Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 18 MAYIS 2022 ÇARŞAMBA 2 OLAYLAR VE GÖRÜŞLER Sovyet-Fin savaşının anımsattıkları yaz kış kamuflajlı ve hızlı ha- sız Norveç’ten ve İsveç’ten ge- Finler, Sovyetler Birliği’nin istediği toprağı ve üsle- reket eden kızaklı birlikler çiyordu ama Norveç ve İsveç ri vermek zorunda kaldı ama bağımsızlıklarını koru- kullanıyordu. Fin keskin ni- hükümetleri işbirliği yapmak dular. Bugün de benzer olaylar Ukrayna’da sürüyor. şancılar subayları avlayınca istemedi. Mart 1940’ta İngiliz ve tanklara “Molotof kokteyl- ve Fransız hükümetleri asker Görülüyor ki NATO güçlü bir müttefik kazanıyor. leri” - yanıcı petrol şişeleri - gönderip Norveç’in ve İsveç’in PROF. DR. CENGIZ KUDAY yet antlaşmasından ve Doğu atılınca Sovyet teknolojik üs- tarafsızlığını ihlal etme konu- Polonya’nın Sovyetler’e veril- tünlüğü etkisiz kaldı. 1940’ın sunda anlaştı. Ama kuvvet yola usya-Ukrayna savaşı, ba- mesinden ve dış destek alama- başında istila durmuştu. çıkmadan, Finlandiya barış is- zı ülkelerin bilhassa Rus- yan Estonya- Letonya ve Lit- temek zorunda kaldı. Rya ile sınırı olan ülkele- Uluslararası kamuoyu vanya Sovyetler’e toprakların- rin kendi güvenlik politikala- Ağır yenilgi Güçlü bir istilacıya karşı ken- da üs kurma hakkını vererek rını tekrar değerlendirmek zo- disini yiğitçe savunan küçük Finlandiya cephesine fazla- savaştan kurtuldular. runluluğunu doğurdu. bir ülke görüntüsü, kaçınılmaz dan 27 Sovyet tümeninin gön- Bu anlamda İsveç (kendisi Finlandiya tehdit altında olarak yaygın bir sempati ve derilmesi ve daha etkili Mare- II. Dünya Savaşı ve sonrası ta- Aynı zamanda Finlandi- hayranlık kazandı. Can çekişen şal Semyon Timoşenko’nun, rafsızlık politikalarını ısrar- ya’dan da çeşitli deniz ve ha- Milletler Cemiyeti canlandı ve Voroşilov’un yerini alması, la sürdürdü ve Finlandiya’nın va üslerinin yanı sıra, Lening- Sovyetler Birliği’ni Cemiyetten askeri durumu tersine çevir- NATO’ya girme konusunda ka- rad yakınlarında bir miktar attı. O sırada Sovyetler Birliği mişti. Sovyetler, Mannerheim muoyları pozitif düşünmelere toprağı bırakması istendi. Bu- Almanya’nın sadık bir müttefiki Hattını yardı ve Finlandiya’yı kaydı Finlandiya’nın hafızasın- nu telafi etmek için Sovyetler, gibi hareket ettiği için, Sovyet- kesin bir yenilgiye açık hale da II. Dünya Savaşı’ndan önce Finlandiya’ya Karelya’da bü- ler Birliği’yle savaşma düşünce- getirdi. Sovyet kayıpları ağır- yaşadıkları hala tazeliğini ko- yük ölçüde değersiz bir toprak si akla uygun gibi görünmüyor- dı-127 bin ölü - ve Stalin, sa- kuvvetleri Sovyetler’in onda bi- rak bilinen sağlam bir tahkimli ruyor. O zaman ne olmuştu? parçası teklif etti. Finler Sov- du. En azından “tuhaf savaş”ın vaşa hızla son verme karşılı- riydi. Sovyet komutan Mareşal mevzi sistemi inşa etmişti. Sov- 1939 Kasım sonunda Batı yet teklifini kabul etmedi ve atıllığına bir son verme ihtima- ğında Finlandiya’nın fethin- Voroşilov hızlı bir zafer vaat et- yetlerin topçu desteğinde cep- Avrupa’da henüz yeni