Catalog

21 MART 2022 PAZARTESİ EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Türkiye nüfusunun yaklaşık yüzde 32’si yardımlarla ayakta durabiliyor 27 milyon kişi muhtaç Hindistan, eyalet Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı verileri ülkedeki seçimleri, ‘süreç yoksulluğu gözler önüne serdi. Yaklaşık 6 milyon hane olarak faşizm’ gıdadan, yakacağa, sağlıktan, barınmaya kadar birçok aşbakan Modi’nin Bharatiya Ja- kalemde sosyal yardım alıyor. nata Partisi’nden (BJP) adaylar Beyalet seçimlerinde, beş eyalet- urttaşın payına açlık ve Sosyal Yardımlar 2021” araş- ten dördünde kazandılar. “Süreç ola- yoksulluk düştü. Eko- tırmasına göre, Türkiye’de ara- rak faşizm” ilerlemeye devam ediyor. Ynomik kriz, artan işsiz- larında yaşlıların, engellilerin, lik, fahiş zamlar nedeniyle ar- gençlerin, çocukların da oldu- BJP, Modi ve ‘Yeni ŞEHRİBAN tık milyonlarca haneye temel ğu 27 milyonu aşkın kişi sos- KIRAÇ Hindistan’ gıda ürünü bile girmiyor. Gıda- yal yardım aldı. Dr. Güray Kı- Modi, dinci ve milliyetçi Hindutva dan, barınmaya, sağlıktan ısın- lıç ve Dr. Ergün Demir, yaptık- hareketinin örgütü, Rashtriya Swa- maya okul ihtiyaçlarına, engelli ba- ları araştırmada şu çarpıcı tespitle- yamsevak Sangh (RSS) içinde yetişti. kımına kadar birçok alanda milyon- re yer verdi: RSS, kast sistemini savunuyor, baş- larca yurttaş desteğe muhtaç ha- n 2021’de tüm kamu kurumları ta- ta Müslümanlar olmak üzere dini, et- le geldi. 2021 yılında 27 milyon 189 rafından yapılan sosyal yardım har- nik azınlıkları hedef alıyor, Hindistan’ı bin 433 kişi yardım aldı. Geçen yıl 5 caması 97.8 milyar TL oldu. Sosyal bunlardan temizlemek istiyor. Hin- dutva hareketinin bir diğer özelliği de milyon 903 bin 515 hane sosyal yar- yardımların GSYH içindeki oranı akılcılığın ve bilimin yerine “itikadı” dımlardan faydalanırken bu haneler- yüzde 1.74 olarak gerçekleşti. öne çıkarmasıydı. den 2 milyon 476 bin 457’si düzenli n Sigortalı bir işte çalışmayan veya Modi, 2014 yılında başbakan ol- yardım, 5 milyon 276 bin 998’i süre- herhangi bir kapsamda sosyal güven- duktan sonra Hindutva hareketinin li yardım aldı, 1 milyon 849 bin 940 cesi olmayan kişilerin ortalama aylık ideolojisi, RSS militanlarının uygu- hane ise hem düzenli hem de süreli gelirlerinin kişi başı asgari ücretin ladığı şiddetle de beslenerek Hindu yardımlardan faydalandı. 1/3’nün altında olan vatandaşların ge- nüfus içinde egemen olmaya başladı. 2021’de 2 milyon 830 bin 5370 ha- Artık, “Yeni Hindistan”da medyayı da nel sağlık sigortası (GSS) primi genel ele geçiren Modi rejiminde dinci, mil- nede yaşayan 11 milyon 369 bin 761 bütçeden ödeniyor. 2021’de 9 milyon liyetçi ırkçı düşünceyi ya da hüküme- kişi gıda yardımı aldı. Gıda yardımı 482 bin 940 kişinin GSS primi devlet ti eleştirenler sık sık RSS militanları- alan kişi sayısı 2020’ye göre yüzde tarafından ödendi. 2020’de bu sayı 7 nın şiddet eylemlerine maruz kalıyor- 157 artış gösterdi. Gıda yardımı ise milyon 810 bin 588 kişiydi. lar. Hinduizmi aşağıladığı, Hindu bir Ramazan ve Kurban bayramları ol- n Şartlı Sağlık Yardımları (ŞSY) kap- kadınla ilişki kurduğu (“Seks Cihadı”) Oy tehdidi olarak kullanılıyor mak üzere yılda sadece iki kere ya- samında 2021’de 1 milyon 230 bin 12 inek eti yediği iddiasıyla linç edilenler r. Kılıç ve Dr. Demir’e göre, sosyal sullaşma ve geçim sorununun şiddet- pılıyor. Geçen yıl ayrıca Sosyal Yar- kişiye 494 milyon TL ödeme yapıldı. bile oluyor. Dyardım harcamaları siyasetçilerin lenmesi nedeniyle ailelerin çoğu ya- dımlaşma ve Dayanışma Vakıfları ta- n 2021’de, Engelli Aylığı kapsamında Kongre Partisi’nin çokkültürlü Hin- cebinde çıkmıyor ve “Oy” tehdidi ola- şamlarını en asgari düzeyde sürdüre- distan projesine, büyük sermaye kar- rafından 3.7 milyon haneye patates toplamda 631 bin 755 kişiye 5 milyar rak kullanılıyor. Oysa sosyal yardımlar bilmek için komşularından, ailelerin- şısında göreli bağımsızlığını koruma ve soğan yardımı da yapıldı. 151 milyon TL, Engelli Yakını Aylığı aslında bir lütuf değil devletin karşıla- den ve sosyal yardım programların- geleneğine karşın, “Yeni Hindistan”, (18 yaş altı) kapsamında 98 bin 116 ması gereken yasal bir hak. Dr. Kılıç dan destek alıyor. azınlıkları, özellikle de Müslümanla- 97.8 milyar TL harcama kişi için 620 milyon TL ödeme yapıldı. ve Demir, Türkiye’de yaşayan yurttaş- rı hedef alan bir kutuplaştırma poli- n Sosyal yardımlardan yararlanan İzmir Tabip Odası üyesi Dr. Ergün n İhtiyaç sahibi olan vatandaşlar- ların giderek daha fazla yoksullaştığı- tikası izliyor. Modi yönetiminin, bü- kişi sayısında ve sosyal yardım prog- Demir ve İstanbul Tabip Odası Yö- dan 65 yaşını doldurmuş yaşlılara nı vurgulayarak şu ifadeleri kullandı: yük sermaye ilişkilerine gelince, du- ram harcamalarında son yıllardaki ar- netim Kurulu Üyesi Dr. Güray Kılıç aylık bağlanıyor. 2021 yılında 836 rum adeta etle tırnak gibi. Modi reji- tışın en önemli nedenleri arasında iş- n Yoksulluk en fazla çocukları, ka- yaptıkları araştırmada, Türkiye’de- bin 665 kişi için 7 milyar 458 mil- mi, “yeni faşizmin”, klasik faşizme (li- sizlik, yoksulluk, eğitim ve sağlık hak- dınları, yaşlıları ve özürlüleri sosyal ki yoksulluk ve muhtaçlık durumu- der, parti, hareket, ideoloji ve büyük yon 919 bin 533 TL ödendi. kına erişimde yaşanan sorunlar ve ge- dışlanma riskiyle karşı karşıya bırakı- sermaye ilişkisi) en yakın örneklerin- nun dramatik durumunu gözler önü- n Şartlı Eğitim Yardımı (ŞEY) kapsa- lir eşitsizliğinin yattığı görülüyor. yor. Kriz dönemlerinde sosyal yardım- den birini oluşturuyor ve “süreç ola- mında 2021’de 2 milyon 128 bin 750 ne serdi. Dr. Demir ve Dr. Kılıç, Ai- n Türkiye sosyal yardım istatis- lar daha da artmalı. Yoksullaşma ve rak faşizmi” geri dönülemez bir nok- le ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın kişiye 898 milyon TL ödendi. ŞEY, sos- tikleri bülteninin yayımdan kaldırıl- gıda kıtlığı artacak. taya doğru ilerletmeye çalışıyor. yal güvencesi olmayan ihtiyaç sahibi 2019-2020-2021 faaliyet raporların- n Ücretli kesimin alım gücünün hız- masıyla gerçek yoksulluk envanteri- dan derlediği “Türkiye’de Rakamlar- ailelere, çocukların örgün eğitime de- la gerilediği, enflasyon oranın arttığı, ne ulaşılmıyor. Bu rakamlar yeniden Salt ‘ekonomi’ değil ne la Yoksulluk, Muhtaçlık Durumu/ vam etmeleri şartıyla yapılıyor. işsizliğin tırmandığı görülüyor. Yok- açıklanmalı. yazık ki Eyalet seçimleri bu bağlamda, özellikle Hindistan’ın en kalaba- lık eyaleti olan Uttar Paradeş’te (UP) Uçaklarda tavan ücret 700 liraya yaklaştı. Otobüs fiyatları da yüzde 20 artacak çok önemliydi. UP son dört yıldır, BJP’nin en radikal siyasetçilerinden, Modi’nin yerine geçme olasılığı yük- sek, Hindu rahip Yogi Adityanat ta- rafından yönetiliyordu. Aslında “yö- Havada karada zam netiliyordu” demek biraz abartılı olu- yor. Nüfusunun kabaca yüzde 80’i ALİ CAN POLAT bazı uçuşlarda fiyatlar 700 TL ci- perişan ettiğini belirtti. Hindu, yüzde 20’si Müslüman olan TİCARET BAKANLIĞI VERİLERİ varında oluştu. Mehmet Nane, yeni Zamların yurttaşları seyahatten UP’de işsizlik, yoksulluk hızla artı- rtan akaryakıt fiyatları, yol ge- artış için henüz kendilerine resmi uzaklaştırdığını da belirten Yıldı- yordu. Covid-19 tam bir felaket ol- Salgında esnafa Açiş ücretleri, döviz kurları gi- bir bilgilendirme yapılmadığını bu- du, ölenleri “yakacak” yer kalmamış- rım, “Seyahatler yüzde 50 oranında bi maliyet kalemlerinin de etkisiy- tı. Son günlerde bataklıklara atılmış gün içinde beklediklerini belirtti. 4.3 milyar TL hibe düşük geçen yıla göre, vatandaş se- yüzlerce cesede ait fotoğraflar orta- le ulaşım hızla zamlanmaya devam yahat edemez hale geldi. Bu neden- icaret Bakanlığı’nın verilerine lıkta dolaşıyordu. UP, köylülerin ge- ediyor. Yaklaşık üç ay önce 499 Üçüncü köprü krizi le biz de kamudan bazı destekler is- Tgöre Türkiye’de Covid-19 sal- çen yılın sonunda patlak veren, Mo- TL’den 599’TL’ye çıkarılan iç hat Sektör olarak ortalama yüzde 20 tiyoruz. Öncelikle biletlerde KDV gınında işleri zarar gören esnaf di rejimini geri adım atmaya zorlayan havayolu tavan bilet fiyatları yüzde zam yapacaklarını belirten Tüm yüzde 1’e düşürülmeli, daha sonra- ve sanatkârlar ile gerçek kişi ta- büyük protesto hareketinin merkez- Otobüsçüler Federasyonu 16 zamla 699 TL’ye çıkarıldı. Oto- cirlerin desteklenmesi amacıy- sında da yol ve köprü geçiş ücretle- lerinden biriydi. büsle yapılan karayolu yolcu taşı- (TOF) Başkanı Mustafa Yıldırım ise Bu ortamda gidilen seçimlerden la geçen yıl 4 milyar 304 milyon rinde bir indirime gidilmeli. Ben “Sonrasında piyasaları takip edece- önce yapılan kamuoyu yoklamala- 842 bin lira hibe verildi. macılığı sektörü de bilet fiyatlarına meslek hayatımda ilk defa böyle rı, seçmenin öncelikle, hayat paha- Verilen desteklere yönelik derleme- ğiz ama kısa zamanda bir ortalama yüzde 20 zam hazırlığın- bir zam görüyorum. Aklınıza lılığı, işsizlik, yoksulluk gibi ekono- ye göre Halkbank tarafından 2000- düzelme gö- da. İki sektörün temsilcileri de ar- gelen her şey müthiş zamlan- mik sorunlardan yakındığını, gösteri- 2021 döneminde esnaf ve sanatkâra rülmüyor gi- tışların