Catalog

TADIM IIIV I Un sanayi yılda iki milyon ton ihracat yapabilir sııula yü/dc 3.7 slopaj kcscrek dcvld adına lahsil ctmesi kuralı knnmuştıır. Bu kurala uyan dcjiıt ıncn sanayicısi lıaliylc bugdayını yii/dc 3.7 daha pahalıya alnı;ıkta, uynıa(Ankara Un Sanayi AŞ, Yönettm Kuruki Başkant) yan daha ucuxa ıııal clıncklcdıı. DigtT lunıltan lamralı ve faturasız salışlar ortaya vıknukia. laiuıa kciîilıııcdıfLimk ugday vc fırünlcri gciişnu$ vc gelişmckle olan fıl ılahu diljük fiyallarla satı^ sitz ktmusıı olmnkladır. l;atukelcrinhcslcnıncsiiklconemli yc r Uiiınsıkladır. Bîr nısı/ işlenılcr haliylc vcrgi yükümlülügüniı t>rtatkın kaltuhıl üriıııü <>lan ckmcğin kişi başına düşen tükcti dırdıgı w*ıu kayıilı v'alışanın aleyhinculnmktadır. Bu anııni lophımda rclah dü/eyinin nnmasıyla biraz a/als» da. dn i^i ÜLTCtlcriın cikileyen sıgorta i'KJcmclcnnııı yapılıp ekmck cn öncmli insun (>ıdasıdır. Hir lclakct sınında vcya yapılınanıusı vcya gcrvck dcğcrler U/enndcn. yapdınamaatjlık fekcn ülkırlcrc yardım sö/ koııusıı oldu£unda ilk ak sı, maliyctlcri öncmlî ölvüdc clkilcmukicdır. (>/clliklc kırkı gelcn gıdular bııfday, un \ c ckmcktir. 1 iüıuîınüzdc bug sal kcsinulcki kugük icsısler bu yıibi kayııdhi valışınalatı day. [K'iml gibi stnıtcjik bir maddc luıliııe gclmig vc dürı dalu ktılay yapabilıncklcdirlcr. Knyıtlı valı^aum nıaliyclyj hugday Itorsalarında sö/ sahibi olan ülkcler büyük Icrini yükicltcn, kayıtsı/ çah^uıın öncmli ölçüdc nıaiiyciavaniaj sağlamış dunınıdadır. Ülkcmi/dc de un vc unlu lcriııi aşagıda lıılmaMiıa iıııkan vcrcn htı dunıın lıaksı/ remaınullcr sanayi, lükctim miktan. kapasiicsi. halkın bcs kabcl ^arllarının ıhıgıiKtMiıa ııcdctı olnıaktadır. lcnnıcMiıdckı öncinı vc isiihdam olanaklaıı av'MiHİan gil A\ sanıayindc ürîm kalılcMiıı hclirlcycn cn ÖIKMUIİ pir da sanayiniu cn öncmli dalı suyılmukiadır. Başlıca ncdc di hamıııaddc olduguna gö* ıc, İKiıumaıldcnııı nııklaı \ c nıTIİ isc: ülkcmi/in bir lahıl ülkcsi nlmaM vc halkın hcslcnnic ahşLmlıklunnıu lahıla dayalı olmasıdır. Buftdayın insan gıdası olarak kulluıııhıbilnicsî igrı; nnccliklc ügütülmcsı gcrckir. Olkcmi/dc hugdu>ın n£üıülmitti kanıiagdcgirmcnlcri vc nuıdcrn un fabrikaları olıııak iîzerc iki şckildc jEcrçcklcşnıcktcdir. Kanılaşdcgimıcnleriııin sayısı günümü/ koşulkın ııa Kı^lı olarak gjtnko.