Catalog

Guneş yelkenlerı alışılmamış yorungeere geleneksel uzay araçlarından çok dana az sorun yaratarak ulaşabılır Orneğın iır guneş yelkenı bılımsel araç gereçlen aklıptık duzlemın (gezegenlerın Guneş ın 3traf:nda dönduklen duzlem) dışına taşı/abılır Şu ana kadar gelıştırılmış hıçbır ro <e| ya da kımyasal ıtıcı, bır uzay aracını ioğrudan bu eklıptığın dışına gondere nez Tasarımcıların yelkenın boyuturu ve kut esını belırlemeİGrı yönelımını, ışınım ba;ıncının uzay aracını eklıptığın dışına tasıyabıleceğı bıçımde duzenlemelerı gerecır European Space Agency ve NASA'nın juneş'ın kutuplarınt ıncelemek amacıyla /olladığı uydu, Ulysses, geleneksel bır jzay aracının eklıptıkten kaçmak ıçın basa çıkması gereken guçlukler ıçın lyı bır >rnek oluşturuyor Ulysses Jupıter'e, yenı lezegenın kutlesel yerçekım alanının uzay ıracını eklıptığın duzlemının dışına, Guıeş'ın etrafındakı bır yorungeye sokacağı )ir yere yolculuk yapıyor Bu turden alışılmışın dışında uygulamaar çok hafıf malzemeden yapılmış yelkener gerektırır Halley kuyruklu yıldızıyla ranievu ıçın hazırlanan yelkenın malzemesı, jstu yansıtıcı alumınyumla kaplı kalın plasıkten ıbarettı Guneş yelkenı uzayın ağır ıksız koşullarında yapılabılseydı, orneğın izay ıstasyonu Freedom'da yapılabılseyJı, alumınyumu destekleyecek plastığe geek olmazdı Yelkenın son bıçımı, kuçuk delıklerle «aplı ınce bır alumınyum tabaka olacakır Bu delıklerın, ışığın dalgaboyundan kuuk olduğu koşulda, guneş ışınımı yıne de uzeyden yansıyarak yelkene hız kazanlıracak momentı sağlar 1992 de Ay'a yarış 1977 yılında Halley'le randevu proıesı atmış olmasına karşın Guneş yelkenıne lâlâ buyuk bır ılgı var 1979 yılında JSK'da Yelken Bırlığı'tıı oluşturan Japon bılım adamlarının ılgısını çektı Bu grup 70 met re karelık bır yelken tasarladı ve gelecek yuzyılda ıçınde ınsan bulunan bır uzay aracının Ay yanşına katılışına ılışkın bır fılm sergıleyerek kamu desteğı sağladı Fransız ekıp de Japon ekıp de tasarılarını sanayı ortaklarıyla bırlıkte gerçekleştırdıler Tasarımcılar uzay araçlarının 1992'deki yarışta aynı ancia havalanmaya hazır olacağı goruşundeler 1992 yılında Krıstof Kolomb'un Yenı Dunya'ya yaptığı yolculuğun beş yuzuncu yıldonumu nedenıyle Mars'a yapılacak bır yarışı da ızleyebılırız Bu yarışa katılan her ekıp 1 kılo ağırlığında madenı bır levha taşımak zorunda Mars'ın 10.000 km. yakınından ilk geçen yarışı kazanmış sayılacak Yarışı duzenleyenlerden Klaus Heıss, Kolomb'un yola çıktığı Avrupa'dan bır, yolu tamamladığı Amerıka'dan bır, gıttığını sandığı Asya'dan da bır aracın katılacağını umuyor Bu yarışın malı olarak desteklenmesı ve uzay araçlarının yapılması sanayıcılerın ışbırlığıyle sağlanacak Baltımor'dakı John Hopkıns Unıversıtesı'nde ayçıçeğı bıçımınde, 480 ayrı parçadan oluşan bır yelken tasarımı yapıldı Yel kenı oluşturan parçalardan bazıları, yelke nı yönlendırecek bıçımde hareket edebılıyor Yelkenlı uzay aracı asteroıdlerı ınce leyecek, yelken asteroıdlerın karanlık kısımlarına guneş ışığı yansıtacak Unıversıte amator astronomların yelkenın yıldızlara karşı fotoğraflarını çekmelerını ıstıyor MIT'ın tasarımı 170 metre çaplı, sekız