Catalog

21 EYLÜL 2021 SALI EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 11 CUMHURİYET 24 AYAR DOLAR AVRO STERLİN FAİZ BORSA ALTIN ALTIN 8.6480 10.1300 11.8490 17.68 1392 3302.76 489.68 6.8 kuruş 5.5 kuruş 0.9 kuruş Sabit 27.52 puan 30. 7 lira 5.06 lira Merkez Bankası’nın 23 Eylül’deki yeni faiz kararı öncesi TL’deki erime hızlandı y g Pi asada erilim yüksek İktidar, barış Dolar kuru yeni haftaya 8.73 lira seviyesine kadar yükselerek açılımını başladı. Avrupa’daki büyüme endişeleri ise BİST’i sarstı. PKK, Kandil, Apo erkez Bankası’nın (TCMB) kadar yükseldi ve gün boyu 10.12- 23 Eylül’de açıklayacağı ye- 10.18 lira arasında hareket etti. Bor- ile denedi, olmadı Mni faiz kararı başta olmak sa İstanbul (BİST) ise bu gelişmeler 13.7 milyar dolar üzere ulusal ve uluslararası alanda- ek olarak Avrupa borsalarının ekono- emal Kılıçdaroğlu’nun çok Türkiye’nin ilk yedi aylık ki ekonomik gelişme ve beklentiler mik büyüme ve varlık alımı azaltımı net ve açık olarak söylediği gi- cari açık miktarı Kbi görüşmeleri Meclis’te ya- TL’yi eritmeye devam ediyor. Bu kap- endişeleriyle önemli gerilemeler gös- sal temsil yetkisi olan partisi, lider- samda özellikle ABD Merkez Bankası termesinden de etkilendi. 1386 pua- leri ile sürdürmeyi istemek mi suç Fed’in bu hafta açıklayacağı faiz ka- na kadar inen BİST-100 Endeksi gü- olacak? Kılıçdaroğlu’nun olmazsa rarı ve mesajları yakından izlenecek. nü yüzde 1.94 düşüşle kapattı. olmaz koşulların çerçevesini çizen Dolar/TL, güçlü ABD verileri ve er- açıklaması nasıl oluyor da şaşkın- Tetiği çekmeyecek ken faiz indirimi beklentileriyle bir lık yaratabiliyor? Yandaşlar korosu ‘Cari’de hesap karmaşası Öte yandan Reuters’ın analizine süredir işlem gördüğü 8.40-8.50 ban- hemen sazı ellerine almış, anaya- sal düzen hukuk devleti içinde ba- göre TCMB, Cumhurbaşkanı Tayyip dını geçen hafta hızlı aşarken yeni sı gerektiği vurgulandı. OVP tahmini- MUSTAFA ÇAKIR rış süreci, Kürt açılımı için geçer- Erdoğan’ın uzun zamandır istediği ne göre ise yılın geri kalanında 7-8 mil- haftaya da önemli bir sıçrama ile baş- li olabilecek tek çıkış yolunu tıkaya- ari açık rakamları konusunda Mer- yar dolarlık bir cari işlemler açığı veril- faiz indirimi için zemin hazırlamaya ladı. Dün ilk saatlerde 8.7318 lira- bilmek uğruna, siyasal taktiklerin ilk Ckez Bankası (MB) ile hükümetin ha- mesi beklendiğine işaret edilen rapor- başlarken çoğu analist bankanın enf- ya kadar çıkan dolar, gün boyu 8.66- ataklarıyla hücuma geçtiler.. zırladığı orta vadeli plan (OVP) ters da şunlar yer aldı: lasyondaki yükselişi dikkate alarak 8.72 liraya arasında inişli çıkışlı bir Tek adam rejimi, Saray adına bana düştü. Merkez Bankası bu yılın geri ka- “Tahminler arasında 180 derecelik tetiği bu ay çekmeyeceğine inanı- seyir izledi. Avro da 10.2166 liraya göre denenen en ayıplı hamle, ye- lanında cari işlemler