Katalog

11 Haziran 1937 CUMHURİYET SON HABERLER... TELEFON TELGRAF v« TELSiZLE Hâdîseler arasında Kadınlar ve kaldırımlar ir gazetede okuyorum: Kadm ayakkabılarının satışı yüzde 4 3 nisbetinde artmış. Bu haberden iki mana çıkarılabilir: Ya eskiye göre İstanbul kaldırımları yüzde 43 nisbetinde berbadlafirtış, yahud kadınlarımızda yiirüyüp gezmek hevesi yüzde 4 3 nisbetinde fazlalaşmıştır. Gelin şu 43 rakamını ikiye bölelim ve iki sebebe de yüzde yirmi birer buçuk verelim. İstanbul kaldırımlannın Türk dericilik san'atını hayli inkişaf ettirmiş olduğuna şüphe yoktur. Çoğu kunduracı bıçkısı gibi sivrilip keskinleşmiş taşlar üstünde sekmeğe ne deri dayanır, ne de kösele. İstihlâki bu kadar çoğalan bir maddenin ticareti de, sanayii de elbette inkişaf eder. Bu gidişle birkaç sene sonra ayakkabı satışının ekmek sarfiyatı kadar artması ve en küçük bakkal dükkânında bile kaşar peyniri veya zeytinle beraber kundura satılması da mümkündür. « Ispanya harbi karşısmda komünist enteı nasyonali İspanya harbi dolayısile halk kütlelerinin faşizme karşı seferber edilmesi teklif edildi " Madrid 10 (A.A.) Asiler, dün leri içtimaa iştiraki kabul etmişlerdir. iki defa Madndin şimalinde Penarru Edenin verdiği malumat bia ve Sierra Mavacerraba mevzılerine Londra 10 (A.A.) Avam Kama karşı siddetli taarruzlarda bulunmuşlar rasında sorulan muhtelıf suallere cevab dır. Bu taarruzlar, akamete uğramıştır. veren Eden, kontrolun meriyet mevkiine Komünist enternasyonalinin vaz'ı tarihindenberi lsptnyaya Italyan bir teşebbüsü göniıllüleri geldiğinin görülmemiş oldu Moskova 10 (A.A.) Komünist ğunu söylemiştir. Hariciye Nazın, bundan sonra 23 In enternasyonah Genel Sekreten Dimit rov, İspanyada faşıstlerin tecavüzüne giliz esirinin Francist'ler tarafından ser karşı halk kütlelerini seferber etmek içın best bırakılmış olduğunu ve diğer esirle hareket birlığı tesısi zımnında ıkincı ve rin henüz mevkuf bulunduklarmı beyan üçüncii enternasyonallerle beynelmile! etmiştir. Madridde heyecan ssndıka federasyonundan mürekkeb bir üçler komisyonu tesisi hakkındaki teklıf Salamanka 10 (A.A.) Madridden lere de Brouckere'ın ıkmci sosyalist en gelen mülteciler, Pirieto'nun anarşist sen ternasyonali namına verdiği cevabı al dikalarını kanunsuz addeden beyanatı ü mıştır. De Brouckere, bu cevabında, böy zerine mezkur şehirde büyiik bir heye le bir komıteye iştırak içın lâzım gelen can hüküm siırmeğe başlamıştır. salâhiyeti haız bulunmadığını ileri sür Castlla Fiel anarşist gazetesi, marksis hükumete karşı her an isyan çıkabıleceğin mektedir. Buna cevab veren Dimi Trov, De yazmaktadır. * * * Brouckere'ın ileri sürdüğü sebebi mukni bulmadığını, zira îspanyol mılletinın ha tspanyaya gidecek Türk gemileri yatmın ve istikbalınin mevzuu bahsolduAnkara 10 (Telefonla) Ispanya gu bir zamanda sarih salâhiyet noksan ve îspanya idaresindeki