devam edeceğini belirtti. dı” diye konuştu. yor, birçok analist, Yogi’nin yeniden toplamda 194 milyar lira tutarında fa- bi” dedi. Akar- Pegasus Hava Yolları CEO’su ve seçilmesinin çok zor olduğuna, hat- iz indirimli kredi kullandırıldı. yakıt fiyatlarının Türkiye Özel Sektör Havacılık İş- ta kaybetme olasılığına bile inanıyor- Cumhurbaşkanlığı Kararı gere- yanı sıra yol ve köprü letmeleri Derneği (TÖSHİD) Başka- du. “Böyle derin bir ekonomik ve ğince, 1 Ocak-31 Aralık 2021’de ücretlerinin de maliyetle- sağlık krizi ortamında, kutuplaştır- nı Mehmet Nane, daha önce yaptı- ise esnaf ve sanatkârlara yüzde 50 rini katladığını söyleyen ma, din ve kast propagandası ar- ğı bir açıklamada kademeli artış- veya yüzde 100 faiz indirimli (faiz- tık işlemiyor” gibi yorumlara rastla- Yıldırım, özellikle üçüncü siz) kredi imkânı sağlandı. larla tavan fiyatların 899 TL’ye çı- nıyordu. Bu beklentilerin aksine. Yogi köprü zorunluluğunun Ticaret Bakanlığı, geçen yıl sal- karılmasını talep ettiklerini söyle- eyalet başkanlığı seçimlerini, Kong- gın nedeniyle işleri zarar gören es- yolcuyu kaçırdığını ve otobüsçüyü mişti. Resmi açıklama olmasa da re Partisi (Türkiye’deki CHP’ye ben- naf ve sanatkârlar ile gerçek ki- zetilebilir) ve diğer partiler karşısında şi tacirlerin desteklenmesi ama- belirgin bir farkla kazandı. “It is the cıyla dört taksit halinde 4 milyar economy stupid” (“Aptal, esas sorun 279 milyon 583 bin lira gelir kay- Çip üretiminde ekonomi!”) klişesinin (kaba mater- bı, 359 milyon 647 bin lira da kira yalizmin) kültürel zeminde (dini/etnik desteği sağladı. yeni kriz kapıda kimlik) kutuplaşmış toplumlarda ge- Ebru Bu desteklerden 1 milyon 288 çerli olmadığı bir kez daha görüldü. Arpacı usya-Ukrayna savaşı yarıi- bin 568 esnaf ve tacir yararlanır- Kutuplaşma bir kez yerleşti mi, seç- Rletken çip üretiminde önem- ken, toplam destek tutarı 4 milyar men tüm sorunları hep “biz ve on- li yeri olan neon gazı ve palad- 304 milyon 842 bin 632 lira oldu. lar” ikileminin merceğinden okuyor yum gibi maddelerin tedarikin- ve kendi tarafının daha yardımcı ola- de sorunlar yaratmaya başla- cağını düşünerek oy veriyor. TESK’TEN EĞİTİM dı. Neon gazının yaklaşık yüzde UP seçimlerinde de Yogi, kampan- M. Tayfun Öktem Ali Beba Oğuz Güleç 90’ı Ukrayna’da üretilirken, pa- yasında, pandemi, ekonomi gibi so- ‘Esnafın sigortaya ladyumun da yüzde 40’a yakı- runları arka plana attı, “Ram’ı geti- BEBA’dan Darüşşafaka öğrencilerine ‘ticari icat’ eğitimi nı Rusya’da bulunuyor. Pande- ren (Hindu tanrısı Ram için bir tapı- ilgisi artacak’ mi ile birlikte üreticilerin stok- nak yapılıyor) sorunları çözer” slo- lama anlayışında önemli deği- ganına dayanarak dört yıldır işlediği, ürkiye Esnaf ve Sanatkârları Kon- Daçka’ya ‘kuluçka’ merkezi “80 ve 20” “Hindu- Müslüman” ku- şiklikler meydana geldiğini ifa- Tfederasyonu 2.5 milyon esnafın si- tuplaşmasını, din, kast ve Hindu mil- de eden piyasa analistleri, ne- gorta bilincinin artması için Türkiye Si- ünyanın en büyük içecek firmala- tem, “Programın sürdürülebilir bir biçim- liyetçiliği konularını işledi, üstü kapalı on gazı ve paladyum stoklarının gorta Birliği ile eğitim seferberliği baş- Drından Pepsi Co’nun zirvesinden de Darüşşafaka’da uzun yıllar gelişerek olarak Müslümanları hedef gösteren şimdilik yeterli düzeyde olduğu- lattı. TESK Genel Başkanı Bendevi Pa- 2020’de emekli olan Ümran Beba ile devam etmesini planladık” dedi. “yasa ve düzen”, “suçluları (Hindu- nu ancak savaşın altı aydan faz- landöken, şu bilgileri verdi: Türkiye’de ilk çevreci vakıf ÇEVKO’yu Prof. Dr. Ali Beba ise hayatın üç bölüm- Müslüman evlilikleri/ilişkileri, ineklere la uzaması halinde tedarik zinci- “Sigorta ve risk yönetimi eğitimi hayata geçiren Prof. Dr. Ali Beba’nın den oluştuğunu belirterek “Öğrenme, para saygısızlık, hatta kesip yemek) disip- rinde önemli kırılmalar yaşana- esnafın sigortaya olan ilgisini ve bi- New York’ta kurduğu Beba İnovasyon kazanma ve geri ödeme. Biz Ümran’la şu lin altına almak” gibi temaları sistemli bileceğini kaydetti. lincini artırmak için oldukça önemli. ve Girişimcilik Vakfı, Darüşşafaka Lise- anda hayatımızın, ‘elde ettiğimiz birikimle- biçimde işledi. Bu kampanya, seçim Analistler ayrıca bu hammad- HBu eğitimi esnafımız kaçırmamalı.” si öğrencilerine eğitim ticarileşen icat ri topluma geri ödeme’ dönemindeyiz” de- öncesinde en yoksullara, “Modi’nin delerde yeni tedarikçiler için çok Türkiye Sigorta Birliği Başkanı “Ticat” eğitimi veriyor. di. Beba son yıllarda kullanılan inovasyon tuzunu yiyorum, oyumu ona veri- uzun zaman gerektiğini de be- Atilla Benli ise “Gündelik risklerin Darüşşafaka Cemiyeti Yönetim Kuru- kelimesinin karşılığını ise “ticari icat” yani yorum” sloganı eşliğinde, yalnızca lirttiler. Bunun yanında 2022’ye yanı sıra iklim değişikliğinin tetikle- lu Başkanı M. Tayfun Öktem, yönetim ku- “ticat” olarak tanımladığını belirterek, “Gi- Hindu nüfusu kapsayan bir gıda yar- 1820 dolar seviyesinde başla- diği doğal afetler, pandemi ve eko- rulu üyeleri ve Prof. Dr. Ali Beba’nın ka- rişimcilik Atölyesi” ile lise öğrencilerinin gi- dımı kampanyasıyla desteklendi. Bu nomik gelişmeler nedeniyle esna- yan paladyumun ons fiyatı ise tıldığı toplantıda Beba Vakfı ile yapı- rişimciliğe hazırladıklarını söyledi. yardımlar seçim sonrasında bitiyor- Rusya-Ukrayna savaşıyla birlik- fımızın işlerini sürdürmekte zorluk lan işbirliğini anlattı. Eğitimin öğrencile- Darüşşafaka Eğitim Kurumları Ge- du ama Hindu seçmen devam eder çektiğinin bilincindeyiz. Bu noktada te 3 bin dolara kadar çıkmasının umuduyla oyunu Yogi’ye, Modi’nin rin bakış açılarını geliştirerek girişimci- nel Müdürü Ebru Arpacı, “Girişimcilik siyasi projesine verdi. Alınacak ders- risklere karşı hazırlıklı olmak büyük lik ve inovasyon kavramlarını yaşamları- Atölyesi”nin adeta bir kuluçka merke- ardından 2 bin 500 dolar seviye- ler olabilir sanırım. önem taşıyor” dedi. lerinde dengelendi. nın bir parçası haline getirmeleri açısın- zi olduğunu belirterek haftada bir saatlik dan çok faydalı olacağını dile getiren Ök- programda projelerin başladığını anlattı.