Catalog

8 NİSAN 2022 CUMA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 14.7450 16.1100 19.2960 24.53 2.345 6147.11 916.12 0.20 kuruş 1 kuruş 2.40 kuruş 0.27 puan 28.8 puan 7.64 lira 0.57 kuruş AKP’nin değişen politikaları Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’a ihracatı artırdı İhracatta duygusal artış Emekçiye Türkiye’nin döviz arayışı kavgalı pazarlarla barışma adım- işvereninden larını artırdı. Son olarak Cemal Kaşıkçı davasının devredil- diği Suudi Arabistan’da örtülü ambargo bitti, ihracat martta mektup... şubata göre yüzde 801, geçen yıla göre yüzde 215 arttı. er gün yeni bir zamma uyan- mak ve bunun ağır yükü ile ya- ürkiye, içinde bulunduğu eko- lı ürünlere iki yıldır uygulanan örtü- Hşamak zorunda kalmak.. Korkut nomik krizden çıkışın yollarını lü boykotun da sona ermesinin gös- Hoca’nın dedikleri çok önemli: “Enf- Ttakas (swap) anlaşmaları ve “ne tergesi oldu. Türkiye’nin bu ülkeye 3 lasyon halk sınıflarının kaldıramayaca- ğı bir baskıya dönüşüyor. Emeği ile ge- olursan ol gel” yaklaşımıyla çağrılan milyar doları bulan ihracatı geçen yıl çinen insanlar, kaldıramayacakları ka- yatırımcılarla arıyor. Daha önce “15 186 milyon dolara kadar düşmüştü. dar büyük bir bunalıma doğru sürükle- Temmuz FETÖ darbesinin tetikçisi” İhracatın 2022 yılı Mart ayında ge- niyorlar.” Geçim derdi hiç olmadığı ka- ilan edilen Birleşik Arap çen yılın aynı ayına kıyasla artışı ise dar ağır. Üstelik daha da ağırlaşacak, Emirlikleri (BAE) Veliaht yüzde 215 oldu. En çok artış kimye- bunu herkes dillendiriyor. Prensi resmi törenle kar- vi madde ve gıda satışlarında gerçek- Çare? şılandı, İsrail ile görüş- leşirken ekonomi uzmanları, geliş- Önce insanların neden-sonuç ilişki- meler hızlandı. Mısır’da meleri Türkiye’nin yatırımcı ve döviz lerinde denklemi doğru kurmaları. Ne- ALİ CAN darbe ile yönetime ge- ihtiyacına bağladı. den ve nasıl bu noktaya geldik? Eko- POLAT len Sisi artık “Kardeşim nomik krizin bu denli ağır yaşanması- ‘Döviz için taviz’ nın ardındaki dinamikler nedir? Evet, Sisi” oldu. Son olarak pandemi sonrası; evet, tedarik sıkıntı- İstanbul’da öldürülen muhalif Suu- Türkiye’nin döviz kaynakları- sı; evet, küresel enflasyon; evet, pet- nı bitirdiğini hatırlatan Prof. Dr. Ta- di gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın dava- rol fiyatları; evet, savaş... Ama bizim sının devredildiği Suudi Arabistan’la ner Berksoy, Suudilerle de bu nokta- kadar kırılgan şekilde yakalanmayan da bir anlaşma yapılmış olabileceği- yeni bir döneme girildi. Atılan bu ve çok daha iyi krizi yöneten birçok adımların ödülü ihracatta alınmaya ni söyledi. Görünen ihracat rakamla- ülke var; neden daima küresel ligde rının çok daha üstünde bir para için başlandı. İlk üç ayda Birleşik Arap basamakları çıkacağımıza iniyoruz? Emirlikleri’ne yüzde 17, Mısır’a yüz- de anlaşılmış olabileceğini aktaran Ve gelir dağılımındaki uçurumun bu Berksoy, “Tabii ne olursa olsun taşı- de 41, İsrail’e yüzde 37, Kuveyt’e ise denli arttığı, bölüşüm ilişkilerinin emek Davanın devri için iptal başvurusu yüzde 31’lik ihracat artışı kaydedildi. ma suyla değirmen dönmez. Cari açı- aleyhine geliştiği bu dönemde doğru ğı kapatmaya veya dövizi düşürmeye soruları sormak çok önemli. Düşük üc- uudi Arabistan’ın İstanbul Mahkemesi’ne başvurdu. Dilekçede, “Cina- Yüzde 800’ü buldu rete dayalı, asgari ücretin norm ücret yetmeyecek adımlar” dedi. SBaşkonsolosluğu’nda 2018 tarihinde yet İstanbul’da işlenmiştir. Soruşturma ve haline geldiği bir ihracat/ rekabet gü- Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Reuters’e konuşan danışmanlık şir- Suudiler tarafından öldürülen gazeteci Ce- yargılama yetkisi Türk makamlarına aittir. cü politikası ile olmuyor. Bunu acı veri- Erdoğan’ın açıklamalarıyla bu ülke- keti BlueBay Asset Management’ın mal Kaşıkçı hakkında yürütülen 26 sanık- Yargılamanın devrine karar verilmesinin ül- ci şekilde öğrendik. lı davada mahkeme, yargılamanın durdu- kemizin egemenlik haklarını zedeleyeceği lerle ilişkiler normalleşmeye baş- kıdemli stratejisti Timothy Ash de Bu noktada sözü bir iş insanının, bu rulmasına ve dosyanın Suudi Arabistan’a tartışmasızdır. İşlem açıkça kamu yararına larken Suudi Arabistan’a dün Ce- yaptığı değerlendirmede, bu dava- yıl 40. yılını kutlayan bir sanayi kurulu- devredilmesine karar verdi. aykırılık teşkil etmektedir” denildi. Erdoğan mal Kaşıkçı davasının devredilmesi nın devredilmesinin Türk yetkililerin şunun yönetim kurulu başkanının, ça- Kaşıkçı’nın nişanlısı Hatice Cengiz, da- daha önce “Biz bu kanıtları verelim de bir önemli bir adım oldu. İki ülke arasın- Prens Muhammed aleyhindeki dava- lışanlarına hitaben yazdığı bir mektu- vanın Suudi Arabistan’a devredilme- de bunları yok mu edeceksiniz? Bunlar in- da ilişkilerin düzelmesi Türkiye İhra- yı fiilen kapattığı anlamına geldiği- ba bırakmak istiyorum. İsmini vermiyo- si kararının iptali için Ankara 14. İdare sanları enayi zannediyor” demişti. catçılar Meclisi’nin de verilerine yan- ni belirtti. Ash, “Bu Erdoğan’dan bü- rum. Bundan herkesin çıkaracağı hay- sıdı. Suudi Arabistan’a ihracat mart- yük taviz/barış teklifi. Erdoğan’ın ra- li ders var... man programı ile ödüllendirilmesini Bankası’na sağladığı 15 milyar do- ta, şubat ayına göre yüzde 801 artış- mazan ayında Suudi Arabistan’a zi- bekliyorum. Bunun en az Katar’ın larlık swap imkânına eşdeğer olma- Her şey eğitimle başlar la 58 milyon 724 bin dolara yüksel- yareti bekleniyor ve Türkiye’nin bu Türkiye Cumhuriyeti Merkez sını bekliyorum” diye konuştu. “Değerli Arkadaşlarım di. Bu artış “Made In Turkey” marka- ziyarette büyük bir Suudi finans- İnsanlar doğuştan Allah vergisi beş duyuyla doğar, bazı talihsiz istisnai du- rumlar hariç. Ben, yaş aldıkça bu beş BSH Türkiye CEO’su Sığın ve OİB Başkanı Çelik, tedarik sorununa dikkat çekti duyuya, 6. ve 7. duyuların da ilave ol- duğunu düşünürüm. 6. duyu aldığımız eğitim, 7. ise insana matematik bilgisi- nin kazandırdığı pragmatik düşüncedir. Eğitimce gelişmemiş toplumlar Çip krizi devam ediyor ‘kul’lardan, eğitim seviyesi yüksek top- lumlar ise ‘birey’lerden meydana ge- lir. Bireylerden meydana gelen bir top- em uluslararası emtia fiyatla- çok büyük riskler zaten yaşadık. Bu durumun piyasaya etkisini de- luma örnek Norveç: Kuzey Denizi’nden petrol çıkar, onu bizdeki, Varlık Fonu Hrındaki artışlar ve tedarik so- 2022’de geçen yıldan daha büyük ğerlendiren Sığın, şöyle devam et- CHP’Lİ ÖZGÜR KARABAT benzeri bir fona aktarır (1 trilyon dola- runları hem Türkiye’de yükse- bir tedarik riski olmadı ama bu şu ti: “Türkiye bu maliyet yükünü iki rı birikmiştir) ve oradan gelen yıllık ge- len enflasyon, ülke ekonomisinin anda sıkıntı yaşamıyoruz anlamına yönlü tüketicisine yansıtmak zo- liri tamamen halkının (öğrencilere be- ‘Katar’a ucuza önemli sektörlerini derinden etki- gelmez. Tedarikçi çeşitlendirme ça- runda kalıyor. Biri global emtia fi- dava öğrenim, yemek, ulaşım, halkına lemeye devam ediyor. lışmalarımız sürüyor.” yatları kaynaklı artış, diğeri Türk bedava sağlık hizmetleri vb. gibi) sos- hayvan satılıyor’ Bu konuda güncel açıkla- parasındaki devalüasyon. Bunların yal ihtiyaçları için harcar. Bütçenin di- Fiyatlara yansıyor malar yapan BSH Türki- üst üste binmesi Türkiye’de fiyat ğer giderleri, sanayi üretim gelirlerin- HP İstanbul Milletvekili Öz- Ayrıca Türkiye’de ağır kış koşul- ye Üst Yöneticisi (CEO) artışlarına sebep oldu” den karşılanır. Yıllık kişi başı gelirleri Cgür Karabat, AKP Sözcü- ları nedeniyle yaşanan enerji ke- Gökhan Sığın, hammad- Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhra- 99 bin Amerikan Doları’na eşittir. (Bil- sü Ömer Çelik’in “Hayvan ihra- sintilerine atıf yapan ve yılın ilk üç de ve özellikle çip soru- catçıları Birliği (OİB) Başkanı Baran gi için, Türkiye’de kişi başı gelir 8 bin catı yok” savunmasına yanıt ve- ayında üretim kayıpları yaşadıkla- 200 Amerikan Doları.) En önemli ko- nuna ilişkin şu konu- Çelik de şu bilgiyi verdi: “Bu yılın rerek Katar’a canlı hayvan satı- nu ise Norveç’te hükümetin tüm gelir rını belirten Sığın şu yorumu yaptı: ya dikkat çekti: “Malze- ilk çeyreğinde bir yandan çip kri- şı yapıldığına ilişkin açıklaması- ve gider harcamalarının şeffaf olması. nı yineledi. “Yılın geri kalanında daha iyi ola- me sıkıntıları, 2020’nin zi kaynaklı sorunlar devam ederken Devlet sırrı değildir. “Vatandaşlarımızın midesine cak mı derseniz bence hiçbir firma ikinci yarısın- diğer taraftan otomotivde Avro/do- Başta da belirttiğim gibi, her şey ucuz et girene kadar bu tartışma şu anda sağlam bir fikre sahip de- dan beri sürü- lar paritesi kaynaklı 500 milyon do- eğitimle başlar. Eğitim seviyesi düşük bitmeyecek” diyen Karabat, şöy- ğil bu konuda. Ama 2021’den daha yor. Aslında larlık ihracat kaybı söz konusu.” ülkelerde ise ülkeyi yönetenler de eği- le devam etti: “İddialarımızı ya- kötü olmayacağına eminim” dedi. biz 2021’de l Ekonomi Servisi timsiz, dolayısıyla de liyakatsiz olduk- lanlayan somut veri yok ortada. Gökhan Sığın ları için ülke hababam usulü yöneti- Ayrıca bu konuyu gündeme ge- lir. Hak, hukuk, adalet ve yaşama say- tirdiğimizde neden hayvan ihra- İHKİB’DE GERGİN SEÇİM gı yoktur. catı yasaklandı? Bizim açıkladığı- Cumartesi günü eşimle birlikte, eve mız veriler, Kasaplar Odası ve 15 ‘Ev kadınları’ ve ‘emekliler’ çağırdığımız dostlarımızı ağırlayabilmek ayda 1.5 milyar dolara yükselen için alışveriş yapma amacı ile Kadı- canlı hayvan ve hayvansal ürün köy Çarşısı’na gittik. Her zaman alışve- ihracatı verileri. Türkiye 15 ay- kendini sağlıksız hissediyor riş yaptığımız manavın önüne geldiği- da Katar, Irak ve İran’a 1.5 mil- mizde, gözlerim etiketlerde yazan fiyat- yar dolarlık canlı hayvan ve hay- lar yüzünden fal taşı gibi açıldı, bu sı- vansal ürün ihracatı gerçekleştir- AREM’in global ortağı WIN grup, dünya genelinden farklı ola- rada arkamda ‘Kızım aç ona bir sada- di. Et fiyatları vatandaşların satın BGrubu ile yaptığı ve dün açık- rak yüzde 61 ile ev kadınlarında ka’ diyen bir hanımın sesi ile irkildim. alamayacağı kadar yükselmiş- ladığı güncel “Sağlık Araştırma- görüldü. Bu oran dünya geneli için Orada aç bir insan varken bu fiyatlarla, ken, düşük fiyatla ihracat kabul Mustafa Gültepe sı”, küresel Covid-19 salgınıyla yüzde 74. Ayrıca en düşük oran oradan sebze ve meyve almayı kendi- edilemez. Canlı hayvanın kilogra- ortaya çıkan yeni yaşam tarzında açısından Türkiye’de ev kadınları- me bir hak görmedim ve manavdan bir mını 2.05 dolara sattınız mı?” ikinci kez kazandı bireylerin strese maruz kalma du- nı yüzde 70 ile işsizler, yüzde 71 