Catalog

6 ARALIK 2022 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 Kasım 2022’de, tüketici fiyatları gıdada aylık yüzde 5.75, yıllık yüzde 102.55 arttı Sofrada yangın büyüdü Bizim 68’liler izim 68’lilerin öncü liderleri arasın- Geçen ay TÜFE aylık yüzde 2.88 artarken baz etkisiyle da Sönmez Targan ismi ön sıra- yıllıkta 1.1 puan azalışla yüzde 84.39 oldu. ENA Grup ise Blarda bilinmez. İçindekiler elbette artışı aylık yüzde 4.24, yıllık yüzde 171 açıkladı. yakından tanıyorlardı. Çünkü yaşının azı- cık daha küçük olması ile bağlantılı yük- ÜİK’in dün açıkladığı “Tüketici yüzde 107.03 ulaştırmada görüldü. sek tekniker okullarının hak kazanımı sa- Fiyat Endeksi, Kasım 2022” ra- n Tereyağı şampiyon: Mal ve hiz- vaşımında ön saflarda yer almıştı. Ancak 1990 yılları 68’liler Birliği Vakfı’nın çalış- Tporu, tüketim fiyatlarında artış met bazında ise en yüksek aylık fi- maları kapsamında çok farklı kökenler, devam etse de geçen yılın çok yüksek yat artışları yüzde 17.58 ile tereyağı, kimlikler, örgütlenmelere uzanmış ye- oranlarının devreden çıkmaya başla- yüzde 15.71 ile süt ve yüzde 15.05 ile ni görevler, toplumsal etkinlikler kapsa- masıyla (baz etkisi) yıllık bazda kü- peynirde görüldü. En çok düşüş ise mında hepsini bir çatı altında tutabilme- çük de olsa hız kesmeye işaret etti. yüzde 5.56 ile çocuk giyiminde. de çok başarılı olmuştu. Kasım 2022’de TÜFE önceki aya n Yoksulun yüzde 151: DİSK-AR ise Doğal olarak vakıf çatısı altında uzun süreli başkanlık çalışmaları bir yana dö- (aylık) yüzde 2.88, Aralık 2021’e (11 özel çalışmayla yıllık gıda enflasyo- nemin tüm kurum, örgütlenmelerine dö- aylık) kıyasla yüzde 62.35, Kasım nundaki artışın emekliler için yüzde nük katkılarda yüksek enerjili, özveri- 2021’e (yıllık) kıyasla yüzde 84.39 ve yüzde 130.7, gelirden en az pay alan li koşturmacaları ile çok sevildi. Benim 12 aylık ortalamalara kıyasla yüzde (en yoksul) yüzde 20’lik grup için şaşkınlıkla izlediğim duruşlarından biri 70.36 arttı. Yıllık artış Ekim 2022’de yüzde 151.4 olduğunu hesapladı. ise aldığı eğitimin kökenlerinden kaynak- yüzde 85.51’di. Öte yandan tüketici lanmayan, kendini kültürel geliştirmenin ‘Araba gibi düşünün’ enflasyonunda son 24 yılın en yük- de ötesinde, olumlu, toplumcu yaklaşım- sek rekoru devam ediyor. Enflasyon Sonuçları sosyal medya hesapların- larıyla yorulmaksızın sunduğu katkılardı. Kısa, öz olarak, iflas masasına düş- dan değerlendiren ekonomistlerden Araştırma Grubu ise (ENAGrup) tü- müş Cumhuriyet gazetesinin geleceğine ketici fiyat endeksinin (E-TÜFE) aylık Prof. Dr. Hayri Kozanoğlu yeni süreci dönük olumlu katkılarda bulunma adına, şöyle açıkladı: “Enflasyonda yavaşla- yüzde 4.24, 11 aylık yüzde 125.43 ve Berin Nadi’nin kurduğu, yönetim, ya- 12 aylık yüzde 170.7 arttığını duyur- ma: Bir araba 90 km hızla seyrediyor şatma sorumluluğunu da İlhan Selçuk’a (bu yıllık enflasyon), siz onu 50 km du. 12 aylık artış Ekim 2022’de yüz- yüklediği Cumhuriyet Vakfı için, emek, de 185.34’tü. hızla (bu da sizin geliriniz olsun) izli- katkıları sınır tanımayan olumlu boyut- Zammın iki katı enflasyon yorsunuz. Aradaki fark giderek açılır. lara varmıştı. Cumhuriyet okurlarının n Ulaştırma önde: Ana harcama artırması bekleniyor. Cumhuriyet gazetesini