Katalog

CUMHUHÎYET 1 Bklfrı f Güniiıı Mevzuları | Kitab pahalı.ığının açığa vurduğü ziftniyet Vazan: Mazhar Knnt Ticaretin serbest olmasını her vesile ile bağıra bağıra isuyoruz. Fakat bir kere bu serbestî verildi mi onu sırf kenc.imıze istifade temin etrnesini sağlamak naksadile hernen ortadan ks'.c'ırmağa bakıyoruz. Gayesi «tek elden» sat:ş yapmak o^an şirketler kuruyonız, bir kaçımız birleşerek aynı metaı istediğimiz fıata satmanın çarelerini arayoruz. Bunun ismi düpedüz trösttür. Kuzum bizde tröstlere yaYeni iktidar programma uyarak ni müstehlıkin insafsızca istismarıdevleti tedricen ticarî ve sınaî te na karşı bir kanun yok mu? Bu zümre istismarının memleket şebbüslerden alakoymayı bir vazife bildi. Fakat anlaşılan biz bundan , iktisadiyatı hattâ ahlâkî üzerine ne itidalle istifadeyi bilmiyoruz. Son fena tesirler icra ettiğini bilmem günlerde gazetemizde üzerinde du sayıp dökmeğe ihtiyac var mıî Bir rulan mekteb kitabları davası or kısım halkın böyle aşın kaza'nclar tada. Devlet elınde iken iyi kâğıd elde etmesi memlekette enuasyon iizerine itina ile basılmış bir kitab yaratır. Çünkü bir çoklarımızın 65 kuruşa sstılırken bugün aynı zannettiği gibi enflasyonu sadece kitab yanılmıyorsam 160 kuruşa. Merkez Bankasmm fazla para ıhrac Zam nisbeti yüzde iki yüz elliye etmesi meydana getirmez. Memleyakın. Kâğıdın son bir sene zarfın kette böyle ölçüsüz para kazananda bir hayli pahalılaşmış olduğunu lar olunca da fiatlar artar. Çünkü gözönünde tutsak bile bu yükselme fazla kazananlar pek kolay para nihayet 65 kuruşluk bir kitabın 80 harcadıklarından ve bir metaın kuruşa satümasını icab ettirir. Kal pahah olması onların mübayaa ardı ki kitab tâbılcri aradaki farkı zulannı frenleyemediğinden istedevletten çok kötii kâğıd kullan dikierini istenen fıata almakta temak suretile kısmen olsa bile telâfi reddüd etmezler. Bu şekıl hareket memlekette fiatlann inmesine mâni edebiliyorlar. olur, hattâ onların yükselmesini Bizde bilhassa son harbdenberi teşvik eder. Bu o kadar doğrudur ticaret âlemine yayılan bir zihniyet ki medenî memleketler bu halin öher fırsattan istifade ederek para nüne geçmek ve halk sınıflarının yapmayı mübah kılmıştır. Şimdi arasında servet farklarmın açacağı mekteblerin açılma zamanı. Çocuk uçurumu mümkün mertebe yok etlar kitab almağa mecbur. Devlet de mek için gelir vergisini kabul etbunlann tab'ını ve satışını serbest mişlerdir. Unutmıyalım ki gelir verbırakmış. O halde neden istifade e gisinin bir maksadı devlet yükünü dilmesin? Gün bugün. Bu furya mükelleflere taksim hususunda asenede bir gelir. Onun için ne ya daleti temin etmekse, diğer bir gapıp yapıp vurguna vurmaü, sonra yesi de asırı kazancların önüne geç bütün sene kitab satılmadığından, mektir. halkımızda okuma merakı olmadıNihayet bu gibi isüsmarı ve her ğından, vergilerin ağırlığmdan şikâyet edip dükkânın idaresini tez çareyi kazanc temini uğrunda mügâhtarlara bırakarak biz yapüraca bah sayan zihniyetin oilhassa gencğımız yeni köşkün inşaatına neza lik üstüne yaptığı tesirler vahimdir. ret etmeğe bakalım. Gelecek sene Bir kısım vatandaşların fırsatlan ganimet bilmek suretile kolayca ye Allah kerim. mühim paralar kazandığını gören Bu kitabcılıkta böyle de, ticaret körpe dimağlarda onların kullanve sanayiin başka şubelerinde bun dıkları usuller yer eder ve zamanla dan farkh mı? Ne gezer. Tröst kur bu genclere gayet tabiî görünür. mak moda oldu. İşte değirmencüer. Böyle misaller insanın çalışma istiOnlar da birleşmişler, hnncılara ia dadını körletir, bilhassa zayıf iratedikleri unu değil, kendi işlerine delileri ahlâk yollarından aynlmagelen unu satıyorlar. Hem bu unu ğa teşyik eder. piyasaya arzedilen en aşağılık buğHulâsa edilmek lâzım gelirse, ders daylan Toprak Mahsulleri Ofisinden aldıklan buğdaya katmak su kitablarında görülen ihtikân münferiden mütalea etmek doğru olretile elde ediyorlar. maz. Çünkü bu hastalık iktisadî ve Bu dava kitab bahsinden de ber ticarî hayatımızın her sahasını kap bad. Bütün bir şehre fena