Catalog

MERDAN YANARDAĞ’DAN: ‘KUTSAL KISIRDÖNGÜ’ ‘İslam Dünyasında Geri Kalmışlığın Kaynakları’ İslam dünyasının geri kalmışlığının tarihsel ve sosyolojik neden- DR. MEHMET ALEV COŞKUN leri üzerinde durmaktadır. erdan Yanardağ deneyimli bir gazeteci ve televizyon ‘ÜMMET’ DÜŞÜNCESİ VE BÜYÜK TOPLUMSAL SAVAŞ! yöneticisidir. Yanardağ, gazeteciliğini sosyal bilimler Yanardağ, İslam dünyasının temelde ortaçağ koşulları içinde M üzerinde aldığı doktora derecesi ile akademik olarak et- yaşadığını belirtiyor. Yanardağ kitabında, İslam dünyasının İbn-i kinleştirmiştir. Sina ve Farabi gibi aklı öne çıkaran düşünürlerini bir yana bıraktı- Yanardağ’ın Türkiye’nin siyasal ve toplumsal yaşamıyla ilgili ya- ğını ve 11. yüzyıldan itibaren Gazali’nin felsefesine dönüldüğünü yayımlanmış önemli kitapları vardır: Darbe İçinde Darbe: 15 Tem- belgelere dayanarak ortaya koymaktadır. muz Sürecinin Diyalektiği, MHP Değişti mi?: Ülkücü Hareketin Ana- Bu felsefenin temel kurallarından birisi “ümmet” düşüncesidir. Üm- litik Tarihi, Operasyon Partisi: Bir ABD Projesi olarak AKP, Liberal met “itaat eden, teslim olan bir topluluk” olarak tanımlanmaktadır. İhanet, yaşadığımız günleri anlamak için önemli kaynak kitaplardır. Özetle, Yanardağ’ın yeni kitabı Kutsal Kısırdöngü’de, “İslam dünyasının geri kalmışlığının tarihsel, kültürel, ekonomik, sosyo- DİNE DAYALI AKP POLİTİKALARININ TEMEL KAYNAKLARI! Yanardağ sosyal bilimler doktora çalışmaları sonucunda 2023 yı- lojik kaynakları” araştırılıyor. Bu düşüncenin AKP’nin temel politi- kasıyla olan ilişkileri üzerinde duruluyor. lında dipnotlara dayalı İslamo-Faşizm adlı kitabını yayımladı. Türk toplumunun Atatürk’le başlayan aydınlanma, çağdaşlaş- Yanardağ’ın bu kez yayımlanan Kutsal Kısırdöngü: İslam Dünya- sında Geri Kalmışlığın Kaynakları, İslamo-Faşizm kitabının deva- ma mücadelesi ile “ümmetleşme” ve “şeriata yeniden kavuşma” mıdır. Bu iki kitap dine dayalı AKP politikalarının temel kaynakla- olarak özetlenebilecek “büyük toplumsal savaşı” anlayabilmek rını irdelemektedir. Yanardağ, Kutsal Kısırdöngü kitabında, tüm için Yanardağ’ın kitabı çok önemli bir kaynak kitaptır. n Siyasal İslamcılığa karşı ideolojik mücadele! Merdan Yanardağ, “Ülkeyi bir vakum ettiği, inanç merkezli bir bilgi anlayışının gibi karanlıklara çeken ideolojik-kültürel egemenliğini sürdürdüğü Müslüman alana müdahale etmek” amacıyla yazdığı toplumlarda insanların siyasal tutumunu ve ve bir anlamda İçtihad Kapısı adlı kitabının ideolojik-kültürel tercihlerini belirleyenin tamamlayıcısı olan Kutsal Kısırdöngü’de sadece ekonomik ihtiyaçları ve maddi (Kırmızı Kedi Yayınevi), İslam dünyasının altyapı” olamayacağını, “Aydınlanmacı, geri kalmışlığının tarihsel, kültürel, ekonomik, modernleşmeci ve genellikle sol muhalefet sosyolojik, teolojik kaynaklarını araştırıyor. çevrelerin bu hatayı ısrarla (günümüzde de) Yanardağ, “İslamın ortaçağının devam tekrarladığına” dikkat çekiyor. entelektüel ve felsefi düzeyde kazandığını ama Selçukludan ÖNER YAĞCI başlayarak İslam dünyasının egemenleri Gazali’yi destekle- diği için siyasal planda kaybettiğini vurguluyor. ırk yıldır gazeteciliğini sürdüren siyaset bilimci, toplum bilimci Merdan Yanardağ, 1998’den baş- UNUTULMAYA TERK EDİLEN İBN RÜŞT K layarak Cumhuriyet dönemindeki çeşitli olaylara Batı’nın Latinceye çevirdiği İbn Rüşt’ün kitaplarından an- ilişkin yapıtlarıyla hem yakın tarihi günümüze getirdi hem tikçağ bilim insanlarını, felsefecilerini öğrenerek Rönesans’ı de sıcağı sıcağına yaşadıklarımızın giz perdelerini araladı: başlattığını, Doğu’nun ise İmam Gazali’nin yolundan gide- Kadro Hareketi, MHP Değişti mi?