Catalog

10 25 Şubat 2014 Salı WEF Küresel Riskler Raporu 2014 ve Sürdürülebilirlik Ne diyor Ulrich Beck günümüz toplumuna: Risk Toplumu! Risk analizleri konusunda DEF’i de unutmamak gerekir. Dünya Ekonomik Forumu’nun (DEF:WEF), 2014 Küresel Riskler Raporu’nda riskler çevresel, sosyal, iktisadî, teknolojik ve jeopolitik riskler başlıklarıyla öbeklendirilmiş. Sürdürülebilirlik kavramının üç ayağı olan çevresel, sosyal ve iktisadîteknolojik risklere öncelikle bakalım. Çevresel riskler şöyle tanımlanmış: a) Aşırı hava olaylarının daha sık görülmesi ve daha büyük etkileri olması (örneğin taşkınlar, fırtınalar, yangınlar); b) Doğal afetlerin daha sık görülmesi ve daha büyük etkileri olması (depremler, tsunamiler, volkanik patlamalar, jeomanyetik fırtınalar); c) İnsanların neden olduğu çevresel felaketlerin (yapay felaketler de diyebiliriz!) daha sık görülmesi ve daha büyük etkileri olması (petrol kazaları, nükleer kazalar); d) Temel biyoçeşitlilik yitimi ve ekosistem çöküşleri (karada ve okyanuslarda); e) Su krizleri; f) İklim değişikliklerine bağlı göçler ve uyumda başarısızlık (DEF’in belirlediği 10 Küresel Eğilim’den birinin ‘İklim Değişikliği Konusunda Atalet’ olduğunu da ayrıca belirtelim!) Sosyal riskler ise şöyle tanımlanmış: a) Gıda krizleri; b) Enfeksiyon hastalıklarındaki kitlesel ani ve hızlı yayılmalar; c) Süreğen (kronik) hastalıkların malî yükünü yönetmede güçlükler; d) Şiddetli gelir eşitsizliği (DEF’in belirlediği 10 Küresel Eğilim’den biri de bu!); e) Antibiyotiklere dirençli bakteriler; f) Yanlış yönetilen kentleşme (planlama hataları, yetersiz alt yapı ve tedarik zincirleri); g) Yoğun ve derin siyasal ve sosyal istikrarsızlık. İktisadî risklere gelince, onlar da şöyle tanımlanmış: a) Kritik öneme sahip ekonomilerde malî bunalımlar; b) Ana yani temel malî işleyiş ve kurumlarda başarısızlık; c) Akışkanlık (likidite) Doç. Dr. bunalımı; d) Yapısal olarak yüksek işsizlik ve eksik istihdam; e) Küresel ekonomiye petrol fiyatları şoku; MELİH f) Kritik öneme sahip alt yapının yetersizliği veya BAŞ başarısızlığı; g) Ana bir döviz olarak ABD dolarının öneminin düşüşü. Teknolojik riskler de üç başlıkta ele alınmış: a) Kritik öneme sahip bilişim altyapı ve ağlarının çökmesi; b) Büyük ölçekli siber saldırıların değerlendirilmesi; c) Yoğun veri hile ve hırsızlığı olayları. Son olarak da jeopolitik risklere de bakalım. a)Küresel yönetişim başarısızlıkları; b) Jeopolitik önemi olan ulusların siyasal çöküşleri; c) Artan yolsuzluk; d) Organize suç ve yasadışı ticaretin küresel bir ağ biçiminde yayılması; e) Kitlesel imha silahlarına (nükleer, biyolojik, kimyasal ve radyolojik teknik vb.) ulaşılabilirliğin ve kullanım olanaklarının artması; f) Bölgesel etkisel sonuçlara yol açan devlet içi şiddetli çatışmalar; g) İktisadî yapının ve özellikle kaynakların ulusallaştırılması, dışsatım kısıtları getirme eğiliminde artış. Sonuç yerine Hem jeopolitik hem de teknolojik riskler aslında, sürdürülebilirliğin üç boyutu olan iktisadî, çevresel, sosyal risklere bölünebilir. Raporda riskler genelde küresel sermayenin çıkarları perspektifiyle ifade edilmişler. Oysa, bu riskler kimileri için tehdit, kimileri için fırsat olanakları sunmaktadır. Örneğin, jeopolitik risklerdeki (g) şıkkı, yeni ortaçağın ağaları olan küreselleştiren (egemen) ülkeler için tehdit, küreselleştirilmiş (geri bıraktırılmış) ülkeler için fırsattır. Bir de riske karşı tutum sorunu var. Riski yönetmek için önsel mi, anında mı yoksa da sonradan mı yaklaşacağız? Önsel yaklaşıp, riski biz yönetebiliriz; ya da risk (yani riski çıkaranlar) bizi yönetir. Riskin toplam maliyetlerinden (önleme, ölçmedeğerlendirme, iç ve dış başarısızlık maliyetleri) ilk ikisinde yapılacak artışın sonuncusunu azaltacağı açıktır. Bu işe her şeyden önce öğrenemeyen toplum olma niteliğimizi kırmakla başlamalıyız! Bu nedenle felsefe yani (enformasyon değil) bilgi sevgisi gerekli! Bir de kitap önerisi: Prof.Dr. Eren Omay, Felsefe Notları, Epsilon Taksim Yayınları,2006. n Enerji