evaaflı lamıştır. Fırsatlardan azami dereekmek yedirmek suretile meselâ cede ve kıyasıya istifade etmek tigünde 100 ton buğday işleyen bir carette bir açıkgözlülük telâkki edideğirmen açıktan ne kazanıyor, hiç lerek rağbet görüyor. Bu sakat zihhesab ettiniz mi? Serbest piyasadan niyet o kadar yayılmıştır ki artık aldığı düşük buğdayın fiatındaki klâsik kanaatkârlık icablarına göre fark ortalama üç kuruş olsa 3000" hareket edenlere birer hilkat garilira! besi gözile bakılıyor. Bunun düzelTaksi sahibleri bile araba bollu mesi belki de çok sürecektir. ğunu bahane ederek alâkalı makam Bu davada hükumete düşen valann eşiklerini aşmdırarak piyasa zife âmmenin menfaatlerini koruya artık yeni taksi çıkarılmamasını mak için tröstler kurulmasma mütemine çalışıyorlar. Ama halk bu saade etmemek ve icabında fiatlan yüzden sıkıntı çekecekmiş, Istan murakabeden çekinmemektir. Bizce bulun otuz bin şoföründen yansı bunda tereddüde mahal yoktur. işsiz kalacakmış, ne ehemraiyeti Demokrasi yolunda bizden bir hayli var? Taksi az olmalı ki harb sene fazla messfe katetmiş olan Ingiltere leri içinde ahşüklan kârlara kavuş ve Amerıkanın verdıkleri misallersunlar ve plâka ticaretini ihya edej den ilham almatıuz her halde fena bilsinler. I olmaz. DevletçiKkten senclerce yaka rılk tik, illâllah dedik. Bu sistemin hususî teşebbüse bütun kapıları kapadağmı, memlekette sanayi sahasını dara'ttığını, hayatı pahalılaştırmakta mühim bir rol oynadığım iddia ettık. Bu iddialarda hakikat payı bulunrnadığını söyliyecek degiliz. Fakat bizim serbest teşebbüBÜ anlayış şeklimiz de dogrusu dev letçilere hak verdırecek dereceyi buldu. M A L ! İlkokullar bugün a rîlıyor Öğrencilerin sayısı geçen senelere nisbetle fazla İstanbuldaki ilk okullar bugün açıîacaktır. Bu yıl iik tahsillsrıne başhyan öğrencilerin savısı geçen senelere nısbeten fazladır. İlimizde yeniden bir çok ilk okul binası inşa edılmiştır. Eski ve ahşab binalarda ders görmekte olan öğrencileıin bir kısmı yeni binalara nakledilecektir. Bir kaç ay evvel muhtehf suretlerde *emell?ri atılan ilk okul binalarmm inşa'arı da tamamlanmak uzeredır. Bu sene şehrimizdeki ilk okul öğretmenlerinin ekserisinin yerieri değiştirilmiştir. Bu değişikhklerin bir kısmı öğreımenlerin arzusıle yapılmıştır. Lise ve orta okul kitablarınm fiatlarına nısbotle ilk okulda okutulacak kitablar da hayli pahahdır. Bilhassa alfabenin fiatı ilgililjrce pek fazla bulunmaktadır. Gelir vergisinin yatırnıa müddeti bu akşam sona eriyor Gehr vergjsmin ıkmci raksıtlni vatırma muddetl bu akjam saat S te sona ermekteoir. Eylul ayının son gununun pazara tesaduf etmesinden oturu takait yatırına mı.ddeti bugun saat 5 e kadar uzatılmıştır. Emniyet Miidürleri dün de Amerikaya hareket edemediler istanbul, Ankara ve Izmir Emniyet m\ıdürleri dur. de Amerikaya hareket ederr.emışlerdır. Uçak geldiğı takdirde bugun hareketleri muhtemeldtr. Şehir Meclisi bugün toplanıyor Şehlr Meclisi bugun toplantılarına başhyacaktır. Gündemde Daimi Encumen ve IhtJsas kcmisyonları »eçlmleri bulunmaktadır. Valinin öğretmenlere ziyafeti Vall ve Beledıye Başkanı dun saat 16 da. yeni dera senesınin baslaması nıunasebetile Taksim Beledlye Gazinosunda orta v e ilk öğretim öğretmenlerlne çay zlyafetl vermiştır. Vali Profesör Gokay demistlr ki: « Azlz ve değerli arkadaşlanm. yıllardfinberl tatbık edtlen bu gelenek geçen senedenberl öğretim devresl baaına ahnmıştır. Bu veslle il e memleketın en büyuk davasını emnıyot ettigimiz oğretmenleri en yakın hissimi LTade etmek İçin davet etmls bulunuyorum. Tatilde aldığınız büyuk enerJiden evlâd'.arımızın faydalanacağına tnanıyorum. Tekmil vilâyet ve yurdumuza yeni ders yılının hayırlı olmasını temennl ederken slzlere de basarılar dllerim.» Tekstil Sanayü işçilerinin mitingi geri bırakıldı Tekstil Sanayıl lşçılerinın 6 ekimde Taksim meydanında yerlı mcılı kullanılmasını teşvik maksadıle bir miting yapacaklarını bildırmiştık. Aldığımız malumata gcre Istanbulun kurtulus gunune tesaduf eden 6 ektrr.de boyle blr mitingin iyi karşılanamıyacagı vılâyctçe »eııdlkaya bıldinlmlstir. Sendika bu flkri haklı bulmustur. Miting başka bir pme bırakıimıştır. Hava Harb Okulu bugün açılıyor Hava Harb Okulu bugun saat 10.30 d» törenle Eskisehirde »çılacaktır. Toreııde Mllll Savunma Bakanı, generaller, muhtelif 11lerden gelecek heyetler ve basın mensubları hazır bulunacaklardır. Şehrimlzden davet edilen gazetecller sabah saat 7 30 da hususi oir uçakla Esklşehire gıdece'*ier ve 18.3Ö da Istanbula donmuş olacaklardır. Açıhşı muteakıb davetliler şerefine gosteriler yapılac&ktır. Üniversitede aday kayıdlan tstanbul Ür.ivers'.tesınde guz donemi imtıhanlarına bugün başlanacaktır. Aday kayıdlarına 15 ekıme kadar devam edilecektlr. Adaylardan namzed kaydı İçin 2.5 lira almmaktadır. Bu yıl Edebiyat Fakultesine rağbet pek azdır. Dr. Lutfi Kırdara İzmir Valiliğ teklif edilmedi Dün bazı gazetelerde Dr. Lutfi Kırdarın Izmlr Valiliğine tayin edlleceğl bıldırllmektcydl. Yaptığımız tahkikata gdre Kırdara 1 hususta hiç bir teklif yapılmamıştır. Bir öğrencinin feci ölümü Erenkoyde Yenıyolda 15 sayılı evdf ohıran Ektn Orak isminde bir oğrenc! evvelki gün mektebden. çıkarken ka. pınır. onünde duran blr at arabasına binerek arabayı hareket ettirmıştir. Bu sırada ürken hayvanlar süratle sağa sola yalpa yaparak kosmaya baalamışlardır. Bu vaziyetten korkan EklD kendini arabadan kaldırıma atmak lstemiş başı kaldırırr. tajır.a isabet etti İinden fecl şekllde derhal eimüşrıir. B A H İ S L E R ) [HEM NALINA M1HINA Fransada yeni vergi sistemi Nazarî bakımdan, Fransada, 9/12/ 1948 tarıhli kararname ile vücud bulan vergi sistemi rnükemmel görünebilir: Bunda hakikî ve hülcmî şahıslardan alınan tek ve şahsi bır vergi ile hükmî şahsıyetleun ve bühassa şirket gelirlermin tâbi bulunduğu özel bir mukellefiyet var. Sermayeye, ferağ ve ıntikal müstesna, başka vergi tarhedıliyor. Nihayet istihsalden alınan tek resim üzerine müesses bilvasıta bır vergi var. Peki şu halde ne diye yeni bir rejım tekhf etmek üzere bır pariamento tâli komısyonu kurulrtıuş bulunuyor? Bu tâli komisyonun başkanı M. Truppant halen meriyette olan sısteme karşı tevcıh ettiğı tenkidlerie birlikte bunu bize büdiriyor. Gelir vergisı çok guifttir: Birlik yerıne ikilık tercıh edılmiş bulunuyor. Toprak prensipıne tâbi oian nısbî vergi matrahı, ikametgâh, milliyet fikırlerine tâbi bulunan matrahı munzam resımden tamamıle farklıdır. Bu resimlerden ilki yüzde 18 ieviyesınden o kaöar sık istısna edılmıştir ki bundan hemen hem3n kimse bir şey anlıyamaz olmuştur. İyi tevzi edilrmş olmadıkları içm bu iki vergi bir mükellef azınıığınm omuzlarına çokmektedü. T'.Iatrah dar olduğundan bunu telâtı için vergi nisbetierını yükseltmek mecburiyeti var. Şirketler (kurumıaı) vergısi şimdiden yuzde yirmi dörtten 34 e yükseltiliyor, fakat ıkınci vergi kald'.nlmıyor. Bu vergi tevzi edilen gelirden yüzde 18 nisbetinde alınıyor (temettü) ve böylelikle müterakki munzam resım bu gelirkrden üçüncü defa tahsil edil"niş oluyor. Bu şartlar altında Fransız iktisadiyatına lüzumu aşıkâr olan tas&rruıun ihyası nasıl mümkün olabilir? Fakat mer'i vergi sisteminin asıl fena tarafı Fransızların psikolojisüıe aykırı olmasındadır. Halk vergiye mukavemet ediyor. Daha fenası elinde olan bütün imkânlarmdan faydalanarak vergi kaçakçıhğı yapıyor, çünkü şimdikı şeklile verginin üç mahzuru var. 1 İçtimai ve iktisadî kategorilere göre fark gözetmektedir. Vergi artık malî yükün âdıl bir tevziinden ziyade keyfî bir siyasetin tatbikına âlet olmaktadır. 2 Tahammülü imkânsız oir engizisyona meydan vermektedir. Mükellef yapılacak muam^lelann yükü altında ezilmektedir. 