hesabının faz- fark, iktidarın Türkiye gerçeğinden na- yor. Ancak birçok uzman kredi faiz- rel seçimlerde AKP’nin seçim kazan- la vermesini beklediğini açıklarken sıl koptuğunun açık bir kanıtı. MB’nin mak yerine kaybetmesinde bile etki- lerinin yüksek seyretmesi yüzünden UYP AÇIĞI AZALDI OVP’de ise 21 milyar dolar cari açık tahmini ancak TL’nin çok yüksek oran- li oldu. Apo’nun kardeşinin İmralı’ya 2023’te zorlu bir seçimle karşı kar- verileceği tahmin edildi. da değer kaybetmesi ya da enerji fi- erkez Bankası’nın “Uluslarara- yollanıp oy istenmesi çağrısına aracı şıya olan Erdoğan’ın gevşeme yanlı- Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) yatlarında şok bir düşüş yaşanma- Msı Yatırım Pozisyonu (UYP) Ge- kılınması bu ülkenin bireylerinin bü- sı adımlar için sabrının azaldığını da TBMM Grubu’nun yayımladığı ekonomi sı nedeniyle ithalatın hızlı bir şekilde lişmeleri-Temmuz 2021” raporu- tününde onur kırıcı bir çaba olarak düşünüyor. Bazı bankacılar hızlı in- na göre 2021 Temmuz sonu itibarıy- raporunda, ortaya çıkan çelişkili açık- azalmasına bağlı gözüküyor. OVP tah- yaralayıcıydı.. Yerel seçimlerde bü- la Türkiye’nin yurtdışı varlıkları, 2020 lamalar değerlendirildi. Merkez Ban- mini daha doğru görünüyor. Merkez dirimlerinin bir erken seçim haber- yükşehirlerin kaybedilmesi öfkesi de sonuna göre yüzde 10.3 artışla 282 kası Başkanı Şahap Kavcıoğlu’nun 1 Bankası’nın tahmini hükümetten sak- cisi olabileceğini düşünüyor. Bilindi- eklemlenince, aylar, yıllar süren bir milyar dolar, yükümlülükleri yüz- Eylül’de yaptığı açıklama anımsatılan ladığı bazı bilgi ve tahminleri olabile- tersine kampanya Saray siyasetinin ği gibi kendisini geçmişte “faize düş- de 11.8 azalışla 572 milyar dolar ol- raporda, dört gün sonra ise OVP tah- ceğini akla getiriyor. MB, bildiklerini odağına oturtuldu. Büyükşehirler- man” olarak da tanımlayan Erdoğan, du. Aradaki farkı gösteren UYP açığı minlerinin açıklandığına dikkat çekildi. hükümetle paylaşmıyorsa ‘danışman- de kazanma şansları olmayan Kürt son üç TCMB başkanını 20 aylık bir (net UYP) ise 2020 yılsonunda 393.1 seçmenlerin, iline göre CHP, İYİ Par- Raporda, Merkez Bankası’nın tahmini lık görevini yapmıyor’ demektir. Ak- süre içinde politika anlaşmazlıkları milyar dolar iken 2021 Temmuz so- ti kökenli adaylara oy vermiş olmala- gerçekleşirse yıllık cari işlemler açığı- si ise hükümet de Merkez Bankası’na nunda 290 milyar dolara indi. nedeniyle görevden aldı. rı affedilemez bir suç belgesiymiş gi- nın 13.7 milyar dolardan düşük olma- güvenmiyor’ demektir.” l ANKARA l Ekonomi Servisi bi kullanılıp duruldu. Erdoğan’ın kendisi, en çok olmak üzere tüm yetkili bakanları, parti söz- cüleri, yandaşları korosu, Kürt seç- İNŞAATÇI İŞ BIRAKTI menlerin oylarının verilmesi yolunda yapıldığı öne sürülen gizli anlaşma- ‘Çimento’ eylemi ların açıklanması istenip duruldu. Bı- rakınız