* a/alınış vc ycrini nuHİcrn uıı fahrikalarınn hiıakmışiır. Un İubnkaluı ııuıı sayısı ülkcıni/ gcnclindc UM)0"m îî/vrindc olup kapasilclcri \sc yıllık 35 milyon umu a$mı$ hulunınakiadır. Itıı raknııi Tiîrkiyc'ııinyilîık bugduy ürcliııundcn l'a/ladır. Uıı rakanıa kayıüanı gcvıncmiş kiiciik kapasnoli dcğırnıcnlcri dc cklcrsck yıllık ktırulıı kapasıtc j(ı milyon Umu bulmakladır, lopl.uıı kapusılc kullammı yü/dc 4(1 civanııda nlup. nicvcııı ulıl ka|VLsılc bülün dünvanın licarcliııdcn daha ra/ladır. lÜlkcıni/dcıııı fabrikalan i!aliai,nk k Anadolıı veMarmımı bîtlgcsındc loplanını^tır. Uuaiıl kupasıic la/lalıgına ragiHcıı, ^ünüınu/dc ycııi un rabnkalanıun kıııulıııaMna dc\1cl laralindan müsaadc cdihucktcdir. (lysa A\ ı ııpa ülkclcrindc ic piyasa ihtiyacını kan>ılayacak ksııkır dcğtnncııııı kurultıiıiMiıa i/îıı \crilincktiulir. l |lkcıııî/dık dc ycnî un fahrikalannııı kurulması»;ı ı/in vcrilmcmclıdır. Unylecc haksi/ rckabct büyük ölviulc nnlcucvvktir. (iünüınii/dc Türk un sanayi yıllık 2 mîlycni U>ıi ıhracal yapabıleıvk vc ülkcmı/c ^H) nıilyiMi ıkılar dö\ ız ka/ıındırahilccck hir |>*»ı.nı.siyclc sadıip hulunmnknulır. DiW viz pinlismm yanı sını ı^ gücü ycin haııınuıddclcn ve diutci' ıınsıırlan du düşüııülürsc. un ılıracalııııi] vc sanayînîn dcslcklcıuncM kavımlmn/ olınakiaılır. Aul kapasitc soruııutııın ^o/üınü ilıracalla sa^lijnııcaklır. Iftvi/ girdisi ^>k fa/la olan un sunayinin cn öncmli üv tcmcl sorunu; rmansınaıı, luıınmaddc saglanuı vc pa/arlaııuıdır, Tcknoloji gcriligi dc cn öndc gclıııcsc bilc so tclik Kıkınnndan gcrekli ozclliklcri taşıması gcrckir. Karun yurmnvıkiiidır. Dı^ ölkvlcr un sanuyilcrinc sürckli \ıı Iıiclt hamınuddc ssıglanmasntın ön kt^ulu ısc biriakıııı tınm yapiıklarından sanayi ilcrlcmckıcdir. I3olayısıyla öıılcmlcrin alınınasııuı baglıdır. Hunlar; un sanayınin moderııİAisy«»na ılıtiyacı \:ırdır. • Tarım Hakaııhgı laırurındnn ülkc gcııclindc mprak \ !ıi saıuıy'înİM problcrnlcrindcıı hiıı dc, hclgc düzcni anali/leri yapılarak. luprapmı yapısına ctı uygun yüksck ne uyulıuanıasııulan ka\ ııaklanaıı baksı/ rckabct oı tanıı vcriıııli. soguga dayanıklı çcşillcrm ıslahı yapılmalı, kalidır. Kurum&allaşmışhüyük un İabrikul.nı \inpaj (yü/dc ICM/ svijitler üatıuidcu kîildınlnıalıdır. (lysu dünya bug2) vc llsj^kur (yü/dc I) kcsiıılilcrini iklcycıvk ysısal pro day iıcaaımi clindc luian Amcrika. Kan»da, A\ uslnılya tla sedüıüngcrcklcrincgöFcbugiLi) ahrııı yaparlaıken.busü ckiıni yapılau bu^day çc^ıtlcn sayısi 56'yı ^numıaklarcci dikkaic almayun vc vcrgi kacagına ııctk'iı olan dcğir dır. liunuu sonucu tilkcmi/dc yciisyiirilcn buğd.