Catalog

30 HAZİRAN 2022 PERŞEMBE DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Türkiye’de iki ülkenin üyeliklerine ‘hayır’ diyen Erdoğan, Madrid’de ‘evet’ dedi KiM Ne Söyledi l NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg: Türkiye’nin kararı, İs- veç ve Finlandiya’ya NA- TO üyeliğinin kapısını açtı. söz var, somut adım yok Türkiye’nin endişeleri ele alındı. Bunların arasında terörle mücadele ve silah ambargoları konuları da Türkiye, Madrid Zirvesi ön- yer almaktadır. Başka hiç- cesi “Somut adım olmadan bir müttefikimiz Türkiye kadar ağır terör saldırıları- evet demeyiz” çıkışını yap- Stoltenberg nın hedefi olmamıştır. tığı İsveç ve Finlandiya’nın l İsveç Başbakanı NATO üyelik başvurularına Magdalena Andersson: Türkiye ile suçluların ia- dörtlü zirvenin sonrası sürp- desi konusunda yakın di- riz şekilde yeşil ışık yaktı. yalog kuracağız. Terörle nasıl mücadele ettiğimi- adrid’deki NATO Liderler zi uluslararası hukuk çer- Zirvesi’nin en önemli gün- çevesinde konuşup anla- Mdem maddesi olan İsveç ve tacağız. Bir odada üç ki- Finlandiya’nın NATO üyeliği baş- şi oturuyorsa ve anlaş- a ndersson vurularıyla ilgili önceki mak istiyorsa, bunu yapa- gün Cumhurbaşkanı Tay- bilirsiniz. l ABD Başkanı Joe Biden: Finlandiya yip Erdoğan, İsveç Baş- ve İsveç liderlerine Beyaz bakanı Magdalena An- Saray’da da söylemiştim. dersson, Finlandiya Cum- HÜSEYİN (Rusya Devlet Başkanı hurbaşkanı Sauli Niinis- HAYATSEVER Vladimir) Putin Avrupa’nın tö ve NATO Genel Sekre- Finlandiyalaşmasını isti- teri Jens Stoltenberg arasında yapı- yordu ancak Avrupa’nın lan dörtlü zirvenin ardından üç ülke- NATO’laşmasını görecek. nin dışişleri bakanları, Türkiye-İsveç- Avrupa’nın güvenliğini ga- Finlandiya üçlü muhtırasını imzala- ranti altına almak için ya- Biden dı. Cumhurbaşkanlığı’nca duyurulan pılması gereken bu. at O Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, 32. Na - laştı. Zirve bildirisinde ayrıca, “r usya Federasyonu, Davet l İngiltere Başbakanı muhtırada iki ülke, PKK, PYD/YPG NtO Zirvesi’nde yeni stratejik konseptin kabul müttefiklerin güvenliğine, Avro-Atlantik bölgesin- Boris Johnson: Türkiye’nin vetoyu kaldır- ve FETÖ’ye destek sağlamama taah- edildiğini açıkladı. NATO ülkelerinin liderleri, isveç ve deki istikrar ve barışa en ciddi ve doğrudan tehdit- kararı masını çok olumlu karşılı- Finlandiya’yı ittifaka katılmaya davet etme kararı al- tir” denildi. Stoltenberg “Uzun bir savaş için hazırlıklı hüdünde bulundu. Muhtırada PKK yoruz. İspanya, Türkiye’de verildi dı ve katılım protokollerini imzalama konusunda uz- olmalıyız” değerlendirmesinde de bulundu. için “yasaklanmış bir terör örgütü” Patriot füze savunma sis- tanımlaması yapılırken PYD/YPG ve temi bulunduran bir ülke. FETÖ için “terör örgütü” tanımı kul- Biz her ülkenin kendi po- lanılmadı. Türkiye’nin terör zanlıla- leniyor, ama PYD/YPG için terör ör- zisyonuna saygı gösteriyo- rına ilişkin sınır dışı ve