3 Teşebbüsü bezdirmek, onu kemirmek suretile gayniktisa iî ve gayriiçtimaî bir mahiyet alıyor. Bütün bunlar Fransayı bugün boğan havayı yaratmıştır. Kaçakçılığa karşı mücadele »îdebilmek için vâzıı kanun kaçak vergilerin yekununu da gözönüne alarak nisbetleri tayin etmiş ve böylelikle mükellefi kanuna karşı gelmeğe clıştırdığmın farkına varamamıştır. Kaçakçılığı gözönünde tutmakla ona kanunî bir mahiyet vermıştir ve namuslu mükellefi cezalamhrmıştır. Diğer taraftan verginin yükseltilmesi kaçakçılığı gayrete getirmiştir. Çünkü böylelikle kaçakçılık daha verimli olmuştur. Bu durum karşısında kanun vâzıı gene vergiyi arttırmış, fakat kaçakçı ona göre davranarak maksadına varmanın kolayını bul.Tiuştur. Vâzıı kanun da boş durmamış, kontroıu, şüpheyi, ihbarı tahrik etmiştir. Fakat bu hücumlar karşısında yorgun düşen, esasen az para alan ve her çeşid bedduaya hedef olan v°rgi memurları artık mücadele t t mekten vazgeçmişlerdir. Ya nr kellefiyet kanununu bütün sidc'etile tatbik edecek olsalar ne olacak? Hedefi vasıtasız vergiler olan bu sert tenkidler tâli komisyonu geıir mükellefıyetlerrni hafifletmağe ve bunlann tahsiline daha basıt ve otomatik bir şekil vermeğe sevketmiştir. Teklif edilen sistemin ana hatları şunlardır: Gelir hakkmda murakabeye tâbi beyanname vermek mecburiyeti muhasebeleri mükemmel olan mükelleflere yükletilecek "e bu şartlar altmda hakikî ve nükmî şahıslara tatbik edilecektir. 1948 senesinde kabul edilen ikilik bertaraf edilecek, daha doğrusu kurumlar gelirinden özel vergi alınmıyacaktır. Mükelleflerin çoğunluğu (küçük ve ortalar) götürü vergiye tâbi tutulacak. Gelirin sağlanmasına im i kân olmıyan hallerde (maaş ve üc | ret, temettü, faiz...) stopaj usulünt; i müracaat edilecek. Toprak ve bına j vergisinde de aynı şekilde hareıcet I Bir şehid anasının şikâyeti orede şehid düşen bir kahraman subayın anası Bayan Safiye Eregemenden aldığım mektubu üzülerek okudum. Bu üzüntüme aziz okuyucularunın da iştlrak edecekle/ine şüphe etmiyorum. Evvelâ, bu şehid anasuıa Koredeki Birleşmiş Milletler Komutanlığı Genel Karargâhı Baskomutanlık Bürosundan gelen şu takdir vc taziyet yazısını okuyalım: •Saym Bayan Safiye Eregemen, EreKemenin pek vakitslz ölümü, heplmlz için acı blr kayıb olmujtur. Sevglll Eregemenin ölümü sUIeri olduğa ka dar onnnla dlih arkadAslıgı yapmıs olanlan da sonsuı blr acıya garketmljttr. Burada, komntanlıtınuzda onn tanıyan ve onunla silah «rkadaşlığı yapanların ona kar>ı ne kadar derln blr sevtl beslediklCTİnl öjrenmekle btraz teselrl bulacağının ümid ediyomz. Onun memleketine hizmet yolunda ölümü dahl nasıl raerdce, gunırla ve cesaretle karşıladığını gormüs olmak, heplmlz için büyuk bir teselll kaynagı oluyor. Eregemenin blzler ve bütün hür dünya milletlerl için en kıymetll jeyleri müdafaa vazifesine karjı gösterdlgl bağlılık. ulasacaiımızı umduğumuz âdil, seretli ve devamlı bir barıja glden uzun ve çok yorucu blr yolda biıe fonsuz yardımları olmnştur. Mahrumlyetler pahanna dahl olsa, blzler 1 ba doğru yoldan ayırmamaıını Ura Tanrıdan bütün kalbimiıle niyaz ederiz. Sonsuz sevjr! ve hürmetlerlmle.» Amer.kan ordu generallerınden Orgeneral M. B. RİDG\VAY Şimdi bu şehid anasının şikâyctini kendi ağzuıdan dinliyelim: • Son Kore Savas Biriiğlnde 30/1 351 günü şehid düşen P. Üstğm. Salâhaddin Eregemenin annesl Safiye Eregemenim. Sızden istlrhamım benım ve 6 yaşı:.(^akl kızımm perlşan durumunu anlatarak uzun zamandanberi bağlanmıyan şehid maaşımın bir an once verilmesi hususunun ilglll makamlara blldirllnıesidır. M. S. B. lıgına »'5/951 tarlhlt ve H. M. M. ne 22/7/1951 tarlhli verrriş oldusum Istidalara karşılık olarak Emekll Sandığının karar «uretini (kl burada hiç bir esbabı muclbe beUrtllmemlştır) işillk olarak gönderiyorurr. İlisikte gönderdiğün dılekçelerden de anlaaılacagı üzere benim lle kızımın hiç blr geliri olmadıgı, dul bulund'igum ve nafaka almadığım, daha önce de sehid tarafmdan bakıldığıra belirtlldiğl halde hakkım olan şehid maasınm bağlanmasına benira gibi kims? de akıl erdirememekte ve hattâ (Bcsltnll Harb ve Kore albümünün 2. »ayısının son sahlfesinde maaş almadığı ve peri;an bir durumda olduğu oğluımm maiyetindekl çavuj Sabahaddln tarafırdan Koredeki sllâh arkadaşlarından 500 Ilra toplamak suretile yardımıma krsulduğu bugünkü durumunun ne şekılüe olduğunu, açıkça göstermektedlr. Hakkımı anyacak bütün ilgill rr.akamlara miiracat ettlğim halde buvnk bir ilgı<7'.ikle, esbabı mucibe gosterı^1yen blr karar vermekle iktlfa etmlşlerdir. .Birleşmlş Milletler lfleall uğrunda jehid duşen oğlumun bana bahşettigl bu hakkı yoksa Birleşmlj MilJetlerden ml arıyayım? Millet uğrunda feda ettlğim oğlumun bana bahşettiği bu hakkımı 8 aydır bu alSkasız makamların. dilenme şekllne sokmasından hicab duymaktayım. Beni bu perıjan durumdan blran evvel kurtarmak için hamlyetinizden ve yuksek «lâkamzdan bekliyorum. HıirmetleT.