Catalog

YAŞLI • • • • • • RİND'İN OLUMU Şursel bırâılle, iç ıçegeçen farklı üsiup ve tekmklerle anlatılan çokjarkh bır roman Yaşlı Rınd'ın Öiümü, huzun vc kcderlc ışlenmi^ bır kaçı^ın, ulkcyı tcrk edışın ve surgunun oykusu Aynı zamanda da yenı heyecanların, co^kııların ve umutların Okur, Kurt aydınlannın yaşam ve mucadelelerıne ışık tutan bu romanda surgunun, ka^ışın acılarını çekerken bır taraftan da yaşlı Rınd'ın yaşamıyla bırlıkte bılurun, muzığın, sanatsal ve edebı yaratıcılığın peşınden surukleniyor bıgenmıvorum hattd /oıjanıvorum, bunalıvorum falan, bııakıvoruın Der ken bır \crde bır clc^tııı yavımlanıyor V'VP kalıumım () buıım beğenmedı jjım kıtap nesnuş me£er bcn hıç anla mamı^ım alıvorum kıtabı elıme dık katle tıını ı\ı nıvetımk venıden oku\o rum I lavn Bır dah ı dunyorum olmu sor L!es,tırı\ı oku>oıuın donup \azı\a bakı\orunı Yok' Bcn ş.ımdı \anı sahı den gerı zekâlı mıyım' Hadı bıı daha1 Sonuç aynı lijte o zaman bastırıyorum Had.be 1 ' \as,amını buyuk donemeçlerde ol sun kuçtık avııntılaıında olsıın, hcr du rumda aynı ozen sevgı ve du\atlılıkla va^amış varatıu bır ıç dunyanm dıle sevdalı bır vazarın tanık olduğu tutarsu lıklara ısvanı bu Nezıhe Merıç'ın anıları 1996 2003 vılları arasında Varlık dergısınde yayım lanmısjtı, ancak anıları bır kıtapta oku manın verdığı tat farklı Varlık dergı sındckı anılaıa Semıh Porov un Nezıhe Meııç'le ılgılı çok guzel karıkatıırlen eş lık edıvordu Kıtapta karıkaturlcr yok ama, bu kez yazardan çızerc gonderme ler var Ka^larını çatarken, yureğıyle gu lumseyen, kımı yerde oyundakı arkada şına takılır gıbı "yaa ' " dıye sonlanan cumleler Nezıhe Merıç donup donup, (tam on bır kez) takılıyor Semıh Po roy'a Bu tekrarlar kıtabın bolumlerını gorunmez bır ıbrışımle bırbırıne bağlıyor bır vandan da Semıh Poroy, anı kı tabının en şanslı kışısı GEÇMİŞE BAKINCA Edebı debdcbelerden uzak, olayları, unlu tanışlan abaıtmadan, "bakın ben ne denlı onemlı ve buvuk bır ınsanım" demeksızın sakın bır ak^amustu, salın caklı koltııkta Boğa/a kar^ı, okuru\la van vana otıııup hayata, ınsdna dunya va ve çagrışımlarla canlanan geçmıs,ıne bakıvor Nezıhe Merıç Geçmışc bakınca \a%aının en kısa donemı olan çoeukluk, yaralı dulerıyle ortava çıkıp her saytada her olavda kendını gosteııvor Karako se dekı karla kaplı bcya/ dunya, buyuk, derın, gosterısjı, annesının deyışryle çok muhkem' uç sandık Çok daha kuçuk yaşlarda Istanbul'dan hayal meval bır kayık sefası Anne, baba, abla Ama cn çok baba Muhendıs, muzısyen, ressam, doğru bıl dığınden odun vermeyen yakışıkt Halıs Bey Çocukluktan ba^layan gozlem ve oykulemeler, kalabalıkların ıçınde hep yalnızlık Kırşehır'de Ortaokul, ılk bu yuk kent Eskışehır ve îstanbul Unıversıtesı Edcbıyat Fakultesı Turkolo]! Bolu mu oğrentisı kırk seku kılonun sıskast altmı^ seki7 boyun uzunu dal gıbı' bır Nezıhe Merıı, Edebıvatla, muzıkle, tı yatroyla dolu yıllar Bunları ben boyle sırasıyla anlatıyorum 'Çavlanın Iı,ınde Sessızce'de 1997'nın bır gununden, o gunku televızyon haberınden soz edılır ken, bır anda Lskışehır LıseMnın On Dokuz Mayıs gosterısınde buluyoruz kendımızı Etıler'dekı mııttakta kahve nın kopuğu taşarken, ba^tan sona mavı Bodrum sevdasına boyanıyoruz Salım *jengıl le aralarındakı aşk ve bırlıktelık lerının ruhu derın ve mahrem bır cumlede belırıverıyor 'Bır ak^amuzen, Kızı lay'dan Sıhhıye'ye doğru yuruyoruz Sa lım'lc El ele Hep el ele yururuz bız " Ardından gelen cumleyc ge(,emıyorum bır an AJtmışh, yetmışlı yılların Ankara'sı, Dost dergısı Sanatseverler Kulubu, edebıyatla sanatla ıı, ıçe, ^ok emek verılen, çok arkadaşça yaşanılan, hep para sız kahkahaların sokaklarda çınladığı, ıdam sabahlarında goz yaşlarının yetme dığı Ankara vılları Yazıı^lerı mudurlu ğu unvanı nedenıyle ıkı yıl hapıs, bır yıl Adana da surgun altı ay gozaltına mah kum edıldığı Dost dergısını ^oyle tanım lı>or Nezıhe Merıı, "Goçmen bır ço cıığıın, n,mde agu gıbı akmış yoksunluk larının ustesındLn gelmc kendını dolay lı da olsa ıiade edebdme çabasıydı bu dugı bu \a\ınlar ( an pa/aıı bır ugıaş tı Bılen bılır anla\an anlaı bıınu Anla mavanı hıı, savınadık zatcıı Bu \ıgm Savılacak gıbı de^ıl kı' 1968 1974 aıasındakı donemı kaı,ak ya^amın bezılınti acısıvla geı,ırmış \a /ar "Ne du<;unmek m. to^kıı ne oku nıak nt \azmak' Tam bıı boijluk (sr 25) Ar çıkması lstanbul'a go<, \ rdal O/ den aldıgı kavbettıgım K^k taijivordu dı\e so/ cttıgı mektupla rı donen vazma he\ıcanı ve bu t ^ k yazdığı Alagun ^otuklaıı adlı (,ocuk dızısı On ıkı kıtaplık dızının ılkı c,ıkar ı,ıkmaz, vmedarbe1 12 Lylııl 1949 vılında se^ılmış hıkâyeler dergı sının Yenı Imzalar savısında vavımla nan BırS,e\ adlı ovku Nezıhe MeiK, ın oykuculuğunun ba^langıcı olarak belır tılıyor ba^vuru kıtaplarında Ancak anı lara kulak vcrdığımızde oykulerı (,ok da ha onceden zıhnınde vazdığını aslında kendını bıldıfınden ben oykulcverek duşundu^unu, hayal ve gerçeklerı kes kın gozlemlerle yoğurarak oykuleıde ya^adıgını anlıyoruz Oyku Nezıhe Me rı<, ın sevdası bılniLi sorumlulu}*u der sck, oyun yazarlığı da onun K, bah(,esı belkı ' Her bır oyuncuyu okurken tek tek oynuyorum Oyle eğlenıyorum kı anlatı Iama7 lyı kı i(,ımdekı şu delı dolu kız çocuğu hi(, yaşlanmadı" Yaşama sevın cı sıcauk "Oyun yazmak benım hobım, ben oyun vazarı değılım " dese de Su lar Aydınlanıyordu' Almanya'da altı yıl oynanan Sevdıcan', 1995 yılında vayım ladığı 'Çın Sabahta adlı oyunların bu yuk ılgıyle kaısjilandığı, anıların satır aralarında belırıyor Ben anılarımı yazayım ' (sr 9) 'Ben, başkalarına kalmadan ben vazavım (st 18) Cıun gelecek venı lyı bılgılen mı$ avdın ku^aklaı veti!}ecek Bızım bı raktıklarımı/ onlaıa ^alışmalarında yar dııiKi olacak Bu \uzdcn anı ya/arken «,ok dıkkatlı olmak soıumluluğunu ı\ı taşımak gerekır (sf 19) Anılar bı/ım \ds,jmımuın ya^adıgımız <,^A nasıl baktığımı/ın nası] katıldığımı/ın avna sı (sf 28) Ben anılarımı yazayım artık bu boyle olmayacak" dıyerek 'anı'yla ılgılı tanımlarını ortaya koyuyor Nezıhe Me riı, Bu tanımlamalarını tumuyle doldu ran anılar yazıyor Anı yazmak kımı gun bır yerle^tırme duygusuyla rahatlatıyor onıı, kımı gun "ınsanın yaşayıp geçtığı zamanı onune serıp, ayırıp, seçıp, yenıden kurmaya çalışması ne zormuş me 1 ğer " dıyor TANIDlClMIZ NEZİHE MERİÇ Oykulerınden çocuk kıtaplarından, oyunlaıından, romanlarından tanıdığı mız bır Nezıhe Merı^ var Yandırnıa'nın Yunus'undan Korsan Çıkmazı nın Mc lı vle Bernı'sınden Alacaceren'ın Ben gı'sınden üun'unden tanı^ıyoru/ onun la Unlu bır sanat(,ının anı kıtabını oku mak ı^tenlıkle yazılmı^ olanlar soz konusu onunla gumlelık yasjam ıçınde kars.ılaşmak gıbı bır bakıma Hanı vapıt larına ha>ranı/dır, bır gun \anımızdakı masada gortıruz, konuşuruz, ^aşnıp "bekledıgım gıbı değılmış ' dcrı/ ya da onu duşledığımız gıbı etkıleyıcı buluruz, ıçımıze sıner, sevgımız guvenle guçlenır Bu anılarda, yapıtlarından tanıdığımız Nezıhe Merıç'ı buluyoru/ , avnı derın mavı, aynı gokkuşağı, aynı ev, aynı so kak, aynı bılge <,ocuk Nezıhe Merıç, hem çavlan olup çağ lamayı, hem de o akışta scssız bır serçe nahıflığınde durmayı başarmış Zor kı zor Radyoda duyduğu bır turkunun sozlerı onca anının arasından sıyrılıp kıtaba gırmış 'Nergıs der kı ben na/lıvım/ Sert kayalarda gızlıyım' Kırk stkı/ kı lonun sıskası altmı^ sekız boyun uzunu dal gıbı bıı ^ey", sert kayaların aıasında bır nazlı nergıs Ve yurekten katıldığımız bır dılek "Ey toşku dencn ^ey dıır gıtme Bıraz benımle kal Uç bejj sozum daha var N'olursun duı onları da yazayım ' • K İ T A P S AY I 7 5 2 ROMAN ÇaUlçeşme Sk. No: 19 Cağaloğlu/lstanbul Tel.: 0212 527 10 20 Faks: 520 82 12 email: gendas@superonline.com SAYFA 18 GEnDAS KULTUR C U M H U R İ Y E T