iade taleple- gütü tanımlaması kullanılmıyor, sa- ruz ama dün birlik mesajı ‘Neyine güveneceğiz’ demişti rinin İsveç ve Finlandiya tarafından dece yardım yapılmayacağı söyleni- vermek için büyük bir ça- Avrupa İade Sözleşmesi’yle uyum- yor” dedi. Muhtıranın siyasi bir belge ba gösterildi. umhurbaşkanı erdoğan, isveç ve ristler var parlamentolarında. Biz bun- Johnson l Almanya Başbaka- lu biçimde “işleme konulacağı” be- olduğunu vurgulayan Loğoğlu, “Hu- CFinlandiya’nın NATO üyelik başvu- ların neyine güveneceğiz? Türkiye’ye nı Olaf Scholz: NATO’ya lirtildi, ancak bir güvence verilmedi. kuki bir belge değil, hukuki bir bağ- rularıyla ilgili 15 Mayıs’ta yaptığı açıkla- yaptırım uygulayanların bir güvenlik kabulüne ilişkin varılan anlaşmayı mem- Ankara’nın en somut kazanımı, İsveç layıcılığı yoktur. Yaptırım gücü yok. mada “Her iki ülkenin de terör örgüt- örgütü olan NATO’ya girmelerine biz nuniyetle karşılıyoruz. Bu ve Finlandiya’nın 2019’dan bu yana Bu belgede yazılanlara uyulmadı- lerine karşı açık, net bir tavrı söz ko- evet demeyiz” ifadelerini kullanmıştı. bizim için çok önemli bir nusu değil. Kaldı ki bu süreç içinde ‘biz Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar uyguladığı silah ambargosunu kal- ğı takdirde bir yaptırımdan söz eden şey. Her iki ülke de ittifa- bu terör örgütlerine karşıyız’ deseler da isveç ve Finlandiya’nın NATO üye- dırılması oldu. Üçlü muhtıra adımla- bir unsuru yok. Bağlayıcı hukuki bir kımıza çok iyi uyuyor. bile ki tam aksine teslim etmeleri ge- likleriyle ilgili 27 Haziran’da “Terörist- rın yaşama geçirilmesi için üç ülke- metin olmamasının ötesinde bu bel- l Rusya Dışişleri Ba- reken teröristlerle ilgili teslim etme- lere verdikleri desteği ve onlarla iliş- nin dışişleri, içişleri ve adalet bakan- genin içinde İsveç ve Finlandiya’nın kan Yardımcısı Sergey yeceklerine dair açıklamaları var. is- kilerini tamamen kesmeden, bunları lıkları ile istihbarat kuruluşlarından hem kamuoyu önünde hem de ikili Ryabkov: Kuzey Atlantik veç, terör örgütlerinin kuluçka merke- somut adımlarla, uygulamalarla gös- uzmanların katılımıyla “Daimi Ortak görüşmelerde daha önce söylemedik- İttifakı’nın genişlemesinin zi, parlamentolarında teröristleri ko- termeden ‘evet’ dememiz mümkün Mekanizma” kurulacak. leri hiçbir şey yok” diye konuştu. nuşturuyorlar, hatta PKK yanlısı terö- değil” demişti. uluslara- Scholz rası ilişki- Türkiye’nin, NATO üyeliklerine ve- ‘Hukuki bağlayıcılık yok’ lerde son tosunu kaldırmasının, Türk-Amerikan derece istikrar bozucu bir Türkiye’nin iki ülkenin NA- ilişkilerine etkisini de değerlendiren Brunson, Yücel, Kaşıkçı... faktör olarak görüyoruz. TO üyeliklerinin önünü açmasını Loğoğlu, “Türk-Amerikan ilişkilerinin Bu, NATO’yu genişleten Cumhuriyet’e değerlendiren emek- gündeminde olan sorun başlıkları ba- sveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği rew Brunson için Washington’dan ge- ve NATO’ya girenlerin de