haberleri S n A Örgütlenen kasabanın STFA enerjisini enerji zaferi topladı lmanya’da bir kasabanın halkı ele ele verip örgütlenmiş, kendi elektriğini kendi sağlıyor. Ulusal sistemin nükleere dayalı elektriğine “Hayır!” diyerek, bunu reddederek. Üretimde kömüre de yer vermiyor. Bütünüyle ekolojik bir girişim bu. Yemyeşil elektrik. Kendileri kullanıyorlar ama başka kasabalara da satıyorlar. Fabrikalara bile. Bütün dünyanın dikkatini çekmiş olan bu girişimin (haydi, mucize diyelim) öyküsü Çernobil’le başlıyor. Daha doğrusu Schönau im Schwarzwald adında 3.000 nüfuslu bu küçük kasabada yaşayan bir ev hanımı Ursula Sladek’in 1986 yılında ki Çernobil faciasından sonra başlattığı hareket ile. Çernobil çok uzakta olmasına karşın birkaç gün içinde döküntüsü Ursula’nın kasabasına kadar gelir. Öyle ki, çocukların bahçede oynaması iki hafta boyunca yasaklanır. Ursula isyan duygusuyla dikilir ve nükleer enerjiye son vermek gerektiğine inanır. Doktor olan kocası Michael ile halkı örgütlerler, bir kooperatif kurarlar. Yıllar süren bir çaba. On yılı geçen kavganın sonunda bölgedeki elektrik dağıtım şebekesini satın alırlar. Kooperatifin bugün 3.300 üyesi var ve bölgedeki 135.000 aboneye hizmet sunuyor. Üretim tek merkezli değil, çok merkezli. Şirkette toplanıp tek elden dağıtılıyor. Toplanan enerjinin rüzgâr, güneş, baraj ve benzeri tükenmez kaynaklı enerji olması gerekiyor mutlaka. Norveç’ten, Avusturya’dan bile alım yapılıyor. Şirket bugüne kadar ekoloji eksenli 14 önemli ödül kazandı. Kaynak: Ekogazete TFA Grubu, enerji alanındaki işlerini Enerya ile tek çatı altında toplayarak doğalgaz dağıtımındaki ağırlığını artıracak ve yenilenebilir kaynaklara dayalı elektrik üretimine öncelik verecek. Son 10 yıldan bu yana özellikle doğalgaz dağıtımıyla önemli bir enerji oyuncusu konumuna sahip olan ve dünyanın en büyük müteahhitlik şirketleri listesinde yer alan STFA Grubu, son dönemde yoğunlaştığı enerji faaliyetlerini Enerya markası altında topladı. Faaliyet gösterdiği tüm enerji alt kollarında en büyük 3 oyuncudan biri olmayı hedefleyen Enerya, 2018 sonuna kadar yılda 3 milyar TL ciroya ulaşmayı öngörüyor. otomotiv sanayisinde üretimde devrim niteliği taşıyan ilk Renault’dan elektrikli Türk elektrikli araç rafa kalktı. Renault’nun büyük umutlarla 2011’de üretime başlattığı elektrikli araç Fluence Z.E’nin üretimi durduruldu. araç üretimini Geçen yıl markanın şarj istasyonu altyapısını kuran İsrailli Better Place şirketinin kepenk kapatmasına satışlardaki keskin düşüş de eklenince Fransız Renault’yu önlem almaya itti. durdurma kararı Hazine arazilerine yenilenebilir enerji yatırımı H azine arazileri üzerinde yenilenebilir enerji yatırımları yapılmasına olanak sağlayan tebliğ Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan tebliğe göre yenilenebilir enerji yatırımlarına Hazine arazilerinin irtifak hakkı ve diğer kullanma izinleri verilebilecek. Tebliğe göre yatırımların inşaatlarının tamamlanma süreleri, lisanssız elektrik üretimi yönetmeliğine göre belirlenecek. Yatırımcılar kurulu güçleri 500 kW’a kadar olan elektrik üretim tesisleri için Hazine arazilerini 20 yıl, kurulu güçleri 500 kW ile 1 MW arasında olanlar için ise 30 yıl boyunca kullanabilecekler. Bu yatırımlar için hazine arazilerini kullanma hakkını elde eden yatırımcılara arazi kullanım bedelinden ise yüzde 85 oranında indirim yapılacak. Süre bitiminde ise araziler üzerindeki tüm yapı ve tesisler, üretim verimliliği yüzde seksenin altında olmayacak şekilde, sağlam ve işler durumda bedelsiz olarak Hazineye intikal edecek. Şeker pili, güçlü ve çevreci E n iyi şarjlı piller bile eninde sonunda şarj yeteneklerini kaybediyor ve sonunda çevre için toksik (zehirli) oluyorlar. Buna rağmen yeni geliştirilen şarj edilebilir bir pil var: Şeker Pili. Yüksek enerji ve düşük maliyet sunan bu pil, şekerden üretiliyor. Enerji yoğunluğu da diğerlerine göre çok daha fazla. Virginia Tech tarafından yürütülen projedeki bu piller hem doğa dostu, hem uzun ömürlü hem de yanıcı değil.