Catalog

19 TEMMUZ 2022 SALI 12 KÜLTÜR Temmuzda yitirdiğimiz genç tiyatro insanları agıp Ertuğrul’u 7 Temmuz’da yitir- dik. 2015’ten bu yana Tiyatro Eleştir- Erdal Erzincan Fuat Saka Güler Duman Hüseyin Turan Musa Eroğlu Rmenleri Birliği’nin (TEB) başkanlığını yapıyordu. Henüz 52 yaşındaydı. Eli kolu ti- yatro projeleriyle doluydu. Aceleciydi, düş- ‘Sazımızla Sözümüzle’ konseri Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Tiyatrosu’nda yapıldı ledikleri bir an önce gerçekleşsin istiyor- du. Onunla 1995’te ilk karşılaştığımda 25 yaşındaydı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi’nin istatistik bölümünü bitir- mişti. Ekmek parası kazanan bir genç ko- numundaydı. Ne ki tam bir tiyatro delisiydi. Yüksek lisans derecesini İstanbul Üniversi- y g ç tesi Tiyatro Eleştirmenliği Bölümü’nden al- Harbi e’de ustalar e idi dı. Yıllarca çeşitli yayın organlarında tiyatro yazıları çıktı. Artık meslektaştık. TEB başkanı olarak üç-dört yıl önce, Ulusla- stanbul Büyükşehir Belediyesi Türk halk müziği sanatçısı Hüse- Eroğlu, “Biz gerek müzik arka- rarası Tiyatro Eleştirmenleri Birliği (AICT, IACT) Harbiye Cemil Topuzlu Açıkha- yin Turan, Kenan Doğulu, Manga daşlarımız gerekse müzikle uğ- Kongresi’nde Türkiye’nin, yönetim kurulunda İva Tiyatrosu’nda önceki akşam grubunun solisti Ferman Akgül, raşan, gerekse bize duygularıyla yer almasını sağlamıştı. 1988’de Tevfik Gelenbe Tiyatrosu’nda ustalar geçidi vardı. Bateristi Özgür Can Öney, Kardeş yön veren dinleyicilere diyoruz yutmuştu ilk sahne tozunu. O gün bugün- Daha önce de şikâyet ettiğim üze- Türküler grubunun solisti Feryal ki bakın burada çok güzel renk- dür tiyatro adına yapılabilecek her şeyi yaptı. re, seyircilerin yeme, içme mera- Öney ve Mr. Jade de konuk sanatçı ler var. Yani hep siyah beyaz giy- Oyun yazdı, topluluk kurdu, oyun sahneledi, kı yine sürdü. Tiyatro ve olarak yer aldı. meyin, değişik bir şeyler giyin hiçbir görevi geri çevirmedi. Çalışkandı, he- vesliydi, yaptığı işlere çocuksu bir coşkuyla konserde yeme, içme ya- üstünüze, bu türkü de olabilir” Sevilen eserler sarılırdı. Her zaman güler yüzlüydü. Aynı an- saklanmalı. Bu biz sa- görüşünü paylaştı. da birçok sorumluluğu yüklenmesini yadır- Konserde sahneye çıkan sanatçı- natseverler için eziyet, Güler Duman, halk müziğine gadığım olmuştur. Belki de öyküsünü bütü- lar “Türkülerle Gömün Beni”, “Yas- sahnedeki sanatçıya da verilen değerin toplumun kültü- nüyle yaşayamayacağını bildiğinden böylesi- ÖZNUR M. Eroğlu Kenan Doğulu tadır Ey Deli Gönül”, “Erzurum Dağ- saygısızlık oluyor. Bir de rüne verilen bir değer olduğunu OĞRAŞ ÇOLAK ne hızlı koşuyordu düşlerinin peşinden. ları Kar ile Boran”, “Nenni”, “Koy- Çocuklarıma yakın yaşta olan bir dostumu ve buna protokolun bir tür- Saka, konserde bütün türkü dost- ifade ederek, “Çünkü biz bu top- yol arkadaşımı yitirdiğim için çok üzgünüm... verdun Gittun Beni”, “Şimdi Ne Ya- lü yerleşememesi yüzünden konse- larının buluşmasını istediklerini lumun acısını, kederini, neşesini, par”, “Hekimoğlu”, “Cilveloy Nanay- rin geç başlaması da eklenince