Catalog

Gökyüzü laması ise yapaydır, yapay olanı yani yapacaklarımızı olabildiğince doğala yakınlaştırmakta yarar var sanki. ları ise 2–5 ve 23–26 Mart arası. Bu tarihlerde Ay’ın en az yaklaşık bir saat ve yukarısı olan gözlem zamanları da saat görüntüsü ile resimde belirtildi. AY Mart ayı boyunca Ay’ın evreleri resimde gösterildi. 2006 yılının üçüncü ayına ait takvim gibi de kullanılabilecek olan bu gökyüzü takvimine göre Ay, İlk dör dün evresine 6’sında saat 22:16’da ulaşır ve bu evre yaklaşık saat 18–01 arasında görülür. Tam dolunay evresine 15’inde gece saat 01:35’de girer, dolunay Güneş’in batımına yakın akşam 17:45’de doğup yine Güneş’in doğumuna yakın sabah 06:29’da batacağından tüm gece görülür. Son dördün evresine de 22’sinde akşam saat 21:11’te ulaşır ve gece yarısından sonra başlamak üzere sabah Güneş doğuncaya kadar görülür. Yeniay evresine ise 29’unda saat 13:15’te (yaz saati uygulaması dikkate alındı) girer. Yeniay dolunayın tersine Güneş’le birlikte sabah saat 05:50’de doğup akşam saat 18:40’ta batacağından artık gece görülmez. Son dördün ve ilk dördün evrelerinin daha iyi tanınması için resimde doğu (D) ve batı (B) yönleri de belirtildi. Ay’ın bu temel dört evresine geçişlerde şekillenen hilal evresinin doğuş veya batışta saniye saniye ufuktan ilk görünüş anları eşsiz fotoğraf tabloları sergilemeli… Ay’ın yeniay ve dolunay evrelerine tam ulaşma saatleri ile Yer’e en yakın ve en uzak konumda bulunduğu tarihlerdeki mesafeleri de resimde belirtildi. Bir de özellikle yeniay zamanından, Adli Tıp çalışmalarındaki kriminal olay günü belirlemelerinde aranan Ay yaşı hesabı için sık kullanılarak yararlanılmakta. Ayrıca, 13–17 Mart tarihleri arası 5 gün süreyle mehtaplı geceler olup Ay’ın dolunay ve dolunaya yakın evrelerde kaldığı söylenebilir; dolunay bu tarihlerde yaklaşık –12.7 kadir parlaklığı ile tüm gece boyunca her zamankinden daha fazlası Ay ışığı ile Yer’i aydınlatmakta. Takipli teleskop veya dürbünü olan okuyucuların en yakın gökcismi konumundaki Ay’ı gözü kamaştırmadan rahat gözlemleyebileceği tarih aralık TUTULMALAR Bir ay içerisinde iki farklı tutulma gerçekleşiyor… İlki, 14 Mart gece saat 23:21’de başlayıp sabaha karşı 04:13’e kadar 4 saat 52 dakika sürecek olan tutulmada Ay sönük görülecek. Tutulma olayının ortası (saat 01:47) ve bitişi Türkiye’den görülebilecek. Diğeri ise 29 Mart’ta beklenen Tam Güneş tutulması. En iyi gözlemlenecek yerleşimler içerisinde yine ülkemiz var. Bu yüzden Türkiye tam Güneş tutulması olayı ile dünya gündeminde tıpkı yakın tarihte 1999’da en iyi şartlarda izlediğimiz gibi. yıldızlarını, Merkür’ü ve Venüs’ü belki ilk kez gündüz gözüyle görme deneylerini yapabilirler. Daha fazla deney ve ayrıntı bilgilendirmesi için www.tug.tubitak.gov.tr/tutulma/turkish/anasayfa.html adresine bakılabilir. Ayrıca, her iki tutulma ilgili internet sitelerinden ve ulusal/yurtdışı basından canlı