* Şehid Üstgm. Salfthaddin Eregemenin annesl Safiye Eregemen Bu şehid anasının bana gönderd'ği resmî vesikalar arasında EnırkH Sandığının Millî Savunma 8akanhğına gönderdiği bir tezk;re var ki onda «Salâhaddin Erecemenln ölüm tarihinde anası Safiye dul olmadifindan nylık baijlaaıa işlemi yapılamamıştır» diyor. Oğlunun sehadeti tarihinden sonra j kocasından aynlarak dul kalan bir şehid anasına aylık bağlanamaz i mı? Eğer mevzuatımızda böyle bir madde varsa, buna hayret etm;mek kabil değildir. Bir sehid anisı tasavvur edelim ki oğlu vatan uğrunda ranını verdiklon bir gün sonra, bu kpdınca^'z her ne sebeble olursa olsun dul kalmıştır: ona, yetistirdiği oğlunun vatan m'runda feda ettiiri canı pnhas;na da •"' lık baslanma7: olur mu ve bu şehıd anası sefalet çekmeğe mahkum edilir mi? At'l ve mantktan bu kadar uz»k 1 bir Vun m' '!esi varsa, bu n*n<ideyi hemcıı dcğiştirmek lâzım ' T . H. Laufenburger tahsil edilecektir. Meslek vergisinin üçün.ü kısmını ücretler, maaşlar teşkil etmektedir. Bu vergi şimdikine göre çok mutedil olacak, çünkü muafiyet nis beti yükseltilecekt r. Meselâ: Beş yüz bin franklık gelir vergiden muaf tutulacaktır. 500 binden 750 bin franka kadar gelir yüzde beş, 750 binden bir milyona kadar gelir yüzde 6, bir milyondan bir buçuk milyona kadar yüzde 7 ve giderek beş milyondan fazla gelirden yüzde 15 vergi tahsil edilecektir. Vergi daima tediye anında tevkif edilecek. Tâli mükellefiyetlerin veçhesi esas itibarile reeldir. İkametgâh ve menkul emval mükellefiyeti bu nevidendir. Bina yapılacak arsalar hakkında da bir vergi derpiş edilmektedir. Bundan başka belediye meclibi3ri: Meslek mükellefi\eti Gayrımenkul üzerınden mukellefiyet Arsalar mükellefiyeti ve İkametgihlar mükellefiyetlerine nihayet yüzde yirmi nisbetinde bir ilâve yapmağa mezun kılınacaklardır. Burada pek muhtasar bir şekilde ^ Yazan: edilecek, fakat mal sahıbının Kiracılara rücu hakkı olacaktır. Nihayet içtimaî güvenlik tevkifatı da bir nisbet dahilinde ücretlerden yapılan tevkifata ithal edilecek. Truppant tâli komisyonu tarafından teklif edilen sistemin belkeıriğini üçe taksim edilen mesîek vergisi teşkil etmektedir. Buna gayrimenkul ve menkul tasarruflara aid fakat daha az ehemmiyetli olan gelirler de bağlanmaktadır. Meslek vergisi şümulüne, sanat, esnaf, serbest meslek vesaire girmektedir. Bu vergi patent ve meslek resimlerini ihtiva etmektedir. Patent resmi her sene bütçe kanununca tesbit edilecek ve eyaletlere taksim olunacaktır. Meslek resmi elde edilen kârlara göre olacak ve emtia satışından sen°de yirmi milyondan fazla cıro yapan yahud beş milyondan fazla hizmet mukabili gelir temüı eden kurunılardan alınacaktır. Fakat vergi hakiki gelirden tahsil edilecektir. Diğer bütün mükellefler için (şahsî olsun kurum olsun) götürü vergi usulü tatbik edilecektir. Meslek vergisinin ikinci kısmı zirai mükellefiyetleri şümulüne nlmaktadır. Bu vergi ziraate salih araziden ve işletmelere lüzumlu binalardan (bunlann değerine göre) izah etmiş olduğumuz Truppant tasarısı insanda bir gerileme inbbaı buakıyor. Bu tasarıyı kabul etmekle (buna muhakkak nazaıile bakılamaz) Fransa âdil bir verginin en yeni ve ilmî şekillerine veda t t miş olmıyacak mıdır? Hakikat şudur ki 1948 de tadil olunan vergi tutmamıştır. Bu vergi mükelleflerden bir kısmma hitab ettiğinden âdil olamazdı. Onun için de semere vermedi. Netice vermiyen bu çifte tecrübe karşısında Truppant tasansı vergi ahlâkına aykırı olmakla beraber üç meziyeti cemetmektedir: Tasarının ileri sürdüğü vergi sistemi