memleketlere gilığının kat'î bir mahiyeti olamıyacağını decek Türk ticarer gemilerinin tâbi ol bildirmiş ve ikinci enternasyonalden müs malan iktıza eden murakabe usullerine pet teklifler yapmasını istemiştir. dair kararname Vekıller Heyetinin tasîtalya ve ademi müdahale kontrolu dıkinden çıktı. Bu kararname evvelce de Roma 10 (A.A.) Giomale d'İta yazdığımız gibi Hariciye Vekâletinde lia'ya göre, îtalya ile Almanya, îspanya Genelkurmay ve İktısad Vekâleti mümes«ulannda kontrolu temine rnemur 4 dev sillerinin de bulunduğu bir komisyon taIetin nihaî itılâfı tanzim içın akdedecek rafından hazırlanmıştır. iMimımınıılliniliİ! Hindenburg» balonunun infilâkı sebebi meçhul Atatürkün seyahati IBaştarafı l Incl sahifeâe} bir derecededır. Vapura gelen heyet * Vapur Polathaneyi geçtıkten sonra k?rşıdan bir motörün bütün süratile Izmir Vapuruna doğru gelmekte olduğu görüldü. Umumî Müfettiş Tahsin Uzerle Orgeneral Kâzım, Korgeneral Muzaffer, Trabzon Valisi Yahya Sezai, Erzurum Valisi Haşim, Kars Valisi Akif, Erzincan Valisi Fahri, Rize Valisi Cevdet ve Gümüşane Valisi Hılmiyi hâmil olan motör vapura yanaştı ve kendileri içeri ahndı. Atatürk kendilerini ve onlarla beraber gelen meb'uslardan Hamdı ve Mithat Aydını kabul etti ve her birine ayn ayrı iltifatta bulundu. Trabzonda Bu sırada vapur da Trabzon limanına varmıştı. Vapurun etrafını derhal resmî ve hususî teşekküllere aid istıkbal sandalları kuşattı. Atatürk bir müddet sonra karaya çıktı. Bu esnada kaleden toplar atılıyor; denizden ve sahilden kopan al kışlar goklere yükseliyordu. Şehir baştanbaşa bir şenlık ve coşkunluk manzarası arzediyordu. Amerikadan dönen Alman tahkik heyeti, balonun ne şekirde ve hangi sebebler yüzünden infilak ettiğini tesbit edemedi ı Ulllllllllinılıuı»"" Leh Cumhurreisi Bükreşten döndü Köy eğitmenleri kanun lâyihası Kral CaroPun Lehistana Memleketimizde mecburî yapacağı seyahatin ilk tahsil çağında 1,800,000 programı hazırlandı çocuk var Bükreş 10 (A.A.) Aşağıdaki tebliğ neşredılmiştir: Mosciski'nin Kral Carol'u ziyareti iki memleketi yekdığerine bağlıyan sar sılmaz dostluk rabıtalarını teyid etmiştir. Yapılmış olan görüşmeler, iki memleketi alâkadar eden meseleler hakkında noktai nazar ayniyetini ve Lehıstanla Romanya arasında siyasî, iktısadî ve harsî rabıtalan derinleştirmek hususunda ki müşterek arzuyu bir kere daha tebarüz ettirmiştir. Kral Carol'un Lehistan seyahati Varşova 10 (A.A.) Gazeteler. Romanya Kralı Carol'un Lehistanda dört gün kalacağını ve bunun bir günü nü Karakovide geçireceğini, Karakovi de Wawel şatosunda büyük bir resmika bul tertib edıleceğini bildiriyorlar. Leh Cumhurreisi Varşovaya Ankara 10 (Telefonla) Memle kette mecburî ilk tahsil çağında bulunan çocuklarm sayısı 1,800,00 i bulmakta dır. Bunlardan 1,000,000 dan fazlasınm muhtelıf sebeblerle okutulamadığı anlaşılmaktadır. Bugünkü