-Ülkücü Hareke- rek İbn Rüşt’ü unutulmaya terk ettiğini belirtiyor. tin Analitik Tarihi, Bir ABD Projesi Olarak AKP, Yeni İbn Rüşt’ün İslam dünyasında yalnızca 1908 Jöntürk ve Muhafazakârlık, Ergenekon ve Sosyalistler, Liberal İha- Felsefenin Tutarsızlığı’nı yazarak İslam dünyasını karan- 1923 Cumhuriyet devrimleriyle Türkiye’de kazandığını, net, Türkiye Neden Feda Edildi?, Cumhuriyetin Sonbaha- lık, tutucu, uzun, acılı ve kanlı bir ortaçağa soktuğu, “İs- Gazali’nin izleyicilerinin bu devrimleri boğmaya çalıştı- rı, Medya Nasıl Kuşatıldı?, Darbe İçinde Darbe, Kuşatı- lam dünyasının yükselişini sonlandıran, bilimin ve felse- ğını, bugünün temelinde bu “bin yıllık kavga”nın yattığını lan Türkiye, İslamo Faşizm. fenin kâfirlik sayıldığı, insan aklının teslim alındığı büyük söylüyor: “Yürüyen ve hâlâ bizi teslim alan kavga, Yanardağ, İslam ortaçağını derinlemesine işlediği İçti- gericilik dönemi”nden başlıyor incelemesine. bu topraklarda tam bin yıldır devam eden insan soyunun had Kapısı’nda (Kırmızı Kedi Yayınevi, 2022) tarihin de- Gazali’nin dinin akla ve bilime göre yorumlanmasının ve aklının özgürleşmesi mücadelesidir. AKP gericiliği, rinliklerine inerek bin yıl öncesinden bugüne toplumsal ta- ve çağa uydurulmasının önünü kesen öğretisinin bugünün İslamın süren ortaçağı içinde sadece bir sonuçtur.” rihimize ışık tutuyor. geri ve Batı’nın kölesi olan İslam dünyasını yaratan anla- Yanardağ, “Elbette tarihin akışına, insan doğasına, ak- İslam dünyasının hâlâ süren ortaçağını yaratan, akıl ka- yış olduğunu belirtiyor. la ve bilime karşı savaşanların uzun vadede kazanma- pısının kapatılmasıyla bilimsel düşünce, eleştiri, yorumla- Bilimin ve felsefenin kâfirlik olamayacağını, insan aklının sı imkânsızdır. Ancak bilinmelidir ki gericilik geçici de ol- ma, güncelleme yolunun kesilmesiyle gerçekleşen “tarih- özgür bırakılması gerektiğini savunan antik çağ Grek bilimi sa (kısa vadede) amaçlarına ulaşabilir… Türkiye’de İmam sel kırılma”nın kaynaklarını inceliyor. ve felsefesi uzmanı, Doğu’nun büyük felsefeci, matematikçi, Gazali’nin bir kez daha kazanmasına izin vermemek gere- hekimi Endülüslü İbn Rüşt’ün Tutarsızlığın Tutarsızlığı’nda, kiyor” diyerek “Ülkeyi bir vakum gibi karanlıklara çeken GAZALİ VE BÜYÜK GERİCİLİK DÖNEMİ “akla uygun olan nakle (kutsal söz, vahiy) aykırı olamaz” ideolojik-kültürel alana müdahale etmek” amacıyla yazdı- İbni Sina’yı, Farabi’yi kâfirlikle suçlayarak egemen Sünni teolojisini kuran Gazali’nin 11. yüzyılda, ümme- diyerek Gazali’nin görüşlerini mahkûm ettiğini, böylelik- ğı ve bir anlamda İçtihad Kapısı’nın tamamlayıcısı Kutsal ti “itaat eden, teslim olan bir topluluk olarak” tanımladığı le felsefenin, gerçeğin bilgisine ulaşmanın yolunu açtığını, Kısırdöngü’de (Kırmızı Kedi Yayınevi), İslam dünyasının >> 4 12 Eylül 2024