ge- belirterek, “Biz beş kişi de kalsak, 5 her şeyini türkülerde dile getiren Ragıp Ertuğrul, Turgay da”, “Mihriban”, “Halil İbrahim” tür- rildik. bin kişi de olsak türkülerimizi söy- deryada birer damlayız. Bizden ön- Yıldız, Yavuzer Çetinkaya külerinin arasında bulunduğu pek Konser başlamadan olan bu olum- leriz” deyince alkışlandı. cekilerle ve türküleri bizden sonra- Temmuzda ölen genç tiyatrocularımı- çok sevilen eseri seslendirdi. suzluklar tabii ki konsere gölge dü- Sahneye son çıkan usta Musa ki nesillere ulaştıracak genç dost- zı düşünürken Turgay Yıldız düştü ak- Türkiye’ye döndükten sonra da şürmedi. Konser üç saaten fazla Eroğlu da 1980’li yıllardan bugü- larla birlikte güzel türküler söyle- lıma. 22 Temmuz 2021’de 56 yaşınday- müzik dünyasının çok değerli insan- coşkuyla sürdü. ne değişmeyen tek şeyin türküler yeceğiz.” Hüseyin Turan ise daya- ken aramızdan ayrılan sanatçı DTCF Tiyatro larıyla tanıştığını ve bunlardan biri- Musa Eroğlu, Fuat Saka, Güler olduğunun altını çizerek, “Türkü nışmanın halk müziğinin, Bölümü’nde yetişmişti. Bizim çocuğumuz- nin de Hüseyin Turan olduğunu dile du. Tiyatro adına kısa yaşamına sığdırdıkları Duman ve Yediveren Orkestrası’nın söyleyen sanatçı arkadaşlarımın halk türkülerinin özünde var oldu- şaşırtıcı boyutlardadır. getiren Fuat Saka, “Bu akşamki kon- sevilen türkülerinin İstanbullu mü- hepsine teşekkür ediyorum” dedi. ğunu vurguladı. Geç saatlerde bi- Birçok toplulukta yıllarca sahneye çık- ser Hayrettin Özayvaz’ın sunduğu zikseverlerin beğenisine sunulduğu Konsere pek çok sanatçının kat- ten konseri izleyiciler büyük coş- masının yanı sıra, Ankara Radyosu’nda ya- bir konserdir” diyerek teşekkür etti. “Sazımızla Sözümüzle” konserinde, kıda bulunduğuna dikkati çeken kuyla dinledi. zarlık ve seslendirme sanatçılığı yaptı. TRT ve özel televizyon kanallarında oyunculu- ğu, program yapımcılığını, metin yazarlığı- nı, senaristliği sürdürdü. Bahadır Tokmak Yönetmen Erden Kıral’ın cenazesi yarın toprağa verilecek ile birlikte pek çok izlenceye imza attı. Yaz- Çokça ses, dığı çocuk oyunu birkaç ödül birden aldı. İs- tanbul Avcılar Belediye Konservatuvarı Ti- yatro Bölümü’nde altı yıl hocalık yaptı. Özel- likle pandemi günlerinde telefon kamerasıy- çokça biz la çektiği birçok politik skeç ile sosyal med- yada etkindi. Pandemi sonrası 21 koro ve ‘Kral’ı uğurluyoruz Sonunda yüreği dayanmadı. Onu özlüyoruz. 750 korist Çanakkale’den Ve Yavuzer Çetinkaya... 21 Temmuz 1992’de (30 yıl önce) henüz 44 yaşınday- barışın sesini yükseltiyor. ken yitirdiğimiz sanatçı benim kuşağımdan- 4 Kumcu Ali Yaşar (1968) anakkale Uluslararası Koro Festiva- dı. Eşi, büyük oyuncu Meral Çetinkaya’dır. 4 Kanal (1978) Ç Robert Kolej mezunu olan Yavuzer, Dostlar li, üç yıllık aranın ardından bu yıl ye- 4 Bereketli Topraklar Üzerin- Tiyatrosu’nun has elemanlarındandı. Bul- niden akşam 20.00’de ÇOMÜ İÇDAŞ de (1979) gar siyaset adamı Dimitrof’un yaşam se- Kongre Merkezi’nde açılış konseriy- 4 Hakkâri’de Bir Mevsim rüveninden yola çıkarak yazdığı, Dostlar’da le başlıyor ve beş gün sürüyor. İÇDAŞ (1982) sahnelenen “Gün Dönerken” (Mitos Boyut Kongre Merkezi yanında, Kordon’daki 4 Ayna (1984) 1993), 1970’lerin en önemli yerli belgesel ti- basket sahasında ve Troya Müzesi’nde yatro örneklerinden biridir. Çetinkaya, on- 4 Dilan (1987) düzenlenen konserlere, 9’u yaban- larca tiyatro ve sinema yapıtında, oyuncu- 4 Av Zamanı (1988) cı 12’si ülkemizden, toplam 21 koro ve luk yanında senaristlik ve yönetmenlik de 4 Mavi Sürgün (1993) yaklaşık 750 korist katılıyor. Konuk ko- yaptı. Üretken, aklını iyi kullanan, birikimli 4 Aşk Üzerine Söylenmemiş ro üyeleri arasında, Bulgaristan Kültür bir kültür sanat insanıydı. Bir gün şenlikli bir Her Şey (1995) Bakan Yardımcısı da var. kahvaltı sofrasında birlikte olmuştuk. Keyif- 4 Ay Hikâyeleri (1996) “Yeniden Birlikte - Çokça Ses, Çokça le yediklerinin tadını yaşam sevincine katı- 4 Avcı (film, 1997) Biz” sloganıyla düzenlenen festival, koro yor gibi geldi bana... 4 Baba (2000) şefi Dr. Mete Gökçe’nin genel sanat yö- Yavuzer de yüreğine yenik düştü. Erden Kıral 4 Baba Evi (2001) netmenliğinde ve üniversite öğrencileri- Türkiye’ye yazık oldu. 4 Babam ve Biz (2002) nin oluşturduğu düzenleme kuruluyla et- aş’ta bulunduğu sırada enfeksiyon buluştuğunda yönetmenini heyeca- 4 Canım Kocacığım (2002) kinlikler ücretsiz olarak yapılıyor. Çehov öldüğünde Knedeniyle hastaneye kaldırılan Er- na boğan Yaşar Kemal’in ünlü roma- 4 Yolda (2005) Meme kanserine dikkat çekmek üzere yalnızca 44 yaşındaydı den Kıral, daha sonra nakledildiği Kum- nından yola çıkılarak çekilmiş “Be- Pınar Ayhan öncülüğünde Ankara’da ku- 4 Vicdan (2008) Anton Çehov 14 Temmuz’da öldü. Bun- luca’daki özel hastanede beyin kanama- reketli Topraklar Üzerinde” (1979) rulan Farkındalık Korosu, yalnızca çocuk 4 Haliç (2010) dan 118 yıl önce... Çarlık Rusyası’nın ve sı ve toplu organ yetmezliğinden 80 ya- gibi unutulmaz filmlere imza at- şarkıları seslendiren yetişkinlerden kuru- 4 Kuş (Yük) (2012) modern dünyanın en büyük oyun yazarıydı. lu olan Çanakkale Barış Korosu, Bulgar Bi- şında hayatını kaybetmişti. mış, Türkiye’nin en önemli yönet- 4 Gece (2014) 24 yaşındayken tüberküloz olduğu anlaşıl- limler Akademisi Koro- Erden Kıral’ın cenazesi, Antalya Bele- menlerindendi. Yaşadığı dönemin mış, yaşamının geri kalan 20 yılını bu hasta- su, Sırbistan’dan Si- diyesi tarafından İstanbul’a gönderile- baskı ve sansüründen çok çekti. Almanya’ya yerleşerek çalışmaları- lıkla geçirmişti. Babası eski bir “serf”ti. Çe- hirli Nota Korosu gi- hov, kalabalık ailesini geçindirmek için ol- cek. SİYAD’ın duyurduğuna göre sanat- Bu sıkıntıyı 1988’de çektiği Ferit na orada devam etmişti. 1984 yılında bi özgün koroların da dukça iyi kazanç sağlayan yazarlığa başla- çı için önce İstanbul Sinema Müzesi’nin Edgü’nün senaryosunu yazdığı “Av kuruluşunda yer aldığı Berlin Akade- aralarında bulunduğu mış, yoğun biçimde tıp doktorluğu yaptığı de bulunduğu Atlas Sineması’nda bir Zamanı” filminde hissettik. Bas- mie der Künste ve Almanya Film ve toplulukların yanı sıra aşamalarda bile öykü ve oyun yazmayı sür- tören yapılacak, daha sonra Teşvikiye kı