başla- görüşmeler kasım ortasında lini sunuyordu. İngiliz ve Fran- den vazgeçmeye hazırdı. Fin- ti. Ne var ki, Finler pes edecek heden piyade hücumuyla sal- mış (tuhaf savaş ismini alan) kesildi. Stalin, Finlandiya’nın sız hükümetleri Baltık’a gön- ler, Sovyetler Birliği’nin iste- gibi değildi. Savaşın başlangı- dırdığı savunma sağlam dur- savaş devam ederken daha fethedilip Sovyetler Birliği’ne derilmek üzere bir seferi kuv- diği toprağı ve üsleri vermek cında Helsinki’nin bombalan- du ve saldıranlara ağır kayıplar doğuda Finlandiya ile Sovyet- katılmasına karar verdi. vet toplama konusunda anlaş- zorunda kaldı ama bağımsız- ması, kararlılıklarını güçlen- yaşattı. Sovyet Askerleri, buz- ler Birliği arasında sıcak bir 30 Kasım 1939’da Sovyet bir- tı. Ama böyle bir operasyonun lıklarını korudular. Bugün de savaş patladı, aynı bugünler- dirmeye yaradı. da ve karda savaşacak teçhiza- likleri Finlandiya sınırında bir önünde birçok zorluk vardı. benzer olaylar Ukrayna’da sü- de yaşadığımız gibi. saldırı başlattı. Yaklaşık 130 Finlandiya güney sınırı bo- ta sahip değildi ama Finler ko- Finlandiya’ya asker gönder- rüyor. Görülüyor ki NATO Nazi Almanyası ile Sov- bin Fin askeri çıktı. Fin hava yunca Mannerheim Hattı ola- şullara iyi adapte olmuştu; be- menin tek gerçekçi yolu, taraf- güçlü bir müttefik kazanıyor. ABD, stratejik ortak değildir . ABD Başkanı Joe Biden, geçen ya ile ABD/NATO ortaklığı arasında larını, Türkiye’nin Kıbrıs Barış PROF. DR. TALÂT TEVRÜZ 3yılın ardından bu yılki 24 Nisan bir seçim yapmalıdır...” Harekâtı’ndaki ABD’nin karşı duru- İTÜ EMEKLİ ÖĞRETİM ÜYESİ açıklamasında da “Ermeni Soykırı- . Ege’de Yunanistan tarafından şunu da hatırlayalım... mı” ifadesini kullandı. Son zaman- 6işgal edilen Türkiye’ye ait 20 . Eski CIA Ankara İstasyon BD; Asya, Avrupa ve Afrika’dan larda Ermenistan’la Türkiye ara- ada ve yüze yakın kayalığa ABD ni- 10Şefi Graham Fuller’in 2008 Auzakta, okyanuslar arasında sında yakınlaşma gündemde iken, çin müdahil olmaz? yılında Türkçeye çevrilen “Yükselen bir ülke. Ancak bir süper güç, em- Biden’ın bu açıklaması hangi iyi ni- . ABD Başkanı Biden başkan se- Bölgesel Aktör Yeni Türkiye Cum- peryalist bir ülke... Bu uzaklığı se- yetle açıklanabilir? Biden’ın geçen 7çildikten sonra niçin Türkiye huriyeti” adlı kitabında “Türkler Ke- bebiyle dünyanın diğer ülkeleriyle seneki açıklamasında “soykırım”a Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı aramadı; malizmi terk edip ılımlı İslamı be- bağını koparmamak için o ülkeler- son 16 Gara şehidi için de bir tazi- nimsemelidir. Ilımlı İslam, Kemaliz- ilaveten İstanbul yerine “Konstan- le yakından ilgilenmekte, içişlerine tinopolis” demesi de dikkat çek- ye aramasında bulunmadı, bunların mi silmeye yönelik bir karşıdevrim- varıncaya kadar legal-illegal mü- mişti!.. bir anlamı yok mudur? ABD Dışişle- dir. Bu devrimin karşısındaki tek dahalelerde bulunmakta... Bu ül- . ABD ve Yunanistan evvelki se- ri Bakanlığı, “Türk vatandaşlarının güç, Türk ordusu ile ulusalcı aydın- kelerden biri de