Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CumHurîyet Yeni Yı! Eki 311211 Geride bıraktıgunız yılın en acı olavlanndan bırı de îsmet înonünun hayata gozlennl yum ması oldu 25 Aralık günü kalp yetmezlıfınden olen tsmet înonu, yakın sıJah ve çalışma arkadaşı Mustafa Kemal Ataturk' Un yanına Anıtkabır de topraga venldı. Çankayadakı ünlü Pem İnönü öldü be Köşk'te 90 yasındayken ffat eden Ismet Inonü, Ulusal Kurtuluş Savaşımızm önderlerttı den. eskı Genelkurmay Baskara, II Cumhurbaşkanı, CHP' nin kuruculanndan ve Genel Başkanlarından ve Cumhurıvet Senatosu Tabıl üyesıydı. Işk enceAvrupa Konseyi Sıkıyönetim 1971 'm Mart ayı gerçefcte yurdumuz ıçın bır donum noktası olnıuştu Aynı yılm Nısan ayı lçınde 11 ilımızde sıkıyonetımın llânıyla Turkıje gorunuşte açık, gerçekte kapalı bır sıyasal rejıme yoneldı Bu rejımın bır anlamda sona erd'gı 14 Ekım 1973 genel seçımlerıne değın geçen sure ıçınde kamuoyunu belkı de en çok ılgılendırmıs olan konular şunlardı Anarşı Sıkıyönetim Mahkemelerı, Avrupa Konseyının olağanustu doneme ıl şkın tavn, işkence, genel af, demokratık hak ve ozgurluklenn kısıtlanmasına üışkın tartışmalar Türkıye Cumhurıyetı Anayasan, «kımseye ezıyet ve işkence yapılamaz» hukmunu koymuştu Ama Anayasasında bovle bır hukum bulunan bır ulkede sanıklara işkence yapıhyor ve gerçek dışı ıfadeler zorla ımzalattırılab.lıyorsa bu huküm ve hukuk devletı ılkesı kağıt uzennde kallyor demektı Sıkıyönetim Mahkemelerınde yargılanan samklarOan bırçoğu, Kontr Gerılla orgutunde MİTte ve Emnıyet Mudurluklerınde kendılerır.e çağdışı, ınsanhk dışı ışkenceler yapıldığını one surdüler Demokratık ılkelere bağU bır kısım basın organlarında işkence ıddıalarmm yavınlamasıyla ozetle şovle gelışmeler oldu Başbakan Fent Melen, 1 Şubat gunu Başbakanlık Butçesı dolayısıyla yapuğı konuşmada işkence ıddıalarıyla ılgılı olarak «polıs dunyanm her yerınde bırşeyler yapar» dedı 13 Hazıran günü, Tabıı Senator Suphı Karaman, Cumhurıjet Senatosunda yaptığı konuşmada şoyle konuştu « Elh yıllık Cumhurıyet dönemmde ıç ısvanlar ve tstıklâl Mahkemelerı dahıl olmak uzere 12 marttan sonra kurulan Sıkıyone'ım Mahkemelerı ıle ılgılı oldugu kadar vaygın işkence ıddıalan gorülmedı » 25 Kasım gunu CHP h on mıllervekılı, «işkence konusunda araştırma açılması ıçın» CHP Grup Yonetım Kuruluna başvurdular Bunun uzer ne Başbakan Talu bazı kuruluşlardan işkence ıddıalarının araştırılmasını ıstedı Ne var k>, 1973 jılmı geride bıraktığımızda henuz bır Eonuç alınamamışn 22 Ocak gunu, Avrupa Konseyi Danışma Kurulu toplantısmda lngılız temsılcısı mılletvekıli Judd, şoyle konuştu« Alınan bılgılerden anlaşıldıgına göre, Turkıye de bırçok sendıkacı, gazetecı 5a da sıyaset adamı ozgurluklerden yoksun kılınmış ve hatta kendılerıne ,şkence yapılmiştır Turk Hukumetınm bu konuda cevap vermesı gerekırdı Fakat aradan bır ay geçtığı halde hukumet halâ susmaktadır » Buna benzer konuşmalar 1973 yılı ıçınde Avrupa Konsevmde pek sık yapıldı Buıüann bır kısmı da Turk basınına yansıdı. Avrupa