Catalog

Vitrindekiler haskısı birkaç yıl içinde tükenen bu şanslı kitap pek çok bakımdan "ilk" olma özelliği taşıyor. Her şeyden önce yazdığım ilk kitap. Sonra, Mclih Cevdet Ânday'ın oyunları iistüne yapılmış kitap boyııtundaki ilk inceleme. Uçüncü olarak da tiyatro yapıtlannı yapısalcı yaklaşımla çözümlemeyi dcncyen ilk Türkçe çalışma. Ayrıca, "yapısalcılık" olgıısunıı Türkiyc'dc ilk kez gündeme getiren ve bu yaklaşımın tanıtılması adına yıllarca emek harcamış ve ürün vcrmiş Tahsin Yüccl, Berke Vardar, Mchmet Rıfat gibi dil ve edebiyat bi limcilerinin oylumlu yapıtlarından 1982 Yazko Inccleme Ozendirme Ödülü'ne değer bulunarak daha önce yayımlanma şansına eriştiği için, yapısalcılık ko nusunda Türkçc olarak çıkan ilk "tanıtıcı" kitap olarak da değcrlendirildi. Kiiltür ve Eğitim/ Bozkurt (îiivcnç/ (.jündug'an Yayın ları/ 224 s Bozkurt Güvenç'in yayımlanmış, çalışmaları insan, kültiir, eğitim ve değişim sorunları üzerinde yoğunlaşıyor. Gündoğan Yayınlan'ndan çıkan "Kiiltür ve Eğitim" adlı kitabın önsözünde "Eskiyeni, kısa uzun, daha önce bir yerlerde okunup basılmış ya da dosya bekleınckten yorgun düşmüş, künyesictikcti solmus, kuşkusuz yıllanmış ama güncelliğini yitinncmiş, ciddimizahi "yazılardan seçmeler"le çıkıyorıız okuyııaıların karşısına" diyor Güvenç. Ortaya çıkan mozayigc uygun bir ad bulup koynıakta bir nayli zorlandıklarını da belirtiyor. Ve şöyle devam ediyor. "Bunları açıkhyorum: ne aldığı mızı, neler bulacağınm öncedon bilesiniz diye. Bilin de düş kırıklığına uğramaym. Güzel güzel giderken, birden dişinize sert gelerı, beğenimize ters düşen par çalarla, yeterince ayıklanmamış küçük taşlarla karşılaşırsanu şaşırmayın; kilabı elden bırakmayın. hemen, sonraki parça ya da bölümlere geçin. Kitabı sakın rafa kaldırmayın. I loş bazı sürprizler sizi oracıkta bckliyoı olabilir..." Bilim Kuramına Giriş/ Elisabcth Ströker/ Çcvircn Prof Dr Doğan Özlcm/ Gündoğan Yayın ları/ 160 s Felscfe, doğa bilimlerinin kendi içlcrinde sürüpgiden gclişim sırasında ortaya çıkmış olan çok yönlü değişmelere ve özcllikle de yine bu bilimlerin kendi içlerinde geçırmeye başladıklan teınelden gelen sarsıntılar karşısında, iki nedenden dolayı ilgisiz kalamazdı. Çünkü, ilk olarak, bilim dayandığı ve pek derin bir düşünme serüvcni içinde elde edilmiş olan eski tasarımlarmı, yine kendi kategoryal yolu üzerinde ıneşrulaştırmayı deneyecek bir durumda değildi ve bu konuda artık yeni bir bilgikuramsal (yani lelsefi) yönelime ihtiyaç vardı. Bunıın dışında ikinci olarak, felsefenin, bilimlcri yeni bir tarzda ele alması, bilimin ön dayanaklarını şimdiyc kadar olduğıından çok daha dikkatli bir biçimde incelemesi ve giderek bu öndayanakları temeünden çözümlenıesi gerekiyordu. Gerçi bilim, kendisinin bir felsefi vc tarihsel incelemenin konusu yapılmasını hiç istememiştir. Ama ne var ki, bilimi, Kant'tan sonra çok yakın bir zamana kadar oldukça uzun bir sürc tümüyle unutulmuş bir konu olarak yeniden merkezcil bir konu haline getirmek, felsefe için zorunlu olmuştur. Gerçi bilim, Kantçı düsünceye bağlı bir gelenek içinde Yeni Kantçılık tararınC U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 2 8 8 dan yeniden ele alınmıştır. Ama Yeni Kantçılık, bilimdeki sürekli gclişim ve dönüşümler karşısında, bu gelişim ve döniişümlere artık hiç de uygun düşmeycn araclarla çalışmıştır. Öyle ki felsefe, bilim (ve bilimler) problcmatiğinin yeni gelişimi karşısında, bilimin karmaşık yapısına çözümleyici bir yolla nüfuz etmeyi sağlayacak özgün vc yeni bir tutum üretme ihtiyacı duymuştur. Işte, işaret edilen bu çok yönlü görevlcrin tür ve çcrçcvcsi, felsefeyi özel bir felscfe disiplini olarak bilim kuramına götürmüştür. Felsefenin llkelcri/ Dcscartes/ Çeviren: Mc.iut Akın/ Say Yayınları/ 15# j . t lcscartt» Dcscartes (Rene) f 5 % 1650 vıllaFELSKFCNİN rında yaşamış ünlü l'ransız iilozuf ve ınatematikçisidir. Metafizik baİLKELEtâ kımından idealisttir, metodik bir ijüpheden yola akar. bu metot yanılgı ve önyargıları önlemck, elcmc yoıuyla şüphe edilmez bir gerçeğc ulaşmak için, her şeyden şiiphe etmeye dayanır. Bu yolla şiiphe ettiğinden şüphe edemeycceği gerçeğiue varır. Bununla birlıkte ona göre şüphe çok dolaylı yoldan da olsa ispatlandı mı dış dünyanm varlığı, "Düşünüyorum o halde varım"ın varlı&ı kadar kesinlik kazanır. Descartes cebiri basitlcştirdi, analitik geoıııctriyi icat etti, lizik ve biyolojik gerektiriciliği ortaya attı, fizyolojik, psikolojinin öncülüğünü yaptı. Dcscartes, filozof olarak ne kadar büyükse, bilgin olarak da o kadar büyüktür. Psikanaliz ve Uygulama/ Vrcud/ Çcvircn. Muatnmcr Scncer/ Say YaPSİKANAIJ2 yınlan/ 26 i s Psikanalizin kurucusu olan Sigvc UYGULAMA mund l'reud (18561939), bu kitabında psikanalizin bcş yaşındaki bir çocuk üzerindeki uygulamasını anlatıyor. Ve bıiyük psikolog bu uygulamanın nasıl yapıldıömı şöyle dile gctiriyor: "Aşagıdaki sayfalarda betimlenecek olan (ıastalık vc tedavisi bcniın kişisel gözlemlerimc dayanmıyor. Beş yaşındaki hastanın redavisini gerçi ben yönettim. Dahası, kuçükle bir kez de konuştum. l'akat tcdaviyi, onun babası uyguladı... Ancak, babalık yetkesivle (otoritc), doktorluk yctkesinin birleşmesi, şefkatli l)ir ilgiyle, bi limsel bir ilginin bir araya gelmesi, böyle bir yöntemin uygulanmasını olanaklı kılmıştır." treud leriyle hesanlaşmalarını kou alıyor. Romanın özü kentkırsal kesim ikilemine dayanıyor; bir yandan geleneksel Japon deger yargıları sorgulanırken öte yandan köylerden kentlere akın sorunu irdelcniyor... 1960'ta evlcndi ve 1963'te kafatası doğuştan sakat oğlu dünyaya geldi. Yazar önce büyük bir nayal kırıklıgı yaşamasına rağmen sonraları özürlülerin haklannı savunan çeşitli hareketlerin içinde yer aldı. Kenzaburo Oe yaşadığı toplumun çağdaş sorunlarına eöilen ama aynı zamanda Batı'dan aldığı etkileri de açık yüreklilikle anlatan bir yazar. Oe, Nobel Edebiyat Ödülü'nü aldıktan sonra, "Ben özürlü oğlunı I Iikari adına yazı yoıdıım. Ama artık o kendini ifadc cdebilen, 32 yaşında başarılı bir bcstcci. Onun için bundan sonra roman yazmama gerek kalmadı,' dedi. Terörün Anatomisi/ Prof Dr Yılmaz Altuğ/ Altın Kitaplar/ 223 s. Tcrör, genellikle masumlara karşı, korkutmak, yıldırmak ve kendi tcröristleAN&TOMÎSI amaçlarına ulaşmak için hareketleririn uyguladıkları şiddet dir. Tarihin her döneminde varlığını göstermiştir ve günümüzde de sür mektedir. Terör, toplumun her kesiminin ortak çabalanyla önlenebilir. Esasen Atatürk de "Devletin varlığını millctin kendisi korur", diyerek bu görüşü doğrulamıştır. Bu kitapta terörizm her yönüyle araştınlmış, kronolojik olaylar, scbcp sonuç ilişkisi içinde incelenmiş ve son söz okura bırakılmıştır. Praf.Dı. YE.'dAZ ALTUG TERÖRÜN Haksız Yasak/ Michael Cricbton/ Çeviren lielkıs Çorakçı Dişhudak/ Altın Kitaplar/ 2H7 f. Yasaklar her zaman tcpki doğurur. 1 lele bu yasakların kaynağı tartışmalı ise... Bu tür bir yasak beraberinde ölümü de getirince hastane karışır. Bir doktor cinayet ilc suçlanır. Polisin yanısıra olayı araştıran başkaları da vardır. (Olaylar Crichh ton'un "Yasak Sırlar/Kongo" ve "Jurassic Park"taki doruğuna ıılaştığı usta anlatımı ilc bir hcyccan yumağı haline gelir ve müthis bir sürprizle noktalanır. Gerçck suçlanan ise Haksız Yasaklar olup olmadığı daima tartışılacaktır. Michael Crichton'ıın bütün dünyada olay yaratan romanı. Meleksi Cinsellik/ Manuel Puig/ Çeviren: T. Nizamettın Bılgıç/ Arion Yayınevi/ 28i s. Meleksi Cinsellik, Örümcek Kadının Opücüğü'nün yazarından yeni bir çarpıcı yapıtbir paranoya ve cinsel saplantı yolculuğu. Göz kamaştırıcı. Şeytanca bir ustalık ve mükemmel bir canlılık. Yarı serüven, yan bilimkurgu bir öykü... Muhteşem bir kitap. Puig'in Arjantin argosu konusunda keskin bir kulağı var ve maçoluğun hükmü altındaki kadınlaruaki cinsel yılgınlığı sergilemekte büyük bir usta... Meleksi Cinscllik, beklentileri boşa çıkarmıyor. Siyah Köpekler/ Ian McEwan/ Çeviren: Ncjla Özgür/ Arion Yayınevi/ 1/7 s. "tnsan imgelerinin bir hastalığı" olan şiddctc dair karmaşık bir bildi rim. üuygusallığa kaçmadan sevecen ve dürüstlüğünü hiç yitirmeden akıl dolu. Siyah Köpekler Ian McEvvan'ın en insancıl çalışması olan açık yürekli bir fikir romanı. Siyah S A Y F A 2 1 Sessiz Çığlık/ Kenzaburo ()e/ Çcvircn: Uknur Özdcmir/ Aliın Kitap lar/ İ20 f Kenzaburo ü e 31 Ocak 1935'teja ponya'nın eüneybatısındaki Shikoku adasında saygın bir Samuray ai lesinin üçüncü çocuğu olarak ciiınyaya geldı. Çocukluğu kırsal geleneklerin ve savaş dönemi propagandasmın etkisi altında geçti. 1945'te atom bombası'nın atılması ve Japonya'nın teslim olması milyonlarca [apon gibi Oe'yi de derinden sarstı. O giine kadar Tanrısal ve ölümsüz olduöuna inanılan imparatorun herkesirı önünde yenildiğini ve teslim olduğunu acıklaması genç ()e'nin kafasındaki tüm değcr yargılarını altüst etti. Ulkesinin ABD işgali altına girdiği yıllarda büyü ycn ü e üniversite yıllarında en yeikili genç yazarlar arasında sayılmaya başladı. Adını ilk kez 1958'dc yayıınlanan Memuşiri Kouçi ( Tomurcuğu Kopar vc Dölü Ycık Et) ile duyuran Oe bu romanında salgın hastalık yüzündcn terkedilmiş, toplumun dışına itilmiş çocukların dramını anlatmıştı. Sessiz Çığlık romanında ise yazar doğdukları köye dönen iki kardeşin geçmiş