Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 30 MAYIS 2022 PAZARTESİ 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER laktı. Ankara Büro- muzdan Selda Gü- neysu ve Sefa Uyar, AKP-MHP’nin ortak- Dış politikadaki tehlike laşa olarak TBMM’ye sundukları “Sosyal Medya Yasası”nın Devlet politikamızın, “hukuk devleti” hükmü doğ- da bırakacak bu yeni ortam, AHMET SÜHA UMAR tüm ayrıntılarını su rultusunda, Türkiye’nin ulusal çıkarlarına mutlak Cumhuriyetin kuruluş değer- yüzüne çıkardılar. Yazma, konuşma! EMEKLI BÜYÜKELÇI “Basın Kanunu ve lerine dönmeyi zorunlu ve ge- öncelik verecek şekilde yürütülmesi, gelecek ku- aha ne kadar kö- Bazı Konularda Deği- rekli kılmaktadır. Ukrayna kri- luslararası ilişkilerin ve şaklara karşı manevi bir borç, tarihi bir görevdir. tü olabilir ki derdim, şiklik Yapılmasına Dair Kanun” zi sırasında Montrö Sözleşmesi devletlerin saygınlığı- “DFransa’ya gelip de adı altındaki taslak eğer yasa- Unın temelini oluşturan konusunda izlenen tutum, doğ- nasıl yoksullaştığımızı görene laşırsa, iktidar seçim öncesi is- ru yönde atılmış bir adımdır. “güvenilir olmak” ve “inan- kadar” diyordu Paris sokakla- tediği atı koşturur, kamuoyunun dırıcılık” kavramları, bir ül- rında dolaşan bir Türk. da ülke üzerine oynanan oyun- Büyük sorumluluk Yanındaki, “Buraya gelebil- kenin hukuk devleti niteliği- lardan haberi olmaz. diğine göre yoksul değilsin” Aksine bir yaklaşım, bugü- H nin de göstergeleridir. Devlet- yanıtını verdi. Tartışmanın tam Fransa konusuna geri dö- nün değişken dünya koşulla- ler arasında ilişkiler, “ahde ve- ortasında kaldım. nersek; geçen hafta sonu- rında Türkiye’yi, Cumhuriyet fa” ilkesine dayanır. İnandı- İşin şakası bir yana, geçen nu Paris’te geçiren bir yurt- değerlerine ve özgürlükçü de- rıcılık ise bir devletin sözü- yıl ve bir önceki yılla göre de- taş olarak Türkiye ile Fran- mokrasi tercihine ters değerle- nün arkasında durması, söyle- ğerlendirdiğinizde Türk eko- sa, daha doğrusu Batı ile Tür- rin egemen olduğu bir yöne sa- diklerini yapması anlamını ta- nomisi göçmüş durumda. kiye arasındaki makasın ka- vurabilir. Ülkemizin yüz yıllık Zaten 2013’ten bu yana hep şır. Bir devlet, güvenilir oldu- panmayacak şekilde açıldığını kötüye gidiyordu şimdilerde kalkınma ve çağdaşlaşma ham- görmek çok üzücüydü. Ora- ğunu, imzaladığı ve anayasa- ise yerlerde. lesini kesintiye uğratabilir. Bi- da asgari ücret 1.400 Avro, sının öngördüğü usule uygun Aslında AKP iktidarının ül- bizde 4.250 TL, patates ora- Sözleşmesi’nden, Danıştay sav- da, Atatürk’ün gösterdiği, ak- zi iç, dış, ekonomik, her alan- olarak onayladığı sözleşmelere kede yarattığı çöküşü gör- da şu kadar, bizde bu kadar cılarının ifadesiyle, “hukuka la ve bilime dayalı çağdaş uy- da ciddi risk ve tehditlerle kar- uyarak gösterir. Söylediklerini mek için Fransa’ya gitmeye tartışmasına girmek çok doğ- uygun olmayan” biçimde çekil- şı karşıya bırakabilir. Bu ne- garlık yolunda, Türkiye’nin yaptığı ölçüde inandırıcı olur. de gerek yok. ru değil, konu sulanıyor. Ya- mek, Atatürk’ün miras bıraktı- çoğulcu demokrasi, özgürlük- denle dış politikamızın “ adalet Çarşıya, pazara çıkmanız şam standardındaki inanılmaz Ağır sonuçlar doğurur ğı, uluslararası taahhütlere sa- ler ve hukuk devleti niteliği- mülkün temelidir” anlayışının, yeterli. En temel gereksinim- farklılığı da bir yere bırakırsak lere yapılan “insafsız” zam- dakat ilkesine dayalı dış politi- anayasamızda