ayakta tutma adı- MUSTAFA ÇAKIR grupları açısından en yüksek aylık fi- Öndeki araba hızını 85 km’ye indir- Kamu işçilerinin ücretlerine 2021- na kurdukları CUMOK’taki işlevi ancak se de (bu yeni enflasyon) fark açılma- yat artışı yüzde 5.75 ile gıdada ya- nflasyon, maaşlardan çalmaya de- başlangıç sayılabilir. Hemen arkasından 2022 döneminin ilk 6 ayı için yüz- şandı. Yıllıktaki en yüksek artış ise yı (satın alma gücünüzde düşüş) sür- çok ender olan karşılıksız özveri olarak Evam ediyor. Memur ile memur de 12, diğer 6 aylar içinse yüzde 5 ar- dürür!” Uğur Gürses ise kasımda iş- kuruluşuna doğrudan katıldıkları, ortak emeklilerine bu yılın ikinci yarısında tı enflasyon farkı oranında zam yapıl- lenmemiş gıda fiyatlarının aylık yüz- oldukları Cumhuriyet Mahallesi’nin kuru- yüzde 7 toplusözleşme zammı veril- mıştı. Bu işçilere de yüzde 14.69 enf- ÜRETİCİ FİYATLARI de yüzde 5.61, yıllık yüzde 97.24, iş- luşunun her aşamasında görev aldı. mişti. TÜİK’in verilerine göre temmuz- lasyon farkı ile birlikte toplam yüzde Yetmedi KOOP-C’nin oluşumundan, lenmiş gıda fiyatlarının ise aylık yüz- kasım dönemini kapsayan 5 aylık enf- 19.69 oranında zam yapılacak. HIZ KAYBEDİYOR sonrasi etkinlik çalışmalarına uzanan de 5.86, yıllık yüzde 107.35 arttığı- lasyon yüzde 14.05 oldu ve bu zammı Özel sektörde ise zam oranları iş- halkalarda kesintisiz sorumluluklar üst- na atıfla şu yorumu yaptı: “Evet evet, ikiye katladı. Bu yılın ikinci yarısında yerinde toplusözleşme varsa ona ÜİK’in “Yurtiçi Üretici Fiyat En- lendi. Cumhuriyet Mahallesi’nin içinde- enflasyonun yüzde 7’yi aşan bölümü enflasyon ‘düşüyor.” Prof. Dr. Hakan göre belirleniyor. Toplusözleşme Tdeksi, Kasım 2022” raporuna gö- ki İlhan Selçuk Kültür Evi içindeki, ya- memur ve memur emeklilerine yeni yıl- yoksa emekçi işverenin insafına kal- Kara ise baz etkileri nedeniyle olup re Kasım 2022’de Yİ-ÜFE önceki kın, pek çoğu uzaktan katılımların, oto- da enflasyon farkı olarak ödenecek. mış durumda. İşçi ve Bağ-Kur emek- biteni takip etmenin zorlaştığı bir dö- aya (aylık) kıyasla yüzde 0.74, Aralık büs turları ile oluşturulan kalabalıkla- Şu anda memur ve memur emeklileri lileri de kesin maaş zammı için 3 2021’e (11 aylık) kıyasla yüzde yüz- nemden geçildiğini ifade ederek enf- rın, tek sözlük karşılığı, ortak katılımlar- için yüzde 7.05 oranında enflasyon far- Ocak’ta açıklanacak enflasyon veri- de 98.2, Kasım 2021’e (yıllık) kıyasla lasyonun ana trendiyle ilgili izlediği la yapılan etkinliklerin içeriklerinin, gün- kı oluşmuş durumda. Ancak kesin zam sini bekliyor. l ANKARA yüzde 136.02 ve 12 aylık ortalama- cel sorgulamalara, arayışlara yanıt ve- hizmet sektöründeki enflasyon eğili- oranı 3 Ocak’ta açıklanacak aralık ayı lara kıyasla yüzde 128.94 arttı. Yıllık ren içerikleriydi. mine dikkat çekti. Faiz indirimlerinin enflasyon verileri ile belli olacak. Me- HHH artış Ekim 2022’de yüzde 136.02 idi. başladığı dönemden bu yana bu enf- mur ve memur emeklisine gelecek yı- Silivri Ergenekon yargılamalarında Buna göre baz etkisi Yİ-ÜFE’de ken- lasyonun sürekli arttığını belirten Ka- lın ilk 6 ayı için yüzde 8 de toplu söz- susmayan kitlelerin direniş eylemlerinde, dini daha fazla hissetirmiş görünü- ra, “Mevsim etkilerinden arındırılmış leşme zammı