ıylarda kamcnlcrdc maalcsicrbulııııınakıatlır. İJevlet, hu ka^akları litc sonıııu yu^annıakladır. Dü^iîk proicinli vc siiııc lalırıi'uılcyîci ve caydıncı tcdbirleri alnıak durunuındadır. IKIIII /Jiyılbugdaylanlan kalilcli un cldc cdcbitmck win itSsıglıklı bir scrbcsi piyasanın icmcl ^ırtı. kayıtlı ckı» lıal bugduya gcrcksininı dııyıılıibikiadjr Bu scbcpicn Türk luınn kumllannın geçcrli olmusıdır. Ülkc ekonomisinin un sanayi kalticli un cldc cdcbilmck için diş» ha^ıınlı lıubüyük olasılıkla yaıiMmıı kuyıi Jı^ı oldugu lahının cdil lc gelnu^tır mcklcdir. Uugda> üıctıcisiııııı bırkas; hüyük vifl\v"î hariç, • Sanayici daha iyi organîzc olanık ar/ıı diiklcri çeşiı ncrcdcysc Ifimü kayıt dı$ıdır. Bu kayıl dı^ı ürclınıı kııyıt ıihHİchni vc kalitc isicklerini buğday ıslsıhı yapan ktınıalıına ulabilmck anıacıyla hugılayı salın alanın alıtn csııa lu$loıa hildinnclidiK/Tuhum ıslalıı vc anı^nnıuüu yapa •MIUKMti ••••• ••••* m»w«ıı»»" «• » •> • ı m m ı m ı t i n n ı m ı • •! « ! « llhan CAVCAV B cak. vcşit gcliştirccck kıınılu^hmı tcşvik vcrilmclidir Cicli*flirilcn toluııııltıklar ^iftçiyc ca/ip fiyallarla daguilmalıdır. • Viftçi tamfmdan kalitcli çe^İtlcrin ürclilmcsi ve vasıfit kıhuınluklann kullanılması ö/cndirilmelidir. TMO. fırctıci kurukifjlar, anışiırma cıtMiıülcn vc un sanayi tcmsjlcılcrinin katılıınıyla hir komısyon oluşlunJİıtulı vc hcr yıl lıangi yorcdc hangi sv?>ıtlcıın ürchlcccginc vc dagmlacagına birliktc kaıar vcrilınclidir. • Ülkcmızdc lurıııı ılc ugra^ın kcMttu dogyoduı gclir dcstcgi adı altında birpara yardıııııyla dcsicklcnnıckıcdir. Mu dcslck larla sahiplcnnc yapılmakladır. larlasinı ekip hıoncyen dıılayısıyla hir ürctıın gcrv'eklcşlirıncycıı larla salıiplcrine dc bu yardun yupılnıuktadır. Bu yü/dcn. yardımlar çiflçîye ürcttigi üıîînlch sulınas» sonrası alacaftı müstahsıl makbıı/larını ibr«ı/ cimcau kar^ılıjında >apılıuulıdır. • Bugday dahu uırlada ikcn süne vc kımıl zarariısma tc^lim olınuş duruıııdadır Sünc vc kımd faıklı haşcıvlcr ulınasına rafıucrı, yavıııı •jıkıllcri vc vcrdiklcn /aıar lxıkınniHİiiu hirhıılcrinc bcn/cılcr. /amr vcrdiktcri Uınclc* rin fi/ıkscl. kimyasal vc lckiK>lojik o/cllıklcnni olunısu/ ynndc \ lcgi^luirkT. Zanır vcrdik lcri buğday lardan ynpilun unlarda. lahhhai fa/laysa ylütcn nııkiar vc kalılcsu lannogıam vc ck.stcnsograııı gihi haııuır kalııcsinı gosicrcu panıtnclrclcr dc dkîlcnir I)u sckiklc /arar görmü^ bugılaydan yapilan un ilc cknıck iirciilirkcn glüten nanık haıııur akıcı halc gclir. böylctv hanıunuı zorlaşır Sonuçia dü^ük Iıacinılı. hıısık. gö/cııck yapısı /ıık. ivi CMIICI ckmcklcreldccdiliı. IJlkcmı/dcki sünckımıl /unınnı gcî/ününc aldipını Aİ.