Catalog

12 NİSAN 2022 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Ödemeler dengesi şubatta 5.1 milyar dolar, iki ayda 12.1 milyar dolar açık verdi ç kanatlandı Cari a ık İmam, döne İlk iki ayda cari açık yüzde 186 artarken iktidarın son orta döne bildiğini vadeli programda 2022 yılının tümü için hedeflediği 18.6 okuyor.. milyar dolarlık rakama da çok az kaldı. ster Saray, tek adam rejimi adına erkez Bankası’nın şubat yon dolara ulaştı. Yılın ilk iki ayın- son yıllarda döne döne katlanan ha- ayıyla ilgili açıkladığı öde- da ise cari açık yüzde 186 artışla 4.2 İberlerin içeriklerine bakın. İsterseniz Mmeler dengesi bilançosu, milyar dolardan 12.1 milyar dola- Diyanet İşleri Başkanlığı odaklı haber AKP’nin yanlış ekonomi politikala- ra çıktı. Şubat 2022 sonu itibarıyla akışları, isterse bakanlıklar üzerinden rıyla büyük bir döviz açığı yaşayan son bir yıllık cari açık da 21.8 milyar gelişen, tırmanan haber akışlarında- ABD 3-4 Mayıs’ta faiz artırırsa enflasyon tetiklenecek Türkiye açısından işlerin daha da doları aştı. Bu rakam Ocak 2022’de ki son yıllar, son aylar üzerinden, akıl zorlaştığını gösterdi. 19.1 milyar dolardı. Hatırlanacağı gi- almaz hızlanan bir devinim içinde, tır- manan benzer haberlerin çoğalması- Buna göre geçen şubat ayında ca- bi 2022-2024 arasını kapsayan son na takılmış olun.. ri açık 2021 yılı şubat ayına kıyasla orta vadeli programda (OVP) 2022 yı- Ekonomide Fed korkusu Kişi, kurum adları başrol oyuncula- yüzde 111 artarak 5 milyar 154 mil- lının tümü için cari açık hedefi 18.6 rı, yaşanan yerler, hedef olan mağdur- milyar dolar olarak ilan edilmişti. Cari açığın yıl sonuna kadar 30 mil- ALI CAN POLAT lar değişiyor olarak değişmeyen tek yar doları bulacağını söyleyen Prof. Dr. şey, artış hızlanmasındaki önlenemez ünya ekonomilerini yakından ilgilen- Erinç Yeldan, global ekonomide merkez Turizm geliri arttı tırmanış.. Bedelin ödenmeyeceğinden Dünya Bankası Ddiren Amerikan Merkez Bankası’nın bankalarının faiz artırmasının ucuz kre- Merkez Bankası’nın değerlendir- kaynaklanan özgüvenle, suçları işleme (Fed) faiz toplantısı 3-4 Mayıs’ta yapıla- diye dayalı Türkiye ekonomisini felake- mesine göre, geçen şubat ayında- çılgınlığındaki baş döndürücü yükse- büyümeyi düşürdü cak. 2018’den bu yana ilk kez geçen ay te sürükleyeceğini belirtti. AKP’nin 20 ki gelişmelerde ödemeler dengesi ta- lişin istatistikleri.. Kız-erkek çocuklara faiz artırımına giden Fed politika faizi- yıllık iktidarı boyunca tüm dünyada ge- ünya Bankası, Avrupa ve Or- cinsel istismarları en yakıcıları diyebi- nımlı dış ticaret açığının 3.9 milyar ni 25 baz puan artışla yüzde 0.25-0.50 nişleyen para politikaları ve ucuz sıcak Dta Asya bölgesine ilişkin ra- liriz ancak, ateş düştüğü yeri yakıyor.. dolar artarak 6 milyar dolara yüksel- aralığına yükseltmişti. paranın olduğunu söyleyen Yeldan, şu Genç kızlar, kadınlara dönük cinayetle- porunda Türkiye’nin 2022 büyü- mesi etkili oldu. Bu kapsamda ban- Fed’in enflasyonu önceleyerek faizleri yorumu yapıyor: rin artışını durdurmaya dönük fren tut- me tahminini yüzde 2’den yüz- ka şu vurguyu yaptı: “Altın ve ener- artırma kararına devam etmesi bekleni- mayan acımasız çarkların dönüşü çıp- de 1.4’e indirdi, 2023 tahminini Hiperenflasyon tehdidi yor. Fed’in faiz arttırma kararı turizm ge- ji hariç cari işlemler hesabı, Şubat lak gerçekliğimiz. ise 3’ten 3.2’ye çıkardı. Raporda, lirlerinden ümidini kesen ve aralık ayına “Ancak pandemi ile birlikte bu sı- 2021’de 624 milyon dolar fazla ver- Tek adam rejimine dönük özünde “ekonominin 2022’de yavaşlaya- kadar sürekli zirve yapacak bir enflas- cak para akışı bitti. Dolayısıyla Türki- mişken Şubat 2022’de 2.2 milyar do- Cumhur Cephesi’nin kutsal ittifakı üze- cağı ve potansiyelinin altında bü- yonla yol alacağını kabulle- ye gibi büyümesi dış açık ve dış finans- lar fazla verdi.” Öte yandan hizmet- rinden, özelinde kararnemlelerle yasa- yüyeceği” kaydedildi. Rusya, Uk- nen, cari açık sorunu da bü- man kaynaklı, ucuz finansman sarhoşu lar yerine ülkeyi yönetme kültüründen ler dengesi altında seyahat kalemin- rayna savaşının yatırımların azal- ve ucuz krediye dayalı büyüme politika- yüyen Türkiye’yi yakından vazgeçilmemiş olarak atılan adımlarla den kaynaklanan net gelirler ise bir ması, politika belirsizliğinin art- ilgilendiriyor. Fed’in muh- sı olan ülkeleri zor bir konjonktür bekli- geldiğimiz son sıcak gündemler üze- önceki yılın aynı ayına göre 737 mil- ması gibi sorunlar nedeniyle za- temel faiz artırımı kararını yor. Dolar kuru daha da artacak ve za- rinden, sözde tüm söz konusu bu çok yon dolar artarak 1.2 milyar dolara yorumlayan ekonomistler, ten yaydan çıkmış olan enflasyon artık ten kötü durumda olan ekonomiyi can yakan yaşamsal sorunlarımıza iliş- etkilediği belirtildi. Raporda, “Ar- çıktı. Reuters’ın bu veri öncesi yap- dünyada ucuz finasnman dö- hiperenflasyona dönecek.” kin, önlem arayışları gündemde. Sonuç neminin bittiğini belirterek, Prof. Dr. Taner Berksoy ise Fed’in tan enerji ve gıda fiyatları en fazla tığı ankette 2022 yılına ilişkin cari olarak içerikleri farklı, olumlu adımlar Fed’in faiz artırımı- faiz artırımı kararı ile ülkeden önemli yoksul kesimi etkileyecek. İstih- açık beklentisi bir önceki anketteki atılması tezli yasal tasarılar peş peşe, nın döviz kurunu bir döviz çıkışının olabileceğini dikkat dam artışıyla (beklenen) pandemi 29 milyar dolardan 38.2 milyar dola- sıralanıyor. ateşleyeceğini ve çekiyor. Berksoy, “Normalde bu çıkış sonrası yoksulluktan kurtulma ça- Hikmetinden sual olunmaz, bir ta- ra revize edildi. Hükümet, Rusya iş- Türkiye’yi hipe- döviz kurunu etkiler ama bizde örtü- balarını tehlikeye atacak” denildi. nesi için bile, Meclis’in artık çok ciddi gali öncesi 2022’de cari fazla öngörü- lü bir kontrol olduğu için nasıl yansır renflasyona ite- boyutlara ulaşmış muhalefet çoğunlu- yordu. l Ekonomi Servisi Erinç Yeldan ceğini söylüyor. kestiremiyoruz” diyor. ğundan, Millet İttifakı’ndan destek al- manın sözü bile gündem dışı tutulu- yor. Çoğunluğumuz için çok geçer- li, can yakan mağduriyetlerimiz adı- HAZİNE BAKANI NEBATİ na, yaşamdaki önlenemez fiyat patla- maları, orta sınıfı çoktan kapsama ala- “Enflasyon geçici, nı içine almış yoksullaşma, yoksunlaş- ma gündemli bile olsa çözüm üretme- üzerinde çalışıyoruz” de, Meclis çoğunluğunun iradesi inat- azine ve Maliye Bakanı Nured- la yok sayılıyor.. Hdin Nebati, Mardin’de iş dünya- HHH sı ile bir araya geldi. Enflasyonun Saray rejimi adına sıkışıklığın girda- sadece Türkiye’nin değil tüm dün- bında, Cumhur Cephesi üzerinden yü- yanın meselesi olduğunu belirten rüme inadında akıl ermez olumsuz di- Nebati, “Sorunu kalıcı şekilde or- renme inadından vazgeçilmemesi uğ- tadan kaldırmak için var gücümüz- runa, yüze göze bulaştırılan parlak for- le çalışıyoruz, enerji sarf ediyoruz” müller üretiliyor.. Son çarpıcı sıcak fo- dedi. Nebati, şu mesajları verdi: toğrafları ile belgelenmiş lüks, isra- “Yüksek enflasyon ile mücadele fın, sınır tanımazlığında hazırlanmış if- ediyoruz, alım gücünü eskisinin de tar-sahur sofraları için, üretilmiş çarpı- üzerine çıkarmak istiyoruz. Finan- cı çözümü merak ediyorsanız, en ko- sal istikrarı sağladık, yatırım orta- daman iktidar erki temsilcilerinin, ister mını güçlendirdik. Döviz, üretim, kadın isterse erkek gruplar olarak to- yatırım ve ihracat açısından uy- parlanmış olurlarsa olsunlar, yer sofra- İşsiz sayısı TÜİK’e göre 623 bin kişi azalırken İŞKUR’a göre 325 bin arttı gun, yönetilebilir bir noktaya gel- larına kurulmuş görüntü karelerinin ka- miştir. Hedefimiz enflasyonu ma- muoyuna ulaştırılıyor olması değil mi? kul seviyelere düşürmek. Enflas- Geçmişin, göreli israfla gelen hızlı tü- yon korumalı tasarruf ürünleri üze- keniş yılları öncesi, sokaklarda sergi- rinde çalışıyoruz.” lenen yer sofraları görüntüleri, bu kez TÜİK-İŞKUR makası açıldı kapalı alanlardan ulaştırılıyor olmakla, duygusal kurgu bağlarının korunabile- ceği varsayılıyor, daha doğrusu düş- ÜİK’in “İşgücü İstatistikleri, Şu- ayrıca genel işsizlik verileriyle ilgi- leniyor olmalı? En en yandaş kalabile- Tbat 2022” raporuna göre, mevsim li şu vurguyu yaptı: “İŞKUR’a göre cekleri umulanların içindeki çoğunlu- ğun çocukları için geçerli, yağsız, suda ve takvim etkisinden arındırılmış ola- Şubat 2021 ile Şubat 2022 arasın- haşlanmış yiyecekler söz konusu iken rak 15 ve daha yukarı yaştaki kişi- da kayıtlı işsiz sayısı 325 bin arttı. sizce tutar mı? lerde işsiz sayısı Şubat 2022’de önce- TÜİK’e göre aynı dönemde işsiz sa- Bir iki yıl öncesine kadar, yandaş ki aya kıyasla 178 bin kişi azalarak 3 yısı 623 bin azaldı. Kayıtlı ve anke- imanı bütünler için seçilmiş, yakından HÜKÜMETİN GÜNDEMİNDE milyon 579 bin kişi oldu. İşsizlik ora- te dayalı işsiz sayıları arasında 948 gözlemleyebildiğim spor sahalarında nı ise 0.5 puanlık azalışla yüzde 10.7 bin kişilik fark var! İki verinin bu Toplumsal cinsiyet verilen iftar, sahur sofralarının kuman- Gelen dövizin yarısı gerçekleşti. İşsizlik oranı erkekler- kadar farklı seyretmesi hayatın ola- ya kuyruklarına ne oldu? Ezanın, iftarın farkı yüzde 4.1 oldu de yüzde 9.3, kadınlarda yüzde 13.4 ğan akışına aykırıdır.” okunması saatine saygı verilen kısacık Merkez’e satılacak bir ara sonrası, ışıklar yanıyor, sporcu- olarak hesaplandı.15-24 yaş grubunu ETAM’ın değerlerdirmesin- konomi yönetimi, Merkez lar için, futbol maçları için yakılan güç- İşgücü azaldı Bde ise şu vurgu öne çıktı: “Ka- kapsayan genç nüfusta işsizlik oranı EBankası’nın yılın başında uygu- lü spot ışıkları sayesinde, evlerimizde Yine TÜİK verilerine göre istihdam dın işsizlik oranı ocaktan şuba- ise önceki aya göre 0.6 puanlık azalış- lamaya aldığı ihracatçı dövizleri- ışık yakmama ile elektrik parasından taa istihdamda görülen 26 binlik sayısı geçen şubatta önceki aya kı- ni rezervlere satın alması uygula- la yüzde 20.7 oldu. Bu oran erkekler- tasarruf edebilme şansını yakalayabili- artışa karşılık işsizlikte 28 binlik masındaki mevcut yüzde 25 olan yasla 90 bin kişi artışla 30 milyon 6 de yüzde 17.7, kadınlarda yüzde 26.5. yoruz. Kuşkusuz evlere dağıtılan yan- azalmayla 0.3 yüzde puan düşüş- oranın yüzde 50’ye kadar yük- bin kişi, istihdam oranı değişmeye- Zamana bağlı eksik istihdam, po- daşlara dönük kumanya paketi dağıtı- le yüzde 13.4 oldu. Erkek işsiz- seltilmesini değerlendiriyor.Mer- rek yüzde 46.6 oldu. Bu oran erkek- tansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan mı sürebiliyor olabilir. Ancak toplu her lik oranı istihdam ve işsizlikte gö- kez Bankası’ndan da konuya iliş- lerde yüzde 64, kadınlarda yüzde atıl işgücü oranı (geniş tanımlı iş- sıraya gireni kapsayabilecek bir dağı- rülen 66 binlik artış ve 149 binlik kin yorum yapılmadı. Bu haber üze- 29.6. İşgücü ise önceki aya göre 87 tım ağından vazgeçilmiş. sizlik oranı) da 2022 yılı şubat ayın- azalış sonucu 0.6 yüzde puan dü- rine piyasada dolar/TL güne baş- HHH bin kişi azalışla 33 milyon 585 bin da önceki aya göre 0.9 puan azalarak şüşle yüzde 9.3’e geriledi. Bu ge- ladığı 14.75 seviyesinden düşe- DİSK’in dün elime ulaşan işsizlik ve- kişi, işgücüne katılma oranı 0.2 pu- yüzde 21.8 oldu. DİSK-AR da geniş lişmeler sonucunda işsizlik oran- rek 14.64’e kadar geriledi. Merkez rileri, gerçekleri üzerinden, nisan ayı- anlık azalışla yüzde 52.2 oldu. Bankası Araştırma ve Para Politika- tanımlı işsiz sayısının 7 milyon 989 larındaki toplumsal cinsiyet farkı nı içine alan son araştırmasını paylaş- l Ekonomi Servisi yüzde 4.1’e yükseldi.” sı Genel Müdürü Orhun Sevinç, re- bin kişi olduğunu duyurdu. DİSK-AR mada olmaz. TİK ile, İŞKUR’un son is- zervlerdeki artışta etkin olan un- tatistikleri üzerinden yapılmış hesapla- surları “reeskont kredi dönüşle- malara göre, iki kurum üzerinden ka- ri, ihracatçılardan alınan dövizler nıtlanıyor olan işsizlik gerçeği, gerçek- ve kur korumalı mevduat” olarak ten ürkütücü. 1 milyonluk bir işsiz far- özetlemişti. l REUTERS kı artışını kanıtlıyor. Nisan ayı verile- Yurttaşın borç batağı büyüyor ri ile geniş tanımlı işsizlik oranında yüz- de 21.8’lik bir artış oranı söz konusu. KISA... KISA... KISA... İşsiz sayısındaki dar tanımlı artış oranı MUSTAFA ÇAKIR man şirketlerine olan borcu, takip- da 1 milyon 702 bin adet artarak 23 bile yüzde 10.8’lik bir gerçekliği göste- tekiler de dahil olmak üzere 1 milyon 500 bine çıktı. riyor. TÜİK’e göre 7 milyar 989 milyon l İsrail Merkez Bankası, enflas- eçim zorluğundaki yurt- Raporda kur korumalı mevduatlar- Nisan itibarıyla 1 trilyon 77 olan toplam işsiz sayısında İŞKUR ve- yonla mücadele amacıyla politika Gtaş, kredi çekerek milyar lira oldu. Yurttaşla- daki son duruma da yer verildi. 1 Ni- rileriyle bir ayda 3 milyar 650 milyonluk faizini yüzde 0.1’den yüzde 0.35’e “tam gaz borçlanmaya” san 2022 tarihli verilere göre kur ko- rın bu borcunun 837 mil- bir artış yaşanmış. çıkardı. Böylece banka 3.5 yıl son- devam ediyor. Bireylerin rumalı mevduat kapsamında açılan yar lirası konut, otomo- Bu arada yeri yokmuş gibi görünse ra ilk kez faizi artırmış oldu. bankalara ve finansman hesapların bir önceki haftaya göre de Kaşıkçı Dosyası’nın Adalet Bakan- bil, ihtiyaç gibi bireysel l Rekabet Kurumu, TMSF tara- lığı iradesi kullanılarak cinayetinin eşle- şirketlerine olan borcu 1 85.3 milyar lira artarak 695.7 milyar fından ihale edilen ve satılan Nak- kredilerden, 239 milyar tildiği ülke merkezine taşınmış olması- trilyon liranın üzerine çı- liraya çıktığına işaret edilen raporda, san Plastik’in Aby Plastik Ambalaj lirası da kredi kartların- nın tartışmaları kolay kolay kapanama- tarafından devralınmasına izin ver- karken tüketici kredilerin- “Tasarruf sahiplerinin çoğunun va- dan oluşuyor. yacak gibi. Dosyanın suç merkezine di. İhale bedeli KDV dahil 1 milyar de 5.1 milyar lira, kredi kar- delerini yeniledikleri izleniyor. Ban- teslim edilerek yargılamanın bu mer- 476 milyon lira olmuştu. tı borçlarında ise 8.5 milyar lira ar- İcrada 23.5 milyon dosya kalardaki mevduatın yüzde 11.7’si keze alınmasının, ekonomik karşılığının l Enerji ve Tabii Kaynaklar Ba- kur korumalı mevduat garantisine tış yaşandı. Bu arada icra daireleri- Rapora göre, 1 Ocak - 8 Nisan gün- ne olabileceği yolunda rakamlar orta- kanı Fatih Dönmez, Türkiye’nin ne gelen yeni dosya sayısı geçen yıla sığınmış bulunuyor. Şirketlerin vergi leri arasında icra ve iflas dairelerine lıkta uçuşuyor. Günahları, uçuk rakam- elektrikte kurulu gücünün Mart istisnası nedeniyle yoğun ilgi göster- göre yüzde 28.8 oranında arttı. lar üzerinden atıp tutanlara yazılabilir toplam 2 milyon 850 bin yeni dosya 2022 sonu itibarıyla 100 bin mega- mi? Yoksa sebep olanların üzerine mi Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) diği uygulamanın asıl büyük etkisi- geldi. Yeni gelen dosya sayısı yüzde vatı (MW) aştığını ve 100 bin 334 yazılır dersiniz? nin ise ağustos ayı sonunda hissedil- TBMM Grubu’nun ekonomi raporuna 28.8 oranında arttı. İcra dairelerinde MW’ye ulaştığını bildirdi. göre bireylerin bankalara ve finans- mesi bekleniyor.” l ANKARA derdest bulunan dosya sayısı bir yıl-