basittir, fazla hissedilecek neviden değildir ve tahsili otomatik bir şekle koymaktadır. Fakat âdil midir? Bunun cevabuıı vermek matrahı tesbit edecek organlara düşer. Parlamentonun eski hayallerle şimdiki realitenin arasında ortalama bir karar verdiği farzolunsa bile bundan gene almacak ders bulunacak. Vergiye siyasi ideolojilcr de karıştığı için bu sahada mutlak bir ada'.ete varmak diğer sahalarian zor olduğuna göre herhangi vergi sistemini kuranlarm reaüteye iltifat etmeleri şaıttır. Ortadan kaldırılmasına imkân bulunmıvan gelir versnsi mükellefe karsı bir haro ilânı olacak yerde onun da yar.lıtnına güvenen bir sistem olmalıdır. Bu takdirde gene âdil olmamakla beraber adaletsizliklerin en bârizlerinden sakınmış olur. Fransız *ec rübesinin Truppant tasansı ışığında görülen en ıleri vasfı budur. IHIIIIIIIIİIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIItllllllllliilllilil! TİBBI ARASTIRMALAR lllIMMCllllllIIIIllillllIlflllIIIIIIIIIiitlllIlliiIllllifl Onümüzdehi yüiarın huriha iîdçlart Yazan: Rıdvan Tezel Dünyanm en büyük ilâc rikalanna mensub araştırma iâboratuvarlarında, gerçekten harika denebilecek ilâclar üzerinde araştırmalar yapıldığını gelen haberlerden öğrenmekteyiz. Alınan neticelere bakarak, insanın âdeta, «hayat iksiri bulundu» diyeceği geliyor. Bir sene evvel keştedilen bir ilâcuı daha doğrusu ilâclarınşündi: 1 Daha saf bir şekilde elde edilmesine, 2 Daha bol, ve dolayısile daha ucuza maledilmesine, gayret edildiği de anlaşılmaktadır. Saf şekilde istihsaline gayret edilişindeki sebeblerin, fazla riozajda tatbik edildiği zaman, bazı â n zaların, istenmedik tesirlerin bertaraf edilmesine matuf olduğu muhakkaktır. Bol istihsaline gelince, bugün dahi, pek mahdud miktarda elde edilen iki ilâcın istihlâke cevab verecek bir miktarda, ve tabiî olarak ucuza maledilmesi gayesidir. Bu hârika ilâclar, hormoniardır. Bir tanesinin adı Cortisone, diğerininki A.C.T.H. dır. Adrenocorticotropicalhormone kelimelerinin bas harflerini bir araya getirerek tertiblenmiş o'an bu isim, kendisine büyük ümidler bağ lanan bir ilâcı temsil etmektedir. halen domuzların tükrük guddelerinden istihraç edilen bu hormon, yarın sentez olunduğu zaman, birdenbire bollaşacak ve dolayısile ucuzlayacaktır. Bu sentez işinde ergeç muvafrak olunacağını temin eden hâdiselerden birisi de, sığır safrasmdan, dahiyane bir usul ile, cortisone isimli verdiği vak'alara bakılarak, keni'.âcın terkib edilebilmiş olmasıdır. dilerine büyük emeller bağlanıldıBu arada Compound F isimli bir ğını iddia etmek, büyük bır hailâcın da sentez ediüşi, bu yoldaki yale kapılmak değildir. Nitekum, araştırmaları âdeta körüklemiş bu aşağıda sıralayacağımız mü=;ahedelunmak tadır. ler okuyucularımıza, az çok bir kaÜniversitelere bağh klüıiklerde, naat hasıl ettirecektir. mezkur ilâcın muhtelif hastalıklara Mese".â zattürrie vak'alarında bir şafi olup oîmıyacağını araçtıra • dur kaç iğtıe, ateşl birdenbire düşürsunlar, günün birinde, bunların mekte, hasta âdeta kendini iyileşhepsini göîgede bırakabilecek bir miş hissetmektedir. Bu neticeyi ilâcın sentez edilivermesi ihtimali, anti biyotiklerle yani peniciliin sıfen adamlarınm gönlünde bir as mfından ilâcla sağlamak kabil olalan şeklinde yatmaktadır. mamıştır. Başlangıçta, romatizmanın yegâEn bariz şifa temln edilen vakne ilâcı olacak şekilde karşımıza alardan biri de, yanıklardır. Vücuçıkmış bulunan bu «ikizler», şafi dünün %70 i yanan, ve hattâ kendeğil ve fakat vâki bir tesir icra e disinden ümid kesilen bir çok kimdiyorlar. Tababetçe tatbikı elzem selerin, evvelemirde ıstırablarını olan miktarın zerkinden sonra, derhal kesmek, ve bilâhara iyileşhasta iki kat ve bastonlu ise, basmelerini sağlamak kabil olmuştur. tonu atıyor, dimdık yürüyor, ve Bu hususta Cortisone ve A.C.T.H. hattâ dans bile ediyor. Fakat temüşabih tesirler göstermektedirler. daviye fasıla verildiği zaman, tekMezkur hormonların «hezarı fenrar ağrılar istilâ etmektedir. İlâcın bu şekilde tesirini, fen adamlan, liğini» müşahede