ı un «uıııuy ısı kahtclı bu£ılıyı iihalal yoluyla tcmın cuııck /orundn kulmukuıdır. Oysa sünc ve kınıılkı rııiicaılclc bayırılı ııldıı£undu kcndi ürcuı^ınıı/ kalitcli hugdaylar un ürutıminc ka/andınlacak, höylccc ıılıalat cn u/adüv'în*ilccckiir. B<>ylccc hcm un sanayisı kaliicli bugday hıılımık ıviıı a^ırı rckabcicgırıııcyc* cck. İK'nt dc hüyük maliyetlcrlc a>ın .stokLunuya gcrck duyıılmayucaklır. Süiw vc kınul miicaılclcsı yılbubr dcvlct cliylc vcya dcvkı dcstckli olarak siırdürijlmcktcdır. Yıllar|zcvlikçe/arar yof unlugu a/alımv. ha/cn dc mücadclcyc rağmcn artııııştır liııpîııkü kı>>ullarda hu mücatlclcflcn lam bsışanyla vıknuık ivin fopycküıı calı^niak gcrcklidir Bu ^ckilıle valıyın \c onak mcnlaailcn oktn ÜK*IÛ;I, ıikc;ır. sanayicı* sif bunların olu^lurdukl.uı k(Hi|KT.ıtitlcr. bırliklcr vc dcrncklcr ilc dcv leı kııruınlanıui] uınıamı i'ı/crinc dü^cnt yapmalıdır. l îcıvkırsc köy k(îy vc cv cv gidilcrvk çiflçilct uydınlaiıiıiKilı, yönlcndinlnıclidir. I lalianın bclirlcnccck kritık giınlcrindc 2025 gün viftvilcrın tarlalanm denclim ve gö/ctıın .ıltına jlmaları sağlanmalıdır. (, ilK'ilcr tarlalannın vc ünuılcrinin önccliklc kcndilcnnc aiı uldugunu, komşuLınnı ıkı koHamnlan gcrcktiguu vc kalitcli vc süncsı/ bugdaya iyi fiyat ıılacakkırını hdmclMirlcr Aynca bclıı lcncıı luı kısadünumlen olıımlu sonııv ultnak K'in ün:licikr vc tanın kurula^ları alct ckipmaıı vc ilaç yiHiündcn hcT an hazır olnulıdulat. Süıw vc kıııuhn taturlcrde /anır yajmf ı o kritik dî>nciıı kısa bir sürcdır vc btı sürc boş ge* Cİrilmemdıdır. Süne kıınıl ııukîidelcsîindc ahnnıası gcrckcn diğcr nnlcıulcr: İyi larla harırlıgı yapılmalı ve anı/ yakdmamalıdır. hrkcnci Vuı^ıLtv <»*c$ıtkrı anı^tınlmalı vc tcıvilı cdilmclidir. • Tanc yapısı scn olan Inıgday vc^iılcri icrcih cdilmclıdır. • Mera alanlan konuınıalıdır. tyi stmıu; vcrvn îuıkınlcr siHirasında ilaçlı mücadclc gidnek a/idiılmjlıdır. • Av vc yabon hayaiı kunınrtu lıdır. I|(|||I*« • • « «• • • • • ••• • • • • • • • • • • • • •l • ••^ • • • • • « » • • • • • • • • • • • • • l i l t »••••*••••••••••••••••»••••••••••••«••••••••••»••••«•••••*••••••«•«•••••»•••••»•*«••••••• 30 • •' I • •