verilecek. İşçi ve Bağ-Kur hakların gasp edilmesine karşı susma- yor. Bu kapsamda ayrıca, gıda ürün- verilere göre, yakın dönemde fiyatla- emeklilerinin zam oranı ise aralık enf- ya niyetli olmayan her renk, yelpazeden leri Yİ-ÜFE ise aylık olarak 2.85, yıllık lasyonu ile belli olacak. Ancak iktidarın 1968’li kuşaklardan gücünü almış, genç- ma davranışlarında bir iyileşme göz- olarak yüzde 138.58 yükseldi. yılbaşında en düşük emekli aylıklarını lik, işçi, meslek örgütlenmelerinin tümü- lenmiyor” dedi. l Ekonomi Servisi nü birden kapsayan bir güçbirliği gün- demdeydi. Ankara CUMOK ile Cumhu- riyet Mahallesi çevresinde toparlanmış DİSK ‘İki kişinin çalıştığı eve en az yoksulluk sınırına denk maaş girmeli’ dedi kadrolar, Haliç bölgesi ile Kartal-Malte- pe bölgeleri işçi sendikal tabanları için- de, İşçi Partisi içinden kopan çizgisi ile Aybar’ın siyasi hareketleri, akla gelebi- len tüm meslek örgütlenmelerinin topu- ‘Asgari’ 13 bin 200 TL olsun nun birleşkesine, İzmir odaklı Ege, Ak- deniz bölgeleri katkılarını eklemleyin. sgari ücrette komisyon top- Sönmez Targan’ın kişisel katkıları ger- IPSOS ARAŞTIRDI çeğinde tümü ile birden iletişim kurma, Alantıları başlamışken Türkiye doğru gelen her insan hakkı için sava- Devrimci İşçi Sendikaları Konfede- Kasımın yıldızı şımda yer alma çabası olarak özetlene- rasyonu (DİSK) da dün asgari ücret bilir. Tam da bu nedenle, galiba kadın talebini açıkladı. temizlik oldu olmanın kimliği, doğurganlığın yapıcılığı Yaşanan yüksek enflasyon döne- söz konusu direngenliklerde kadınların raştırma şirketi Ipsos, “Kasım in- minde asgari ücreitn yıl içinde dört sayısal olarak da öne çıkmalarını getirdi. Adirimlerindeki” tüketici davranış- kez güncellenmesi gerektiğini belir- Hukuksuzluğun olduğu her yerde, kadın larını araştırdı. Buna göre, her 10 ki- direnişlerinin öne çıkması hep çok etki- ten DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu, şiden 7’si kasım ayındaki kampanya- lendiğim, onurlandığım güçlü direnişle- Ocak 2022 için asgari ücret taleple- lardan haberdar oldu ve bu yarısının ri de üretmekteydi. Tıpkı 1960 gençliği- bu kampanyalar sırasında alışveriş rinin ise 13 bin 200 TL olduğunu du- Çerkezoğlu, “Temel meselemiz Türkiye’de sendikalaşma ve toplu pazarlık kapsamını artırmaktır” dedi. nin direnişinde sayısal azınlıkta olan ka- yaptı. Katılımcıların yarısına göre bu yurdu. Asgari ücretin Türkyie’de or- dınların güçlü etkinlik yaratabilme işlev- kampanyalar ihtiyaç duyulan ürünle- talama ücret haline geldiğini hatırla- şına milli gelir artışı esas alınmasını ret sonrası ilk vergi dilimine uygu- lerinde olduğu üzere.. rin iyi fiyata alınmasını sağlıyor. Ka- tan Çerkezoğlu, “Dört kişilik bir aile- isteyen Çerkezoğlu, “Böylelikle asga- lanacak oranın da yüzde 10’a dü- 12 Mart-12 Eylül askeri darbele- sım kampanyaları sırasında alışve- nin asgari geçim şartlarını belirleyen ri ücretin gerçek enflasyon karşısın- şürülmesini talep eden Çerkezoğ- ri süreçlerinden sonra da İnsan Hakla- riş yapanların yüzde 70’i ise özellikle rı Derneği’nin kuruluşundaki öncü katkı- yoksulluk sınırı 26 bin TL’nin üze- daki kayıpları giderilerek büyüme- lu “Vergi dilimleri tarifesi en az ki- bu kampanyaları beklediğini söyler- larının üzerine, Ergenekon’dan