vaziyete göre nüfusu 150 yi geçmiyen köylerin sayısı 32,000 kadardır. Ve her birinde mekteb açıldığı takdirde talebe sayısı pek az olacağından bu köylerin terbiye ve tedris bakımmdan kal kınması ve ziraat işlerinin fennî bir şekilde yapılması için köylüye rehberlık etmek üzere köy eğitmenleri teşkil ve istıhdamı zarurî görülmüştür. Bu esbabı mucibe ile hazırlanan lâyiha maarif, ziraat, dahiliye ve bütçe encümenlerinden geçerek Meclis ruznamesine ahndı. Eğıtmenler Maarif, Ziraat Vekâletleri tarafından ziraat işleri yaptırılmağa elverişli mek teb ve çifthklerde açılan kurslarda yetiştirileceklerdir. Kadınlarımızda yürüyüp gezmek hevesinin artmasına gelince: Evvelâ şu «yürüyüp gezmek» sözlerini birbirinden ayıralım. Yürümek başka, gezmek başkadır. Her gezen yürürse de her yürüyenin gezmesi lâzım gelmez. Kadınlanmız arasında işe gitmek için yürüyenlerin zayıflamak Hindenburg balonu yanarken için yürüyenler kadar çoğaldığına Berlın 10 (A.A.) Lakehurst'ten Hava işleri Nazın Goering, komis şüphe yoktur. İşe gitmek için yürüavdet etmiş olan Alman tahkik komisyo yonu, bu esrarı tenvir için tahkıkatına deyen kachnlanmızın ayakları erkek işi yaptığı halde kadın pabucu giy nu, mesaisi hakkında icab edenlere malu vam etmeğe memur etmiştir. Komisyon, pek muşikâfane tetkikler mek tezadı içinde şüphesiz fazla mat ve izahat vermiştir. yapacak ve Amerıkan tahkik komisyoniHava işleri daıresine vermiş olduğu ayakkabı istihlâk eder; zayıflamak raporunda komisyon, gaz kaçması ve ın le mütalealar teatisinde bulunacaktır. için yürüyen kadınlanmızsa, hiç Tahkikatın kat'î netıcesi, halka bildi şüphe yok, ayakkabılarının derileri fılak vukuu sebebleri hakkında mahal rılecektir. ^ ni ve köselelerini vücudlerinin yağın linde tetkıkat icra etmiş olduğunu beyan etmektedir. Yere inme manevraları es dan evvel eritiyorlar. Gezmek için yürüyen kadmlan nasında infılâka sebebiyet verebilecek mıza gelince, bana kalırsa onlara sa mühim mıktarda gaz kaçması vukua gelde ayakkabı değil, kaldınmlar da da memiştir, çünkü bu gibi hususatı tespit yanmıyor ve kocalarının da, beledi ıçin balona konulmuş olan kontrol aletleri yenin de bütçesini harab edenler on ki yere inme manevrası esnasında mütemadıyen kontrol edilmiştir. Bu hususta lardır! PEYAMİ SAFA hiç bırşey göstermemektedır. Komisyon, infılâk sebebleri olarak, atıdeki farazıyeleri tahlıl etmektedir: Ankara 10 (A A.) Hariciye Vekılı Uskurlardan bırının çatlaması, doktor Tevfık Ruştu Aras bu sabah ABudapeşte 10 (A.A.) Naibin saBir motörden kıvılcımlar kaçması, nadolu ekspresıle Ankaraya gelmiştir. lâhiyetlerinın genişletılmesi hakkındaki Rüştu Aras, ıstasyonda Hariciye Ve Saınt Elme ateşi, lâyiha muhalefet partılerı tarafından Balonun aralarında tazyik farkı hasıl şiddetle tenkid edilmektedır. kıl vekılı ve Adlıye Vekılı Saracoğlu Şükrü, Hariciye Vekâleti