görmüş, dışlanmış entelektüelle- TV Rejisörleri Birliği üyesiydi. Ankara’dan SCA Mü- dürmüştü. Yaşadığı dönemde, özverili bir zik Vakfı Kadınlar Ko- Camisi’nde kılınacak öğle namazından rin, solcuların halkla nasıl da iliş- 1968 yılında yazar Tezer Özlü ile doktor olarak halkına hizmet etmesiyle ün- lendi. Günümüzdeyse, yapıtlarıyla yazın ve rosu, Bulgaristan’dan sonra cenaze, Aşiyan Mezarlığı’nda top- ki kuramadığını, baba toprağı Cun- evlenen Erden Kıral’ın bu evlilikten tiyatro dünyamızı taçlandırmakta. Svilengrad Vocal For- rağa verilecek. da Adası’na dönen bir yazarın ken- Deniz adında bir kızı var. Çift 1981 Oyunları bugün tiyatro öğrencileri için gö- mation “Burdenis”, di iç hesaplaşmasını ve yanlızlığı- yılında ayrılmış, Tezer Özlü ise 86 ğüslemesi zor birer sınav niteliğindedir. Çağ- İstanbul’dan Gazios- Unutulmaz filmlerin nı anlatan filmi de zamanında tam yılında hayatını kaybetmişti. daşı Ibsen’in “iyi kurulu oyun” tekniğiyle manpaşa Belediyesi Erden Kıral, Ferit Edgü’nün roma- anlaşılamamıştı. Erden Kıral’ın İzmit Rotary Klübü yazdığı sahne metinlerinin tam tersine, olay Çoksesli Korosu, Bulgaristan’dan Targo- nından Onat Kutlar’ın senaryolaş- Aviva, Adana Film Festivali, Ulusla- örgüsünün yönlendirmediği bir akış içinde, vishte Rodna Pesen Karma Korosu ile yi- Almanya serüveni karakterlerin doğal yaşamda olduğu gibi de- tırdığı ve Genco Erkal’ın Hakkâri’ye rarası İstanbul Film Festivali ve Bey- ne Bulgaristan’dan Sofya Bulgar Bilimler vinmelerini sağlayan “gerçekçi” yazma bi- atanan bir öğretmeni canlandırdığı İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Korosu sanatseverlerin karşısı- kent Üniversitesi tarafından “Yaşam çemiyle, dört başyapıtı olan “Martı”, “Van- na çıkacak. Bulgar Bilimler Akademisi Ko- “Hakkâri’de Bir Mevsim”; (1982) sı- Akademisi Seramik Bölümü mezu- Boyu Başarı” ve “Onur Ödülleri” var- ya Dayı”, “Üç Kız Kardeş”, “Vişne Bahçesi” rosu içinde, Bulgaristan Kültür Bakan Yar- kıyönetim tarafından yasaklanıp 28 nu Kıral, sinema dergilerinde yazar- dır. 2009 yılında 4. Köyceğiz Film oyunlarında doruğu yakaladı. İnsanların bir- dımcısı da koro üyesi olarak konsere çık- yıl gösterilemeyen ve sonra negati- lık ve editörlük yapmış, sinema ala- Festivali tarafından “Onur Ödülü” ve- birleriyle değil, kendi kendilerine konuştuk- mak üzere kuliste sıra bekleyecek. Ulusla- finden restore edilerek seyircisiyle nında çektiği sıkıntılardan sonra rilmiştir. ları, mantıkdışı davranışlarla bunalımlarını rarası üne sahip korolarla şefler arasında sergiledikleri bir teatral ortamda biçimlenen usta sanatçılar Doç. Ahter Destan ile Dr. sahne metinleri, günümüzün “absürd” tiyat- Nikolay Merdzhanov ve Uzman Müzikolog rosunun da öncüsüdür. YENI SANAT MEKÂNI IMAMOĞLU’NDAN Ersin Antep de özel toplantı ve çalışmalarla Yetkinliğin ölçüsü çok yaşamak değil... festivale katkı sağlayacak. Türkiye’nin çe- YENI MÜJDE YEDIKULE GAZHANESI şitli yerlerinden müzik öğretmenleri, kon- servatuar öğrencileri ve mezunlarının ka- stanbul Büyükşehir Bele- tılarak oluşturduğu, yeni kurulan 100 Ses İdiye (İBB) Başkanı