geçmişte apaçık PKK, Kandil, İzmir’e de ulaştı Apo ile yapılmış anlaşmaların ürünü kendi Kürt açılımları, barış süreçle- zmirli çimento firmalarının son ri içinde işlenen sayılmayacak kadar İdönemde hazır beton fiyatlarına çok ayaklı anayasal suç ihlallerini, hu- yaptığı zamlar inşaat sektörünün kuksuz sınırlara taşınan yargı süreç- tepkilerine neden oluyor. Girdi fi- lerini, silahlı peşmergelerin, peşmer- yatlarına gelen zamlar üzerine Tor- ge giysileriyle tören havasında ülke- balı Ticaret Odası (TTO) İnşaat Ko- nin içine sokulmalarını.. mitesi ilçede iki hafta boyunca pro- Arkasında umutla beklenen barış jeleri durdurma kararı aldı. süreci yerine, en çok bölge odaklı te- 2018’den bu yana hazır betona rörün, ülkenin her yerinde kanlı eylem- yüzde 97, çimentoya yüzde 85, de- lerle, terörün en uç şiddet eylemleriyle mire yüzde 137 zam geldiğini hatır- sahnelenmesini, ardı arkası gelmeyen çatışmalarla, geçmişi aratan boyutlar- latan TTO Başkanı Abdulvahap Ol- da kanın ülkemiz toprakları içinde ye- gun, “Yüksek faiz, yüksek enflas- niden akıtılmasını, nedenleri, tek yan- yon ve yüksek kur üyelerimizin be- Gübre fiyatlarında aylık artış yüzde 6, yıllık artış yüzde 62 oldu lı iktidar iradesinin elbette tam sorum- lini büktü. Ama inşaat sektörüne luluğunda olmasa da iplerin elinden enflasyonun yanı sıra kartelcilerin kaçmasıyla denetlenememesi, zaafla- fırsatçılığı eklenince ilçede konut rıyla yaşananları olmamışlar gibi gör- yapımında yüzde 30’luk düşüş ya- mezlikten mi geleceğiz? şandı” dedi. l İZMİR Maliyetler çiftçiyi eziyor HHH Yakın tarihler için sokaklarda yaşa- nanları gazeteci olarak doğrudan iz- ÜİK’in “Tarımsal Girdi Fiyat 2020 yılı Temmuz ayına göre yüzde du. Bunu yüzde 3.79 ile “enerji ve PET ŞİŞEDEN PANTOLON leyebilmek için elbette yaşım geç. TEndeksi, Temmuz 2021” rapo- 29.38 ve 12 aylık ortalamalara gö- yağlar” ile yüzde 3.1 ile “bina bakım Ancak 12 Eylül sürecinin Güney- ru, çiftçinin üretim maliyetlerinin re yüzde 19.05 artış gerçekleşti. Yıl- masrafları” takip etti. Yıllık bazda doğu topraklarımızda PKK’yi yara- Mavi’den çevreci özellikle gübre fiyatları nedeniyle lık artış geçen haziran ayında yüzde ise en fazla artış yüzd 62.43 ile güb- tan koşulları üretmesine çok yakın- hız kesmeden devam ettiğini orta- 27.65’ti. Bu artışların önümüzdeki re ve toprak geliştiriciler alt gru- dan tanıklık etmiştim. Kendi sendi- yeni koleksiyon ya koydu. dönemde ürün fiyatlarına yansıması bunda oldu. Bunu yüzde 48.07 artış- kamız TGS’nin Van toprakları içinde iyim markası Mavi, “Mavi Dö- açtığı okulun açılışına gittikten sonra Tarım-GFE’de (2015=100), 2021 kaçınılmaz görünüyor. la çiftlik binaları (ikamet amaçlı ol- Gnüşüm Başladı” söylemiyle ge- dönmemiş, bölge koşulları içinde ge- yılı Temmuz ayında bir önceki aya Alt gruplar açısından bakıldığın- mayanlar) ve yüzde 43.37 artışla bi- ri dönüştürülmüş plastikten pan- lişmeleri il il izledikten sonra, yazdı- (aylık) göre yüzde 1.98, 2020 yı- da aylık en fazla artış yüzde 6.16 ile na bakım masrafları izledi. ğım yazıları, dizileri kaleme almadan tolon üretti. Mavi Pro Sport Rep- lı Aralık ayına göre yüzde 14.44, “gübre ve toprak geliştiriciler”de ol- l Ekonomi Servisi önce, soluğu yol geçişi bahanesiyle reve adı verilen koleksiyon için Türk-İş’in yöneticilerine de aktarmaya 593 bin 750 plastiğin dönüştürül- TZOB artan market fiyatlarının üreticiye yansımadığını açıkladı çabalamıştım.. düğü ve her bir üründe 8 adet ge- Bölgede Apo’yu yaratan ortamın ri dönüştürülmüş pet şişenin kul- kokusunu, sıkıyönetim komutanlıkla- lanıldığı belirtildi. Birçok kurum- rının cezaevleri başta, bölge halkları- Tavuk etinde kriz kapıda sal sürdürülebilirlik platformunda na yönelik şiddet tavırlarından almış- imzacı olduklarını hatırlatan Ma- eyaz ette sıkıntı büyüyor. Türkiye Ka- dı. Son dönemde marketlerde mangal tım. Üst sendikal konfederasyonu- vi CEO’su Cüneyt Yavuz, “Sürdü- Bnatlı Hayvan Eti Üreticileri Birliği Baş- mevsimi, normalleşme ve turizmdeki muzun yöneticilerini de uyarmaya ça- rülebilir bir gelecek için üzerimi- kanı Abdullah Koç’un 14 bin 200 olan hareketlenme gibi nedenlerle beyaz et lışmıştım. Terör örgütlerini yaratacak ze düşen sorumluluğu almaya de- üretim tesisinden 2 bin 100 tanesinin fiyatlarının arttığını belirten Bayraktar, ortam, provokasyonun yaşanmasına vam edeceğiz” dedi. “Mavi Dönü- kapandığını açıklamasından sonra Tür- ancak market fiyatlarındaki bu artışın ilişkin gözlemlerimi paylaşmıştım. Di- şüm Başladı” kampanyasının söz- kiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başka- üreticiye yansımadığını söyledi. Bayrak- yarbakır Cezaevi, odak noktalarından cüsü Kıvanç Tatlıtuğ ise gelecek biri olmaya adaydı. Arkası sokaktaki nı Şemsi Bayraktar da sektörde ciddi tar, “Kanatlı eti üretimi temmuz ayın- nesillere daha yaşanılır bir dünya insanlara, yaşamlarına dönük dışlayı- sorunların kapıda olduğunu belirtti. da yüzde 7.1 azaldı. Böyle devam etme- bırakmak için sorumluluk alınma- cı, ürkütücü şiddette vardı.. TZOB Başkanı Bayraktar, kanatlı hay- si durumunda ciddi sorunlar yaşanabi- sı gerektiğini vurguladı. Çok geçmedi, İnsan Hakları Der- van sektöründe toplam 31 bin 214 iş- lecek. Fiyatlar acilen üretici lehine revi- neği kurulup yönetici olarak görev letme ve kümesten yaklaşık 2 mil- ze edilmeli” dedi. TZOB Başkanı Bayraktar, kanatlı sektörünün yıl- de aldığım dönemlerde, Şırnak dağ- yon kişinin geçimini sağladığını açıkla- l ANKARA lık cirosunun 5.5 milyar lira olduğunu açıkladı. larındaki çatışmalara doğrudan ta- KISA... KISA... nıklık edecektik. Türkiye için ne ka- darı ile dış parmak gücü, emperya- AYLIK YÜZDE 0.92 AZALDI İTO BAŞKANI AVDAGİÇ’TEN KARBON VERGİSİ UYARISI lizm, en etkili Amerika tuzağı olduğu l Polat Holding, 