Siyasî Müs olabilmiş olan muhtelıf aksamı arasında Hırıstıvan partisi projeyi kabul etmeteşarı Numan Menemencioğlu, Başve elektnk şeraresi, meğe karar vermiştir. kâlet Hususî Kalem mudürü ve dığer Balonda bozuk elektrik tesisatı bulunÇarşamba günü mecliste yapılan mü Vekâlet erkânı, kordiplomatik tarafın ması, zakerelerde muhalif lıberal partisi, pro dan karşılanmıştır. * Balonun ensacınm fena cinsten olması, jenin siyasî gayelerı istıhdaf ettiğini ileri Kömür yakan kamyon Radyotelgrafık hâdîseler, sürerek projeyi reddetmiştir. Küçük Emnıyet nızamatma muhalefet.. ılâh.. köylüler partisi, hattı hareketi hakkında Ankara 10 (Telefonla) Beynel Bu faraziyelerden hiçbiri ispat edıle henüz bir karar vermemiştir. Muhalefet milel Kömür sergisi dolayısile memleke timize ilk defa kömür yakan bir kam memiştir. Herhalde balonun teknık nok partilerinde, bir konferans akdedılerek yon getinlmış bulunuyor. Kamyonun tec tai nazardan yere inme manevraları esna projenm parlamentoda umumî müzakererübeleri yarın yapılacağmdan İngiltere sında mükemmel bir halde bulunduğu ve sinden evvel, tetkıki içın teklifler yapıl den alâkadar mütehassıslar şehrimize gel bu manevralann sureti mutlakada normal maktadır. Hükumetin bu husustaki hattı dıler. olarak icra edıldıği tahakkuk etmiştir. hareketi ise henüz meçhuldür. Macar Kral Naibinin salâhiyeti Rüştü Aras Ankarada Hazırlanan proje muhalifler tarafından şiddetle tenkid ediliyor Büyük Reis karaya ayak bastyor Atatürk toprağa ayak basınca askerî mızıka İstıklâl marşını çalmağa başladı. Heyetler Büyük Şefe birer birer tazimlerini sundu. Ulu Onder her birinin ayrı ayn elıni sıkarak iltifatta bulundu. Askerî bir kıt'a selâm resmini ifa etti. Sokaklann iki yakası, evlerin pencere ve hatta damları sayılması imkânsız bir msan kesafetile doluydu. Bütün Trabzon halkı Atatürkü görüp ona karşı duyduklan tahassür ve iştiyaklannı izhar için sokaklara dökülmüştü. Otomobil, yer yer yapılmış takların altından ve caddeye serpilmiş gül ve çiçeklerin üstünden geçerek Soğuksudaki köşke kadar on binlercc halkm coşkun tezahüratı arasında ağır ağır ilerledi ve köşke girdi. Trabzon baştanbaşa donanmıştır. Memleket tam manasıle emsalsiz bir bayram yaşamaktadır. Trabzon Belediye reisi Dr. Cemalin Trabzonluların hislerine tercüman olan kısa, fakat çok güzel hitabesi de bu sevince sevinc kattı. Atatürk köşke vardıktan sonra sekiz vilâyetın Parti, Belediye, Halkevi, Ticaret Odaları reislerıle azalarından müte şekkil yüz kişilık bir heyet gelerek arzı azimat etmiştir. Büyük Şef akşam yemeğine Umumî Müfettiş Tahsin Uzerle Orgeneral Kâzım Urbayı ve Korgeneral Muzaffer Ergüderi alıkoymuştur. R1DVAN Trabzonun sevinci llll III IIIIIIIHIIIflMIIIIMIIMIIIItllMMIIIIIIMIIIIHIIIIIII IIIIII Illll III lllllt III lllllllllll IIIIII1IM11IIIİ1III Illll III Illll Mtllltllllttlllllllllllllll Ankarada