ifadesini bulan, Türkiye Cumhuriyeti’ni hu- nin, ülkemize ve ulusumu- Fransa ve onun gibi ülkeler, lar Türk halkının alım gücünü teknolojide doruğa çıkmışlar kuk devleti niteliğinden uzak- kadan ayrılmak anlamını taşır. za, dünyada saygın bir yer ka- “hukuk devleti” hükmü doğrul- düşürmekle kalmıyor, bugü- biz yol ve köprü yapıp birileri- laştırdığına inanılan Gezi Da- zandırdığına tanık olduk. Bu tusunda, Türkiye’nin ulusal çı- ne kadarki birikimlerini de tü- ni zengin ederken. Saygınlığın kaynağı vası mahkûmiyet kararları, dış karlarına mutlak öncelik vere- saygınlıktan güç aldık. ketiyor. Örneğin, yeni tüm araçlar Türkiye Cumhuriyeti, kurul- ilişkilerimizi olumsuz etkileye- cek şekilde yürütülmesi, gele- Bu ekonomik darlığın ya- elektrikli. Fiyatlar da öyle biz- Kamplaşma tehlikesi duğu günden başlayarak iç ve cek, Türkiye’nin kurucu üye- cek kuşaklara karşı manevi bir nında adaletsizlik, sığınma- deki gibi vergilerle şişirilmedi- dış siyasetinde çağdaş uygar- si olduğu Avrupa Konseyi’nden Ukrayna-Rusya savaşı, gü- borç, tarihi bir görevdir. cı odaklı güvenlik sorunu, li- ği için çalışan-emekli kesimce lığın temel değerlerini benim- yakatsizlik, dış politikadaki dışlanmasına kadar varan ge- venlik, siyasi ve ekonomik Türkiye dış politikada tehlikeli alınabilir noktada. Yine toplu ahbap-çavuş(oğlu) ilişkisine semiş, bu sayede güvenliğini dengeler bakımından, 2. Dün- bir bilinmeze koşarken suskun taşımada tamamen elektriğe lişmelere yol açabilecektir. AB dayalı strateji de işin cabası. geçmek üzereler, çünkü ha- Parlamentosu’nun aldığı son sağlayabilmiş, kalkınmasını ya Savaşı sonrasına benzer bi- kalmak, ağır bir sorumluluktur. Hele iktidarın sıcak pa- va kirliliği insan yaşamını teh- barış içinde gerçekleştirmiştir. karar, bu açıdan önemli bir işa- çimde yeni bir kamplaşma Suskun kalanlar, hele de suskun ra bulmak için iğneden ipliğe dit ediyor. Elbette Avrupa’nın rettir. Türkiye’nin taraf oldu- Biz Cumhuriyet Türkiyesi’nin tehlikesine işaret etmektedir. kalmak istemeyenleri engelle- her şeyi yabancılara özellikle çöpünü 3-5 Avro için alıp top- ğu AİHS hükümlerini ve yar- diplomatları, yıllarca onurla Türkiye’yi dış politikada, Fin- meye çalışanlar, bu tutumları- de Katarlılara satma aymaz- rağını zehirleyen bir ülke için gı yetkisini tanıdığı AİHM ka- üstlendiğimiz ülkemizi yurtdı- landiya ve İsveç’in NATO üye- nın utancını ve vebalini sonsu- lığı ülkemizin ulusal çıkarkarı hava kalitesi solda sıfır olabi- rarlarını yok saymak, İstanbul şında temsil görevimiz sırasın- liği gibi zor tercihler karşısın- za dek taşıyacaklardır. adına büyük risk. lir, ama yakında çevreyi kirle- Cumhuriyet gazetesi, so- ten ülkelere ticari yasak gelir- rumlu yayın anlayışı gereği, se kimse şaşırmasın. bu gelişmeleri hafta boyun- Yine ev eşyasından, günlük ca siz değeli okuyucularıyla yaşam tercihlerine kadar her paylaştı. şey, kalite ve güncel zaman Uyuşturucu ve toplum huzuru Ekonomi Servisi Müdürü- bağlamında bizden 5, 10, 15 müz Jale Özgentürk, Ka- yıl öteye gitmiş. güvenlik birimleri uyuşturucuy- sının üzerinden iki yıl geçmiş- YÜKSEL MANSUR KILINÇ tarlıların Galata Port, İstan- Çünkü iktidarlar (sosyalis- la mücadele kapsamında 215 bin tir. Ortadoğu’nun en büyük uyuştu- bul Havalimanı ve Galatasa- ti ya da liberali) önce çoğun- CHP ISTANBUL MILLETVEKILI 228 operasyon yapmış, 293 bin rucu baronu olduğu belirtilen Naci ray Adası’na göz dikişini ha- luğun, yani