Ekrem ‘Veba Geceleri’ Ankapella Korosu da festivalde ilk konser- İmamoğlu, İBB Miras tara- fından kentin kültür hazi- lerini verecek. sesli kitap oldu nesine kazandırılacak Yedi- Çanakkale Uluslararası Koro Festiva- kule Gazhanesi şantiyesin- li Genel Sanat Yönetmeni ve Düzenleme ürkiye’nin ilk Nobel ödüllü yazarı Orhan de incelemelerde bulundu. Kurulu Başkanı olan Koro Şefi Dr. Mete Bozcaada’da resim lu, “Çok zengin bir şehrin ev- TPamuk’un eserleri yerli sesli kitap platfor- Fatih Belediye Başkanı Meh- latlarıyız. Burası da Yediku- Gökçe; “Türkiye’den ve yurtdışından mi- mu Dinlebi tarafından sesli kitaba dönüştürü- ozcada’ da sanat sokakta” slo- ve beklentileri, ekopolitik üzerinden, met Ergün Turan da incele- le’deki gazhanenin, bugüne safir korolarımızla ‘Çokça Ses ve Çokça lüyor. İlk olarak son kitabı “Veba Geceleri”nin me gezisinde İmamoğlu’na “Bganıyla bu yıl ikincisi düzenle- ürettikleri işlerle sorgulayan sanatçı- kalmış endüstriyel kalıntıları. Biz’ olmak adına birlikte, covid salgını sesli formatı ile edebiyat severler ile bulu- nen karma sergi 7 Temmuzda sanat- lar sokakta kolektif bir alan oluştur- eşlik etti. İBB Genel Sekreter Buranın da en doğru biçimde sonrasında yeniden sahneye adım atıyo- Yardımcısı Mahir Polat’tan, severlerle buluştu. Şarap fabrikaları- manın etki ve tepkisini farklı bir de- şan Orhan Pamuk’un romanları, bugüne ka- hem o endüstriyel tarihe ve- ruz. Arzumuz, dünyanın tüm yaşayanları nın yer aldığı, etkileyici bir atmosfe- neyim olarak yaşadılar. Sergiyi oluş- çalışmaların ve projenin gel- dar 60’tan fazla dile çevrilerek 100’den fazla rilen önemi hissettiren hem ile birlikte sağlıklı olmak ve koro müzi- diği nokta hakkında bil- re sahip bir sokakta düzenlenen ve turan sanatçılar arasında; Meliha de bugünün kullanımına kat- ülkede yayımladı. Pamuk’un “Sessiz Ev”, “Be- ğinin tüm güzelliklerini, şifasını ve büyü- 15 Temmuz’a kadar açık kalan sergi, Coşkun, Dilara Koloğlu Selçuk, Ba- gi alan iki başkan, “Yedi- kı sunacak, içinde ağırlık- yaz Kale”, “Kara Kitap”, “Yeni Hayat”, “Benim sünü yeniden daha da yaygınlaştırmak. kule” değerlendirmeleri- kamusal bir alanda kolektif bir per- şak Tuna, Lale Capalov, Sibel Güler, lı kültürün, sanatın oturduğu Adım Kırmızı”, “Kar”, “Masumiyet Müzesi”, Her nerede olursak olalım, sesimizle, formans olarak kurgulandı. Farklı di- Barış Muratoğlu, Matteo locci, Berna ni de şantiye alanında yap- bir zeminde projelendirmek “Kafamda Bir Tuhaflık” ve “Kırmızı Saçlı Ka- tı. “İstanbul”un her nokta- sevgimizle büyük bir koroyuz.” siplinlerden, farklı materyaller ile ça- Küpeli vardı. Bozcaadalılar bu ilginç ve burayı halkımıza kazan- dın” gibi çok satan romanları da önümüzde- lışan, konusu ada, ütopya, distopya sergiyi yalnız bırakmadı, devamının sı ayrı bir değer, ayrı bir ta- Festival web adresi: http://canakka- dırmak arzusundayız” ifade- ki dönemde Dinlebi platformunda sesli kitap rihsel miras” diyen İmamoğ- olan, adanın geleceğine dönük kaygı olmasını dilediler. lechoirfestival.com lerini kullandı. severlerle buluşacak. ERDEN KIRAL FILMLERI: