Catalog

23 ŞUBAT 2022 ÇARŞAMBA EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterl İn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 13.8750 15.7200 18.8390 21.01 2.017 5710.61 853.00 23 kuruş 28 kuruş 24 kuruş 0.26 puan 20.60 puan 110 lira 17 lira Turizmin iki önemli pazarı Rusya ve Ukrayna arasındaki gerilim nedeniyle tedirginlik artıyor Türkiye’nin zor seçimi Umarsız çaresizlik İki ülke ile ilişkileri iyi olan Türkiye’nin alacağı tavır me- rakla bekleniyor. Olası bir savaşta yükselecek enerji fiyat- ış borcu 450 milyon USD’yi, mer- kezi yönetim borcu 2 trilyon TL’yi ları, turizm ve ihracatta düşüş nedeniyle en çok etkilene- Daşmış, yıllık bütçe ve cari işlemler cek ülkelerden biri Türkiye olarak görülüyor. açıkları büyüyen, Merkez Bankası rezer- vi eksiye düşmüş, enflasyon ve enflas- usya ile Ukrayna arasında ya- maz olacaktır. Türkiye olarak her iki yon beklentisi yüksek, yanlış finansman şanan ve olası bir savaş tehditi ülke ile hem diplomatik açıdan hem yöntemleri sonucu Hazine’nin yükümlülü- ğü belirsiz, ekonomide sorunlar, çaresiz- Roluşturan gerginlik, Türkiye’de de turizm bakımından son derece po- lik yönetimi, dış borç bulmaya, zam yap- tedirginlik yarattı. Turizm, gıda ve zitif ilişkilerimiz bulunmakta” dedi. maya zorluyor. enerjide önemli bir ticari partneri Dış borç, kaynak bulmada yalnız ülke- İhracatçının maliyeti artar olan Rusya ile ilişkilerin gideceği se- nin koşulları değil, dünya ekonomisinde Ege İhracatçı Birlikleri Başkanı iş yaşamı döngüsü, konjonktür de elve- yir merakla bekleniyor. Jak Eskinazi ise “Savaş olursa ihra- rişli değil. Neoliberal politikanın bedelini Rusya Devlet Başkanı Vladimir gelişmiş ekonomiler de ödemeye başladı. catçı hammaddeye ulaşmada sorun- Putin’in Donetsk ve Luhansk cum- 2007-8 krizi sonrası merkez bankalarının lar yaşayabilir. Özellikle enerjide ya- huriyetlerini tanıma ka- varlık alım programları, ucuz, negatif reel şanabilecek sorunlar ihracatçının rarı gerilimi daha da tır- faizli kredilerle yarattıkları parasal geniş- maliyetini artırır ve fiyat avantajımı- mandırdı. Türkiye Dışiş- lemeye, pandemi nedeniyle ertelenen tü- zı kaybettirebilir” diye konuştu. ketim talebi, tedarik sorunları, artan ener- leri Bakanlığı, Rusya’nın Yaklaşık 1 milyar doları bulan yaş ji maliyeti eklendiğinde, ekonomik açıdan hamlelerini kınayarak ALİ CAN gelişmiş ekonomiler de enflasyon soru- meyve ihracatının Rusya-Ukrayna Ukrayna’nın toprak bü- POLAT nu yaşamaya başladılar. Gelişmiş eko- gerilimi ile çok büyük bir darbe ala- tünlüğüne saygı duyul- nomi merkez bankaları varlık alımı prog- cağını söyleyen Ege Yaş Meyve İh- ması gerektiğini vurguladı. Ancak ramlarını azaltmanın yanı sıra faiz artışını racatçıları Birliği Başkanı Hayrettin da öngörmekte, uygulamaktadırlar. Mer- Türkiye’nin bu gerilimde takınacağı Uçak ise yerli çiftçinin iflas bayrağı- kez bankalarının enflasyonla mücadele- asıl tavır hayati öneme sahip. Bir yan- de en etkin aracı kısa vadeli faiz oranıdır. nı çekebileceğini söyledi. Uçak, “Za- da yaklaşık 30 milyar dolarlık ticaret Merkez bankaları, faizi önce büyük oran- ten şu an birçok ürünümüz yasak- hacmi ile doğalgaz, turizm, buğday gi- da artırarak enflasyonu kontrol altına al- landı Rusya tarafından. Gizli bir am- dıkça indirebilecekleri gibi, faizi azar azar bi birçok ithalat kaleminde ana teda- bargo uygulanıyor sık sık. Türkiye ceste ceste sık aralıklarla da artırabilirler. rikçi Rusya dururken, diğer yanda Uk- krizin içine çekilirse bizim ihracatı- Herhalde sonuç faizlerin yükselmesi, pa- rayna ile beraber askeri ve stratejik mız durma noktasına gelir” dedi. Ekmekte 5-6 lirayı görebiliriz rasal daralma, kredi bulmanın zorlaşması ortağı NATO ülkeleri yer almakta. Türkiye’nin bu gerilimden uzak ve maliyetinin artmasıdır. Savaş ihtimalinin endişe ile takip ürkiye son yıllarda ihtiyacı olan 20 bilgisini şeffaf bir şekilde açıklamadı- Kredi değerliliği, yatırım yapılmaya- durması gerektiğini söyleyen Ener- Tmilyon ton buğday üretemiyor. Ek- ğını söyleyen Türk Mimar Mühendis- cak düzeye düşmüş, kredi temerrüt pri- edildiği sektörlerin başında turizm ji uzmanı Önder Algeyik ise enerji- mi yüksek, kırılgan, yönetim güvenilir- sik kalan kısmını Rusya, Ukrayna, Ka- ler Odaları Birliği Ziraat Mühendisle- geliyor. İlişkilerin etkilenmesi hükü- de dışa bağımlılığın cezasının bu kriz- liği zayıf bir ekonominin bu koşullar- nada gibi ülkelerden ithal etmek zo- ri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez metin 35 milyar dolar hedefle Türki- le birlikte ödeneceğini söyledi. Doğal- da uluslararası finansal piyasalardan el- runda kalıyor. Rusya 2 milyon tonla ise “Ekmek maliyeti zaten doğal ola- ye ekonomisini düzeltmek için umu- gazın yarısının kömürün ise üçte biri- verişli koşullu kredi bulması hemen he- buğdayda en önemli tedarikçi ülke- rak sürekli artıyor. Bir de Rusya ve dunu bağladığı turizm gelirlerinde so- nin Rusya’dan ithal edildiğini hatırla- men olanaksız. Hazine ve Maliye Baka- lerden biri. Olası bir savaş durumun- Ukrayna’dan buğday alamazsak çok nı N. Nebati’nin Londra piyasasında borç run yaratacak. Turizm Seyahat Acen- tan Algeyik, “Savaşta enerji fiyatlarını da bu ithalatın sekteye uğrama ola- kısa bir süre içerisinde 5-6 TL’yi gö- arayışı, Osmanlı’nın son dönemlerinde teleri Birliği Başkanı Firuz Bağlıkaya, tutamayabiliriz. Nükleer enerjiye gü- sılığı yüksek. Bu da yurtiçinde un ve rebiliriz. Stokları yetse bile çiftçi buğ- uluslararası piyasalardan borçlanması- “İki ülke en büyük pazarlarımız. Ar- veniyorlardı, onun da yakıtından tek- dolayısı ile ekmek fiyatlarına yansı- day üretemeyecek bu yıl. Hem kurak- nı anımsatıyor. Osmanlı da borcu borçla tan gerilim turizmcileri son derece te- nolojisine kadar her şeyini Rusya’dan yabilecek. lık var hem girdi maliyetleri sürekli ödemek, faizi karşılamak için uluslararası dirgin ediyor. Olası bir savaşın turizm alıyoruz. Bu nedenle bir an önce ka- Toprak Mahsulleri Ofisi’nin stok artıyor” dedi. piyasalardan borç arıyordu. mulaştırma diyoruz sürekli” dedi. Dış borç kaynak bulmada güçlüğün, sektörüne olumsuz etkileri kaçınıl- satılacak kamu varlığının tükenmesinin, döviz rezervi olmayışının yarattığı çaresiz- lik, yönetimi zam yapmaya, iç kaynakları istismara zorluyor. Borsa çalkalandı, TL düştü Petrol 100 dolara dayandı Günü kurtarmak için alınan palyatif Kur Korumalı Mevduat (KKM) gibi önlemler, erginlik Türkiye piyasalarına da yansı- seviyelerine çıktı. Istanbul Analytics’in “sı- yükleri geleceğe öteliyor; Hazine’ye sonu usya’nın attığı adım kendi piyasala- nomide enflasyonu artıracağı belirtildi. Gdı. Yılbaşından beri 13.50 TL civarın- nırlı ya da kapsamlı bir savaşın” Türkiye açık, belirsiz yükler getiriyor. Rrını da vurdu. Moskova Borsası 13 Türkiye’nin olumsuz etkileneceği de be- Sorunlar giderek ağırlaşıyor, iç ve dış da işlem gören dolar 13.90 TL’yi aştı. Gü- ekonomisine etkilerini özetlediği notunda yılın en yüksek düşüşünü yaşadı. Rub- lirtilerek “Bu kriz, zaten bir ekonomik koşulların elverişsizliği nedeniyle çözüm nü 13.87 ile kapattı. Borsa İstanbul’da ise ise “Cari açık enerji maliyetleri ve düşük le ise değer kaybetti. Dolar 80, Avro 90 krizin ortasında olan ve yüzde 50’ye de zorlaşıyor. Sorunlar, kişisel vaatlerle, sabah saatlerinde yüzde 2.1 düşüş yaşa- turizm gelirleriyle artarken ihracatta bek- rublenin üzerine çıktı. Brent Petrol’ün yaklaşan enflasyonla ve hızla yükselen taahhütlerle, iktidar değişikliğiyle çözülür, nırken endeks 1980 puana kadar gerile- lenen ortalama yüzde 13-15 büyüme ka- fiyatı ise gün içinde 100 dolara yaklaş- gıda, akaryakıt, elektrik fiyatlarıyla mü- altı aylık süre çözüm için yeterli gibi sav- di. Daha sonra toparlanan BİST100, 2 bin yıpları telafi etmeye yetmez. TL’nin değer tı. The New York Times’ta yer alan bir cadele eden Türkiye’yi daha da zorlaya- larla geçiştirilebilecek türde ve ağırlıkta puanın üzerine çıktı. Gram altın da 847 TL kaybı tetiklenir” dedi. makalede ise çatışmanın küresel eko- caktır” denildi. değil. Yirmi yıllık yıkıntıyı, birikmiş tortuyu, enkazı temizlemek kolay değil, küçümse- memek gerekir. Millet İttifakı sorunları çözmede, hal- BDDK Taşı T Kre Disi LimiTLerini ve va De sayısını ar Tır Dı kın egemenliği, TBMM’nin ulusun tek ve gerçek temsilcisi olduğu düzeni yeniden canlandırmada, ihyada iddialı ise önce- likle önümüzdeki milletvekili seçimini ka- zanmalıdır. Parlamenterizm, temsilcilerin halk adına egemenlik hakkını kullandığı, yürütmenin parlamentoya karşı sorumlu Otomobile can suyu olduğu düzendir. Cumhurbaşkanlığı hü- kümet sisteminde dahi önemli olan mil- ur kriziyle birlikte yükselen fi- “Sıfır araç sektöründe yaşanan letvekili seçimidir. 2018 seçiminde muha- Kyatlar ve kredilerin sıkılaştırıl- üretim ve tedarik sıkıntısının yanı lefet TBMM’de çoğunluk sağlayabilsey- KGF başv URUla Rı başladı ması nedeniyle satışları yavaşlayan sıra döviz kurunun dalgalı seyri de di, rejim tümüyle otokrasiye dönüşmez, TBMM çoğu keyfi uygulamayı önleyebilir; otomotiv sektörüne, kredi ve vade araç fiyatlarının yükselmesine sebep inisiyatif olarak öncelikle yasal düzenle- yeni kredi paketi desteği geldi. Bankacılık Düzenleme olmuş, pandemi sebebiyle yaşanan meler yapabilir, Başkanı TBMM eğilimini ve Denetleme Kurumu (BDDK), ta- ekonomik sıkıntılar da vatandaşın dikkate almak zorunda bırakabilirdi. yetersiz bulundu şıt kredisi limitlerinde ve kredi oran- alım gücünü olumsuz yönde etkile- Anketlere göre kararsız, protesto oyu larında değişikliğe gitti. Sektör tem- mişti. Taşıt kredilerindeki sınırlama atmayı düşünen, seçime ilgisiz geniş kit- azine ve Maliye Bakanı Nu- le seçim sonucunu etkileyebilecek boyut- silcilerine göre düzenleme hem sı- sebebiyle de kredi kullanmayan va- Hreddin Nebati’nin hafta sonu ta. Millet İttifak’ı kararsız, tarafsız görü- fır hem de ikinci el piyasayı canlan- de 30 kredi kullanımı ve 24 ay vade. tandaşlarımız kredi kullanabilecek, ekonomiyi hareketlendirmek için nen kitleyi etkileyecek strateji belirleme- dıracak. BDDK’nın açıklamasına gö- 4 2 milyon TL’ye kadar fiyat etike- bu düzenleme sayesinde araç ticare- açıklayacağını ilan ettiği paketler- li, hazırlıklar yapmalıdır. Bu amaçla politi- re bankalar kredi ve vade desteğini tine sahip olan otomobillerde ise yüz- tinin de önü açılacak.” den Kredi Garanti Fonu için baş- ka geliştirmek, etkili önlemleri belirlemek şöyle uygulayacak: de 10 kredi kullanımı ve 12 ay vade. Otomerkezi.net Üst Düzey Yöneti- üzere çalışma, izleme komiteleri oluşturu- vurular dün başladı. labilir; akademisyenler, eski bürokratlar, Kefaletli Yatırım, İhracat ve İş- 4 400 bin TL’ye kadar fiyat etike- BDDK tarafından getirilen yeni cisi (CEO) Muhammed Ali Karakaş konularında uzman kişiler de parti tem- letme Harcamaları Destek Paket- tine sahip olan otomobillerde yüzde destekler sektörde olumlu bulundu. da kararın piyasaya can suyu olaca- silcilerinin yanında görev alabilir. Millet lerinden yatırım ve yatırıma bağ- 70 kredi kullanımı ve 48 ay vade. Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu ğını belirterek “Tüketiciler özellikle İttifakı’nın demokrasiye, parlamenterizme lı işletmeler yararlanabilecek. 120 4 800 bin TL’ye kadar fiyat etike- (MASFED) Genel Başkanı Aydın Er- düşük peşinatla yüksek vade arayı- geçiş bildirgesi yanı sıra ekonomiyi dü- aya kadar vadeye sahip pakette tine sahip olan otomobillerde yüzde koç, uzun zamandır bu düzenlemeyi şındaydı. 400 bin liraya en çok satı- zeltme, çözüm programı da uygulama ta- kredi üst limiti küçük ve orta öl- ahhüdüyle kamuoyuna açıklanmalıdır. 