Catalog

A N E V I N R İ Y. A T E Ş İSTANBUL'UN İKİNCİ FETHİ nce 13 Kasım 1918'defıilen işgul edilen ve daha sonra baskıyı arttırmak için 16 Mart 192()'de resmen işgal edilen İstanhul, beş yıl sonra 6 Ekim 1923'te. muzaffer ordularmı yeniden kueakhyordu. Her ne kadar bir yıl önce Refet Paşa Ankara'yı temsilen istanhul'a geldiğinde heraberinde sembolik bir jandarma birliği de getirmiş ve Istanbul halkmı sonsuz sevinçlere boğmussa da o jandarma hirliği Galata Köprüsü nün İstanbul tarafma geçmiş ve orada da kalmıştı. İstanbul Lozan imzalanana kadar ve Lozan hükümleri uyarınca müttefık kuvvetleri İstanbul'u terk edene kadar bir fıilî işgal daha yaşamıştı. Anıa bu fiilî işgalin geçiçi olacağı belliydi. Geçen günlerde sessiz sedasız 70 'inci kurtuluş gi'münü kutlayan İstanbul, gerçekten Ekim 1923'te görkemli bir törenle Türk Ordusu'nu karşılamıştı. Hatta bu öyle bir törendi ki, Istanhul'un adeta ikinei fethi olarak isimlendirilmişti. 7 Ekim 1923 tarih ve 353 no.lu Tanin Gazetesi o gün tüm birinci sayfasını bu olaya ayırmıştı. Tanin 'in o günkü nüshasımn birinci sayfasında üç yazı yer alıyordu. İstanbul'un İkinei Fethi, Şükrü Naili Paşa İstanbul'da ve Siyâsiyât köşesinde Hüseyin Cahid imzah Dünkü Bayrant başlıklı yazı. Biz bunlardan sadece "İstanbul'un İkinei Fethi" başhğım taşıyan imzasız yazıyı günümüz okuyueularmın dikkatine sunuyoruz. Metinde herhangi bir dil değişikliği yapmadık. 16 İstanbul'un ikinei fethi İstanbul ve Beyoğlu ahâllsl hasret lle bekledlğl kahraman kıta'itımıza dün kavuştu Vapurlara İrkâbGülhane'yc MuvâsalatPark daŞükr ve Buket tevzff Park'dan HareketYollarda Coşkun TezfihürâtMektebliler Rcsmi GeçidTaksim'dcKtşlalara Doğru Gfllhane'de Dün sabah saat onda, evvelki gün Kadıköyüne gelmiş olan kıta'âtı askeriyyeden birinci fırkanın beşinci alayıyla topçu ve süvari kıta'âti seyri sefâin vapurlarıyla parka nakledilmek üzere Üsküdar'dan vapurlara irkâb edilmişlerdir. Vapurlann iskclcden hareketi esnâsında limanda bulunan bilumum sefâin tarafından uzun müddet düdükler çalınmak suretiyle kıta'âtimize karşı lâam gelen merâsimi ihtirâm ifâ edilmiştir. Saat on buçuga doğru Sarayburnu is kelesine yaklaşan vapurlar parka girmiş olan /cvât tarafından alkışlarla karşılanmış ve kıta'âtimiz parka ihrâc edilmeğc başlanmıştır. Kıta'âtin parka duhulünü müteâkib serbest bırakılmış ve vakti muayyenin hululüne kadar mangalar halinde istirahat etmişlerdir. Müteâkıben feyziye mektebi tâlebâtı tarafından askere buketler takdim edilmiş ve Gâzi Edhem Paşa harcmi hanımla diğer mekâtib tâlebâtı tarafından da şckerler tev/i' cdilmiştir. Gfilbaae'den bareket Gülhane'deki faaliyet saat birde başladı. Sakarya kıyılannda hücum emrini tebliğ eden kahraman borizân neferi bu defa "Ha/ır Ol!" emrini veriyordu. Fakat ordunun kahramanlan şimdi hazırlanmakla meşguldüler. Her tüfeğin namlusunda bir çiçek vardı. Her bölüğün ilk mangası istanbul halkının kahramanlara hediye ettiği müzeyyen buketler taşıyordu. Asker birkaç günlük yürüyüşten belki yorgundu. Fakat çehrelerde derin bir sevinç, masum tebessümlerde yüksek bir samimiyet vardı. Bursa'dan ilcrleyerek Yunan'ın son neferini Mudanya sahillerinden denize döken demir fırka yarım saatte hazırlanmıştı. Artık hareket emrine întizâr olunuyordu. Saat ikiye beş kala her taraftan yükselen bir alkış işitildi. Şimdi Şükrü Nâilî Paşa ile maiyyeti otomobillerle geliyorlardı. Şükrü Nâilî Paşa ve fstanbul Kumandanı Salahaddîn Adil Paşa bir otomobilde halkın coşkun tezahürâtı arasında Gülhane'ye muvâsalat ettiler. Şikrfl Uin Paşa'nın tefflşitı Paşa harekete intizâr eden askeri teftiş etti ve hareket emrini verdi. Evvelâ kendisi ile İstanbul kumandanı bir otomobilde ve bunlan ta'kîben Kolordu karargâhı erkânı ile İstanbul kumandanlığı erkânı otomobillerle hareket ettiler. Süvâri polisi arkasından polis müD E R 8 İ 2 4E K İ M 1 9 9 3 S A Y I 3«S C U M H U R İ Y E T