kendilerine oy ver- 905 kişi gözaltına alınmıştır. Ele ge- Şerifi Zindaşti’nin önce şaibeli şe- berleştirdi. Gündem yaratan lkemizde ve bölgemizde uyuş- sin, vermesin halkın çıkarlarını Ü çirilen uyuşturucu madde miktarın- kilde tahliye ettirilip sonra kaçma- bu haberin hemen ertesinde turucu madde bağımlılığında ve gözetiyor, bazı ülkelerdeki(!) da, önceki yıla oranla, uyuşturucu sının üzerinden dört yıl geçmiştir. Galatasaray kulübünün ön- uyuşturucuyla bağlantılı suçlarda gibi 5’li çete ile onun altındaki türüne göre, yüzde 98 ile yüzde 54 Uluslararası düzeydeki uyuş- de gelenlerinin, “Ada kırmızı 27-28 yandaş firmayı değil! büyük artış var. Yayımlanan resmi arasında artış olmuştur. Önceki yıl- çizgimizdir” çıkışını spor ser- turucu sevkiyatı ağı, ülkemiz- Gelenin de gidenin de ama- veriler, kentlerimizin meydanların- larda belli il ve ilçelerde yoğunla- de kimlere uzanmaktadır? Cen- visimizin sorumlusu Cumhur da, parklarında, sokaklarında görü- cı, insanların sosyal devlet sa- şan uyuşturucu kullanımı, hızla ya- Önder Arslan, birinci sayfa- ta, ancak diğer yandan siyasi ve bü- net koylarımızı, limanlarımızı uyuş- yesinde daha iyi bir standart len durumlar, ailelerin feryatları, ül- yılarak 81 ilimizi sarmıştır. dan duyurdu. Ardından sağ- rokratik sorumluluk noktalarına uza- turucunun transit noktalarına dö- tutturması ve daha sağlıklı ya- kemizin çok büyük uyuşturucu soru- duyulu kesimin Galataport şanacak bir dünya.. nan bazı ilişki ağlarının uyuşturucuy- nüştüren bu olaylar neden çözüle- nuyla karşı karşıya olduğunu göste- için harekete geçişi de toplu- O yüzden iktidarın ya da çı- Aileler çaresiz la mücadelede zaaf yaratan unsurlar memektedir? Uyuşturucu baronu- riyor. Ekonomik buhran, giderek de- mun en azından bir bölümü- olduğu açığa çıkmaktadır. kar çevresi medyanın dediği Sosyal Demokrasi Vakfı’nın (SODEV) nu göz göre göre serbest bıraktı- rinleşen yoksulluk, işsizliğin yarattığı nün kamusal reflekslerini ko- gibi ne Almanların, ne Fransız ran, firar etmesine göz yuman şe- umutsuzluk, özellikle gençleri uyuş- araştırmasına göre, “yaşadığım ilçede ruduğunu gösterdi. ya da İspanyollların bizi kıs- Tümüyle çözülmeli turucu bataklığına itiyor, toplumun çok fazla uyuşturucu sorunu var” di- beke, neden tümüyle çözüleme- Haftanın bir önemli geliş- kandığı falan var. Zaten pa- miştir? huzurunu, güvenini sarsıyor. yenlerin oranı yüzde 52, “uyuşturucu- Ülkemize doğru yola çıkmak üze- mesi ise kuşkusuz iktidarın ra birimi yerlerde olan, gün- Araştırmalara göre, ülkemizde ya karşı okullarımızın çevresindeki gü- reyken Kolombiya’da 4.9 ton koka- Bu olaylar tümüyle çözülmeden, “seçim kozu” olarak gördüğü de 8-9 dolara (bkz. asgari üc- sorumluluk noktasında olanlar he- 2.5 milyon kişi en az bir kez uyuş- venlik kesinlikle yeterli değil” diyenle- inle ele geçirilen uyuşturucu kon- sosyal medya yasasının ayrın- ret) çalışan insanlara Batı kıs- turucu kullanmış. Bağımlıların ai- rin oranı yüzde 59. Gençlerimiz uyuş- teynerinin yakalanmasının üze- sap vermeden, siyasetin finansma- tılarının ortaya çıkmasıydı. 2. kançlıkla değil olsa olsa acı- rinden yaklaşık iki yıl geçmiştir. nı, siyasi çıkar mekanizmaları etki- lelerini ve yakınlarını hesaba kat- turucu şebekelerine karşı korumasız, Abdülhamit’in istibdat gün- ma duygusuyla bakar, ki öyle! tığımızda, en az 10 milyon kişinin aileler çaresiz. Bugün ülkemizde, uyuş- Brezilya’dan gelen geminin 540 ki- li denetime açılmadan, uyuşturucu lerini aratacak çizgide bir tas- Yeniden görüşmek dileğiyle... lo kokainle Kocaeli Dilovası’nda- ve uyuşturucuya bağlı sorunları çöz- uyuşturucu sorununun etkilerini ya- turucuyla mücadelede bir yandan kol- ki Yılport Limanı’nda yakalanma- kından hissettiği görülür. 