700 MW kuru- tam bilinemese de Cumhuriyetin titiz- İhracatta üreticinin lu gücü olan yenilenebilir elektrik likle korunmaya çalışılan sınırları için- santralına sahip iştirakinin yarı- Yeşil dönüşümden kaçmayın de, Osmanlı dönemleri, Cumhuriyet enflasyonu geriledi sını Maxis Girişim Sermayesi’nin tarihi içinde yaşanmışları mumla ara- işlettiği Temiz Enerji Girişim Ser- ürkiye İstatistik Kurumu, ağus- stanbul Ticaret Odası (İTO) Baş- ihracatının 70 milyar doları buldu- tacak geniş boyutlarda çatışmacılık mayesi Yatırım Fonu’na sattı. Ttos ayına ilişkin Yurt Dışı Üreti- İkanı Şekib Avdagiç, 2023’ten iti- ğunu ifade eden Avdagiç, verginin güçlendirilip hortlatılmıştı. PKK, Kan- l Ak Portföy Genel Müdürü ci Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) verilerini dil, Apo.. odak örgütlenmelerin adları, baren Avrupa Birliği’nin ithal etti- 2026’dan itibaren tam olarak yürür- Mehmet Ali Ersarı, yeni nesil glo- açıkladı. Buna göre endeks ağus- simgeleri konumlarındaydılar.. ği her ürün için bir karbon emis- lüğe gireceğini bildirerek şu uyarıyı bal ve ulusal şirketlere yatırım tosta temmuz ayına kıyasla yüzde Geçmişi uzatmanın elbette yeri ve yon sınır değeri koyacağını ve “çev- yaptı: “AB, ton başına bugün 60 Av- yapan “Fintek ve Blokzinciri Tek- 0.92 azalırken geçen yılın aralık zamanı değil ancak bugünün koşul- re dostu” üretim yapılmaması ha- ro civarında olan bir gümrük ver- nolojileri Değişken Fonu”nu yatı- ayına göre yüzde 19.8, geçen yı- larında yola çıkışa dönük hiç ders al- linde AB ülkelerine ihracatın ya- gisi uygulayacak. Zamanında rımcılara sunduklarını açıklandı. lın aynı ayına kıyasla yüzde 30.81 mayacak mıyız? Ülkeyi Saray, tek pılamayacağını hatırlattı. Av- bu yeni düzene uygun bir sa- l Rekabet Kurulu, Assan Gı- ve 12 aylık ortalamalara göre yüz- adam rejimi uğruna kararnamelerle da ile iştiraki Ege Assan Gıda dagiç, “Sanayicimiz, yeşil dö- nayi tesis etmezsek iş dünyası yönetmekte inat edip Meclis’i, baş- de 36.27 artış kaydetti. Yıllık deği- Pazarlama’nın tek kontrolünün, kanlık rejimlerinde örneği olmayan nüşüm için harcamaktan kaçın- olarak yıllık 2 milyar Avro’yu şime göre en fazla artış yüzde 103 bir amip biçiminde yoka yazdırmış Kraft Heinz NoMa B.V. aracılığıy- ile enerjide, yüzde 39.54’le de ara dığı her Avro’yu AB’ye ver- aşkın bir karbon vergisi olmakta inat etmek, Meclis’i çalıştır- la The Kraft Heinz Company malında gerçekleşti. Bunları yüz- gi olarak verip ‘Biz harca- yükü ile karşılaşacağız. madan, ders alınamamış hukuksuz tarafından devralınmasına izin de 30.19 artış ile madencilik ve mıyoruz, buyurun siz har- Ajandalarımızın ilk mad- yollardan çözüm üretmekte inat et- verdi. taşocakçılığı, yüzde 30.83 artış ile cayın’ demiş olacak” dedi. desine acilen Yeşil Muta- mek neyin nesi? imalat sanayii takip etti. Türkiye’nin AB’ye yıllık bakatı eklemeliyiz.” Şekib Avdagiç