Catalog

OKURL A R A zakı İlber Ortaylı’nın, “Batılılaşma Yolunda” ve “İstanbul’dan Sayfalar” adlı kitapları okur karşısında. “Batılılaşma Yolunda”da, Tanzimatla başlayan batılılaşma hareketinin devletin kurumsal yapıları ve resmi ideolojisiyle dini cemaat ilişkilerini nasıl etkilediğini, bu değişim sürecinin toplum hayatına yansımalarını konu ediniyor. “İstanbul’dan Sayfalar”da ise kentin uygarlık tarihinin her anından kalıntılarının, renklerinin ve değişiminin izini sürüyor. Gamze Akdemir, Ortaylı’yla kitaplarını ve tarihgünümüz hattındaki önemli izdüşümleri konuştu. Süha Sertabiboğlu’nun Türkçeleştirdiği “Varoluşçular ve Mistikler”, Iris Murdoch’ın edebi ve felsefi metinlerinden geniş bir seçki. Yirminci yüzyılın en etkili yazarlarından ve düşünürlerinden Murdoch, kitapta miras bıraktığı fikirlerle olduğu kadar yeniden yorumladıklarıyla, sanat ve ahlak üzerine görüşleriyle de öne çıkıyor. Kitabı Ali Bulunmaz değerlendirdi. Ergin Yıldızoğlu yazının her alanında kalem oynatan bir yazar. Şiir, öykü, roman ve araştırma bu alanlardan bazıları. Yıldızoğlu yeni kitabı “AKP, Siyasi İslam ve Restorasyon”da, AKP’nin yöneldiği totaliter rejim inşası için 7 Haziran seçimlerinin bir dönemeç olduğunu belirtiyor ve sonuçlarının neler olabileceğini tartışıyor. Yurdaer Erkoca tanıtıyor kitabı. Tarih biliminin yü P Devran ehir Meydanında Fıçı Yuvarlamak’ta (CLXV), 1970’li ve 1980’li yıllarda, burada yaşadığımız erişim zorluklarından söz açmıştım. Yeni yüzyılla birlikte, teknoloji ve iletişim bağlamındaki gelişmelerin bir bölüğüne haklı (Ted K) ya da haksız (yaşlı kuşak) içerliyoruz, akıllı hareket edildiğinde açılımları yabana atmak olanaksız oysa. Kimileri, görüyor tanıyorum, zaman kaybı konusuna saplanmış durumdalar; oysa bilgisayar ekranı üzerinden zaman kazanma olasılığı yüksek erişim ve yararlanma bağlamında. Bir hafta içinde, pek az vakit harcayarak, ulaşabildiğim, ulaşma yolunda adım attığım “malzeme”ler: “Gülmekten Ölmek” denememde yararlandığım, Recherche & Travaux dergisinin 67. sayısından (2005), Rabelais hakkında dört dörtlük bir inceleme; “Burun” metnim için Erasmus’un hâlâ kitaplaşmamış bir kolokyumunun LatinceFrenkçe karşılıklı versiyonu (Webclassiques sitesi); BNF sitesinden, Enis Behiç Koryürek üzerine kurduğum “Fânus” için gereksinme duyduğum, Waldemar Deonna’nın, Hugo’nun ruh çağırma seansları esinli şiiri üzerine 75 sayfalık yorumincelemesi; Aynı konuda başvuracağım, Ömer Fevzi Mardin’in üç kitaplık şerhinin metninin tümünü internetten indirdim (yalnızca Deonna için ödeme yaparak). Bitmedi: Yaklaşık bir saat boyunca, The Journal of Warburg Institute’in eski sayılarını online inceleyerek yararlanmayı umduğum bir dizi araştırmayı çentikledim. Çok değil yirmi yıl önce, bu kaynaklara erişim zor olmanın ötesinde, neredeyse olanaksızdı. Buradan ve her yerden. Beş yıl, on yıl içinde kat be kat genişleyecek başvuru ve yararlanma ufku. Yaşıtım aç susuzlar için tansıksı gelişme. Görsel, işitsel kaynaklardan hiç dem vurmadım. “İyi de” diyecektir gerçekçi ama ekşi tanıdıklarımdan biri (birkaçı): “Ekran karşında kaç kişi bu tasalarla iş görüyor ki şurada?”. Onu ben bilemem. Bildiğim, hızla buradaşuradaorada üçgeninin yerini “her yerde”nin aldığı. Dağınık kavme hâlâ inandığım doğru. Buradakilerin önemli bir bölümü hindi kabarması semptomuyla aşağılık kompleksini bulamaç hale getirip rahatlamak yolunda yükleniyorlar: Yukarıda andığım metinlerle ilişki kurmamdan name ervasız Pertavsız ENİS BATUR Ş Erasmus Rabelais dropping gösterişçiliği sonucuna varmalarına çoktan alıştım: Yahu o çalışmalarla haşır neşir olmaktan büyük haz payı çıkıyor zihnime ve ruhuma; hem de nasıl yararlanıyor ve öğreniyorum her birinden; başkalarından aldıklarımı başkalarına kendimden katarak, yoğurarak aktarmak kıvanç duygusu veriyor ayrıca bir paylaşım zinciri doğuyor, başı ucu açık: Sokrates’ten bugün 16’sına basmış genç bir okura doğru. Yeni düzenin bir başka sonucu da, tek taraflı beslenme/etkilenme döneminin kapanmasına az kaldığını gösteren işaretler barındırması. “Siyah Bir Çanta Aranıyor” başlıklı denemem 1982’de Tan seçkisinde yayımlanmıştı. Otuz yıl sonra, İngilizce çevirisinin Los Angeles Üniversitesi’nin sitesinde yer alacağını akla getirmek otuz yıl önce söz konusu olamazdı.Bu paylaşım ağını önemsiyorum. Kılcal damarların olağanüstü ivme kazanarak çoğalması dolaşım debisini arttırıyor. Buradan, gecikmeden yeni anadamarlar gelecektir: Şahdamarı hazırlayacak son adım. Enis Batur’un bilgisayar ekranı üzerinden az vakit harcayarak ulaşma yolunda adım attığı“malzeme”lerden biri de Victor Hugo’nun ruh çağırma seansları esinli şiiri üzerine yoruminceleme.... Bol kitaplı günler... TURHAN GÜNAY eposta: turhangunay@cumhuriyet.com.tr cumkitap@cumhuriyet.com.tr twitter: www.twitter.com/CumKitap Bu gelecek tasarımını, umudunu geçmişten bugüne taşıdık. Kuşaktan kuşağa devralıp iletildi. Herkes en iyi kendi kuşağını tanır, bilir ister istemez, benimkisinde mirasın payı hep vurgulanmıştır. Sonra çalıştık, çok hor görmeyelim çalışmayı. Bu hafta ulaştığım “malzeme”leri andım yukarıda, dışarıdan; bir de içeriden başvurduklarım vardı: Melankoli üzerine gene, yeniden bir deneme kuruyordum masamda; yerimden kalkıp, yerinden Sanat Dünyamız dergisinin Melankoli sayısını alarak döndüm masaya, uzun bir aradan sonra yeniden tarttım o sayıyı, yargım bağışlansın: Sıkı iş çıkarılmış 1994’de! Bir dolu emekçisiyle benim kuşağım kırk yıl içinde az buz çalışmamıştır, şişinmemeye özen göstererek övünmek hakkımız olsun hiç değilse! Bizden öncekilerden el ve yardım almıştık enikonu, bizden sonra gelenler aynısını yaptı, yapıyor: Devran dönüyor. The Journal of Warburg İnstitute’un sitesini andım. Henüz olmadı (olabilecekken pekâlâ) ama yakında olacaktır: Sanat Dünyamız’ı andım, bir dolu yararlanılan kaynağı erişime açmak deveye hendek atlatmak değil şüphesiz. Alacaklarımız kadar vereceklerimiz de kıymetli. Devran dönsün. n İmtiyaz Sahibi: Cumhuriyet Vakfı adına Orhan Erinç t Genel Yayın Yönetmeni: Can Dündar t Yayın Yönetmeni: Turhan Günay t Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Abbas Yalçın t Görsel Yönetmen: Dilek Akıskalı t Yayımlayan: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş. t İdare Merkezi: Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sok. No: 2, 34381 Şişli İstanbul, Tel: 0 (212) 343 72 74 (20 hat) Faks: 0 (212) 343 72 64 t Baskı: DPC Doğan Medya Tesisleri, Hoşdere Yolu, 34850 Esenyurt İSTANBUL. t Cumhuriyet Reklam: Genel Müdür: Özlem Ayden t Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Körükçü t Reklam Koordinatörü: Hakan Çankaya t Reklam Müdürü: Ayla Atamer t Tel: 0 (212) 251 98 74750 (212) 343 72 74 t Yerel süreli yayın t Cumhuriyet gazetesinin ücretsiz ekidir. C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 1 3 2 1 1 1 H A Z İ R A N 2 0 1 5 n S A Y F A 3