ikonusunda iktidarın tavrı, daha önce len serbest bırakılması çağrıları üzeri- li büyükelçi Faruk Loğoğlu, “İkti- kımından ben somut bir ilerleme bek- İttifak’ı tehdit olarak gö- erdoğan’ın yaptığı sert açıklamaların ar- ne 11 Ocak 2018’de “Bu fakir bu görev- dar için zevahiri kurtaran, iç kamu- lemiyorum. Olsa olsa belki ABD yö- ren diğer ülkelerin de gü- dından yaşanan tam tersi yöndeki ge- de olduğu sürece teröristi alamazsın” oyuna yönelik ‘zafer’ olarak duyuru- netimi, Türkiye’nin F-16 talebi konu- r yabkov venliğine katkı sunmuyor. lişmeleri yeniden gündeme getirdi. demişti. Brunson aynı yıl 25 Temmuz’da lacak bir sonuçtur. Hem NATO, hem sunda biraz daha cesaretlendirici bir l GAZeTeCi yüCel: erdoğan, 13 Ni- ev hapsine alındı, ev hapsi ve yurtdışı ABD ile ilişkilerde olası bir ‘kaza’ at- tutum takınabilir. Kaza atladıldı, so- san 2017’de tutuklu durumdaki Alman yasağının kaldırılmasının ertesi günü 13 ‘Bitti o iş’in ardından latılmıştır. Fakat Türkiye, İsveç ve runların büyümesinin önüne geçil- die Welt gazetesi Türkiye muhabiri de- ekim’de Türkiye’den ayrıldı. Finlandiya’dan terörle mücadele ba- niz yücel için “Bu tam bir ajan terörist” l KAŞıKçı d Av ASı: erdo- di diyebiliriz” dedi. Loğoğlu, Türkiye- demiş ve yücel’in Almanya’ya iadesi- ğan, Suudi Arabistan’ın istanbul kımından yeni, somut hiçbir güven- Rusya ilişkilerinde ise “sert rüzgârlar nin söz konus olmayacağını dile getire- Başkonsolosluğu’nda öldürülen gaze- ce almamıştır” dedi. Mutabakatın, esebileceğine” dikkat çekerek “Putin rek “Kesinlikle. Ben bu görevde, bu ma- teci Cemal Kaşıkçı davası sürerken 14 Cumhurbaşkanı Erdoğan’la ABD Baş- bu sonuçtan hiç memnun olmamış- kamda olduğum sürece asla” ifadele- Aralık 2018’de “Bu millet enayi değil, he- kanı Biden’ın telefon görüşmesin- tır. Bunun Türkiye-Rusya ilişkilerine rini kullanmıştı. Bir yıldan fazla tutuk- sabı sormasını bilir. Suudi Arabistan biz- den sonra geldiğine dikkat çeken Lo- olumsuz yansımalarını Suriye’de gö- lu kalan yücel, 16 Şubat 2018’de ser- den belgeleri dinlemek istedi, bir de al- ğoğlu, “Alelacele, o saatlerde kale- receğiz. Türkiye’nin planladığı ope- best kaldı ve aynı gün kendisini Ata- mak istedi. Kusura bakmayın o kadar Dendias türk Havalimanı’nda hazır bekleyen özel da değil. Belgeleri dinletiriz, gösteririz me alınmış bir muhtıra değildir, da- rasyona Rusya zaten karşı çıkıyor- uçakla Türkiye’den ayrıldı. ama vermeyiz. v erelim de ondan son- erdoğan ha önceden kaleme alınmış olması du, bu karardan sonra tavrını daha da l rAH iP Br UNSON: erdoğan, “casus- ra bunları yok mu edeceksiniz?” de- lazım. Fakat Türkiye tarafından ya- keskinleştirecektir. Özellikle Suriye luk” suçlamasıyla tutuklanan izmir di- mişti. Kaşıkçı dosyası 7 Nisan’da Suudi zılmadığını düşünüyorum. Muhtıra- bağlamında sert rüzgârların esmesi riliş Kilisesi rahibi ABd vatandaşı And- a rabistan’a devredildi. da PKK’nin terör örgütü olduğu söy- olasıdır” dedi. l