etmiş olan âlimler musluğu açıp kapayarak, suyun de, tıbbın hangi branşına mensub akmasına benzetmektedirler. Hattâ, olursa olsun, bunlan kendi sahadaha garibi, ilâcın bu cilvesi dola lannda da bir kere denemek arzuyısile, romatizmanm mahiyetı hak su tebellür etmiş bulunuyor. Mekmda, daha esaslı bir fikir edine sud bir çok tesadüfler, bu ümidlerin boşa çıkmadığmı da göstermekbileceklerini ummaktadırlar. Bu «ikizlera kanserde de müşabih tedir. Meselâ göz hekimleri, burada aybir tesir gösterİ3'orlar. Çocuklarda, kendini göstermekte olan Loyko rı ayrı zikri bizim sadedimiz hamı'ye muvaffakıyetle tatbik olun ricinde olan en az 56 göz hastaduğu fakat, ilâcın tatbikma niha lığını tedavi edebilmişlerdır. Şırr'ii, yet ver'ldiâi zaman, hastahğın av oftalmoloji branşmda, ilâc'arın tedeti müşahede edilmektedir. Bu sir sahası aydınlatılmaktadır. keyfiyet de, kanser muammasmın Bazı haşeratm sokmasına karşı çözülmesinde bir rol oynayabile da, şayanı dikkat neticeler almış cektir. bulunuyor. Bir iğne ile, saatler Hârika ilâclann müsbet neticeler sürecek olan sancı ve ıstırablar, âdeta narkozlanmış gibi, çok kısa bir zamanda geçivermektedir. Yeni doğmuş, hayatlarından ümid kesilmiş olan çocukların kurHediye Edilecek tarılmasına ne bu>urulur? Bir kaç hafta içinde tombullaşan ve bütün zindeliklerini kazanan bu bebeklerin çıkardıklan gürültülerin ayyuka çıktığı, mizah makamında, müşahedelere ilâve edilmektedir. SARAY Sineması SAHNESİNDE Pazartesi 8, Perşembe 11 ve Cuma 12 Ekim saat 21 de MAURİGE G H E V A L İ E R ile Bizzat • kadar safalmaktadir. PARİS'DE bir GECE Biletler gişede saat ]C dan 13 e ve 15 den " İstanbal Sular İdaresinden: İdareye aid Ferikoy Çiftecevizler tranşe hattı üzerinde bulunan taknben 1980 m3 toprak dağıtılacak ve 220 m3 toprak da nakledile cektir. Şartnamesi bedeli mukabilinde idare veznesinden ahnabilir î s tekMerin teklif bedellerinin % 7.5 „ nisbetinde yaUracaklan teminat makbuzlarıle şartnamesi dairesinde hazırlıyacaklan kapalı teklif mektublann en geç 9 Ekim 1951 Salı günü saat 11 e kadar İdare Yönetim .K.urulu Başkâtibliğine vermeleri. (15266) r Küçük Haberler 1951 Yılmda * EYÜBDE Vezlrtekke yokuşunda oruran Tahsın Aşanın oğlu Ömer odada oynarken nıangalı devirmiş başından ve boğazından «ğır turette yaralanmış tır. Ömer Şişli Çocuk ha«tanesin« kal dırılmıştır. Bugün saat 1,30 dan Itibaren geceleri 8,30 dan * Sabıkalılardan Ahmed blr meyha 2 şahane film birden nede kör kütuk sarhoş olduktan sonra İstanbulda, Göztepede, Tanzimat Caddesinde paç»vracılık yapan Rüjtuye giderek 1 ALTIN HIRSIZI (Türkçe) harac istemistir. Rüştiı harac vermeye GI.EEN FORD İDA LUPİNO yanaşmayınca bıçagını çeken Ahmed paç»vracıyı başından yaralamiîtır. Sa 2 Ş E Y T A N RUHLU KADIN bıkaJı Ahmed yakalanmıstır. * DIŞ İŞLERİ Bakanı Profesör Fuad CORVEL WİLDE LİKDA DARNELL Köprulü yarın sabah Ankara trenıle Telefon : 83143 jehrim'.ze gelecektlr. Alkolikleri, bu iptilâdan kurtarD T K K A T : 3 Ekim Pazartesi günü senenin ilk sürprizli * ULAŞTTRMA Bakanlığı İle temısma yolundaki muvaffakıyeti zikre larda bulunmak üzere Ankpraya gitmlj programını bekleyiniz. şayan buluyoruz. Bir kaç iğneyi olan Denizyolları Umum Mudurü Yusuf Zlya Önis dun sabah trenle şehrimuteakıb, içkiye karşı büyük bir MtCMUASI mize donmüstıir. tiksinti hasıl olması, istemlen şi * SIVAS tankeri gaz yüklemek üzere fanın kolayca iatihsal edilmiş olbugun Rostenuraya hareket edecektir. fstanbul Defterdarhğından: duğunu gostermektedir. * SAĞLTK ve Sosyal Yardım Bakan. lıgı Müsteşan Dr. Ekrem Tok. ya« hadM'ihammen Böbrek hastalıklan üzerinde de Noter ve murakıblar huzurnnda çekilen kur'ada di dolayısile emekllye ayrılacaktır. Baoede'i Teminatı muvaffakıyetll neticeler ahnmağa kanhk Müsteşarlığın» tstanbul HıfzısLira K Lira K. sıhha Müessesesl Müdürü Dr. Nureddln başlanmıştır.. Gayet ince kum zer4100 00 307 50 ratınm ciğerlerde tevlid ettiği SiKadıköy Kurbağahdere Hava Transit Mer Onurun getirUeceğl »Sylenmektedir. Beyoğlu şubemiz mü şterilerinden HagoD * GELECEK hafta cumartesiyi pazara kezi deposunda bulunan 108 kalem malzem*. Iicosis fizerindeki başarılar, kayde baghyan gec e kış saatinin tatbik ediledeğer. (5531228) cejl haber verllmektedlr. Aynı gece 2058 29 Mikaelyan'a isabet etmiştir. 