Catalog

TIP Tıpta yeni bir uzmanlık Elin anatomisi ye fonksiyonları ile bir bütün olarak «M görülmesi bu yeni alanı doğurdu. Dr. Can Gürbüz (*) pollo'nun yarı tanrı yarı ölümlü oğlu tıp tanrısı Aesculapıus talıhsız bir yıldınm çarpması sonucu öldüğünde bu yarı tanrısal mırasını çocuklarına bıraktı Oğulları Machaon ve Podalırıos cerrahı ve dahılıyeyı, kızları Panacea ve Hygeıa ıse farmakolojı ve toplum hekımlığın, paylaştılar Görulduğu gıbı tıbbın uzmanlık dallarına ayrılması Olympus dağında başlamıştır Başlangıçta ayrı bir dal olarak ortaya çıkan cerrahının gunumuze kadar geçırdığı gelışım, dığer dallara göre daha sancılı olmuştur Eskı Yunan uygarlığındakı kaplıcalarda, yarı tanrı yarı sıhırbaz hekımler gızemlı yöntemlerle şıta dağıtırlardı Yara tedavı etmek, kırık ve çıkıkları onarmak gıbı sıradan sayılan ışlerle uğraşan gunumuz cerrahlannın dedelerı bu kutsal hekımler tarafından dışlanırlardı Ingıltere Kralı IV Edvvard'ın 1462'de gezgıncı berberlerı cerrahı gırışımler ıçın yetkılı kıldığı kararnamesı, cerrahının tarıhsel gelışımındekı statusunu gösteren önemlı bir örnektır Buna karşılık dığer hekımler belırlı bir eğıtımden geçmek ve belırlı şartları taşımak zorundaydılar Toplumda da her zaman kabul gören bir sosyal statuye erışmışlerdı •C MA, El cerrahisi Lazerle cerrahi modern tıpta yaygınlaşıyor Lazer cerrahisinde kan kaybı riski yoktur, hastanın duyduğu acı azalır ve hiçbir yara izi bırakmaz. A rışı ve gelışen aseptık amelıyat tek, „ nıklerı ıle cerrahı modern çağa adım attı fr Cerrahı, bılım ve teknolojık alanlardakı hızlı evrıme ayak uydurmaya çalışırken bir dızı yan dallarını doğurdu Çok değıl, bir nesıl oncekı cerrahlar kırık bir kemığı onarıyor, beyındekı bir tumoru çıkarıyor ve bademcık amelıyatını yapıyorlarken, bugun bu tedavılerı bu dallarda uzmanlaşmış olan ortopedıstler, beyın cerrahları ve kulak burun boğaz uzmanları ustlenmış bulunuyorlar Toplumun gereksınım ve beklentılennın artışı sonucu cerrahıden ayrılan bu dallar da kendl alt dallarını doğurdular Son onlu yıllarda ortaya çıkmakia olan yeni bir dal ıse "el cerrahisi"dır Gelışmış veya gelışmekte olan ulkelerde meydana gelen kazaların uçte bırı el yaralanmalarıdır Bu yaralanmalar sonucu kaybedılen ış gunlerı, çeşıtlı kazalar sonucu kaybedılen toplam ış gunlerının yuzde 25'ını oluşturmaktadır Tum el yaralanmalarının uçte bırı ıse kalıcı sakatlıklara neden olmakta, toplumda gerek ekonomık gerekse sosyal açıdan önemlı kayıplara yol açmaktadır El cerrahisi, gunumuze kadar genel cerrahı, ortopedı ve plastık cerrahı gıbı cerrahı dallarının tedavı alanında kabul edılmışur Ana konuları daha farklı olan, hayatı tehdıt açısından daha öncelık taşıyan sorunların çözumu ıçın uzmanlaşmış olan S bu cerrahı dallarda el, önem sırasına göre oldukça genlerde kalmıştır Bu alanlarda uzmanlık eğıtımı gören hekımler ıse önem sırası genlerde kalan ele haklı olarak yeterınce ılgı gostermemışler ve bu konudakı eğıtımlerı yetersız kalmıştır Elın anatomık ve fonksıyonel yapısı oldukça karmaşıktır Bu nedenle el yaralanmaları çok yönlu patolojılerdır, kemık kırıkları, sınır yaralanmaları, damar kesılmesı, derı parçalanmaları gıbı Bir el yaralanmasında, yaralanan doku ve yapıların onarılmasından kemıklerın ortopedıst, sınırlerın sınır cerrahı, damarların damar cerrahı, derı ve yumuşak dokuların ıse plastık cerrahlar tarafından onarılması gerektığı duşunulebılır Fakat bu uzmanların hepsı kendı alanları ıle sınırlı kalmaktadırlar Gunluk hayatta tekrar kullanılabılır bir el yaratma kavramı eğıtımını almamışlardır Burada tedavı edılen, bu dokular değıl bir butun olarak eldır Bu kavram yapılan ışın felselesını oluşturur işte özde farklılık gösteren, bu felsefenın ögretımıdır El cerrahısının ayrı bir dal olarak ortaya çıkışındakı temel neden bu soruna bir kırığın, bir damarın veya bir tendonun onarılması olarak değıl elın anatomisi ve fonksiyonları ıle bir butun olarak görulmesı, sonuçları açısından hayata yonelık bir tedavıyı öngören bir felsefenın ışığı altında yaklaşılmasının gereğıdır Artık ülkemızde bu felsefeyı öğrenme aşamasına gırmış, eldekı tum doku ve anatomık yapıların onarımında ve rehabılıtasyonunda uzmanlaşmış el cerrahisi ekıplerı