Konseyındekı en ılgınç gelışmelerden bın de, 12 Mart Hukumeüennden ıla ıkısının başbakanı olan Prof Nıhat Erım' m, Avrupa Konseyı însan Haklan Mahkemesıne yargıç seç lmesının 22 Ocak gunu engellenmesı oldu Seçımlern zamanında yapılmasıyla da Turkıye Avrupa Konseyı ıçın artık sorun olmaktan çık'ı denılebılırdı. Bır toplumun vaşammda olağanustu yonetım bıçımlermın surup gıtmesmın sağduyuja oldugu kadar demokratık ılkelere de aykırı duşeceğı açıktı 1971 ın Nısan ayında 11 Jımızde ılan ed'len sıkıyönetim rejımı 29 ay 1 surduk*en sonra 25 Eylul gecesı sona erdı Ancak Sıkıyönetim Mahkemelerı ellerındekı davalar sonuçlanmcaya değm gorevlerıne devam edeceklerdı Sıkıjonenmın sona ermesınaen sonra basmda ılgınç oldugu kadar haylı anlamlı bır haber yeraldı Istanbul da 29 aylık sıkıjonetım suresı ıç nde 11 bın kışı sıkıyönetim savcılıklanna ıhbar edılmıştı Bunlardan 4331 sanık hakkındakı ıhbarlar benımsenmıştı... Cumhurıye*m ellmcı vilı buruk bır sevınçle kutlandı den lebilır Resmi torenlere her yanda rastlaıuyordu ama tam bır bayram havasuıdan soz etmek pek mumkun değıldı Bunun bellı başlı nedenlerınden bın, gem? kapsamlı bır genel affın Cumhu r yetın elhncı vılında çıkanlma yışı ıdı Duşunceye zıncır vu rulamayacağı çok partılı Batı de mokrasısının temel ılkelerındeı bınydı Ajrıca Batı da «Sıyasa Suç» dıye de bır kavram voktu Ne var kı 1973 u geride bıra kırken vurdumuzda halâ bı çok aydjn bu «sjç»lardan btun cezaeviernde vatmaktavdı Bağımsız Içel Mılleuekılı Celâl Kargıh, Melen Hükümetinln Adalet Bakanı Fehmı Alpaslan ın verdığı bılgılere dayanarak 1 Nısan gunu Turkıye'de her gazetecı ıçın ortalama bır dava açıldığını soyledı 16 Hazıran gunu CHP, 45 gundur komısyonda bekleven gene! af onerısınm Genel Kurul gundemme alınmasını ıstedı îktıdar ortaklan AP ıle CGP çogunlugu genel affın goruşulmesını reddettı, 1973 yılı sona erdığınde ne Basın Affı, ne de genış kapsamlı bır genel af çıkartılmamışu İşkence Cumhurbaskam Korutürk'ün veto ettıgı yasalar arasmda en onemlısı, «Maden Reformu Kanunu» ıdı CHPnın yapılan değ'şıklıklerle reformıst nıtelığını tumjyle jıtırdığmı one surdugü I4aden Yasası, gereklı sure ıçınde Cumhurıyet Senatosunda goruşulmeyınce 4 Mavıs gunü Mıllet Meclısınden geldığı bıçımıyle vasalaştı. Mıllet Meclısınde AP ovlarıvla yapılan değışıklıkler, tasarınm devlete oncelık tanıyan ve vabancı sermaye faahyetını }asakla}an hükumlere ıhşkmdı 21 Mavıs gunu vetojTi açıklavan Cumhurbaşkanlığı tezkeresı Senatoda okundugunda veto gerekçesmın «j'abancı sermayeye olanak tanmması» oldugu da ortaya çiKtı Maden Yasası daha sonra Parlamentoda jenden ele alınmavarak kaduk oldu Cumhurbaşkanınm veto ettiği yasa Cumhunyehn 50'ncı yılını kutladığımız 1973 de, sıvasal >aşamımızın en onemlı olayı, CHP'nın 14 Ekım genel seçımlennden en çok sayıda mılletvekılıyle çıkması oldu Sağ kanatta yeralan sıyasal partılerm tumunun seçım kampanyası boyunca surdurduklerı «komunızm», «anaşızm» suçlamaları ve 29 ajlık olağanustu donem ve uygulamalara rağ men CHPnın