Catalog

6 OCAK 2022 PERŞEMBE EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 9 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR Av RO sterlİn FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 13.5000 15.2200 18.3250 22.26 2.005 5353.86 793.81 12 kuruş 18 kuruş 21 kuruş 0.56 puan 41.7 puan 105.88 lira 12.39 lira Emekliyi düşük maaşlarla enflasyona ezdiren iktidardan inşaatçılara yeni kolaylık Müteahhitler ‘torba’da İç savaş korkusu u başlık, anayasal haklarını kullana- ak P’nin yeni “torba” yasa teklifi, kamudan ihale alan rak miting yapmaya başlayan mu- müteahhitlere “girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar” Bhalefet karşısında sarf edilen, “Be- 7.3999 TL 13.3928 TL del ödeyecek”, “15 Temmuz’da o sokağa Merkez Bankası’nın Merkez Bankası’nın gerekçesiyle ek fiyat farkı verilmesini sağlıyor. 5 Ocak 2021’de ilan 5 Ocak 2022’de ilan dökülenlere bu millet nasıl dersini verdiy- ettiği dolar satış kuru ettiği dolar satış kuru se siz de aynı dersi öyle alırsınız... Hepinizi KP iktidarının, memur ve sözleşmelerde 1 Temmuz-31 Ara- önümüze katarız ve gideceğiniz yere kadar kovalarız” sözlerinin anlamıyla ilgili değil. emekli maaşlarındaki dü- lık 2021 arasında gerçekleştirilen Bu başlık, kapitalist devletin demokratik Azenlemeleri de içeren ye- kısımlar için 1 Temmuz- 30 Kasım biçiminin, en kuvvetli denetleme, dengele- 2021 arasında ihalesi yapılan işler- ni “torba” yasa teklifi önceki gece me ve seçim sistemlerine sahip bir örneği Meclis’e sunuldu. İşte de ihale tarihinin içinde bulunduğu olarak görülen ABD ile ilgili: ABD’de ilerici aya ait endeks, 1 Temmuz 2021’den ayrıntılar: demokrat entelijansiya arasında bir iç sa- vaş korkusu giderek derinleşiyor. 4 MeMur: En dü- önce ihale edilen işlerde ise Hazi- şük emekli aylıkları ran 2021’e ait endeks temel kabul YüZde 36.08 Yine ‘Weimar’ dersleri Aralık ayında yıllık 1500 TL’den 2 bin 500 edilecek. Yüklenicinin başvusu TÜFE oranı Toplumsal krizler üzerine çalışan Cas- mustAfA TL’ye çıkarılacak. Me- üzerine sözleşmesine göre hesap- cade Institute’ün (Kanada) kurucusu, di- ÇAKIR mur için bu yılın ilk ya- lanan fiyat farkına ek olarak idare rektörü Prof. Homer-Dixon’un 31 Aralık’ta rısındaki yüzde 5 toplu- tarafından ek fiyat farkı verilebile- YüZde 79.89 Globe and Mail (Kanada) gazetesinde ya- Aralık ayında yıllık sözleşme zammı, yüzde 7.5’e revi- cek. Ayrıca bu sözleşmelerin dev- yımlanan “ABD, 2030’a doğru sağcı bir Yİ-ÜFE oranı diktatörün yönetimi altına girebilir” baş- ze edilecek. Bundan memur emek- redilebilmesine de olanak sağlana- lıklı yazısı çok ilgi çekti. Homer-Dixon, çok lisi de yararlanacak. cak. Düzenleme KİK uygulamayan sayıda ABD’li akademisyen, uzman, bü- 4 BeS: Bireysel emeklilik sis- işler için de geçerli. rokrat ile yaptığı konuşmalardan hareket- teminde (BES) yüzde 25 olan dev- 4 Merkez Banka Sı: Bu ban- le şöyle bir yol haritası oluşturuyor: Kasım Nebati harikalar diyarında! let katkısı oranı yüzde 30’a çıkarı- kada bulunan yabancı ülke merkez seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti iki mec- lacak. BES’te belirli süre bulunmuş bankalarına ait para, alacak, mal, liste de çoğunluğu ele geçirir. Böylece Bi- ali piyasalarda, enflasyon ile vam edeceğini öngörüyorum” de- den yönetimi felç olur; ekonomik-top- katılımcılara “kurumca belirlenen hak ve varlıklar haczedilemeyecek. Mpolitika faizi arasındaki maka- di. Hazine ve Maliye Bakanı Nured- lumsal kriz, kutuplaşma daha da derinle- hallerde ve koşullarda” sistemden Yine bankalarda 21 Aralık 2021-31 sın açılmasıyla birlikte TL üzerindeki din Nebati ise dün MÜSİAD toplan- şir. Trump ve onun sözcülerinin deneti- ayrılmadan devlet katkısı hesabın- Aralık 2022 arasında açılan TL va- baskı devam ediyor. tısında yaptığı konuşmada özetle mine geçmiş olan Cumhuriyetçi Parti de- daki tutarlar hariç hesabındaki bi- deli mevduat ve katılma hesapla- Dün güne iniş-çıkışlı başlayan do- şöyle konuştu: mokratik sistemi yıkan bir araca dönüşür. lar/ TL önce 13.62, akşama doğru “Kur artık tartışılır olmaktan çıktı, rikim tutarının yüzde 50’sine kadar rına aktarılmak üzere TCMB’ye Bu koşullarda gidilecek 2024 seçimlerinde ise 13.73 seviyesini gördü. Günü de döviz kurları dengeye kavuştu. Biz ödeme yapılabilecek. Talep etmeleri nakit kaynak aktarılabilecek. Bu Trump başkanlığa geri gelir. Trump, kö- 13.60 seviyesinde kapattı. ortodoks politikaları bir kenara koy- halinde 45 yaş üstü katılımcılar da tü bir yönetici olduğundan toplumsal so- amaçla bankalara özel tertip DİBS Gelişmeleri yorumlayan bir fon yö- duk, artık heterodoks. Uluslararası runları çözemez ama devletin, özellikle gü- otomatik BES’e dahil edilebilecek. ihraç edilebilecek. Bu konularla il- neticisi, “Özendirici bazı adımlara konjonktüre uygun şekilde, maliye venlik kuruluşlarının içindeki “uyumsuz” 4 Müteahhit: 1 Aralık gili olarak TCMB ve bankalar ta- rağmen TL’nin cazibe taşımadığı bir ve para politikasını birlikte yürüte- kadroları kendi adamlarıyla değiştirir. 2021’den önce Kamu İhale Kanunu lep edilen veri ve bilgiyi Hazine ve Bu noktada, ister istemez, Nazilerin yo- dönemdeyiz. Enflasyonu düşürü- rek, bütçe disiplininden taviz verme- (KİK) kapsamında yapılan ihalelerle Maliye Bakanlığı’na vermekle yü- lunu açan Weimar Cumhuriyeti akla geli- cü adımlar görmüyoruz, TCMB’nin den yola devam edeceğiz. Türkiye, ilgili, “Ülke ve dünyadaki hammad- kümlü olacak. yor. Prof. Homer-Dixon, Weimar deneyin- faiz artırmayacağını biliyoruz. Böy- rolünü öncü bir rol olarak belirledi, den altı sonuç çıkarmış: de temininde ve tedarik zincirindeki 4 ihracatçı: Sanayi sicil bel- le bir dönemde TL araçlar arasında birinin çizdiği patika değil.” Nebati 1) Karizmatik bir lider, sağın en aşırı un- aksaklık ve girdi fiyatlarıdaki artış- geli, fiilen üretimde bulunan ihra- geçiş yaparak, vade değiştirerek ayrıca, önümüzdeki dönemde gelire surlarını arkasında birleştiriyor. catçılara, kurumlar vergisi yüzde bir miktar negatif getiriden korun- endeksli senet ihraç edileceğini be- lar” nedeniyle yeni düzenleme yapıl- 2) Toplumda mağdur olma duygusunu mak mümkün ancak baskının de- lirtti. l Ekonomi Servisi l Reuters dı. Buna göre, mal-hizmet alımı ile 20 yerine yüzde 19 olarak uygula- körükleyen bir “büyük yalan” var: Sırtımız- nacak. yapım işlerine ilişkin TL ile yapılan l ankara dan bıçakladılar / seçimleri çaldılar. 