ANKARA Ankara’dan Atina teması isveç’ten YP g çıkışı d ünya basını ispanya’daki dörtlü zirvenin yansımalarını yazdı ATO zirvesi açılış konuşması öncesi Yu- ‘Terörist olarak Nnanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve mevkida- şı Mevlüt Çavuşoğlu ile “kısa bir sosyal görüş- sınıflandırmıyoruz’ ‘Seçim için kullanılabilir’ me” yaptığını açıkladı. Erdoğan, zirveye gel- meden önce Ankara’da Yunanistan ile Yüksek sveç Dışişleri Bakanı Düzeyli Stratejik Konsey toplantısı yapılması İAnn Linde, Türkiye-İs- ATO Zirvesi öncesi Türki- fından desteklendiğini ancak hakkında “Bitti o iş, o kapıyı kapattık. Kendile- Nye, İsveç ve Finlandiya ara- Kongre’de onaylanması gerek- veç-Finlandiya arasında rine çekidüzen vermeleri halinde hangi düzey- önceki gün imzalanan sında imzalanan mutabakat tiğini aktarıldı. ABD’li yetkililer de bu tür görüşmeler yapılır, yapılmaz onu on- zaptında dünya basınında bü- ise Türkiye’nin üyelikteki ses- mutabakat zaptı sonra- dan sonra planlar, yol haritamızı çizeriz” açık- sı İsveç’te yayımlanan yük yankı uyandırdı. Stock- li itirazının Kongre’de satışlara laması yapmıştı. Erdoğan’ın söz konusu açık- holm ve Helskinki’nin “teröre halihazırda şüpheyle yaklaşan Aftonbladet gazetesi- lamalarının ardından Dendias ile aynı kare- ne röportaj verdi. Lin- destek verdikleri” gerekçesiyle üyelerin fikrini değiştirmekte l inde ye girmesi dikkat çekti. Öte yandan, Yunanis- Ankara’nın üyelik blokajı, dörtlü yardımcı olmadığını söyledi. de, ortak bildiride FE- tan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Türkiye’nin TÖ, PYD ve YPG’yi terör zirve sonrası yerini “tam deste- Finlandiya gazetesi Helsin- İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya katılmasına ğe” bıraktı. gin Sanomat da haberinde, im- örgütü olarak görmediklerini sadece karşı tutumunu sonlandıran ortak anlaşmaya destek vermeyeceklerini açıkladıklarını The Economist dergisi, Cum- zalanan bildirinin Finlandiya yönelik, ittifakın iyiliği için “sağduyunun galip hurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın açısında bir kayıp yaratmadı- söyledi. Linde, anlaşmada ”Erdoğan’a geldiğini ve her türlü fırsatçı ve faydacı davra- (yorumlarına) ağırlık vermedik. Bütün futbolcu geçmişini anımsatarak ğı ancak Türkiye’nin bildiriyi na- erdoğan Biden Johnson nışın üstesinden gelindiğini” söyledi. “uluslararası siyasette istediğini sıl yorumladığı asıl mesele ol- soru, Rusya’nın işgalinden sonra sa- hip olduğumuz güvenlik politikası çizgi- alabilmek için profesyonel faul duğunu belirtti. Gazeteye gö- yapmaktan kaçınmıyor” değer- di. FT, bu anlaşmanın Erdoğan tarafın- rüş bildiren araştırmacı Mat- sinin yeterli olmadığı, güvenlik garanti- dan gelecek seçimlerde siyasi bir kaza- lerine ve NATO üyeliğine ihtiyacımız ol- lendirmesinde bulundu. Economist ay- ti Pesu, Finlandiya’nın yorumuna göre Zirvede kritik görüşme rıca, İsveç ve Finlandiya’nın, insan hak- nım olarak