seçım zaferı belkı de, varımvuz vıllık Cumhurıvet tanhımızın en anlamlı, en demokratık olav'anndan bırıydı Yurdumuzda yılın olayı olarak seçtığımız CHP nm seçım başarısı, aynı zamanda Turk seçmenının sandığa jansıyan demokratık bılıncının bır zaferı sajılmalıydı CHP Parlamentoya en çok sayıda mılletvekılınl sokarken, Turk seçmenı de tercıhını sol vonde, Batılı anlamda demok Yılın siyasal olayı: CHP'nin 14 Ekim zaferi ratık özgürlukler ve ilkeler yönunde kullanmış oluyordu Çünkü CHP, 1971 den bu jana geçırdığımız olağanustu donemde demokratık hak ve ozgurluklerı Batılı anlamda savunan tek büyuk partı olmuştu CHP'nın seçım zaferı, vurdumuzda ozellıkle son yıllarda hızlanan toplumsal gelışım ve değ.şımın urunuydu Bunun en anlamlı kanıtı da, CHP'nm en çok oyu yurdumuzun en gelışmış, çıkar farklılaşmalarının en bıllurlaşmış yorelermde ve buyuk kent lerınde almış olmasıjdı Başka bır deyışle, CHP nm zaferınm en belırlıyıcı unsuru, Turk toplumunun en dınam k kesımlerımn ojlarının kendısıne yonelmesıvdı Bu yorelerde ve kentlerde yaşam koşullannın ağırlığını her geçen gun daha çok duvan kıt'elerın tercıhlermı sola joneltmelerı CHPye kaymaları dogal sajı'malıjdı SECIM SOMÇLARI 1* Eıum secımlerınm sonuçlan şojle oldu CHP, 1969da 143 olan m lletvekılı sajısinı 185 e çıkartıri:en AP nın mılletvekıli sa\ısı 256 dan 149 a ındı CHP nln oj oranı 1969 a göre, yüzde 27 4' Yurtta yılm ekonomik olayı: Fiyat artışları Turkıye Cumhurıyetırun ellmcı yılım kutladığımiz 1973'de aşrrı fıyat artışları ekonomik ve toplumsal yaşamımızıh en belırgm ozellığı oldu Toplam fıvat artışları, Ikıncı Dunya Savaşı yıllarından bu vana tanık olunmayan bır dU7e>e tırmanarak juzae 25 1 geçtı Bu denlı yuksek fıvat artışı, sermave bınkımmı hızlandınrken gelır dağılımınm dar ve sabıt gelırlı yurttaş çogunluğunun daha da zararma olarak degışmestne yolaçtı Kredı ve emısjon hacmının aşırı derecede genıslemesı ve uretımın yapısından gelen nedenler fıvat artışlannda rol oynajan bellı başlı etkenlerdı. o Majıs gunu konuşan Başbakan Naım Talu, fıyat artışlarının nedenını «hızlı kalkmmaya» bağ ladı ve juzde 8 lık bır fıyat artışını yurdumuz ıçın normal oldugunu sojledı Hazıran başında 1973 programının Başbakanlığa bır gorev olarak verdıŞı Ulu sal Fıvat ve Ucret Ozel Ihtısas Komısyonu altıbuçuk avlık bır gecıkmeje çalışmaya başladı. Fıvat ar'islarıvıa ılg'lı olarak kaale alınmavan ve dagıtılmajan bır rapor hazırlamaktan başka onemlı bır ış yapmadı. 25 Ağustos gunu fıvat artıslanyla mücadeleyı ongoren Talu Hukume'ının kararnamesı yururluge gırdı Bazı malların ıhracı yasaklandı «kıt mallaruın ıthalmı ongoren bır de kota hazırıandı Ithalatta on fıvat Kontrol sıstemı ka'dınldı E'um avı ortalarına gelındıg nde ı'halat ko'asının hemen hemen hıç kullanılmadıgı goruldu «On Fıyat Kontrol Sıstemının kald'rılmasmın ıse vergı kaçakçılığmı artırıcı nı'elıkte bır tedbır oldugu one suruldu Seçımlere valnızca dokuz gun kala 5 Ekımde Fıvat Kontrol Komıtesı kuruldu Malıye Bakanlığı Mustesarının