Türkiye... Devrimin İlk Ermeni Sorununu Küreselleşme 4nenin ortalarında Girit’in ku- terör örgütü PKK’nin elinde öldüğü lardır ve tasfiye edilmeleri gerekir” Son yıllarda ABD - Türkiye ilişki- Karşıtları Anlamak Mustafa Baybay zeyinde ve Batı Trakya’da ortak haberleri doğruysa” diyerek garip diye yazmıştır. lerinde, şu fotoğraf karşımıza çı- Uluç Gürkan Alev Coşkun tatbikat yaptı. Maksat, özellikle bir kınama mesajı yayımladı... Dış politikada hak-hukuk yoktur, kıyor. Türkiye’ye gözdağı vermek... . Birkaç sene evveline gidelim... menfaatler vardır... . ABD; PKK terör örgütünü yıl- . ABD, Bulgaristan ve 8ABD Ankara büyükelçileri ve Türkiye’deki siyasal ve sosyal ik- 1lardır destekliyor, amaç sınırı- 5Romanya’da askeri üs kurdu. Adana konsolosunun ikide bir Gü- lim, ekonomik durum, açlık sefalet mızda bir “garnizon devlet” kur- mak. Hatta kurdu denilebilir... Boğazlarla da bir ilişkisi olabilir mi? neydoğu’daki belediyelere ziyaret- vs. iştah kabartmaktadır... Zira ABD ve Türkiye müttefik ama lerinin ne maksadı olabilirdi? Sonuç: ABD Türkiye ile müttefik Amacı, İran ve Türkiye’yi kontrol altında tutmak ve Ortadoğu’nun Ortadoğu’da çıkarları kesişiyor, . Rahmetli Süleyman Demirel’in fakat stratejik ortak değildir... Mak- dikkat! ABD Dışişleri Bakanı An- 9başbakanken sarf ettiği şu söy- sadı, her istediğini yaptırabilmek doğal kaynaklarında pay sahibi ol- mak. tony Blinken’in “Türkiye sözde müt- lemini çok iyi hatırlıyorum: “Ne za- için Türkiye’yi Suudi Arabistan gi- . ABD, FETÖ’nün elebaşını iade tefik” sözünü hatırlayalım... Emekli man ülke için önemli bir tesis yap- bi “kıytırık bir Ortadoğu islam ülke- 2etmiyor... FETÖ’nün yaptıkları, Büyükelçi Şükrü Elekdağ’ın şu söz- maya çalışsam Amerika’yı hep kar- si” haline getirmektir... Buraya gi- Ergenekon davaları, 15 Temmuz leri önemlidir: “ABD Dışişleri Baka- şımda buldum”... den yolda Türkiye’nin bölünmesi de darbe girişimi belleklerdedir... nı demek istiyor ki ‘Türkiye, Rus- 1970’lerin başındaki Kıbrıs olay- vardır... Kadın Sorunları Şu Dağın Ardı İran Kadın Olmak Sözlüğü Zeynep Oral Meltem Vural Bozkurt Güvenç Kültür tüketmek / kültürlenmek da ekonomik sorunlar ve beden- jelerin, -insanların yaradılışından bu edilecektir. REMZI KOÇÖZ sel üretim ön plandadır. İhtiyaç- güne doğru- uzun bir süreçte sonu- Bu da insanın yaşadığı süreç ESKİ EMNİYET MÜDÜRÜ ların giderilmesi temel sorundur. ca ulaştığını görürüz. içerisinde yaratıcılığı yakalama nsan ve Toplum olgusunun birbir- Öncelikle insanın iş sahibi olup İnsanlık iletişim ve bilgi çağı- bağlamında, bir eser/ürün orta- ekonomik özgürlüğünü sağladık- na, bugünlere kolay gelmedi. An- İlerini tamamlayan en önemli işle- ya çıkarma çabası olarak nitelene- vi üretimdir. Üretim deyince genel tan sonra temel ihtiyaçlarını gide- cak Doğu-Batı arasında yüzyılları bilir. İnsanlar bu ideale üretim/tü- olarak ekonomik ve sosyal alanda- recek eşyalara sahip olması, biri- aşan bir farklılık/yaşam görüntü- ketim denklemini bütün olarak ya- ki ticaret/sanayi dallarındaki or- kim sonrası kendi/aile