Catalog

29 MART 2022 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 14.8180 16.2400 19.4300 25.63 2175 6202.75 924.08 1.20 kuruş 8 kuruş 17 kuruş 0.85 3.03 puan 50 lira 7 lira Yurttaşın geçim derdi büyürken göstergelerdeki bozulma tam gaz devam ediyor ğ ş Kriz tablosu a ırla tı Manda yoğurdu, KP iktidarının akıldışı politi- oldu. KKM’ler dahil dolarizasyon İşsizlik çift haneye demir at- Medine hurması, kalarla özellikle 2018’den bu oranı yüzde 68. tı. Dış ticarette pahalıya alıp İcradaki dosya Ayana büyütttüğü ekonomik n Ülke riski: Türkiye’nin dış borç- ucuza satıyoruz. Merkez yasaklı seçim.. krizin halk üzerindeki yıkıcı etkileri larını geri ödeme riskini gösteren her geçen gün ağırlaşıyor. CDS (5 yıl vadeli) ise 24 Mart itiba- 23 milyonu aştı Bankası’nın rezervleri ekside. aray rejiminin güncel tartışmalara ta- CHP TBMM Grubu’nun rıyla 584.76 baz puan. şıdığı son polemik hamleleri. Kuş- ine rapora göre, icra dairele- güncel ekonomi raporu n Yabancı: Yabancı yatırımcı, 11-14 viz mevduatının kur korumalı mev- Skusuz yakın günler üzerinden, as- Yrinde derdest bulunan dos- da bunu bir kez daha or- duata (KKM) geçmesine, ihracatçı- Mart haftasında kur ve fiyat hareket- gari ücretin yarı yıl içinde de patlayan ya- ya sayısı son bir yılda 1 milyon 328 taya koydu: lerinden arındırıldığında hisse senedi şamdaki zamlar bindirmeleri ile eriyip git- ların döviz gelirlerinin bir kısmını bin adet artarak 25 Mart itibarıy- mesi karşısında, zorunlu yeniden görüşü- la 23 milyon 590 bine çıktı. Yurt- n İşsizlik: 2021’de yıl- Merkez Bankası’na satmak zo- ve iç borçlanma kâğıtları portfö- MUSTAFA lerek yükseltilmesinin dayatma gündemi- taşların bankalara, finansman şir- ÇAKIR lık ortalama işsizlik oranı yünü 217 milyon dolar daha runda bırakılmalarına ve ne girmesi de var. Dondurulmuş bayram ketlerine, varlık yönetim şirketle- yüzde 12, işsiz sayısı ise Hazine’nin dış borçlan- azalttı. Yabancıların his- ikramiyelerinin yükseltilmesi, daha kolay rine ve TOKİ’ye olan (tahsili gecik- 3 milyon 919 bin kişi oldu. AKP ikti- se senedi, iç borçlanma masına karşın brüt dö- bir işmiş gibi görünse de tüketilmiş kamu miş borçlar da dahil) toplam bor- darında işsizlik oranı, 12 yıl çift ha- viz rezervindeki azalma kâğıdı, mevduat ve swap- cu 1 trilyon 109 milyar lira düzeyin- kaynakları, Merkez Bankası, Hazine’nin neli oldu. 2015’ten bu yana da kesin- lardan oluşan sıcak para sürüyor. Halen 108.7 de seyrediyor. Ayrıca mart ayında içinde eridikleri darboğazda, kolay ko- tisiz olarak çift haneli. Gerçek (geniş milyar dolar olan bu re- stoku da 31 Aralık-18 Mart tüketiciler dışındaki bütün sektör- lay altından kalkılabilecek bir sorun sayı- lerin ekonomiye olan güveni aza- lamıyor.. tanımlı) işsizlik oranı ise yüzde 24.4. arasında 8 milyar dolar aza- zervin yüzde 58’i ise swap lırken son yıllarda daha da önemli