başkanı bulunduğu komıtenm sekre'erjası fı>atlarla pex ılgısı sorulemeven Merkez Bankasının bunyesındejdı Oysa ozellıkle Sanavı Bakanlıgı, kurulusuna ılıskın 19o7 6973 sayılı vasa ıle mamul malların f vatlarım denetlevebılır ve je11den saptavabıl rdı Sonunda, Fıvat Kontrol Komıtesı, «ne Isava, ne Musaja» jaranabıldı . Devlet Güvenlik Mahkemelerl Geçtıgımız yıl ıçınde bırçok demokratık kuruluşun ve CHP'nm muhalefetme karşın Parlamento çoğunlugunca kabul edılen en antı demokratık yasalardan bın de Devlet Guvenhk Mahkemelermın kuru'uşuna ılışkın yasaydı Anavasada >apilan değışıklıkle çıkartılması mumkun kılınan bu yasa ıle ılgılı ban gehşmeler şoyle oldu 29 Ocak gunü Turkıye Barolar Bırlığı Yonetım Kurulu, Devlet Guvenlık Mahkemelerırun kurulması ıçın Anayasada yapılacak değışıklığın sakıncah oldugu açıklandı Soz konusu anayasa değışıklıgı 20 Mart gunu Reamı Gazetede yavımlanarak yururluge gırdı. 27 Mayıs'ta Izmır Barosu Başkanı Iskender Özturanlı Cumhu rbaşkanı Fahrı Korutürk e bır mektup yollajarak, «sıvıl vargıtav ve askerı vargıtajla bırlıkte hemen hemen butun Turkıve Barolannın ve Turkıye Barolar Bırlıgınm bu anayasa değ şıklığme karşı olduklarmı» açıkladı ve değışıklıgm ıptalını ıstedı 13 Hazıran gunu Devlet Guvenlık Mahkemelerı tasansını Mıllet Meclı<;. kabul ettı Tum ujanlar sonuçsuz kal dı ve Ankara, Istanbul, tzmır, Adana, Dıyarbakır da kurulan Devlet Guvenlık Mahkemelerı 1973 sonuna doğru çalışmaya bas ladılar Yeni toplumsal dengelerin aranışı yada Hükünıet bunalımı den yüzde 33 39 a çıkarken, AP1 n nkı yuzde 46 5 den vuzde 2> 87' < ye duştu Mıllet Meclısınde MSP 48, DP 45 sandalje aldılar CGP, 1969 a gore ıkı kayıpla 13 mılletvekıli çıkardı MHP, mılletvekıli sayısını 1 den 3 e çıkarırken. Yuzellıbm öğrencinîn TBP 8 den 1 e, Bağımsizlar 13' üniversite gırış sinavı soruldrının den fi\a duştu. 1969 da Mıllet çalınması hıç şuphesız 1973 un en Meclısıne 6 mılletvekıli sokan buyuk skandalı oldu 6 Temmuı MP ıse 1973 de sandalye alamadı gunu vapılan gırış sınavmdan bır gun sonra sorulann çalmdığı basına vansıdı Olay resmi makamlarca once onemsenmedı ve «sınavın tekranna gerek gorulmedıgı > bıle açıklanabılai 30 Temmuz da sınav soruları ıle çalınanların avnı olduğunu saptayan bılırkışı raporu mahkemeve sunulanca, b'r gun sonra unıversıteje gırış sınavanın ıptal edıldığı ve yenıleneceğı açıklandı Olay basıt bır zabıta olavı olarak değerlendırılemezdı Çunktı, çalma olavı ıle zaten adaletsi7 yanları bulunan g^nş sınavları tumuvle adaletsız bır nıtelık kazanmiştı. Üniversite giriş smavı sorularının çalınması olayı Orman yangmlarl 1973 de orman yangınlan »am b r facıa halını aldı 12 Agustos gunü Turkıje Ormancılar Cemıjetı Başkanı NamiK Bajdar. basına japtığı bır açıklamada ıkl aj ıçınde 361 orman jangmmın kaydedüdığmı ve 16 bm hektarin vandığmı sovledı Son 7 5 ay ıçın de 24 bm hekta r orman vanmıştı Yanan ormanlarm yer ne vpnılermın vetışebılmesı ıçın 30 mılyon lıralık jatırım gereklıydı Yaz avlarmda orman yangmlarınm nedenı olarak, Orman Suçlularınm AfDnı ongoren yasanm çıkartılmaması ve çeşıtlı seçıra vaatlerı gosterılıyordu. Avrupa konseyi Cumhurbaşkanlığı seçimi Cumhurbaşkanlıfı seçimi 1973' de Turk ıç polıtıkasının genel seçımlerden sonra ıkmcı büyuk olayı olarak nıtelenebılır Seçım, başlangıcından ıtıbaren joğun bu nalimlara volaçarak tam 24 gunde noktalandı 28 Şubat'ta Cumhurbaşkanı Sunav, seçımle ılgılı olarak partı lıderlerıvle temaslara başladı Ajnı gun, DP Genel BaşKanı Bozbeylı, Genelkurmay Başkanı Faruk Gurler ın muhtemel adajhğı konusunda Cankaj a da bırşey konuşalup konuşulmadıgı sorusuna, «Gurler ın adı konmadı dıyemem» şeklınde cevapladı 5 Mart ta Orgeneral Faruk Gurler Genelkurmav Başkanlıgmdan ıstıfa ederek emeklı oldu ve ıkı gun sonra da Cumharıvet Senatosunda vemm ederek kontenjan senatoru oldu Geçen gunlerm getırdıgı ılgnç gefısmeler sonunda 13 Mart gunu TBMM Cumhurbaşkanlığı seçimi lçin toplandîjfında, Gürler"m yanısıra AP Istanbul Senatorü Tekın Arıburun ıle DP Gpnel Başkanı Bozbeylı nın de aday olduk ları goruldu Adavlardan hıçbırısı, gunlerce suren turlardd gereklı çogunlugu sağlavamadılar. 19 Mart gunu AP ıle CHP, Cumhurbaşkanı Sunay ın gorev suresının Anajasa defışıklığı yoluy. la ıkı yıl daha uzatılması konusunda arüaştılar Bır gun sonra da Gurler ıle \rıburun, Cumhurbaşkanlığı adaylığından çekıldık lerını açıkladılar Anayasa değışıjclıgı teKİıfı AP ve CHPje rağmen Parlamentodan geçemedı 28 Mart ta gorev suresı dolan Sunay Çankaya Koşkunden uğurlandı 6 Nısan güna ıse emekh oramıral ve kontenıan senatorü Fahrı Korutürk, AP. CHP ve CGP n n ortak onergesıvle adav go«terılerek Tuna>e Cumhurıyetınm altmcı Cumhurbaşkanı seçıldı. 14 Ekım seçımlerı CHP"nın ba de «erken seçfm»e vanasmiyorlar şansıyla, çok partılı demokratık idı Taluda 25 aralık gtirriiN*$orejım ıçın yeni bır donemuı ka revı Cumhurbaşkanvna ıade >>«tpısını aralarken, rejım bunalunı tı 27 ekım gunu başlayan Cumna donuşebılecek mtelıkte bır hurıyet tanhımızın en uzun huhukumet bunalımmı da bırlıkte kumet bunalımı, 1973 un sonuna getırdı Hukumet bunalımı aslın gelındığınde hâlâ sürüp gıdıyorda Türk toplumunun geldığı ye du ni aşamada. ozellıkle sağdakı top Mıllet Meclısi Başkanhğı seçilumsal guçlerın bıraz da şaşkınlık ıçınde yeni dengeler arayı mıne ıse 24 Ekım gunu başlandı CHP ıkı aday değıştırdıkten son şmdan başka bırşey değıldı ra seçımın 27 ncı turunda CHP CHP, en çok sayıda mılletveki Kars mılletvekıli Kemal Guven Ine sanıp olmakla bırlıkte hu AP dışındakı partılerın oylarıjle Kumetı tek başına kurabılecek 18 Aralık ta başkan seçıldı. çogunluğu saglajamanaıştı Sağ kanatta da gerek toplumsal çıkar farklılaşmaları gerekse bel h olçülerde duvgusal etkenlerden oturu bır koalısyon hukumet kurulması bı r turlu gerçekleşemıvordu CHPnın MSP ıle ko alısvona gıtme konusunda bır «onvargısı» yoktu, ama MSP, bır yandan bellı toplumsal guçlerın etkısı, ote yandan da yıllarin geTI d nsel ıdeolojısıyle koşullanmış Aendı orgutunden gelen tepkılerle buna yanaşmıyordu . CumhurbdŞkanı Fahrı Konıtur<, 27 Ekım gunu parlamenter kurallara ujgun olarak CHP Genel Başkanı Bulent Ecevıt 1 yeni huiumetı kurmakla goreviendırdı MSP CHP ıle koalısyona gırmeme kararı almca gorevı Cumhurbaşkanına 7 Kasım gunu ıade ettı 12 Kasım gunu hukumetı kurma gorevı AP Genel Başkanı Suleyman Demırel'e venldl 17 Kasım gunu Demırel de hukumetı kuramayacağım Cumhurbaşkanuıa bıldırdı 22 Kasım'da CHP nm Çankava ya onerısı «azın lık hukumetı» va da «erken seç m» oldu 4 Aralık gunü ıse Cumhurbaşkanı Korutürk, tercıhını demokratık b r bıçımde açıvladı CHP AP koalısyonu, son çare olarak da «mılli koalısj on». Gelişmeler Sıkıyönetim CHP, 1973 de antıdemokratık ve Anayasava aykırı olarak nıteleyerek altı vasanın ıptalı ıçın Anavasa Mahkemesıne basvurdu Bunlar arasında, Devlet Guven1 k Mahkemelen vasası ıle Turkıve Barolar Bırlığı Başkanı Prof Dr Faruk Erem m «Unı»ersıte ıçın korkunç bır donem baslayacak» dıv erek unıversıteden ıstıfasma jolaçan Unıversıteler yasası da bulunuyor Altı yasa şunlar Unıversıteler vasası, Temel Egıtım Yasası, Toplantı ve Gosterı Yuruyuşlerı Yasası, Polıs Vazıfe ve Selâhıvctlerı Yasası Devlet GuvenLk Mahkemelerı Yasası, SiKivonetım Ya Anayasa Mahkemesine yollanan yasalar Yurdumuzda elektrik enerjisi bunalımı vat saat olan enerjı açıgını kapatmak ıçın saatler bır saat ılen almdı. 2 Kasun gıinü, Gokçekaya Barajındakı gecıkmenın gun de 2 5 mılyon kılovat saat ener1 kaybına volaçtığı açıklandı 3 Kasım da saatler yenıden 1 saat gerı alındı 16 Kasım'da Ankara'da toplanan Elektrik Enerjıs Teknık Kongresmde Turk halkının yuzde 66 sımn elektrik 4 Subat gunu înşaat Muhenenerjısınden yoksun oldugu orIıslerı Odası Istanbul Şubesı Başkanı Izzettm S lıe r 1970 de taya çıktı Geçıcı ve dısa baamamlanması gereken Keban gımlı çozum arajan ıktıdarların Barajının malıvefının gerıkmeenerjı sıkmtısına yolaçtıkları one len otunı uç katına çıktıgmı surulerek, lınyıt ve taş komuru jçıkladı 'Vvnı gun, Melen Huku madenlerının devletleştmlmesı •netın'n Enerjı ve Tabıı Kaynak kongre kararı olarak açıklandı lar Bakanı Nurı Kodamanoglu Ortadogu dakı gelısmeler ve »nerıı darlıgmın nedenını < kuraklıga» bağladı \e halkı tasar harn petrol fıjatlarına Aıaplarm îpşDeşe vpptıklan zamlar da dı^ "ufa çağırarak, «av zelerdekı uç 'mpulden bınnı sokun» bıçımın ka\nakıara bağımlı enerjı poKle b.r onerıde buluıdu t kasının ıflasmı acı bır bıçımde 3 Hazıranda 600 mıUon kılo gozısr onune serdı 197' de varlıgını en çok duyuan ekonomik sonınla"dan bırı de elektrik enerjisi darlıgı olau Sanav ıleşmen n on koşullanndan b rı olan elektrik enerj's ure' mı yuıdumuzda jeterlı değıld Bunun bellı teş 1 nedenlen bazı \annmlardaki gecıkmeler \e otedenberı ızlenfn dış kaynaklara bagımlı enerjı pohtıkasıjdı. CHP AP koalısvonu fıkrı ış çevrelerinde genel olarak olumlu vanKi yarattı SanaM ve tıcaret odalarıvla ışveren orgutleri açıklamalarla bu onerıyı destekledıler Bu arada, seçım sonuçlanna .lışüin olarak ış çevrelerınde başlavan tartışmalara yenılen de eklendı CHP AP