kanadı bulunan ve yalnızca 20 kılo kutlesı olan bır yelkenlı Bu kadar az kutlesı olduğu ıçın MIT bunu bır Pegasus roketıne yerleştırebılmeyı umuyor Pegasus, kuçuk uyduları uzaya yerleştırmekte kullanılıyor Ingıltere'de Cambndge Consultants adlı kuçuk bır yuksek teknolojı danışmanlık grubu yarışa gırmesını umut ettığı bır ta u deney ıçın kullanacağınız dört adet kavanozun kapaklarını açın Herbirının ıçıne sıcak su koyun Şekıllerde gorulduğu gıbı bır tanesının çevresını gazete kâğıdı ıle bırlıkte bır kutunun ıçıne koyun Bır dığerını kaşkol ya da bır ortu ıle sarın Sonuncusunu olduğu gıbı bırakın Içı sıcak su dolu dort kavanozu serın bır odada yarım saat kadar bırakın Da Isıyı azaltalım B ha sonra bır termometre kullanarak ya da parmağınızı degdırerek her bır kavanozun ıçındekı suyun sıcaklığını olçun Hangısınde suyun sıcaklığı en çok korunmuş? Garekll malzemeler: Dort adet kapaklı kavanoz, sıcak su, gazete kâğıdı, kaşkol ya da bır tur ortu, termometre ve bır kutu Kavanozlardan bır tanesını kutuya koyun, çevresını gazete kâğıdı ıle sarın, ötekini gazete kâğıdı ile gevşek bir biçırnde doldurun. Ikıncı kavanozun çevresını gazete kâğıdına sarın ve lastık bantlarla sağlamlaştınn Mars ya da Ay, ıkısı de guneş yelkenlennın olası hedeflerı arasında bulunuyor ı muhendıslerın çoğu bır yel!:en gelıştırnek uzere çalışmalarını surduruyor Mulendısler boş zamanlarında 30 metre kaelık kuçuk bır yelken tasarladılar Mekaıızmayı denemek ıçın uzay araçlarının 1/3 ılçeğınde bır modelını yaptılar 1981 yılında bır grup Fransız bılım ada nı, Guneş yelkenlılerı yapmak ve 1992'de Jluslararası Uzay Yılı şerefıne Dunya'dan ty'a bır guneş yelkenlı uzay araçları yarıı başlatmak ıçın bır kulup kurdular Ulusararası Astronotık Federasyonu bu yarış ;ın kurallar ve yonetmelık duzenlemeyı abul ettı Bu yarış 1985 yılında Japonya Guneş sarıma patent verdı Yarış organızatörlerı, Cambndge tasarımını teknık açıdan en ılerı model olarak tanımladılar Bu tasarım 4 metre kupluk bır sılındıre gırebılen, 276 metre çaplı, yuvarlak bır yelken Yorunge ye gırdıkten sonra duz dısk, yelken boyunca uzanan karbon lıflerıyle desteklenen plastık kaburgalar esnetılerek değıştırılebılır Tasarımcılar Gordon Osvvold ve Steve Templı Mars'a yolculuğun 1 yıldan az sureceğını hesaplıyorlar Guneş yelkenlılerının geleceğı parlak gorunuyor 199O'lı yıllar 192O'lı yılların goruşlerının meyvelerını verdığı yıllar olabılır (New Sclentist, 5 Ocak 1991) Uçuncu kavanozu bır kaşkola yıne gevşek biçimde sarın Sonuncu kavanozu hıçbır şeyle sarmayın ka ıle sağlanır Bu, ısının kaybolmasına engel olur Kaşkol ya da gazete lyı bır ızolasyon aracıdır, bu nedenle her ıkısıyle sarılan kavanozlardakı sıcak su dığerlerıne gore daha sıcak kalır Soğuk havalarda yapı mekanlarının ıçındekı ısının dışarıya sızmaması ıçın çatılara ve duvarlara ızolasyon malze melerı yerleştmlır 2099 B) Nasıl oluyor? Soğuk bır odada yarım saat bırakılan kavanozlardan en sıcak kalanı en sıkı şekılde soğuk havadan korunmuş olanı olacaktır Bu koruma yöntemıne 'izolasyon' denır Izolasyon, kavanozun ıçındekı sıcak su ıle dışarıdakı soğuk hava arasında yerleştırdığınız taba