154 38 Haydarpaşa Nümune hastanesinde bulu>n saat on lklde laatler blr Mtt geri »lıBütün bu muvaffakıyetlere baDacaktır. 14 ka'.enı eşya. (5531480) kıp, biraz da mizaha kaçarak: 1938 145 41 * İKİ Amerikan torpldo muhrlbl, Orhanıye kışlası İstihVâm Depo Müdürlü«Her zahmı ciğer töze devakârı ayın üçünden sekfzine kadar kalmak ğunde bulunan 133 kalem eşya. olan bu ilâcın «dil yâresine çareı üzere Ijmanımıza geleceklerdlr. olup olmıyacağını soran kimselere: (5531450) * DERİ ve Zuhrevl Hastalıklar Cem!8036 76 51 «Şimdilik bunun cevabmı zarrian 1 ıncı Ordu Müfettişîiği deposur <a buiunan yetl senelik mutad kongresinl 6 ekim cumarteel günü Etıbb» Odasır.da ya2310,502 kilo kauçuk. (5205754) verecektirı, demekten başka cevab 2531 25 pacaktır. 189 85 İstanbul Emniyet Müd'irlüğünde bulunan kalmıyor. Tarih üstadlarının yazıları ve gö715«70 motör numaralı 1942 modeli Şevrole EKİM 1 ZİLHİCCE 29 rülmemiş resimlerle süslü olarak Kenan Özbekin Anadolu kıyamarka otobüs . (5531259) 22 nci sayısı da çıktı. Yukanda yazılı merkul mcllar 15'10'951 Pazartesi günü saat fetleri ve elişleri sergisi 15,30 da Millî F ' â k Maduriüğündeki korr = ^ d a ?>TI avn kapalı zarf • Beycğlundaki Kız Olgıınlaşma Enstiİsveç kStıdı ile aHmıs sekiz sausulil" sat'.laosktır. îüsur.de açılmış bulunan Kenan Özbeife olan bu rakibsiz müstesna 951 Pazartesi ssbahından itibaren yol inşaa*' dobyı= : l? Be l;n «Anadolu kı;,afetlerl ve elışlerl> İstekîilerin 3İ90 savılı kanumm t^ri'ıtı d 3 io 5 i r ! e hazırlanm^ üshanın fiatı 100 kuıuştur. V: | 6.57 13.04 16.22 18 52 20.23; 5.18 yazıddan Belediyeye gidiş istikameti tramvay hariç bütün >a".talara sergisi her gün binlerce seylrci tarateklif mektubiarını san^ günü saat 1410 a kad?r Kmi^,cn Baçkar.h' Kısa adres: Posta Kutusu 18, kapalıdrr. Otobüslerimiz Tiyatro caddesi Çiftegelinler Kadirga fından gezllmekte ve hayranlık toplağına vermeleri, fazla bilgi için sözü getn Müdürlüğe başvurmaları. 11 E: ^12.02 6.111 9.29,12.00 1.31 10İ5 Piyerloti caddesi tarikile Belediye yaaına çıkacaklardor. . (15393) mtktadır. stanbul (İ$kit Yaymevi). Beşikfaş SUAT PARK Sinemasında 6 evden Beşincisi lira değerînde 20 000 5 odalı ve babceli Kv'ak . B«>run Bc^nz hekinıleri konşresi Tıırk Kulak Burun Bossz hekim!erı İlk milll kongr9=i 46 ekim tarislerl araîinda sehrlm'.zde tonlanacaktır. Kongre. fahrî b?şkanı Sa*!ık ve Scsyal Yaaım Bakanı Dr. Ekrem Hayri Ostündağın blr nutku ile i ekim pcrşembe gunü saat 10 da Çaoa anıisindç Deri hastelıklan mütehassıslan, açılacak ve çalışınalara muhtelif lokalbu hormonlara büyük bir ümid lerde devam edilecektir. Memleketımizde İlk defa toplan^n bağlıyorlar. Daha şimdiden 810 Kulak Burun Boğaz hekırr.lerl koncild hastalığı, ve bu meyanda eğ gresl, yurdun her tarafında alâkalılar zema tedavileri üzerinde başarı el tarafından derln bir dikkatle takıb edilmektedir. de etmişlerdir. TARIH ÖLÜM KarakSyde Sakarya kucdura maSazası sahibi, Tahrlye Polatcanın eş!. San.'; Meliha; Nerlman Polatcanın babalar:, Yakub, Mehmed Polatcanın ağabeyler.: Neriman Polatcanın kayınpederi; Serpü Polatcanın dedesi Arab&irli M. ZEKERİYA POLATCAN 30/^'951 pazar günü Hakkın rahmehne kavuşmuştur. Cenazesl 1/10/951 pazartesi gunu Kadıkoy Feneryolu, Fer.eryolu gokak No. 43 tekl evlnden kaldırılarak öğle namazı Feneryolu Caıriinde kılındıktan sonra defnedilecektlr. Mevlâ rahmet eyliye. Polatcan aileti (Kapah zarf usuüle menkul mal safışı) EV YAPI ve KREDİ BANKASI GUNHURİYET NUshası 15 kuruştur Abone şeraiti Türkiye Haric 42.00 81.00 Senelik 22 50 43,50 AJtı aylık 12 00 24 00 Oç aylık BİT av.k 4.50 900 U İ K K A T uetıftnı:? ionrt»rı len evrnk ve uczılar ntfreuüsın edümeain iade clunmaz nrnıllytt kauul trilimtı Lira Kr. Lira Kr. Bayazıt Sultanahmed yolu İ. E. T. T. Umum MSdürlüğünden: