Ancak Sovjetler Bırlığı'nın Guneydoğu Asya'da ABD'den bo, salan yere goz dıktiğını ıleri stiren Çın Halk Cumhunyeü Paşbakan Yardımcısı, Sovyet yetki ! lılermın bu bolgede yenı askeri ı usler bulmak amacıyla ardı ardına gınşjmlerde bulunduklanm ıddıa etmıştir. Hsıao Peng, Hınt Okyanusu' na ve Batı Pasıfık'e savaş geml'ertnı gondermekten çekınmeyen Sov>etler Bırlığı'nı Guneydoğu \sya'da banşı ve guvenlığı ten iıkeye sokmakla suçlamıştır. Peng konuşmasında Amenkan ve Sovyet yetkılılennce surdurulen sılâhsızlanma goruşmelenne de değınmış ^e bu super guç'erın gerçekten hızlı bır sılahlanma varışı ıçınde olduklanna dıkkaü çekmıştır (Dış Haberler Servisi) 0 Komünist ulkelerden gelecek tepkiler Panmunjom'da Kuzey Korelı askerlrrle BM Komutanlifi askprleri arasında çıkan kavjada taralanan bır BM gore>li subau Park: «iki Kor^'nin birleştirilmesi . görüşmelerine başlanmalı» S E I L Gunev Kore De\Iet Ba^kam Park Cung Hee Güney \e Kuzey Kore arasında 1972 yılında ımzalanan ortak barış bıldmsınm tlçuncü yıldonumu dolayısıyla vaptıgı bır konuşmada, Kuzey Koreden, Kore'nm barışçı yoldan bırleşfınlmesı konusunaakı goruşmelere hızla jenıden baglanmasınt istemıştır Park Çung Hee, ıkı Kore nın soz konusu bıidırıde, 1948 yılında bolunmuş olan ulkeyı bırleştır.n»yı taahhut ettıklermı hatırlatarak. «Kore ancak Seul ve Pıyongyang arasında yapıcı goruşmelerle banşçı joldan birle^ebılır» demıstır. Ikı Kore arasında bıldırının hazırlanması sırasmda başlamış olan goruşmeler, 1973 >üının agustos avmda kesılmıştı ( a ı j Başkan Pinochet, Vallenar'da japtıgı konuşmada Marksıst ' Lenınıst rejımlerle vonetılen ulkelerın hıçbır BM komısyonunu mceleme vapmak uzere ulkelerme sokmadıklarını one sürmuş, Sılı'nın de buna paralel bır eyleme gırdığı goruşunu sa»•uşmn^tur, Pvtoctyet, bu ^ırjşımi. ne'ozellıkle fcornürıist ülkelerrfen tepkiler gelmesını bekledıgını ve LIZBOV Portekız Devbunlan karşılamaja hazır oldu nm Konseyı, ulkedeö tum radğunu da sozlenne ekiemıştır. yo ve televizyon ıstasvonlarınm devletleştınlmesme karar verHapisfeki Iiderlerie mıstır. Devnm Konseyınm aldığı bır dığer karar da sahıplerı PorteBM Insan Haklan Komisyonu kiz'de vaşamayan tum fabnkaladevletleştmlmesınj ongorSılı de joneOcılerle ve hapıshane ' rın Bu karar sahıplen lerde bulunan solcu lıderlerle go mektedır yurt dışında yaşayan ya da Nısan ruşmeler yapacaktı. I oevrunmden sonra yurt dışına kaçmış olan fabrıkalan kapsamı na almaktadır. Ancak devletleştırme karannın llgmç bır yanı da yabancı sernaayeye aıt fabnkalann kapsarn dışında bırakılmış olmasıdır. Portekız'dekJ asken yonetıcılerm bu kararı, hukumet ıle ulkenm bır zamanlar etkılı bır kuruluşu olan Katolık Kılısesı arasındaki ılışkılenn gergınleşmesine yol açmıstır. Bu konuda açıklama yapan Portekız Katolik Kılısesmden bır yetkıli, karan lcabul etmelerıntn olanaksız olduğunu belirtnuş ve Portekız Dev» rım Konseyi üyelen üe bu konu yu g6r«şmek tizere gınşimlerde bulunduklanm soylemıştır. (Dts Haberler Servisf) Portekiz'de Devrim Konseyi, ülkedeki radyo ve televizyon istasyonlarım devletleştirdi goruşmeler yapacaktı ' Sudan'da bir darbe girişimınin ortaya çıkarıldığı öne sürülüyor BE1HIT Sudanda, Başkan Cafer Nımeynye karşı bır dar be teşebbusü ortaya çıkanldığı ve darbe ıle ılgılı gorulen 114 subayın gorevlennden aiındıklan bıldınlmektedır. Beyrutta yayınlanan «El Ba lag» adlı sol eğılımlı bır dergı, darbe teşebbusunun sılahlı kuvvetler bunyesınde orgutlenen bır gruptan geldığını bu grupla ilgılı olan sol eğılımlı muhalefet» mensup bırçok sıyasının de tutuklandığım yazmaktadır. Tutuklaaanlar arasında, Miısluman Kardeşler adlı