az da olsa yetışmıştır Bu sureç başlamıştır Zaman ıçınde yeni yetışecek olan el cerrahları yurdumuzun her yanı na dağılacaklar, halkımıza bu hızmetı gotureceklerdır D (') Vatan ElKol Cerrahl»! ve Rehabllltasyonu Rekonttrüktlf Mikrocarrahl Merkezi Elin yapısı Rönesans dönemınde başlayan ınsan anatomisi çalışmaları ıle cerrahı ılk olarak bilimsel bir temele oturdu Bu anatomı çalışmaları tıpta yapılan ılk dıkkate değer bilimsel çalışmalardır 19 yuzyılın ıkıncı yarısında genel anestezının uygulamaya gı Cerrahinin bilimsel olması lrmı yedı kemığın aralarında çeşıtlı eklemlerle bırleşmesı ıle elın hareketlı çatısı meydana gelır Bu hareketlı çatı kaslar ve bunların uzantısı olan tendonlar (kırış) ıle hareket kazanır Kaslar kasılınca bir ucu kemığe bağlı olan tendonları çekerek elı hareket ettırırler Kaslar beyınden gelen emırlere uyarak kasılırlar Beyınden gelen bu emırler omurılıkten çıkıp kol ve on koldan geçerek kaslara gelen sınırler aracılığı ıle ıletılırler Butun bu yapılan oluşturan canlı dokulara yaşayabılmelerı ıçın gereklı besın ve enerjı maddelerı buradakı çapı 1 mm'nın altına ınen kuçük kan damarları ıle taşınır Değındığımız bu anatomık yapılar dış dünyadan korunabılmek ıçın derı olarak bıldığımız bir kılıf ıle sarılıdır Derının bir dığer görevı ıse dış dunyadakı sıcak, soğuk, sert gıbı değışen lızıksel özellıklerı algıla El cerrahisi nedir? Y mamızı sağlayan bir duyu organı olmasıdır Elı oluşturan derı, kas, tendon (kırış), damar, sınır, kemık ve eklem gıbı tum yapıların hastalık ve yaralanmalarının tedavısı el cerrahısının tedavı alanındadır Bu anatomık yapıların ger«k acıl (anıden ortaya çıkan veya kaza sonucu meydana gelen) gerekse kronık (uzun sureden berı var olan) hastalıklarının tedavısını ustlenır El ve koldakı doğumsal anomalıler (yeni doğan bebeklerde doğum sırasında meydana gelen veya zaten var olan parmak el ve kollarındakı yapı bozuklukları), eldekı dejeneratıf ve romatızmal eklem hastalıkları, tumorler geçırılmış kazalar sonucu ortaya çıkan sınır felçlerı, parmaklarda uyuşukluklara neden olan sınır sı kışmaları gıbı bırçok hastalık el cerrahısının tedavı alanına gırmektedır LJ on on yılda, dunya üzerindekı bınlerce doktor ve mılyonlarca hasta lazer cerrahısının ödüllerınden yararlandı Bir zamanlar zahmetlı cerrahı ve hastanede uzun süre kalmayı gerektıren amelıyatlar artık ayakta tedavı şeklınde, daha az acı, stkıntı ve masrafla gerçekleştırılebılmekte. Lazer, cerrahı dunyasında devrım yaptı Daha bırkaç yıl örıce dahı boyle bir şeye ınanabılecek tanınmış bir doktor bulmak zordu Bir Israıllı cerrah sadece ınanmakla kalmadı, mevcut lazer teknolojısını tıp alanına uygulamak ıçın bir muhendis ile birlıkte yıllarca çalıştı llerı göruşlu bir Tel Avıvlı cerrah olan Prof l u a c Kaplan lazer cerrahisi gelıştırmeye duyduğu ılgıyı şöyle açıklamaktadır "Fazla kan kaybı olmadan nasıl amelıyat yapabılırız sorusu ıle karşılaşmıştık Lazer teknolojisı kullanmaya bir kere karar verdıkten sonra her cerrahın kabul edebıleceğı bir bıçım gelıştırmelıydik " Prof Kaplan, lazer teknolojısı alanında uzman olan muhendis Uzı Sharon ıle bırlikte çalıştı Teknolojılerını Tel Avıv'dekı Lazer Industrıes Ltd 'de gelıştırdıler Kaplan, "Önce teknolojının cerrahıye uygulanması yollarını bulmalıydık Kullanıcı olan cerrahları ıkna etmemız gerekıyordu Bunu söylemek, yapmaktan zordu, çünkü cerrahlar şüphecl eğilimdedirler" dedi Kaplan, "Daha 1960'larda ıcat edılmlş olmasına rağmen lazer,' bız doktorların çalışma tarzını değıştirdi Lazer cerrahisi, konvansıyonel cerrahiye göre çok daha ıncelık (precısıon) sağlar Doktor ne yaptığını görebılır Kan kaybı rıskı yoktur Hastanın duyduğu acı azaltılmıştır Hastanede kalma suresı kısalır veya gerekmez Dolayısı ıle fıyat ucuzdur ve hastalar tarafından tercih edilmektedır" demektedır Lazer demeti sadece temız, az idtırap veren bir cerrahı alet değıldır Neşterden daha ıncedır (precıse) ve hıçbır yara ızı bırakmaz Kaplan, lazer cerrahisi konusunda dört kıtap ve 7D'ten fazla makale yayımladı Şu anda Tel Avıv'dekı klınığınde çalışmakta dır Uluslararası Lazer Cerrahı Derneğı kanalı ıle laser cerrahısını modern tıpta ste toskop kadar kullanılır duruma getırdı ?09 7