birleşmiş san'atkârlar sergisi Trabzon 10 (Hususî muhabirimiz den) Trabzon bugün Ulu Öndere kavuşmasından dolayı büyük bir sevinc IIIIII llllllll IIIIHI1III [llllll IIIIIIII Illll III Illll lil IIIII1111IIIIIIII111IIIII llllll Illll IIIIIIIIMMIIIIIIIIIII1ve coşkunluk içinde çalkanmaktadır. En uzak köylere varıncıya kadar bütün kaza ve nahiyelerden ve cıvar vilâyetlerden günlerdenberi devam eden insan akını şehri doldurmuştur. Hiçbir otelde tek bir yatak kalmadığından Atatürkü görmek için gelen misafirlerin büyük bir kısmı evlere dağıtılmıştır. Trabzonlular Izmir vapurunun îstan buldan itibaren seyrini telgrafla adırn adım takib etmişlerdir. En sonra bu sabah Giresundan vapurun artık Trabzon su arına dahil olduğu haberi gelince bütün iahıller coşkun bir halk kalabalığile kaplanmıştır. Saat tam 12 de ufukta Izmir vapurunun dumanı görülmüş ve bu hâdise bir müjde gibi derhal bütün şehre dağılmıstır. Sahılde bulunan yüzlerce motör, sandal, taka vapuru karşılamak üzere denıze açılmıştır. döndü Varşova 10 (Hususî) Bir müd dettenberi Bükreşte bulunan Reisicum hur M. Mosicski bugün Varşovaya dön müştür. Cumhurreısinı karşılıyan kalabalık heyet arasında Mareşal Smigly Ankara 10 (Telefonla) Eskı tekaüd Rydz de bulunuyordu. kanununa gbre, maaş alan harb malulHavacılıkta ücretle çahşanla lerını terfih ıçin hazırlanan lâyiha Bütçe Encumenıhden çıktı. Encümen bu rın maaş ve vaziyetleri lâyıhanm hükumlerini daha şümullen Ankara 10 (Telefonla) Milli dırmış ve bunu bütün ordu malullerme Müdafaa Vekâleti Hava kısmında üc de teşmil etmiştir. retle çalışan uçuş muallımlerınin maaş ları hakkındaki kanun lâyıhası yarın gö tstanbul Gümrük Muhafaza rüşülecektir. Buna nazaran uçuş mual teşkilâtı tevsi ediliyor limlerinin orduda gedikli küçük zabıtlık, Ankara 10 (Telefonla) İstanbul yedek subaylık ve sıvil tayyarecilıkle geGümrük Muhafaza Başmüdürlüğünün çen askerî ve sivil hizmetleri faal hız çok geniş sahada görmekte olduğu vazimetten sayılır. Harb ve uçuş yıpranma feler günden güne vüs'at ve ehemmıyel zamlan, tekaüd ve yetim maaşlarının kesbettiği cihetle işin başında bulunan bağlanmasında ilâve olunur. Bu kanun lardan daha çok randıman alınmasmı tehükmü 2797 numarah kanunun neşri min için kadrolarında tadilât yapılması tarihinden muteber olacak ve o tarihten lüzumlu görülmüş ve Meclise bir lâyiha bu kanunun nesrıne kadar ölen ve tekasevkedilmiştir. Lâyiha ile Muhafaza üd edilenler hakkında da tatbik edile Başmüdürlüğünün baremin 6 ncı dere cektir. cesinden 5 inci dereceye çıkarılması ve Hamidiye Korfu adasında maiyetinde çalışan bir kısım memurlann Korfu 10 (A.A.) Hamidiye bu da derecelerinin yükseltilmesi teklif oluraya gelmiştir. Halk kruvazörü hararetle nuyor. karşılamıştır. Dost ve müttefik milletin gemicileri şerefıne resmi kabuller ve ge Sümer Bankın sermayesine yeniden ilâve yapılıyor