Cumhurbaşkanı Erdoğan, vatandaşın Bu oran 2002’de yüzde 16.7’ydi. borçları. Bu hariç net rezervi ise larak 46.8 milyar dolara geriledi. hale gelen tarım sektöründe yaşayabilmeye ilişkin çaresiz çırpınışları- Genç nüfustaki işsizlik oranı ise n Borç: Hazine’nin borç stoku son halen eksi 45.3 milyar dolar. girdi fiyatları ocak ayında bir ön- na karşın, yaratılan gündemler üzerinden 2021’de yüzde 22.6 oldu. Ne eğitim n Dolarizasyon: Döviz mevduatı- iki ayda 200 milyar lira artarak 3 ceki aya göre yüzde 10.12, bir ön- tartışmalar açmakla, her zamanki gibi ka- ne istihdamda olan genç nüfus oranı trilyon lira sınırına dayandı. Bunun nın toplam mevduata oranını göste- ceki yılın aynı ayına göre ise yüzde nun gücünde kararnameler ile kayıpları- ise yüzde 24.7. ren dolarizasyon oranı toplamda yüz- büyük bölümü döviz kurundaki ar- 57.26 yükseldi. nı en aza indirgeme çabasında! “Cumhur” n Rezerv: 23 milyar dolarlık dö- tıştan kaynaklandı. l ANKARA de 58.3, gerçek kişilerde yüzde 64.3 İttifakı üzerinden Meclis gücünü ortadan kaldırması ile mi yola devam ederek erken ya da tarihinde seçim üzerinden iktidarı- nın ömrünü uzatabilmeyi düşlüyor? Yok- İthalat fiyatları sa seçim kaybetse bile Meclis’te sosyal mühendislikle, “Millet” Cephesi’nin kurul- ması düşünülen dengeler içinde ağırlığını, yüzde 42.7 arttı AKP’nin kayıplarını en aza indirmek, Yü- ürkiye’nin ihracat birim fiya- ce Divan riskini ortadan kaldırmak gibi bir Ttı Ocak 2022’de geçen yılın ay- yola mı çıkmış bulunuyor? nı ayına göre yüzde 6.5, ithalat fi- Kuralsız, sınırsız esneklikte “Dün dün- yatı yüzde 42.7 arttı. Türk Lirası’na dür, bugün bugündür” diyebilen, “şap- tarihinin en hızlı değerini kaybet- kasını alıp gidebilen” kolaycı gelgitleri ile, tirip ihracatı artırma politikasının uzun yıllar toplam iktidarını eğitim birikimi- Türkiye’yi nasıl yoksullaştıran bir nin üzerine, zekâsına, uyum sağlama ye- sonuç verdiği dış ticaret haddin- tenekleri, zikzaklarına borçlu Demirel’den deki bu gelişmeden açıkça gözü- sonra.. Birikimleri çok daha kısıtlı ancak küyor. Türkiye giderek daha çok kıvraklıkları galiba çok daha üst sınırlar- ucuza satıp pahalıya alıyor. da, en uzun soluklu aralıksız iktidarda ka- labilen Erdoğan’ın, hâlâ iktidarda kalabile- ceğini savunanlar da az değil. Dahası ço- cuklarının günlük rızkını kazanamayan ül- kenin çoğunluk nüfusuna karşın, ballı yo- ğurt, Medine hurması, her tür ince hesap- la düzenlenmiş seçilme tuzaklarına karşın, Martta açlık sınırı 4 bin 928, yoksulluk sınırı 16 bin 52 liraya çıktı ortaya konan seçim yasası değişiklikleriy- le, seçmenine umut aşıladığını savunabil- meye kalkışan yandaş timleri bile var. HHH Elbette, Erdoğan liderliğinin bire bir çok ‘Mutfak’ta artış yüzde 76.4 taze deneyimle yaşamış olduğu üzere, göz SÜT-ET ÜRETİCİSİ İSYANDA göre göre seçim yasakları tuzaklarının, seç- men çoğunluğunun dayanılmaz