takip edilebilir de. Tutulma pulları da basılmış durumda, üniversitelerimizin desteğinde tutulma gündemli uluslararası bilimsel toplantıların düzenleneceği haberi dünya bilim merkezlerine geçildi, Türk profesyonel ve amatör astronomlar, dernekler, gönüllü kuruluşlar, turizmciler... tutulmaya destek vermekteler. ülkemizden ve özellikle yurtdışından tutulma meraklıları ülkemizde turizm patlaması yaşatacaklar. Tutulma hattının geçtiği yerleşimlere gitmek isteyen okurlar tutulma tur programı sunan turizm organizasyonlarına internet sitelerinden kolaylıkla ulaşabilirler. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi öğretim üyelerinin destek verdiği tutulma organizasyonunun adresi de şöyle: www.dertur.com. Bu arada, Mart ayında gerçekleşecek Ay ve Güneş tutulmaları ile birlikte tutulma olaylarının depremle ilişkilendirildiğini de belirtelim. Konuya ilgi duyan okurlar www.tug.tubitak.gov.tr/tutulma/turkish/tutulmadeprem/tutulmadeprem.html adresinden bilgi edinebilirler... cak. Ay–Satürn ikilisini birleştiren doğrultu tam kutup yıldızını gösterir. Ayrıca, gökyüzünde Ay–Satürn arasındaki açıklığın 4 derece olduğu kestirilebilir. Her iki cisim bu yakınlaşma sırasında güneydoğu tarafta ufuktan 65 derece gibi oldukça yüksekte Yengeç takım yıldızında akşam 19’dan itibaren gece ve sonrası saat yaklaşık 03’e kadar yaklaşık yedi saat süreliğine izlenebilecek. Ay–Jüpiter buluşması: 19 Mart saat 16’da –2.3 kadir parlaklığındaki Jüpiter, şişkinay evredeki Ay’ın 5 derece kuzeyinde yer alacak. Ancak buluşma saatinde her iki gök cismi henüz doğmamış olduklarından görülemeyecek. Bununla birlikte, aynı günün gece yarısından itibaren sabah Güneş doğuncaya kadar tüm gece ikili araları mesafeli olarak görülebilecek. Her iki cisim yakınlaşma saatine yakın olan sabah saatlerinde güneybatıda ufuktan yaklaşık 16 derece yüksekte Terazi takım yıldızında görülecek. Ay, Antares’i örtecek: 21 Mart sabah 05’te Akrep takım yıldızının en parlak yıldızı Antares sondördüne yakın evredeki Ay tarafından örtülecek. Her iki cisim tam doğuda ufuktan 21 derece yüksekte Akrep takım yıldızında görülecek. Ay’ın arkasında kalacak olan Antares’in parlaklığı +1.1 kadir olacağından örtülme olayı teleskopsuz çıplak gözle bir süreliğine izlenebilecek. İkilinin yakın konumu ise daha uzun süreliğine (gece 0206 saatleri arasında) izlenebilecek. Antares Ay tarafından örtülürken ve örtülmeden çıkarken Ay atmosferinin olmayışından dolayı Antares’in ışığındaki azalma da ani ve keskin olmalıdır. Bu yönü ile de örtülmeler dikkate değer nadir doğa olaylarıdır. Venüs–Neptün buluşması: 24–25 Mart tarihlerinde Güneş doğmadan hemen önce saat 05–06 civarında –4.4 kadir parlaklığında ve ilkdördün evredeki Venüs, +8 kadir parlaklıklı Neptün ile yaklaşık bir saat süreliğine yakın konumda görülecekler. İkili güneydoğu tarafta ufuktan 19 derece kadar yüksekte Kova takım yıldızında yer