50 kredi kullanımı ve 36 ay vade. beklediklerini ve sektör olarak mem- lan segmenti kapsadığı için ciddi bir çekli işletmeler (KOBİ) için 35 mil- Seçim sonrası iptal edilecek kararna- 4 1.2 milyon TL’ye kadar fiyat eti- nuniyetle karşıladıklarını belirtti. ivme yaratacaktır” diye konuştu. yon lira, KOBİ dışı işletmeler de melerin, değiştirilecek yasaların listesi ha- ketine sahip olan otomobillerde yüz- Erkoç şunları söyledi: l Ekonomi Servisi 100 milyon lira olacak. zırlanan taslaklarıyla birlikte açıklanmalı- dır. Ön hazırlıkların kısa sürede yürürlüğe konulması, iktidarın el değiştirdiğini yan- Kadın girişimciye daşa dahi göstererek kamuoyunda olum- Gıda Perakendecileri d erneği başkanı Galip aykaç denetimleri eleştirdi: destek lu beklentiler, güven yaratır. Kadın girişimci KOBİ’ler yüzde İktidarın yarattığı umarsız çaresizliğin 90, diğer KOBİ’ler yüzde 85, KOBİ çareleri, kişisel gösterilerden kaçınılarak dışı işletmeler ise yüzde 80 düze- partisel kaygılara da kapılmadan, toplum yararı güveni vererek açıklanmalıdır. yindeki kefalet oranlarından fay- Fahiş fiyatın suçlusu değiliz dalanabilecek. Pakette kredi üst limiti işletme- nin segment ve cirosuna göre de- im İcra Kurulu üyesi ve Gıda Peraken- Gıda perakendesinde ğişmekle birlikte azami 25 milyon Bdecileri Derneği (GPD) Başkanı Galip sektörlerin güveni lira olarak belirlendi. Mevcut du- Aykaç, marketlere yönelik denetimler ve ‘organize’ büyüme rumda ihracatı olan firmalar yüz- fahiş fiyat suçlamalarının perakende sek- ıda perakendesi geçen yıl toplam 5 de 90, potansiyel ihracatçı firma- törünü üzdüğünü açıkladı. Üretimdeki ma- şubatta da düştü Gbin 272 yeni market açılışıyla orga- lar da yüzde 85 kefaletten yarar- liyet artışları ve enflasyon verileri ortaday- nize gıda perakendeciliği tarihinin bü- lanabilecek. ürkiye İstatistik Kurumu, şubat ayına ilişkin ken marketlerin fiyat artışlarının sorumlu- yüme rekorunu kırdı. “Ortakakıl Konfe- Uzmanlara göre piyasada fi- suymuş gibi suçlandığını belirten Aykaç, Thizmet, perakende ticaret ve inşaat güven en- ransları 2022”de açıklanan sektörel ra- ransları 2022”de konuşan Aykaç, “Her şe- nansman bulmanın zorlaştığı bu dekslerini açıkladı. Güven endeksi şubatta ge- “Üretici enflasyonu yüzde 93.53 iken tü- pora göre, 2021 yılının başında 38 bin dönemde yüzde 16 faizli KGF pa- yimizle kayıtlı, her zaman denetime açık ketici enflasyonun ise yüzde 48.69 oranın- çen aya kıyasla hizmet sektöründe yüzde 1.2, pe- 387 olan toplam market sayısı yıl sonun- şeffaf işletmeleriz. Son dönemde yapılan keti önemli bir fırsat. Ancak iş rakende ticaret sektöründe yüzde 3.8 ve inşa- da gerçekleşti. Aradaki fark organize pe- da yüzde 13.73’lük artışla 43 bin 659’a dünyası temsilcilerine göre ise ay- denetimlerde talep edilen bilgileri sağla- rakendenin enflasyona kalkan olduğunun at sektöründe yüzde 3.3 azaldı. Mevsim etkile- yükseldi. Lokomotif indirim marketler mak için sırf bu süreçlere özel çalışan ekip- rılan kaynak çok yetersiz. rinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi net bir göstergesidir” diye konuştu. olurken, önümüzdeki 7 yılda ise 18 bine l Ekonomi Servisi ler oluşturacak hale geldik. Yaşadığımız Ortakalan tarafından perakende sektö- 118.7, perakende ticaret sektörü 119.8’e gerile- yakın yeni market açılışı bekleniyor. enflasyon maliyet enflasyonudur” dedi. di. İnşaat sektörü güven endeksi de 82.7 oldu. rüne yönelik düzenlenen “Ortakakıl Konfe-