günümü- rindedir. Bir evde iki kişi çalıştığın- den pay alması sağlanmalıdır. Asgari şi başına gayrisafi yurtiçi hasıla ken bu dönemde en çok temizlik ka- ze akla gelebilen direnişlerin hepsinde da yoksulluk sınırının aşılması ge- ücret yüksek enflasyon koşullarında (GSYH) oranında artırılmalı, çalı- tegorisinde alışveriş yapıldığı da or- birden, elbette kadın haklarına, çocuklar reklidir. Bu nedenle asgari ücret en yıl içinde tekrar belirlenmeli, yaşadı- şanların yılın ilk aylarında üst ver- taya çıktı. Araştırmayı değerlendi- tüm zayıfların haklarına dönük acımasız az net 13 bin 200 TL olmalıdır. Bu ğımız yüksek enflasyon koşulların- gi dilimlerine girmesi, yıl içerisin- ren IPSOS Türkiye ÜSt Düzey Yöneti- saldırılarda direngen güçlerine tanıklık miktar 2023 yılı içinde tekrar değer- cisi Sidar Gedik, “Bu alışverişler hâlâ da enflasyon tek haneli oranlara dü- de ücretlerinin düşmesi engellen- ettik. Evet Sönmez Targan’ın kendi sağ- ağırlıklı (yüzde 70) salt online kanal- lendirilmelidir. Bunun altındaki mik- şünceye kadar asgari ücret yılda dört melidir” dedi. Çerkezoğlu, en düşük lığına hiç özen göstermeyen koşturma- larda yapılıyor olsa da sadece mağa- casındaki sorunlara karşı da bizim 68’li tarlar adaletten uzak olacaktır” dedi. kez belirlenmelidir” diye konuştu. emekli aylığının da asgari ücret se- zalardan kasım kampanyası alışverişi bir avuç kadın, kendisine rağmen, yaş Asgari ücret belirlenirken dar ge- Asgari ücrete sağlanan vergi mu- viyesine çıkarılması gerektiğini be- gücü, sevincine bakarak çok katkı yap- yapan yüzde 20’lik bir kesim de var” lirlilerin gıda enflasyonu ve kişi ba- afiyeti ve desteği yanında asgari üc- lirtti. l Haber Merkezi dedi. l Ekonomi Servisi maktan hiç yorulmadılar. Bir tek organizatörlükte başrolü gö- nüllü üslendiği için simge isim olarak Ni- gar Sancak’ın adını simge göstererek Türk-İş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak asgari ücret için iddialı konuştu sevgili Sönmez Targan’ın kollarına gi- rerek kendi yaptıkları cerrahi operas- yonlara götüren güçlü 68’li kadınlarımızı kutlamak gerek. Ömrüne ömür kattılar. ‘Mücadelenin kralını vereceğiz’ Ama sevgili İlhan Selçuk Ağabeyimizin Güven Karaca dediği gibi; “Bedenin bir miladı var” kesintisi, işsizlik ödeneği kesintisi eklen- MUSTAFA ÇAKIR Sönmez Targan da aramızdan ayrılıp MALİYETLERİ ARTIYOR İŞÇİNİN TALEP diğinde neredeyse her ay ücretin yüzde uçtu gitti. Yolu açık, ışıklı olsun... sgari Ücret Tespit Komisyonu’nda 54’ünün vergiye gittiğini dile getirerek, İhracatçı TL ile DOSYASI YÜKLÜ Aişçi tarafını temsil edecek olan Tür- şöyle devam etti: kiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu “O da yetmiyor, ücretimizin kalan yüz- sgari Ücret Tesbit Komisyonu’nun kur arasına sıkıştı ‘MAAŞLAR ARTTI’ BAHANESİ (Türk-İş) Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, de 46’sıyla çarşıya pazara gidiyoruz. Atoplantısına işçi kesimi yüklü bir ntalya’da, Türkiye Deri Konfeksi- aralık ayının çok çetin geçeceğini be- KDV, ÖTV. Yani, ödüyoruz da ödüyoruz. dosya ile geliyor. Türk-İş’in masaya Ayoncuları Derneği’nce düzenlenen lirterek, masada ücretin yanı sıra ver- Böyle haksız bir düzen, kabul edilebilir Ev sahipleri yılbaşı getireceği talepleri şöyle: 9. Leather&Fur Fuarı’nda konuşan İs- gi oranlarıyla ilgili değişiklik talep ede- mi? İşçinin, emekçinin sırtına bu kadar n Geçici işçiler: Yaklaşık 63 bin tanbul Deri ve Deri Mamulleri İhracat- ceklerini açıkladı. Kavlak, “Mücadelenin binilir mi” diye sordu. geçici emekli var. Emeklilikleri sıkın- zammı istiyor çıları Birliği Başkanı Güven Karaca “İh- kralını vereceğiz” dedi. Kavlak, Türk-İş Genel Başkanı Ergün tılı. Sosyal hakları sorunlu. Tazmi- racatçı TL maliyetlerle döviz kuru ara- Asgari Ücret Tespit Komisyonu ilk top- Atalay’ın eleştirilen “kırmızı çizgileri- üm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği nat alamıyorlar. Acilen kadroya alın- sında sıkıştı” dedi. lantısını yarın yapacak. Türk-İş adına işçi nin” açlık sınırı olan 7 bin 785 lira olduğu T(TÜGEM) Kurucu Başkanı Hakan Akdoğan, malılar. Türkiye İhracatçılar Meclisi Başka- kesiminin temsilcisi olarak toplantıya ka- açıklamasını da anımsattı. Kavlak, şunla- dün yaptığı basın açıklaması ile ev sahipleri- n Taşeron işçiler: KİT’lerde kap- nı Mustafa Gültepe’nin “Kurlar da enf- tılacak olan Pevrul Kavlak, mücadelenin rı söyledi: nin yılbaşında maaş zamları bahanesiyle ki- sam dışı kalan yaklaşık 70-80 bin işçi lasyon oranında artmalı” açıklamasını zor geçeceğini belirterek şunları söyledi: “Sayın Ergün Atalay bir televizyon ka- ralara zam istemeye başladığını söyledi. Kira- kadroya alınsın. desteklediğini söyleyen Karaca şöyle nalında bir rakam dile getirdi. Bu açıkla- cıları uyaran Akdoğan, gayrimenkuldeki fiyat n EYT düzenlemesi: Emeklilikte konuştu: “Enflasyonun olmasını iste- Yüzde 54 vergiye gidiyor ma bazı kesimler tarafından kö- artışları nedeniyle birçok şehirde ev sahipleri- yaşa takılanlarla ilgili düzenleme bir meyiz. Ama varsa, döviz kurunun da o tü niyetle çarpıtılıyor. Sayın nin kiraları iki katına çıkardığını hatırlattı. “Hepimizin canını yakan, bizi canımız- an önce çözülmeli. oranda artması lazım. Geçen yıl bir fir- başkanın söylediği bu rakam Akdoğan, “Yüzde 25’lik zam sınırına uyan- dan bezdiren, vergi oranlarıyla ilgili de- n Promosyon: Türk-İş özel sektör- manın 1 milyon TL işletme sermayesi bizim asgari ücret rakamımız ların sayısı çok az. Ancak yapılan artışlara ğişiklik talep edeceğiz. 2002 yılında ver- deki işçilerin de tamamının promos- ihtiyacı varsa bugün bu ihtiyaç 4 mil- değildir. O rakam, açlığın sı- rağmen yılbaşının yaklaşmasıyla ev sahiple- gi matrahının birinci dilimi 13 brüt asgari yon hakkından yararlanmasını istiyor. yon TL’ye çıktı. TL maliyetlerimiz ar- nırıdır. O nedenle bizden rinden tekrardan zam talepleri gelmeye baş- ücretti. Bugün verginin ilk dilimi 32 bin li- n İşten çıkarmalar: Asgari ücret- tarken kur aynı seviyede kalıyor. Ra- duymadığınız hiçbir ladı. Fakat zamlar, kontratın yenilendiği ayda ra. Yani neredeyse 4.5 asgari ücret. Bizim teki artışın ardından işten çıkarmalar kiplerimizle aynı döviz cinsi ile rekabet bilgiye, yoruma iti- yılda bir kere yapılır. Yılbaşında maaşlara ge- üyelerimiz yılsonunda, yüzde 35 oranında önlenmeli. ederken kendi para birimlerimizde ar- bar etmeyin.” lecek zamlar, nedeniyle zam talep edilemez” vergi ödüyor.” l MUSTAFA ÇAKIR/ANKARA tan maliyetler belirleyici oluyor.” l ANKARA diye konuştu. Kavlak, bu oranlara bir de sigorta primi