26 Haziran 2024 Çarşamba Türkçe Subscribe Login

Catalog

İklim Araştırmaları Grönland’daki erime küresel ısınmanın kesin kanıtı Küresel ısınma konusuna kuşkuyla yaklaşanların son kalesi de, son gelişmeler karşısında düştü. Küresel ısınmanın, gelecekte insanlığı tehdit eden doğal afetlere yol açacağına inanan bazı bilim adamları, somut adımlar atılması için bugüne dek ortaya somut veriler koyamıyorlardı. Ancak geçen hafta Science dergisinde sonuçları yayımlanan bir çalışmanın Grönland’daki buzulların beklenenden hızlı eridiğini ortaya çıkarmasıyla, kuşkucu bilim adamları gerçeği kabul etmek zorunda kaldı. Şimdi bilim adamları, denizlerdeki yükselmenin miktarını, etki alanlarını ve zamanını hesaplamaya çalışıyor. nsan faaliyetleri sonucu dünyanın ısındığı konusunda herkes hemfikir, ancak ne kadar ısındığı, ne hızda ısındığı ve bunun ne gibi sonuçlar doğuracağı konusunda derin görüş ayrılıkları mevcut. Bunun nedeni gerçek iklimin, var olan bilgisayar modelleriyle açıklanamayacak kadar karmaşık olması. Bu nedenle sağlam tahminlerin yapılması da kolay olmuyor. Bugüne dek kimsenin aklına gelmeyen doğal bir süreç, öne sürülen tüm varsayımları çürütebiliyor. Geçen hafta Grönland’daki buzulların erime hızı üzerine sürdürülen çalışmanın sonuçlarının yayımlanması, bilim dünyasında bomba etkisi yarattı. Grönland’ın güney yarısından koparak okyanusa doğru yol alan buzullar, bugün deniz seviyesinin yıllık yükselişinin altıda birinden sorumlu. Saygın bilim dergisi Science’ın son sayısında yayımlanan araştırma sonuçları Kuzey Kutbu Deniz buzu, minimum örtü Deniz buzu, maksimum örtü Grönland Kuzey Kutup Dairesi İ na göre kopan buzulların akış hızı son beş yılda iki katına ulaşarak yılda 13 kilometreye ulaşmış durumda. Böylece halihazırda yükselmekte olan okyanusa düşen buzdağları ve erimiş sular deniz seviyesini tahminlerin üzerinde bir hızla yükseltiyor. "1996 yılında Grönland yılda 100 kilometre küp buzul yitiriyordu" diye konuşan NASA’nın Jet Propulsion Laboratuvarı’nda görevli ve söz konusu çalışmanın mimarlarından Eric Rignot, "Bu yıl Grönland bu miktarın yaklaşık iki katını yitirecek. Bu miktarı gözünüzde canlandırmanız için şu karşılaştırmayı yapabilirim: 1996 yılında Grönland, Los Angeles kentinde tüketilen su miktarının 90 katını denize boca etti. Geçen yıl ise bu miktar 225 katına yükseldi. Bundan sonraki 10 yılda bu hız yeniden iki katına çıkarsa hiç şaşırmayacağım" diyor. DENİZ SEVİYESİNDE 6 METRELİK YÜKSELME Bilgisayarlardaki hiçbir bilgisayar modeli bu artışı öngörmüyordu. Bu da şu anlama geliyor: Deniz seviyesinin ne kadar yükseleceği ile ilgili halihazırdaki tahminler –en son BM raporu deniz seviyesinin yüzyılın sonlarına doğru yarım metre yükseleceğini öngörüyordu çok düşük tutulduğu için bu son bulguların ışığı altında yeniden hesaplanması gerekiyor. Grönland’ın buzulları 1.68 milyon kilometrekarelik bir alanı kapsıyor ve buzullar bazı bölgelerde 3 km. kalınlığa erişiyor. Princeton Üniversitesi’nden jeobilim ve uluslararası ilişkiler profesörü Michael Oppenheimer "Eğer bu buzulların hepsi erirse veya okyanusa kayarsa deniz seviyesi 6 metre yükselebilir" İzlanda diy e Atlas konuOkyanusu şuyor. Konvansiyonel küresel ısınma senaryoları da bu yükselmeyi öngörüyordu, ancak bu hesaplamalara göre bu birkaç bin yıl sonra gerçekleşecekti. Oysa son yapılan çalışma bu senaryonun birkaç yüzyıl sonra ortaya çıkacağını işaret ediyor. "Bu da her yüzyılda birkaç feet (6090cm) yükselme anlamına geliyor" diye konuşan Oppenheimer, "İlk başta çok fazla bir yükselme değilmiş gibi görünüyor, ancak bu insanların baş edebileceği bir miktar değil. . ABD’nin doğu kıyıları gibi bölgelerde deniz seviyesindeki 30 cm’lik dikey bir yükselme, sahil şeridinin 30.5 metre geriye çekilmesi anlamına 989/16 4 Mart 2006
Subscribe Login
Home Subscription Packages Publications Help Contact Türkçe
x
Find from the following publications
Select all
|
Clear all
Find articles published in the following date range
Find articles containing words via the following methods
and and
and and
Clear