ölçeklere ürk-İş’in 35 yıldır düzenli hesap- ya ulaştı. Bekâr bir çalışanın “yaşama Zarara dayanacak varan yaşam koşulları gerçeğinde ters te- Tladığı “Açlık ve Yoksulluk Sınırı” maliyeti” ise 6 bin 474 liraya yüksel- peceğine ilişkin tezler artık hafife alınamaz Ocak ayında kredi gücümüz kalmadı raporunun Mart 2022 verileri, Türki- di. Buna göre, ayrıca açlık sınırı 2022 durumda. Sosyal bilime dayalı gerçeklik- ye’deki ekonomik krizin sonuçlarını yılı için halen 4 bin 253 lira olarak leriyle, araştırmalara, bilimsel taramalara üm Süt, Et ve Damızlık Sığır kartına yüklendik çarpıcı şekilde ortaya koydu. uygulanan asgari ücreti 675 lira aştı. yansımış sonuçlarıyla peşpeşe geliyorlar.. TYetiştiricileri Derneği (TÜSE- BB Risk Merkezi’nin Ocak 2022 Dün Gazeteciler Cemiyeti, meslek örgü- Buna göre, mart ayı itibarıyla dört “Mutfak enflasyonu” olarak nitele- DAD), maliyetlerdeki hızlı artış ne- Tile ilgili “Aylık Bülten”ine gö- tümüz, yeni bir torba yasası içine sıkıştırıl- deniyle çiğ süt tavsiye satış fi- kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve nen gıda harcamalarındaki artışlar re bireysel kredi borçlusu sayı- mış, kanıtlı belgeli yolsuzluklar, vurgunla- yatında artışa gidilmesi talebin- yeterli beslenebilmesi için yapması ise martta aylık bazda yüzde 8.24, yıl- sı Ocak 2021’e kıyasla 1 milyon 309 rın haberlerindeki patlamaya karşı önlem de bulundu. Üreticinin ineklerini gereken aylık gıda harcaması (açlık lıkta yüzde 76.39 ve ilk üç ayda yüz- bin kişi artarak 35 milyon 636 bi- olarak, kanıtlı, belgeli yolsuzluk dosyala- kesmek zorunda kaldığını bildiren sınırı) 4 bin 928 lira oldu. de 20.26 oldu. Türk-İş’in şu vurgusu ne yükseldi. Borç tutarı da 871 mil- rı içindeki bilgilerin bile kamuoyuna yansı- dernek, şu açıklamayı yaptı: yar liradan 1 trilyon 52 milyar lira- da dikkat çekti: “Üst üste gelen mazot, masını durdurmaya yönelik şeytanın aklı- “Üretici ağır maliyet baskısı al- Asgariyi 675 lira aştı ya yükseldi. Bu kapsamda özellikle benzin ve diğer enerji zamları, gıda na gelmeyecek yeni bir yasaktan söz edi- tında ezilmektedir ve işi bırakma son 1 ayda 29.1 milyondan 30.2 mil- Gıda ile giyim, konut (kira, elekt- liyor. Bilimsel, dosyalı, vurgun gerçekle- maddelerindeki devam eden yüksek eğilimindedir. Talebimiz nettir, süt yona çıkan “bireysel kredi kartı kişi rinde, suçlulara hesap sorulması hak gö- rik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sağ- fiyat artışı ve TL’nin değeri inmeye fiyatı maliyet artışına paralel ola- sayısı” ile 28.1 milyondan 28.4 mil- türe, haberi yapan gazeteciyi susturmaya lık ve benzeri ihtiyaçlar için yapılma- devam ederken her geçen gün zorla- rak yem/süt paritesinin 1.5 sevi- yona ulaşan “ihtiyaç kredisi kulla- yönelik çare yaratılmış. Suç işleyen şirket, sı zorunlu diğer harcamaların toplamı şan geçim şartları yurttaşlar için can yesini koruyacak şekilde belirlen- nan kişi sayısı” öne çıktı. yolsuzluk yapmış bireylerin, yolsuzluğun (yoksulluk sınırı) ise 16 bin 52 lira- yakıcı oluyor.” l Ekonomi Servisi l Ekonomi Servisi meli, fiyatı üretici belirlemelidir.” yapıldığı projenin üzerinden çok zorlu ka- nıtlanabilmiş haberleri yapan, bulan gaze- tecileri susturmak üzere formül bulunmuş. Şirketlerin, sanayi çarklarının durmasına TESK BAŞKANI’NDAN ÇAĞRI: yol açabilme gerekçeli olarak “şöhrete za- rar verme” gerekçeli haberi yapan gaze- Akaryakıtta eşel teciye üç yıla kadar hapis cezası verilebil- ‘Tüpteki KDV oranı düşürülsün’ mesi hükmü getirilmiş. Kanıtlanmış yol- mobil uygulansın suzluklar, suçların cezalandırılması yerine, kanıtlanmış suçun şirketlerini, sahiplerini ürkiye LPG Derneği Başkanı Eyüp zında bakınca iki yıl önce 19.75 do- ürkiye Esnaf ve Sanatkarla- açıklayan gazetecinin hapsedilmesi ceza- TAratay, dün başkan vekili Gök- larken bugün 20.25 dolar. Aslında Trı Konfederasyonu (TESK) Genel sı getirilmiş. han Tezel ve yönetim kurulu üyesi bir devalüasyon sorunu da var. Yi- Başkanı Bendevi Palandöken, tarım Bugüne kadar suçluluğun kanıtlandı- ve diğer ürünlerde taşıma maliyet- Armanç Ekinci ile birlikte derneğin ne de, sektörün sübvansiyonuna rağ- ğı haberlere kişiler, firma sahipleri ya da lerinin düşürülmesi gerektiğini be- 50. yılına ilişkin özel bir basın top- men, TL bazındaki artış çok yüksek. markalar durmadan haksız olarak tekzip lirterek akaryakıtta fiyat artışlarının lantısı düzenledi. Tüpü düşük gelirli vatandaş kullanı- yolluyorlardı ya? Doymamışlar, gazeteciyi Gökhan Eyüp Armanç özel tüketim vergisinden karşılan- Tezel Aratay Ekinci Burada güncel açıklamalar da ya- yor. Sosyal devletin gereği olarak bu yolsuzluk, vurgun, yağma haberleri yap- masını içeren eşel mobil sistemine maktan alıkoymak için hapisle cezalandı- pan Aratay, mutfak tüplerindeki fi- vatandaşlar için bir KDV indirimi ya- geri dönülmesini önerdi. Tarımda rabilecek bir yasa hükmü torba yasasına yat artışına dikkat çekerek kamudan pılmalı. Bakın bir evin üç dört gün- yerel üretimin desteklenmesi çağ- saklanmış olarak yürürlüğe sokuluvermiş. KDV indirimi istedi. 2020 Mart ayın- lük ihtiyacını karşılayacak doğalgaz- rısı da yapan Palandöken, “Nakliye Ahlaksızlık, vurgun adına sözün bittiği ye- da 120 lira olan 12 kiloluk tüpün bu- dan 63 kuruş vergi alınırken aynı masraflarını azaltmak için bölgesel ri çoktan geçmişiz.. Türkçesi vurgunlar, Türkiye’deki yıllık 4 milyon tonluk LPG gün 300 liraya ulaştığını söyleyen miktarda LPG’den 3 liranın üstünde tarım üretimine önem verilmeli” de- yağmalar olmazsa sanayi çökebilirmiş.. tüketiminin 3 milyon tonu ithal ediliyor. Aratay, şöyle devam etti: “Dolar ba- vergi alınıyor.” l Ekonomi Servisi di. l Ekonomi Servisi HHH İnanmayabilirsiniz ama Harvard Üniversitesi’nde yapılmış yeni bir araştır- manın sonucu