2021’de luk kuvvetlerinin operasyonları artmak- memiz mümkün değildir. Neoliberalizm ve çocuklarımız PROF.DR.RÜSTEM ERKAN göç dalgalarına ve daha büyük eşit- fusun yüzde 27.2’si “ciddi maddi yok- lerden biridir. Fakat bugün de eko- sizliklere neden olmuştur. Bugün sunluk” içerisindedir. Yine 2021 veri- nomik olarak önemli bir potan- DICLE ÜNIVERSITESI. SOSYOLOJI BÖLÜMÜ Birleşmiş Milletler verilerine göre, lerine göre nüfusun yüzde 13.8’i “sü- siyele sahip olan bu coğrafyada dünyanın en zengin yaklaşık yüzde rekli yoksulluk” içerisindedir. Sürekli Mezopotamya’nın çocuklarını doğ- ugün dünyanın ve Türkiye’nin 1’lik kesimi dünyanın toplam geliri- yoksulluk kavramı bir toplumda yıllar- dukları topraklarda doyuramıyoruz. Biçinde bulunduğu ekonomik kriz nin yüzde 40’ından fazlasını almak- dır yoksulluk içerisinde olan aile ya da konjonktürel olmaktan çok, yapısal- tadır. Dünya için sürdürülebilir ol- bireyleri ifade etmektedir. Sürekli yok- Özelleştirmelerin payı dır. Günümüz neoliberal küresel sis- mayan bu durum Türkiye için de ge- sulluk bir süre sonra “yoksulluk kül- Türkiye’de uygulanan neolibe- temde finans sektörü reel sermaye- çerlidir. Sermaye yapısı giderek oli- türünü” yaratmaktadır. Yoksulluk kül- ral politikalar bölgede refahı sağ- den daha fazla büyümüş, bunun so- garşik bir hal almaktadır. Bu durum türü, yoksulluğu içselleştirmiş ve yok- lamak yerine, bölgeler ve iller ara- nuncunda dünyada istikrarsızlık art- siyasi partilere sivil toplum kuruluş- sulluktan kurtulma umudunu yitirmiş sı eşitsizliği daha da artırmıştır. mıştır. Dünyadaki bütün bu süreç larına da yansımakta ve ülke eko- kişileri anlatmaktadır. Bu sayılar bu- Diyarbakır’da sanayideki istihdam devletlerin doğrudan rol oynamasıy- nomisi giderek bir elin parmaklarını gün Türkiye’de yaklaşık 10 milyon in- oranında beklenen artışın gerçek- la değil, az sayıdaki çokuluslu şirket- geçmeyecek şirketler tarafından bü- sanın yoksulluktan kurtulmak için hiç- leşmemesi 90’lı yıllardan başlaya- ler aracılığıyla olmaktadır. Ortaya çı- yük ölçüde kontrol edilmektedir. bir umudunun olmadığını göstermek- rak şehirdeki Sümerbank, Tekel gi- kan bu yapı mali oligarşiyi yaratmak- tedir. Bu durum, bir ülke için sosyolo- bi kamu fabrikalarının bazılarının ta ve bu sermaye yapısı da neolibe- Türkiye’ye yansımaları jik olarak gelecekteki ciddi potansiyel kapatılması bazılarında da özelleş- ral politikaları dayatmaktadır. Türkiye’de, TÜİK verilerinden hare- tehditleri de göstermektedir. tirilmesinin büyük rolü olduğu unu- Ekonomik ve ideolojik olarak tam Diyarbakır coğrafi olarak Aşağı bir hegemonya oluşturan neolibera- ketle bile neoliberal politikaların ya- tulmamalıdır. İktidara aday partile- lizm, yaklaşık 50 yıllık süreçte ülke- ratmış olduğu eşitsizliğin ve yoksullu- Mezopotamya’da yer alan, ilk buğ- rin ekonomik politikalarını oluştu- ler ve bölgeler arasındaki gelişmiş- ğun boyutları açıkça görülebilir. TÜİK dayın yetiştirildiği, yani insanlık ta- rurken bütün bu gerçekleri göz ar- lik farkını artırmış; savaşlara, büyük 2021 verilerine göre, Türkiye’de nü- rihinde ilk üretimin başladığı yer- dı etmemesi elzemdir.