3) Muhafazakâr elitler bu karizmatik li- deri kontrol edebileceklerini sanıyorlar. 4) Yükselen faşist hareketin karşısındaki Enerji fiyatları ve asgari ücretteki artışlar restoranları zorlamaya başladı muhalefet tehlikeyi azımsıyor, kendi için- deki çekişmelerden dolayı birleşemiyor. 5) Faşist ideoloji, hem toplumsal ku- tuplaşmayı hem de şiddeti besleyen eko- nomik kriz derinleştikçe etkisini artıran bir kültürel altyapı oluşturuyor. Mönülere zam yolda 6) Liberal demokrasinin iflası faşizmin yolunu açıyor. Prof. Homer-Dixon, belki de “Trump, arkasından gelecek çok daha pan Demirer, restoran çalışanları- ŞEHRİBAN KIRAÇ becerikli bir diktatöre (faşist devlete-EY) na müşterinin verdiği bahşişin (TİP) VERGİ PAYI 927 LİRA giden yolun başlangıcı” olacaktır diyor. urizm Restoran Yatırımcıları ve kredi kartıyla ödenmesi için giri- TGastronomi İşletmeleri Derneği şimlerde bulunduklarını, böylece İç Savaşlar Nasıl Başlar? Haberleşmeye (TURYİD) Başkanı Kaya Demirer, as- bu tür gelirin büyüyeceğini, bun- Bu senaryo, ABD’nin kültürel-siyasi ve gari ücret, elektrik ve doğalgazdaki silah geleneği içinde, son yıllarda sık sık dan 1 milyonu aşkın çalışanın fay- 4 bin 238 lira! akla ikinci bir “iç savaş” olasılığını getiri- artışlar nedeniyle zor bir dönem ya- dalanacağını söyledi. Buna çalı- yor. İç savaşlar üzerinde çalışan, kitap- şayacaklarına işaret ederek mönü- erbest Telekomünikasyon İş- şanların da sıcak baktığını, örne- Karşılıksız çekte lar yazan Prof. Barbara F. Walter’in (Ka- Sletmecileri Derneği’nin (TELKO- lerde yeni zammın kaçınılmaz oldu- ğin 100 liralık adisyona 5-10 TL liforniya Üni.) bu hafta yayımlanan How DER) “Elektronik Haberleşmede ğunu söyledi. TURYİD’in 13. olağan arasında bir meblağın bahşiş ola- artış yüzde 76.3 Civil Wars Start (İç Savaşlar Nasıl Baş- Aile Giderleri Araştırması”na gö- genel kurulunda yeniden başkan se- rak tavsiye edilebileceğini ifade lar) başlıklı kitabı oldukça ayrıntılı ve dü- ürkiye Bankalar Birliği (TBB) re, Türkiye’de 2021’de evlerinde çilen Kaya Demirer, basın mensup- şündürücü bir çalışma. eden Demirer, şöyle devam etti: TRisk Merkezi’nin açıkladığı bir sabit telefon ile genişbant in- Kitabın ilk bölümünde 19. yüzyıldan bu larının sorularını yanıtlarken “Her- “Bahşiş kartla ödenirse devletin güncel “Bankalara İbraz Edilen ve ternet aboneliği bulunan ve her bi- yana iç savaş yaşamış ülkelerin deneyle- kes müşteri profiline göre bir fiyat geliri 1 milyar TL artabilir. Ama sto- Karşılıksız İşlemi Yapılan Çek Bil- reyi cep telefonu hattı sahibi olan rinden elde edilen veriler değerlendiriliyor: uygulayacak, bir dönem bocalayaca- pajı yüzde 5 olmalı. Ayrıca bahşiş gileri, Kasım 2021” raporu, bu ko- dört kişilik bir ailenin yıllık ortala- İç savaş eğilimi, ülkeler demokratikleşme ğız. Sofranın maliyeti yüzde 50 ar- bordroya da konabilir. Ama kıdem nuda risklerin arttığını gösterdi. ma haberleşme gideri vergiler da- ve demokrasiden uzaklaşma süreçlerin- tınca bunu sineye çeksem olmaz. Buna göre, kasımda 2020’nin ay- tazminatı hesabında bahşişe karış- de, “geçiş döneminde” güçleniyor. Geçiş hil ortalama 4 bin 238 TL oldu. Bu Zam yapamazsa bazı mekânlar ka- nı ayına kıyasla bankalara ib- döneminde, iç savaş, toplumda siyasetin rakam aylık 353 TL. Bu kapsamda mamalıyım. Yani 10 lira maaş veri- raz edilen çek sayısı yüzde 35.7 parçalanması, demokrasinin hızla aşındı- panır. Büyük stres. Fiyatları çok devlete ödenen yıllık vergi ise 927 yorsam bu 10 liranın kıdem ve ihbar atışla 1 milyon 930 bin 48 adet rılması, elindeki ayrıcalıkları kaybetmemek TL’ye ulaştı. 2020’de yapılan ana- yükseltirsek müşteri gelmeyecek” tazminatını ödemeliyim. Bunu, ilgi- ve bunların tutarı yüzde 73.3 ar- için şiddete başvurmaya hazır bir grubun lizde ise dört kişilik bir ailenin yıl- dedi. Salgın nedeniyle işletmelerin li bakanlık ve kurumlarla, muhale- tışla 176.6 milyar lira olurken kar- varlığı ve vatandaşların silahlanma eğilimi lık haberleşme giderleri ortalama çoğu zaman kapalı kaldığını an- fet liderlerine de anlattık.” Demirer, gibi risklerden kaynaklanıyor. Walter, bu şılıksız işlemi yapılan çek sayısı 3 bin 736 TL, devlete ödenen ver- latan Demirer, en son mönüle- halen Yargıtay’da bu karışıklık verilerden türetilen, tam otokrasilere -10 ise yüzde 30.9 artışla 16 bin 731 ginin ise 759 TL idi. re eylül-ekim döneminde zam tam liberal demokrasiye +10 geçiş döne- nedeniyle 100 bin civarında da- adet, bunların tutarı da yüzde TELKODER Yönetim Kurulu Baş- mindeki ülkelere de -5 ile +5 arasında pu- yaptıklarını anımsattı. 76.3 artışla 1 milyar 682 milyon li- va olduğunu anlattı. Öte yandan kanı Halil Nadir Teberci, artışlarla an veren bir indeksten söz ediyor. İç sa- raya yükseldi. Ayrıca karşılık- TURYİD’de başkan yardımcılık- ilgili olarak kurdaki dalgalanmaya vaş, bu -5/+5 aralığında gündeme geliyor. sız işlemi yapıldıktan sonra öde- Kartla bahşiş talebi larına Barış Tansever, Gamze ve vergiye dikkat çekti. l AA Walter, Trump döneminde ABD’nin -5/+5 nen çek sayısı yüzde 52 düşüşle Sektörün diğer gün- Cizreli, Ayhan Çarıkçılar, aralığına geldiğini savunuyor. 1728 adet ve bunların tutarı yüz- cel konularıyla ilgili Onur Tanincioğlu ve Tay- Bir diğer ilginç çalışma da Kanadalı ro- de 25.1 düşüşle 170 milyon lirada mancı, araştırmacı Stephen Marche’ın, de değerlendirme ya- yar Zaimoğlu getirildi. kaldı. l Ekonomi Servisi “The Next Civil War” başlığını taşıyor. Kaya Demirer Marche’ın 200 Amerikalı askeri lider, is- tihbaratçı, emniyetçi, FBI çalışanı, çevre- ci, tarım uzmanı, tarihçi, siyaset bilimci ile Turkcell’in ikinci büyük ortağı IMTIS KAP’tan duyurdu Fatih Birol, yaptığı söyleşilerden, karmaşık projeksi- yon modellerinden yararlanılarak hazırlan- iklim krizinin mış araştırması, gelecek yıllarda ABD’de önüne ‘Nitelikli yönetim’ uyarısı bir “iç savaş”ın kaçınılmaz olduğunu savu- ARTIŞ ORANI YÜZDE 81 geçmenin nuyor. March, askerlerin, isyan karşı mü- hayati cadele kurumlarının daha şimdiden bu du- olduğunu urkcell’in ikinci büyük hissedarı IMTIS derece nitelikli dört adet yönetim kuru- ‘Kripto hırsızlık’ ruma hazırlanmakta olduğunu söylüyor. belirtti. THoldings, bir sonraki genel kurulda lu üyesi adayını (“yönetim kurulu üyesi aday gösterilmeleri talebiyle yönetim ku- adayları”) aday göstermek niyetindedir.” 