orgütun genel sekreten Hasan El Turabı ıle bırkaç ay once kapatılmış bulunan «El Miiak» dergısının yazıışlerı müdüni îsa Omer Imam da bulunmaktadır. (a a) Hıfzj Veldet Velidedeoğlu SURiYE'NiN, IRAKLI KURTLERE iŞBiRLiĞi ONERDiĞi ŞEKLiNDEKi HABERLER YALANLANDI •Sunje nın Bagdat yonetıminı devırmek ıçın Iraklı Kurtlere ışbırlıgı onerdıgı» şeklınde gazetemızde \ayınlanan bır haberle jlgıl: olarak açıklama yapan Sum e n ı n \nkara Bu\ukelçıhgı, adı geçen nabern gerçek dışı olduğu nu ve Surrjenm bovle bır gınşımının soz konusu olamıyacagını bıldırmıştır Batılı ajans \e gazeteler, 25 hazıran gunu Ortadoguda gu\e nılır kajTiaklara dayanarak, Su rıyelı jonetıcılenn Iraklı KurtIerle ılışkı kurarak Irak yonetımıne karşı yenı bır ısyan hareketıne gırıştıklen takdırde, Suri ye'nın kendılerını destekleyecekîerı şeklmde haberler yayınlamışlardı Sunj e nın \nkara Buyukelçılı gı ıse dun vaptıgı bır açıklamada bu tur haberlenn belırlı bır amaca jonelık olarak çıkarıldığını belırtmış, Surıjenm boylesıne gınşımiennın soz konusu olamıyacatını belırtmısur. YUNANiSTAN'DA CUNTA DONEMiNDE TUTUKLULARA iŞKENCE EDEN POLiS GÖREVüLERi HAKKINDA SORUŞTURMA AÇILDI ATI\\ Yunanıstan'da cun ta rejımı donemınde tutuklulara ışkence yaptıkları gerekçesıyle 32 guvenlık gore\lısı ve polıs me muru alejhınde Atına Savcılı ğınca sorusturma açılmıstır. General Iyoanıdıs ın polıs şefı ^ oldugu donemde cereyan eden ' olaylarla ılgüı olarak hakların da soruşturma açılan esta polıs yetkılılerı arasında eskı Emruyet ı Genel Muduru G Karuzos. polıs şeflen Malhos \ e Petros Babalıs ı de bulunmaktadır öte vandan Bovatım asken tufukevırun eskı muduru Pıgoros hakkında da soruşturma açılmış tır. (• *) J Sanat Tarihimizin Sorunları Yazan: Prof. Dogan Kuban Arjantin'de işçiler genel greve gidıyor BUENOS AİKES Arjantın Ulusal Işçı Hareketi öncekı gece pazartesi ve salı gunleri içıa ülkede 48 saatlik genel grer çağnsında bulumnustur. 3 mılyoa uyesı olan Genel îşçi Konfederasyonu, ucretlere zam yanında kabınede de degışıkliK yapümasını ıstemektedır. Sendıka hderlen bırçok kereler gerçekte Bas bakanlık gorevmı yuruten Sosyal Refah Bakanı Jose Lopez Re ga'nın ıstıfa etmesını ısteînışlerdı Genel grev pazar gpce yansı başlayacak ve salı gece yansma kadar devam edecektır. 9 temmuz çarşamba Arjantın'ın b»gımsızlık gunudur. Geleneksel olarak Peronculuğun güç aldığı başlıca kaynak olan G»nel îşçı Konfederasyonu nun Cumhurbaşkam îsabel Pe ron un hukumetıne meydan OKU van grev ç gnsı, Başkan Peron Sılahlı Kuvvetler onunına verdıgı bır jemekte konuştuğu sırava rastlamıştır. Bayan Peron 500 subay onunde, «Kendısını hıçbır şeyın, yuklendığî gorevı jenne getırmekten alakoyamıyacağını» sovlemıştır (aa) DEVİRDEN DEVİRE • tKlNCİ CİLT ÇIK11: Sosyal, öutuksal, ekonomüt turlü gözlem ve lncelemeler, absolüuzm, uberallzm, sosyalizm, tasızm gıbı ögretiler. 456 sa. 25 TL. BmtttCt CİLT: yetn Türtlye'nlrj AtAtfiTk gMniamnı^fllri V9 AtStÛTfcttfO • sonraki eok tlgtnç olay ve sorunlaraa blr 6zyasam havası içlnde oelpelertyle arüatac büvük eser 25 TL. (Tükemnek Uzeredlr) • DEVtRüEN üEVlRE: bUlrosel blr dıslplin ve sıstem içlnde, Derkesıo anlayacaft btr diUe meydana geartlea ve bugttne de*tn vazanrj hlç btr kıtabınd& yer aimnmfg olan bir btlgl haztaesıdlT. BiLGi YAYINLARI BÜTÜN KİTAPÇILARDA. Anadolu Türk'sanatı, mimarisi kenti üzerine denemeler ÇAĞDAŞ YAYINLARI v Cağaloğlu Halkcvi S<?k. no: 39^4) jstanbul Türk Eğitim Vakfı ( Meclisimcbusan Cad. 81, Kat 2 Fındıklı) Diş Tabibi ORHAN TUZUN SAMATYA CAD NO 418 Saat 1J30 18J0 TEL: 21 75 « ÇELENK BAGIŞLARINIZ İÇİN EMRİNİZDEOİR Telefon : 49 76 29 49 80 10 49 80 11 "