Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
Özdemir İnce’nin
‘Bütün Şiirleri’ne bir bakış!
Bütün Şiirleri (Sia Kitap) beş cilt olarak yayımlanan Özdemir dünya kurma isteğini açıklayan bir poetik arzu ve
İnce şiirinde günlük gözlemler, kesitler ve yaşama deneyimleri yönelimle şair gerçekliğe bakışını ortaya koyar.
yoğunlukla dile gelir. Görmenin şiiri... Karşılaşıp gördüklerini
Bu bağlamda tarih ve siyaset, insanlığın / toplumun
yazar. İzlenimlerin şiiri (bir örnek, “kahve izlenimleri”, s.
kendini gerçekleştirme alanı olarak karşımıza çıkar.
397, cilt 2)… İzlenimlerden yola çıkarak varoluşsal konu ve
İnce’nin şiirinde tarih duygusu ve bilinci belirgindir.
sorunların işlenmesi de söz konusudur.
İşaret ettiği poetik ufuk, insanın şimdiden geçmişe ve geleceğe
Şair, birçok yerde sözcüklerle bir dünya kurma, gerçekliği
bakma olanaklarıyla birlikte içinde bulunduğu gerçekliği
yeniden inşa etme isteğini ve çabasını dile getirir. Sözcükler, eleştirel bir tavırla kavrama ve eyleme yönelik varoluşsal ve etik
şairin dünyayla ilişkisinin kurucu unsurlarıdır. Sözcüklerle bir nitelikli çağrısıyla da değerlidir.
Söz konusu kesişme, kişinin içinde yer aldığı mekân, za-
MUSTAFA GÜNAY
man ve gerçeklikle birlikte dile getirilmesi demektir.
İnsanın içi ile dış dünya İnce’nin şiirinde birbirinden
ÖZDEMİR İNCE’NİN ŞİİRİNİN
soyutlanarak ele alınmaz. Bu nedenle salt bir duygu ya
BELİRGİN ÖZELLİKLERİ
da düşünce şiiri değildir. Şiirde duygu, düşünce ve yaşa-
Özdemir İnce’nin Bütün Şiirleri (Sia Kitap) beş cilt ola-
ma deneyimleri birlikte dile gelir.
rak yayımlandı. Bu yazıda İnce’nin şiirinin belirgin bazı
Şiirin kaynağı yaşamdır. Yaşam derken de bireyin yaşamı
özelliklerini ve poetik kaynaklarını ele almaya çalışacağım.
ve deneyimleri temelinde insanlık tarihine ve özelde kendi
İnce’nin şiiri toplumsal ve tarihsel gerçekliğin şiiri ol-
halkının / toplumunun tarihine ilişkin bağları dikkat çeker.
duğu gibi aynı zamanda bireyin şiiridir. Kişinin kendisiyle
Elbette öznenin kendi kişisel tarihi, çocukluğu da şi-
hesaplaşmaları, var olma mücadelesi, oluş süreci ve ken-
irlerde önemli bir yer tutar. Geçmişe duyulan belirgin
di benine / benliğine yönelik sorgulamalar şiirinin belir-
bir ilgi söz konusudur. Bu ilgi doğum öncesi evreye ka-
gin özelliklerinin başında gelir.
dar uzanır. Şiirimizde bu temayı ilk işleyen şair Özdemir
Kişinin kendisiyle ilgili hesaplaşmaları hem poetik
İnce’dir sanırım. Ağustos 1936 adlı kitabına bakılabilir.
hem de etik bir özellik taşır. Bu bağlamda sürdürülen
mücadelenin ve ödenen bedellerin izlerini de görürüz.
BİÇİMSEL ARAYIŞLAR, YENİLİKLER...
İzler ve anımsamalar önemli yer tutar.
Türk şiirinin en üretken şairlerden biri olan İnce, beş
Geçmişten beslenen, geçmişe dayanan ama yüzü gelece-
cilt olarak yayımlanan Bütün Şiirleri’nde de (Sia Kitap)
ğe dönük bir şiirdir. Bu bağlamda şair bulunduğu yerden
görüldüğü gibi, ele aldığı temalar, konular bakımından
ve zamandan yeryüzüne dönük bir yaklaşım ortaya koyar.
büyük bir çeşitlilik gösterir.
İnce’nin şiirinde çağın tanıklığı ve eleştirisi de önemli
Şiirlerinde kullandığı yöntem, teknik ve ifade araçları ba-
bir yer tutar. Bu bağlamda söz konusu eleştiri ve tanıklık
kımından da biçimsel arayışlar, yenilikler ortaya koymuştur.
içinde yaşadığı toplumdan ve sorunlarından insanlığın ve
Şiirini oluştururken edebi ve kültürel kaynaklardan ya-
dünyanın sorunlarına doğru uzanır.
rarlanması ve bunlara gönderimde bulunması da dikkat
Kendi toplumunun ve tarihinin gerçeklerinden yola çıka-
şımıza çıkar. “Bir Ana Heykeli” şiiri örnek olarak anılabilir. çeken bir husustur. Okurundan anlama ve öğrenme çaba-
rak çağdaşlığa ve evrensel değerlere doğru bir çaba ve tutum Başka şairler, şiirler ve kimi edebiyatçılar da onun şiiri-
sı bekleyen bir şiirdir.
İnce’nin yazılarında olduğu kadar şiirlerinde de saptanabilir.
nin kaynakları arasında yer alır. İnce’nin şiirinde şairin / şii- Kendi toplumun / ülkesinin sorunlarıyla olduğu kadar
Onun şiirlerinde kendimize özgü olanla evrenselliğin / insanlı-
rin yazgısını sorgulayan, bu konuda sorular soran bir yön de dünyanın / insanlığın sorunlarıyla da ilgilenen ve bunları şi-
ğın poetik bir kavşakta karşılaşması ve buluşması söz konudur. sıkça görülür.
irine dönüştüren İnce’nin şiirlerinin insan olmanın anlamı-
İnce’nin en önemli şiir kaynaklarından başında tarih gelir. nı ve insan olma serüvenini de içeren yönleriyle şiirimizde
ÖZDEMİR İNCE’NİN ŞİİRİNİN KAYNAKLARI
Siyasetname ve Canyelekleri Tavandadır kitapları başta ol- önemli bir yeri olduğunu söyleyebiliriz.
Özdemir İnce şiirinde tarihsellik / tarih kadar güncel-
mak üzere şairin tarihten, tarihsel olandan beslenen bir şiiri
Başka şairlerin ve şiir geleneklerinin izinde değil kendi
lik de (zamanın sorunları ve olayları) dile gelir. Bu bağlam-
geliştirdiği söylenebilir. açtığı, açmaya çalıştığı patikalarda yürüyen bir şair. Özde-
da Nâzım’la bir benzerlikten söz edilebilir. “Yerçekimi” şi-
Bütün Şiirleri’nin 5. ve son cildinde yer alan “Vedasız mir İnce’nin şiirinde tarih bilincinin ışığı parıldar.
iri büyük şairin adını anmadan usta olarak gördüğünü ifade
Son Söz” başlıklı yazısında tarihi “şiirin en önemli kaynak- Onun işaret ettiği poetik ufuk, insanın şimdiden geçmi-
1
eder. “Her gün ‘ustam’ diyebilmek isterdim sana.”
larından biri” olarak gördüğünü açıklar. şe ve geleceğe bakma olanaklarıyla birlikte içinde bulundu-
İnce’nin şiir kaynakları çeşitlidir. Resim, onun şiirinin kay-
ğu gerçekliği eleştirel bir tavırla kavrama ve eyleme yönelik
nakları arasında yer alır. Özellikle Ömer Kaleşi, Abidin Dino ‘ŞİİRLERİNDE ÖZNELLİKLE NESNELLİĞİN
varoluşsal ve etik nitelikli çağrısıyla da değerlidir.
n
başta olmak üzere. Heykel sanatı da onun şiirinde yansımala- KESİŞMESİ DİKKAT ÇEKER!’
rını gösterir Jorgen Hausen Sorensen başta olmak üzere. Ay- Şiirlerde öznellikle nesnelliğin kesişmesi de dikkat çeken 1 Özdemir İnce, Bütün Şiirleri 1. Cilt, s. 301, Sia Kitap
2
rıca heykel imgesi de şiirinin kurucu unsurları arasında kar- bir olgudur. Bir örnek olarak “Yankı” adlı şiiri anılabilir. 2 Bütün Şiirleri 2. Cilt, “Yankı” şiiri, s. 10., Sia Kitap
6 12 Ekim 2023