gelmiş. Midenin çalışma düzeninin sonuçları beyinin çalışmasın- KISA... KISA... KISA... dan daha akıllı çıkmış. Boş mide hemen ‘Hizmet’te hedef iddialı haber veriyor, alarm zillerini çaldırıyormuş. l Limak Yatırım Holding ve Ma- Boş beyin ise haber bile veremiyormuş. izmet İhracatçıları Birliği (HİB) Baş- dayanışmayı artırarak bu hedefe ula- pa İnşaat, İstanbul Havalimanı’nda- Kirli siyasetin neden boş beyinli insanların Hkanı Prof. Dr. Ahmet Bolat, dün HİB şacaklarını vurguladı. ki hisselerini diğer ortaklara satmak çoğunlukta olmalarını seçmelerini çok gü- Başkan Yardımcısı Ahmet Akbalık ve için anlaşmaya vardı. Bloomberg’de zel açıklıyor da. Boş midelerin seçmenler HİB’de seçim gerilimi Ticaret Bakanlığı Uluslararası Hizmet yer alan haberde kaynakların verdiği olarak çoğalmaları sonucunda ne yapılır- Öte yandan toplantının açılışında Ticareti (UHT) Genel Müdürü Dr. Emre bilgiye göre, satış işlemlerinin sonra- sa yapılsın sonuç alınamayacağı gerçeğini sında Kalyon İnşaat yüzde 55, Cengiz HİB seçimlerine yönelik mesaj veren Orhan Öztelli ile birlikte basın toplantı- de daha bir anlamlı kanıtlamıyor mu? İnşaat yüzde 45 hisseye sahip olacak. Akbalık, mevcut yönetimin elini rahat- sı düzenleyerek bünyelerindeki 10 sek- l TAV Havalimanları Antalya latmak için ve iş yoğunluğu nedeniy- töre yönelik yeni yol haritasını açıkladı. Havalimanı’nın işletilmesine yönelik E-TURQUALİTY YOLDA le başkan adayı olmayacağını açıkladı. MK Novo Danışmanlık tarafından EÜAŞ ‘fiyat’ ihalesi iptal 1.8 milyar Avroluk kira peşinatı öde- Aynı zamanda THY Başkanı olan Bo- HT Genel Müdürü Öztelli, çalış- hazırlanan ve sektörün tüm tarafla- mesinin yapıldığını ve ilgili yatırımla- lektrik Üretim AŞ (EÜAŞ) özel sektörden Umaları konusunda şu tür bilgiler lat ise yönetimdeki birçok arkadaşla rıyla yapılan görüşmeleri de içeren ra başlandığını duyurdu. TAV Hava- Eelektrik enerjisi satın almak için açtığı iha- verdi: “Turquality programını yeni- yola devam edeceklerini belirtti. “Kriz özel rapora göre, 2021’de 2020’ye kı- limanları Holding ve Alman Fraport leyi iptal etti. Reuters’a bilgi veren üst düzey ledik, bilişim sektörüne yönelik özel demeyelim ama gerilim mi var” soru- yasla yüzde 60 artışla 56.7 milyar ortaklığı kapasite artışı ve 2027’den bir yetkili ise “Açılan ihalede beklenilen tek- e-Turquality programına başladık. Yi- suna ise Bolat “bayrak yarışı” vurgusu dolar olan hizmet ihracatının 2025 itibaren 25 yıllık işletme hakkını içe- lifler gelmedi” dedi. Tüketiciye yansıyan fiyat- ne lojistik sektörüne yönelik lojistik yaparken Akbalık “gerilim yok” dedi. yılında 110 milyar dolara ulaşma- ren ihaleyi 7.2 milyar Avroluk teklif- ların düşürülmesi için başlatılan süreçle ilgili ağları projemizi hazırladık.” l Ekonomi Servisi le kazanmıştı. sı hedefleniyor. Bolat, sektörler arası yeni çalışma yapılacağı da belirtildi.