kullanabileceğini de ekledi. Türkiye’nin daha büyük bir kâr elde et- duğu değerlendirmesiyle ilgili. Türkiye FT’nin görüştüğü bazı Batılı yetkililer taleplerde bulunmasaydı elbette daha larına bağlılık ve siyasi muhalifler için mediğini ve Ankara’nın bildiriyi yorum- Biden’dan Erdoğan’a sığınma adresi olma konumlarının za- de Erdoğan’ın, üyelik sorunu ABD’den layarak siyasallaştırabileceğini söyledi. iyi olurdu ancak bulundu ve endişeleri- taahhütler almak için araçsallaştırma- ni ciddiye aldık” dedi. Linde, anlaşmada yıflama riski taşıdığı yorumu yaptı. Rusya gazetesi Kommersant, “İs- NATO teşekkürü Öte yandan, Financial Times (FT) ga- ya çalıştığını belirtti. Kaynaklar, bunun tanbul Helsinki ve Stockholm’den ön- PYD, YPG ve FETÖ’ye destek vermeme- özellikle F-16 jetleri ve modernizas- yi taahhüt ettiklerini belirtirken “Onları zetesi ise ismi açıklanmayan bir Türk ce düştü” başlığıyla yayımladığı haber- umhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, NATO yetkiliye dayandırdığı haberde iki İskan- yon kitleri için baskı unsuru olarak kul- de Erdoğan’ın NATO zirvesinin öncesin- hiçbir şekilde terörist olarak sınıflandır- CLiderler Zirvesi kapsamında ABD Baş- lanıldığını aktardı. FT haberinde, F-16 mıyoruz” açıklamasını yaptı. dinav ülkenin terörist PKK ve YPG’ye de haberlerin ana odağındaki kişi oldu- kanı Biden ile görüştü. Erdoğan, görüşme- destek vermemeyi kabul ettiğini bildir- satışının ABD Başkanı Joe Biden tara- ğunu yazdı. de, “NATO’nun güçlenmesine yönelik atı- lacak adımlar, özellikle Rusya-Ukrayna sü- recine ayrı bir katkı verecektir” dedi. Bi- AB’de fosil yakıtlara son eKv AdOr CUMHUr BAŞKANı diy Al OĞU ASKıyA Aldı den ise Erdoğan’a İsveç ve Finlandiya’ya vrupa Birliği (AB) üyesi devletle- yönelik tutumu ve Ukrayna’dan tahıl çı- kvador Cumhurbaşkanı Guillermo l as- a rin çevre bakanları, 2035’ten son- kartma çalışmaları nedeniyle teşekkür et- eso, güvenlik güçlerine saldırı yapıldığını ra fosil yakıtla çalışan araçlara ruh- ti. Erdoğan ayrıca, Fransa Cumhurbaşka- belirterek yerli temsilcilerle diyaloğu as- sat verilmemesi için tasarı hazırladı. AB nı Emmanuel Macron ile bir araya geldi. kıya aldığını duyurdu. l asso, saldırıda bir Komisyonu’nu söz konusu planında, Macron ile Erdoğan, Ukrayna’nın Odessa askerin öldüğünü, 12 askerin ise yaralan- 2035’ten itibaren su ve karbondioksi- Limanı’nda güvenliğin sağlanması konu- dığını vurgulayarak “Hükümet, ekvadorlu- tin elektrik aracılığıyla dönüştürüldüğü sunda yapılabilecekleri değerlendirdiler. ların barışını gasbetme niyetinde olanlar- sentetik e-yakıt ile çalışan otomobille- Öte yandan Erdoğan, AB Konseyi Başkanı la masaya oturamaz. Shushufindi’ye ya- re ve elektrikli araçlara ruhsat tanınma- Michel ve İngiltere Başbakanı Boris John- kıt taşıyan tankerleri koruyan bir konvoya sı öngörüldü. Tasarı, AP ile komisyonun son ile de görüşme yaptı. 100 kişi saldırdı” dedi. uzlaşmasından sonra yürürlüğe girecek.