alacak. Aşağıda ufka daha yakın olan Neptün Oğlak takım yıldızında bulunacak. Ay–Neptün–Venüs buluşması: 26 Mart sabah saat 06:30 civarında +8 kadir parlaklığındaki Neptün ile –4.3 kadir parlaklığındaki Venüs, hilal evredeki Ay’ın sırasıyla yaklaşık 4 ve 6 derece kuzeyinde yer alacaklar. Her üç cisim bu yakınlaşmada güneydoğuda ufuktan yaklaşık 9 derece yüksekte Oğlak takım yıldızında görülecek, en kuzeydeki Venüs Kova takım yıldızında yer alacak. GEZEGENLERIN İLGİNÇ GÖRÜNÜMLERİ Uranüs Güneş’in arkasına yakın konumda: 1–3 Mart tarihleri arasında Uranüs gün boyunSaat Özellik ca görünüm ba09:37 Tutulma başlangıcı kımından Gü10:35 Gölge konisinin güney kenarından tutulma başlangıcı neş’in arkasına 10:35 Merkezi tutulma başlangıcı yakın konumda 10:36 Gölge konisinin kuzey kenarından tutulma başlangıcı bulunacak. Ge12:33 Sınırlı görünen Ay’da merkezi tutulma zegen teleskop13:46 Gölge konisinin kuzey kenarından tutulma sonu la ancak görüle13:47 Merkezi tutulma sonu cek sönüklükte 13:47 Gölge konisinin güney kenarından tutulma sonu olacağından, doğal tam Güneş Tutulmanın değme noktaları bu say tutulmasını yapay yolla sağlayan koronogfada çizelgede verildi. Dünya genelinde iz raf ile görülmesi de zor... lenilebileceği yerler şöyle: Brazilya, Ghana, Togo, Benin, Nijerya, Çad’ın kuzey baAy–Mars yakınlaşması: 6 Mart satısı, Libya, Mısır’ın kuzeybatı ucu, Türki bah saat 09’da +0.8 kadir parlaklığındaki ye, Georgia’nın kuzeybatısı, Rusya’nın gü Mars, ilkdördün evredeki Ay’ın 3 derece neybatısı, Kazakistan, Rusya’nın güney güneyinde yer alacak. Ancak bu yakınlaşucu ve Mongolia’nın kuzey ucu bitimi. ma saatinde Ay ve gezegen gün ışığında Ülkemizden il il ve ilçe ilçe izlenebi görülemeyeceğinden Güneş battıktan heleceği yerleşimler ve tutulma gözlemine men sonra yaklaşık saat 18’de akşam sailişkin ayrıntı da bu sayfada verilen siteler atlerinde iki saat kadar süreliğine izlenekullanılabilir. Güneş tacını izleme süresi bilecek. Her iki cisim bu yakınlaşma sıraen fazla 3 dakika 45 saniye, tutulmanın sında tam güneyde ufuktan yaklaşık 76 bu kısmını izlemek esas olmalı. Bununla derece gibi oldukça yüksekte Boğa takım birlikte, toplam 5 saat 9 dakika sürecek yıldızında izlenebilir. tutulma boyunca deney sever okurlar tutulma sırasında hava sıcaklığının değişiAy–Satürn buluşması: 10 Mart akşamini, kararan gökyüzünde kuzeydoğudan mı Güneş battıktan sonra saat 20’de sıfır güneybatıya doğru sırasıyla Mars’ı, Bo kadir parlaklığındaki Satürn, şişkinay evğa–Koç–Balıklar–Kova burçlarının parlak redeki Ay’ın 4 derece güneyinde yer ala989/7 4 Mart 2006 GEZEGENLER NEREDE? Dürbün veya teleskopu olan okuyucular Neptün’ü (parlaklığı +8 kadir) 5’inden itibaren ay boyunca görebilecekler. Gezegen Güneş’ten yeni uzaklaşıyor olduğundan, görülme süresi artmakla birlikte ayın ilk haftasından itibaren ay boyunca sabahları Güneş doğmadan hemen önce Yazının devamı arka sayfada