7.7 milyar dolar rulu adaylarını Turkcell’e iletti. LetterOne’a ait olan IMTIS tarafından ya- Birol’a Legion Turkcell yönetim kuruluna dört pılan açıklamaya göre ayrıca daha önce ripto para piyasasına karşı il- aday gösterme imtiyazı bulunan IMTIS Turkcell’e iletilen “endişelere” çözüm öne- Kginin gün geçtikçe artması, KISA... KISA... d’Honneur nişanı Holdings’ten KAP’a yapılan açıklama- rilerinin de genel kurula getirilmesi planla- yeni saldırı fırsatları arayan si- luslararası Enerji Ajansı (IEA) da yönetim kurulu üyeleri Hüseyin Ars- nıyor. LetterOne, faaliyetlerinden serbest ber suçluların dikkatini çekmeye l İhracatçıların döviz gelirlerinin yüzde 25’ini UBaşkanı Dr. Fatih Birol, iklim lan Afif Demirkıran, Julian Horn-Smith, nakit akışının artırılmasını, farklı alanlar- devam ediyor. Merkez Bankası’na satmalarını zorunlu kı- değişikliğiyle mücadeleye kat- Nail Olpak yerine geçecek adayların daki iştirak ve faaliyetlerinden daha faz- Bilgisayar korsanlarının geçen lan düzenlemenin ardından, bu tür şirket- kıları nedeniyle Fransa’nın en Turkcell’e iletildiği ve olağan genel ku- la değer yaratılmasını ve daha yüksek te- yıl yüzde 81 artışla 7.7 milyar do- ler gelir-gider yapıları ile ödeme dengesin- üst düzey devlet nişanı olan Le- rulunda atanmaları için gerekli işlemle- mettü dağıtmasını istemişti. Turkcell Yö- lar değerinde kripto para çaldığı- de bozulma riski belirdiğine dikkat çekti. gion d’Honneur’e layık görüldü. rin başlatılmasının istendiği ifade edildi. netim Kurulu bu endişelere katılmadığını nı söyleyen Laykon Bilişim Ope- TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu ile dün bir- Napoleon Bonaparte döne- Açıklamadaki şu vurgu dikkat çekti: “IM- belirtmişti. Değiştirilmesi istenen isim- rasyon Direktörü Alev Akkoyunlu, araya gelen ihracatçı temsilcilerinin kur ga- minden itibaren verilen ve TIS Holdings (...), IM- lerden Demirkıran ha- “Gerçek olamayacak kadar yüksek rantisi talep ettiği öğrenildi. Fransa’nın en prestijli devlet ni- TIS Holdings’ten ve len AKP Dış İlişkiler getiri sağlayan yatırımlardan ka- l Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel şanı kabul edilen “Officier dans IMTIS Holdings ile bir- Başkan Yardımcısı, çının. Sizi yatırım yapmaya zorla- Baran, dün Ziraat Bankası Genel Müdürü L’Ordre National de la Legion likte SEC’e (ABD Men- Olpak ise Dış Ekono- yan mesajlardan uzak durun. Ün- Alpaslan Çakar’ın ziyareti kapsamında yap- d’Honneur” ile ödüllendirilen Bi- kul Kıymetler Borsa- mik İlişkiler Konseyi lü isimlerin reklamlarına, arkadaş- tığı açıklamada yüksek faize karşı oldukla- rol, yaptığı açıklamada, bu ödü- sı Kurulu) açıklama (DEİK) başkanı olarak lık sitelerine inanıp yatırım yapma- rını ve bunun bir sorun olduğunu belirtirken lün kendisini gururlandırdığını yapan diğer kişiler- de görev yapıyor. yın” dedi. l Ekonomi Servisi “Döviz kurlarında da istikrarlı bir seyir isti- belirtti. l AA den bağımsız ve son l Ekonomi Servisi yoruz” ifadesini kullandı.