şey almadan ‘gidelim’ dedim. l ANKARA rumu, uyku düzeni, egzersiz yap- ile emekliler takip ediyor. Maalesef ülkemizin dürüst insanla- stanbul Hazır Giyim ve Konfek- ma oranı, sağlıklı gıda, sigara ve rı belli bir süredir ‘pahalılıkla mücadele İsiyon İhracatçıları Birliği’nin (İH- Kötü uyuyan çok alkol tüketim oranlarını ve gözle- ediyoruz’ safsataları ile KISA... KISA... KİB) seçimli olağan genel kuru- oyalanıyor ve büyük sıkıntı çekiyor- Yine araştırma kapsamında dün- nen değişiklikleri ortaya koyuyor. lu 6 Nisan’da yapıldı. Ultra Ço- l CHP Niğde Milletvekili Ömer lar. Şirketimiz, çalışanlarımızın büyük ya genelinde görüşülen üç kişi- Bu kapsamda Türkiye ile ilgili ve- rap Yönetim Kurulu Başkanı Öz- Fethi Gürer, Meclis’te yaptığı gayretleri ile yılın ilk üç ayında, istedi- den ikisi (yüzde 65) iyi uyuduğu- riler de dikkat çekici. kan Karaca ve Talu Tekstil Yö- konuşmada, geçen yıl taban fi- ğim performansı gösterememiş olsa da nu ifade ediyor. Türkiye’de ise çok Türkiye’de kendini sağlıklı his- netim Kurulu Başkanı Musta- yatı 420 lira olarak belirlenen belli bir tonaj artışı sağladı. sıklıkla ve sıklıkla iyi uyuduğunu fa Gültepe’nin yarıştığı seçimleri sedenlerin oranı geçen yıla gö- şekerpancarının küspesini özel Değerli Arkadaşlarım, söyleyenlerin oranı yüzde 50 ol- 1055 oyla Gültepe’nin listesi ka- re 2 puan düşerek yüzde 76 oldu. fabrikaların çiftçiye 600 liradan Ben sizlerin ailelerinizi geçindirmede- zandı. Seçimin ardından konuşan du. Geçen yıl ile ayn olan bu oran- sattığını hatırlattı. Bu oran dünya genelinde yüzde ki yükünüzü hafifletmek amacı ile ma- Gültepe, ihracat birim fiyatını 40 l Başta BOTAŞ olmak üzere, Mer- la Türkiye 39 ülke içinde 37. sıra- 77 olurken, bu kapsamda Türkiye yıs ayından geçerli olmak üzere, ma- dolara, ihracatı ise 40 milyar do- kez Bankası’ndan KİT’lere yapı- da yer aldı. Ev kadınları içinde iyi 39 ülke arasında 21. sırada yer al- aşlara yüzde 7’lik bir artış yapmayı dü- lara çıkaracaklarını belirtti. lan döviz satışı mart ayında top- uyuduğunu söyleyenlerin oranı dı. Türkiye’de sağlık algısı (sağlık- şünüyorum. Ancak bunun belli aralık- Seçim sürecinin eşit şartlarda lamda 3 milyar 240 milyon dolar ise yüzde 41. Ayrıca stres altında larla tekrarlanacak bir artış olmayaca- lı hissedenlerin oranı) dünyaya pa- oldu. Bu rakam son beş ayda ise olmadığını söyleyen Özkan Kara- ğını önceden bilmenizi ve bunu emsal olduğunu söyleyenlerin oranı ralel olarak erkek (yüzde 81), ca ise şöyle konuştu: “Haziruna toplamda 18 milyar 340 milyon alarak ileride koz olarak kullanmamanı- dünya genelinde yüzde genç (yüzde 83), eğitim- dolara ulaştı. konuşma yapamayan bir başkan zı şart koşuyorum. Bu şekilde son yedi 33, Türkiye’de yüz- li (yüzde 88) ve üst l Merkez Bankası’nın açıkladı- adayı oldum. Onurlu bir müca- aylık dönemde maaşlardaki artış yüz- de 40. sosyoekonomik ğı verilere göre, 1 Nisan’la biten dele verdik. Şimdi kuruma zarar de 56 oluyor. Ülkenin kötü yönetimi- Türkiye stres gruplarda (yüzde haftada yurtiçi yerleşiklerin dö- vermenin bir anlamı yok. Reka- nin sonuçlarını devamlı şirketimiz ka- konusunda 39 viz mevduatı 1 milyar 626 mil- 86) daha yük- bet kaliteyi doğurur, artık yöne- patamaz. Umarım ülkemiz bu karanlık ülke arasında 9. yon dolar düşüş gösterdi ve 215 sek. Türkiye’de timin de daha iyi çalışacağını dü- dönemden kısa sürede çıkar. Hepinize milyar 928 milyon dolar oldu. oldu. l Ekono- sağlık algı- şünüyorum.” l Ekonomi Servisi sağlıklı ve huzurlu günler diliyorum.” mi Servisi sı en düşük