koalısvonu onerısme karşı çıkan Istanbul Sanayı Odası Başkanı Ertuğrul Sovsal gorevmden ıstıfa ettı CHP AP koalısvonu ısteyen orgutler arasında Türk îş de bulunuyordu Yerel seçımlerın sonuçlan bek lendı 9 Aralık'da yapılan seçımler, CHP'nın 14 Ekım e oranla oylannı çoğaltması ve 33 kentte beledıve baskanlıklarını kazanmasıyla sonuçlandı AP ıse 22 ılae başarılı olabıldı 12 Aralık' da da sıyasal partılerın eskı goruşlermde bır değışıklık yapmadıklan ortaya çıktı CHP, AP ıle koalısvona kesmkes karşijdı Bu kez, Cumhurbaşkanı 15 Aralık'da «mıllî koalısyon ve erken seçım» onerısıvle ortaya çıktı ve bır gun sonra Kontenıan Senatoru Naim Talu'vu «mılli koalısvon»u kurmakla gorevlendırdı MSP, erken seçıme taraftar olmadığını bu vudei «mıllî koalıs^on^^a gırmpveceğını hemen açıkladı CHP ıle AP «erken seçım»ın tarıhı tizermde anlaşamadılar CGP ıle DP İş çevrelerinde tartışma Işsizlik sorunu ve Almanya'nın kararı 23 Kasım da Federal Alman Hukumetı Ortak Pazar uvesı olmavan ulkelerden ışçı alımını durdurdugunu açıkladı Karaım kapsamına Turkıve de gırıvordu Alman Başbakanı Wılly Branot, bır gun sonra karara gerekçe ola rak enerjı bunalımmı gosterdı Talu Hukumetının Çalışma Bakanı Alı Naılı Erdem ıse aynı gun kararı pek onemsemedığını gosterırcesıne «mevsımsel» olarak nıteleyebılıyordu 26 Kasım da Istanbul dakı Federal Alman Irtıbat Burosu çalışmalannı tatıl ettı DISK, bır açıklamavla, 29 Kasım gunu «ışsizlik sorunu gerçek bır sanayıleşme ve Turkıye nm kendı olanaklarmı harekete geçırmesıjle çozulur» dedı 1 Ara lık ta Ankara'da bır basın toplantısı yapan Federal Alman Buyukelçısı Sonnenhol. «Turk ışçısıne ış bulmak zorunda deÇ lız» dıyordu. Istanbul Sanavı Odası "3a?kam Ertuğrul Soysal da bu arada bır demeç vererek «Almanva karanndan vazgeçmezse kendısı zarar eorur» dedı 17 Aralık' ta ıse Federal Almanva nın kararının olumsuz sonuçlannı onlevebılmpk amarıvla Dı<;ışlerı Bakanlığı Iktısadî Işler Daıresı Genel Müdüru Buyukelçı Oğuz Gck men ın başıianlığmda bir Bonna g ttı Ne var kı ^oruşme'erden d şe aokunu r bır sonuç almamadı # 19 Aıalıkta, Federal Aım^n Çalışma Bakanı Arendt « şyerlerını ışcı'enn aja gına gotume'ıvız Bunun ıçın ışçı yollayan ulkelerın de bızım sermavedarianmıza jardımcı olmaları gerek r> dıv erek Federal Alm, nya'mn ızlemek ısted gı ven polıtıkaja bır kez daha ışaret edıj ordu Federal Almanva nm kararı yurdumjzda oze 1 •çle bazı çevrelede «şok» etkısı yaratmıştı. 1973 de ışsızler ordusunun buiuklugu 1 5 mılvondu Tanm kesımmde ıse yılın bazı avlarında 7 5 milvona kada r çıkabılen gız1 ışsızler vardı Federal Almanva da ça.ı*an ışç lerımuın sayısı 650 bındı 966 b:n \Tjttaşımız da Almanva'va #tmek ıçın sırada, "j Işsizlik sorununun vurt dışma ışçı gonderTiekle hafıfletmek sıyası ıktıdarla r ıçm kolay >.ır yol olmuştu Ar'ık bu kapı bellı oîçulerde kapanmava başlamıştı Gerçek bır sanavıleçmeye ^onelmek ve vurdumuzda ış alan ları açarak ışsizlik sorununa çoget rmek tek yoldu Yerel seçimler 50. yıl affı KoUamanoglu. «3 ampulden bıri»