yaşamını sü, insanlık adına daha çok yol alı- kaladıkları noktada, dünya daha taya çıkan maddeleri/eşya/mal- rahatlatarak bir ev/oto sahibi ol- nacağının gerçeği olarak karşımız- farklı bir yapı olarak karşımıza çı- masıdır. Sosyal alanda ise aile/ da durmakta. ları algılarız. Doğal olan da budur. kacaktır. Bu da birey olarak tek Çünkü el/beden emeği ile ortaya akraba/dost ziyaretleri ile eğlen- tek hepimizin sorumluluğunu da- ce dünyası ön alır. Çağı yakalamak konulan ve de insanların temel ih- ha da artırmaktadır. tiyaç olarak tükettikleri metadır. Sonuç olarak, kültürün/felsefe- Sadece düşünen/konuşan in- Günümüz toplumunda sosyal ve Yol uzun... nin/sanatın/yaratıcılığın köreltildi- san yerine, bunları hayata uygula- kültürel üretim, -özellikle sanal or- Tüketim olayında içgüdüler/dür- yarak başarı elde eden insan/lar ği yerde (toplumlarda ülkede/coğ- tamın/dijital platformların yaygın- rafyada) gelişememe/yerinde say- tüler insanları sürüklüyor. Toplum bireyselliği aşarak bütünselliği ya- laşması nedeniyle- insanların ge- yaşamı ve kurallar çerçevesinde in- kalayacaktır. Burada da üretici- ma; yaşatıldığı/desteklendiği yerde de gelişme kaçınılmazdır. nelinden uzaktadır. Nedir bunlar? sanlar bireyselliği ve bencilliği akıl/ lik insanı daha da yüceleştirecek- - Tiyatro, sinema, konser gibi Temel ihtiyaçlarımızı gidermek zekâ ile bastırarak bir nevi dizginle- tir. İnsanın kendini gerçekleştirme görsel etkinlikler. yerek minimize edebilmekte. Ken- ideali, tüm insanların hedefi haline için yaptığımız tüketimi; biyolo- - Resim, heykel, karikatür gibi jik/bedensel bağışıklık anlayışıy- dimizi, davranışlarımızı süzgeçten geldiğinde insanlık daha çağdaş sergiler. geçirip yargılayabildiğimiz ve bunu bir yapıya, uygarlık ötesine ulaşa- la, sosyal alanda kültürel açıdan - Edebiyat, kitap, dergi, gazete toplumsal yaşamda bir bütün ola- caktır. Diğer canlılardan farkımız da -kültür tüketerek yani kültürle- gibi yazılı olarak üretilen değerler. rak öne çıkardığımızda daha iyi ve da burada yatıyor. Doğmak-yaşa- nerek- gerçekleştirebildiğimiz sü- 21. yüzyıl içerisinde uluslara- güzel olguların kendiliğinden orta- mak-ölmek süreci tüm canlıların rece; önce bilinçli birey sonrasın- rası coğrafyada, üretimin/tüke- da bilinçli toplum olarak, birlik ve ya çıkabileceğini gözlemleyebiliriz. ortak olgusu olmakla birlikte, akıl timin -Doğu/Batı şeklinde- birbi- Böylece kişisel/bireysel değerler ve zekâ denilen olgu insanları di- dayanışma ile geleceğe ışık tutup rinden farklı kutuplara uzandığı- yerine toplumsal/bütünsel değer- ğer canlılardan ayrıştırıp, bilim ve uygarlık yolunda çağı yakalamış nı gözlemleriz. Doğu coğrafyasın- leri, akıl ve bilimin desteklediği ob- aydınlanma açısından ilerleme kat olabileceğiz. BAHAR İNDİRİMİ Ktap okuduğunuzu blyoruz. BAŞLADI İlk Meclis Mustafa Kemal Atatürk ve Yunus Nadi Yurdumuzu Şen Edeceğiz Köy Enstitüsü Sistemine Toplu Bakış Adı Öküzden Sonra Gelen Hıfzı Veldet Velidedeoğlu Ceyhun Atuf Kansu Mehmet Emin Elmacı Niyazi Altunya Mine G. Kırıkkanat