zintiler tertib olunmuştur. Bütün ordu malulleri terfih edilecek Oniversite doçentleri hakkındaki lâyiha Ankara 10 (Telefonla) îstanbul Üniversitesinde 70 lira maaşlı doçentle rin sayısı Meclisten bugünlerde geçecek bir kanunla 30 a çıkanlmakta ve 40 lira maaşlı doçentlerin sayısı da 22 ye indı rilmektedir. Bu lâyiha ile doçentlere terfi jrakânlan verilmiş olmaktadır. Ankara 10 (Telefonla) Dün açıAnkara 10 (Telefonla) Sümer lan Ankara Halkevi resim sergisi bugün Bank sermayesine ilâve olunan 45 mil de birçok kimseler tarafından ziyaret eyon 500,000 liradan başka yeniden dildi. Maarif Vekili Saffet Ankan sergi15,000,000 hra ilâvesi takarrür etmiş ve i San'atkârları teşvik edıci bir hitabe ile bu husustaki lâyiha Meclisin muhtelif en çmışhr. Saffet Ankan demiştir ki: cümenlerinden geçmiştir. Bu ilâve birinci « Ressamlığın güzel san'atlarda 5 senelik plân içinde yapılması kararlaş uttuğu çok esaslı yeri bu mevzuu benden tırılan demir sanayii için Karabükte te ;ok iyi bilen bir güzide heyete karşı tebamelleri atılmış fabrikalar dolayısiledir. üz ettirmek gayretinde bulunmıyacağım. Atatürkün bu seyahati hususî olduğu ve hiçbir merasim yapılmaması tekrar ekrar istendiğı halde halkın gösterdiği bu büyük sevinc Ulu Önderine karşı duyduğu hududsuz sevginin en büyük ifadesıdir. Şehir gündüz bayraklarla olduğu gibi gece de tenviratla fevkalâde bir şekilde tezyin edılmiştir. Halk fevc fevc sokakardadır. Her yerde havaî fişekler atılıyor. «Yaşa Atatürk! Var ol!» sesleri yükselmektedir. Atatürkün teşrifi münasebetile Yeni Yol gazetesi yazdığı bir yazıda ezcümle şöyle demektedir: «Yediden yetmişe kadar gözlerimiz yolda, gönlümüz Onda bekliyoruz. Dağar, doğu illerinin dumanlı dağları eğilin, selâmlaym, O geliyor, Türkün ve dün yanın büyüğü geliyor.» Sergiden nuhtelif tablolar Atatürkün seyahati hususî mahiyerte Benım burada sevincle üzerinde duraca bulunduğunu anlamış güzidelerin sergisi olduğu için kararlaştırılmış hiçbir pro ğım idarî ve kültürel mevzu şudur. Açıl olmasıdır. Moskova, Bükreş, Atina ve gram mevcud değıldir. masmı kutlulıyacağımız serginin şimdiye Belgrad sergilerimizin muvaffak oluşlarıtsviçre de Habeş ilhakım kadar olduğu gibi şu veya bu grupun e nın bu çok hayırkâr zıhnıyette amıl olduserleri sergileri değıl, birleşmiş Türk res ğunu söylemek benim için müstesna bir tanıdı samlarının bu seçkin camianın sergisi ol zevktir.» Berne 10 (A.A.) Kantonlar mecmasıdır. Rekabetin ancak mıllî varlıklar Saffet Ankan bu nutkunda serginin lisi, federal meclisin Italyanın Habeşis arasında yapılması lâzım gelen bir mef açılmasını orada hazır bulunan meclis tan üzerindeki hakımiyetinin hukukan tahum olduğunu yalnız ve yalnız millî da başkanı Abdülhahk Rendadan rica et nmması hakkındaki kararını tasvıb et • vanın en büyük zevk ve yarış kılavuzu mi§ ve başkan da sergiyi açmıştır. miştir.