Catalog

20 AĞUSTOS 2021 CUMA DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 ‘BİRKAÇ AYDIR GÖRÜŞMELER SÜRÜYOR’ Bu kez BAE manevrası özler Afganis- Gtan’daki ge- lişmelere çevri- liyken önceki gün Birleşik Arap Emirlikleri’nden (BAE) Türkiye’ye yö- nelik ziyaret dikkat çekti. Görüşmenin El Nahyan Erdoğan ardından taraflardan Kâbil’de kadınların da aralarında ol- ılımlı mesajlar geldi. Bin Zayed ile görüşme olasılığı- duğu grup Taliban tehdidine meydan İhvan politikasından Lib- na atıf yaptı. “Bundan sonraki okuyarak Afganistan’ın Bağımsızlık ya, Suriye, Doğu Akdeniz ko- Günü çerçevesinde eylem yaptı. süreçte de Bin Zayed ile de ba- nularına uzanacak şekilde zı görüşmeleri yapma durumla- ciddi görüş ayrılıkları yaşa- rımız olacaktır, inşallah olacak- nan Abu Dabi-Ankara hattında tır diye düşünüyorum bugünkü karşılıklı sert çıkışlar günde- görüşmeden sonra. Bu görüş- me yansıyordu. BAE ile temas melerle bölgedeki bazı sıkıntı- Ankara’nın Mısır, Suudi Ara- ları aynı kültürün, aynı inancın bistan ve İsrail’e yönelik gerili- mensupları olarak inşallah gi- İslam emirliği ilan ettiği belirtilen Taliban’a karşı gösteriler yayılıyor mi dindirme arayışı hamleleri- dermiş oluruz. Çünkü biz bölge- nin son halkası oldu. nin esas aktörlerinin birbirleriy- le doğrudan konuşmasını, mü- ‘Yatırım yapacak’ zakere etmesini, kendi sorunla- Cumhurbaşkanı Tayyip Er- rını birlikte çözmelerini önem- siyoruz. Ben de bu konuda çok doğan önceki gün Ankara’da BAE Ulusal Güvenlik Danış- hassasım” ifadesini kullandı. KADINLAR AYAKTA manı Şeyh Tahnoun bin Za- ‘Tarihi görüşme’ yed Al Nahyan ile bir araya gel- Daha önce Türkiye’ye yöne- ünyayı şaşırtan bir hızla dınların da yer aldığı gösterilerde Öte yandan iktidarlarında “intikam di. Cumhurbaşkanlığı İletişim Afganistan’ın başkenti Kâbil’i Taliban protesto edildi. Afgan bay- peşinde olmayacaklarını” savunan, Başkanlığı’ndan yapılan açıkla- lik ağır çıkışları da bilinen es- ki BAE Dışişlerinden Sorumlu Dele geçiren Taliban, dün ül- rağı taşıyan göstericiler Taliban uluslararası topluma kadın hakları maya göre, görüşmede iki ülke kede İslam emirliği kurulduğunu bayraklarını yırttı. da dahil ılımlı imaj çizme peşindeki arasındaki ilişkiler ile bölgesel Devlet Bakanı, şu anda Devlet Başkanı Diplomasi Danışma- duyurdu. Yeni rejimin ilanının ül- Taliban’ı yalanlayan haberler de dik- konular değerlendirildi. kenin İngiliz yönetiminden bağım- Ateş açıldı kat çekiyor. BBC’nin haberine göre, Erdoğan önceki gece çıktı- nı Enver Gargaş ise görüşme- yi “tarihi ve olumlu” olarak ni- sızlığını kazanmasının 102. yıldö- Norveç Küresel Analiz Merkezi tara- ğı canlı yayında BAE ile ilgili de Ülkenin doğusundaki Kunar eya- nümüne denk getirildiği dikkat fından hazırlanan, BM’ye iletilen bir konuştu. Nahyan ile BAE’nin telendirdi. Gargaş, Twitter me- letinin başkenti Esedabad’da düzen- sajında “Toplantının ana odak çekti. Taliban Sözcüsü Zabihullah belgeye göre Taliban, NATO ve ABD Türkiye’ye yatırımları konusun- lenen protesto gösterisinde ise Tali- Mücahid önceki gün yaptığı açık- güçleriyle çalışan ve işbirliği yapan- da ciddi bir görüşme yaptığını noktalarını işbirliği ve ekono- ban militanlarının ateş açtığı belirtil- mik ortaklıklar oluşturdu. BAE, lamada, yeni rejimin 1996-2001 ları aramaya başladı. Taliban’ın ara- söyledi. Hangi alanlarda ne gibi di. Yabancı ajansların görgü tanıkla- döneminden “olumlu olarak farklı” nanların teslim olmamaları duru- yatırımların yapılabileceğini ele köprüler kurma ve ilişkileri- rına dayandırdığı haberlerinde ateş ni güçlendirmeye devam edi- olacağını iddia etmişti. munda ailelerini öldürmekle tehdit aldıklarını aktaran Erdoğan, gö- sonucu yaşamını yitirenler olduğu Afganistan’da başta başkent ettiği kaydedildi. Taliban sözcüsü rüşmeye Varlık Fonu Başkanve- yor. Refah ve kalkınma içeride- kaydedildi. Al Jazeera en az iki kişi- Herat sokaklarında Taliban ki gibi dış politikamızın da loko- Kâbil olmak üzere birçok kentte ise Kâbil Havaalanı’ndaki kaostan kili ve Yatırım Ofisi Başkanı’nı nin öldüğünü aktardı. Yerel medya- militanları devriyede köktendinci Taliban karşıtı göste- kendilerinin sorumlu olmadığını be- da davet ettiğini belirtti. Erdo- motifidir” dedi. Mesajında “Ba- daki Taliban kaynaklı haberlere göre, zı konulara yönelik yönelimlerin riler düzenlendiği haberleri gün- lirtirken ABD’den kalan askeri teç- ğan, “BAE de buna göre adımla- havalimanı ve çevresinde çıkan olay- deme yansıdı. Ülkenin Bağımsızlık hizatın kayda alınması çalışmaları- rını atmış olsun dedik. Kendile- farklılığı, iletişim ve fırsatların larda pazar gününden bu yana 12 ki- ‘İstihbarat teşviki için bir engel teşkil et- Günü olan dün birçok kentte ka- nın başladığını duyurdu. ri de yanlarında zaten bu konu- şinin hayatını kaybettiği belirtildi. El Arabiya’nın Intercept’e dayan- larda sorumlu olan arkadaşla- meyecektir” ifadesi de yer aldı Reuters’ın haberinde Anka- dırdığı haberinde ise ABD’nin kim- rı da getirdiler. Yol haritası üze- başarısızlığı’ lik verisi oluşturma için kullan- rinde adımları kimler nasıl ata- ra-Abu Dabi hattının Libya’da- ki savaşta iki farklı tarafı des- dığı askeri biyometrik cihazların cak belirledik. Çok ciddi bir ya- aliban’ın “ılımlı” mesajlarına Taliban’ın eline geçtiği savunuldu. tırım hedefleri, planları var. İna- teklediğine de işaret edildi. Trağmen Avrupa’nın Afganis- Türkiye’nin geçen yıl BAE’yi Lib- Bu arada Afganistan’da kadın nıyorum ki çok kısa zamanda tan’daki gelişmelerle ilgili endi- TV sunucusu Şebnem Dewran’dan ülkemizde ciddi yatırımlara gi- ya ve Yemen’e müdahaleleriy- şesi ve “yeni Taliban rejimi” ile le Ortadoğu’yu kaosa sokmak- Taliban’ın çalışmasına izin vermedi- recek” diye konuştu. nasıl başa çıkılacağı konusun- ği açıklaması geldi. Sosyal medya- “BAE’den gerçekleşen bu zi- la suçladığı, BAE ve diğer Arap daki tartışmaları sürüyor. Avru- ülkelerinin ise Türkiye’nin po- da yayımlanan mesajında Dewran, yaret, iki ülke arasındaki buzla- pa Birliği Dış İlişkiler ve Güven- “Bana rejimin değiştiğini söylediler. rın eridiği anlamına mı geliyor?” litikalarını eleştirdiği aktarıl- lik Politikası Yüksek Temsilcisi dı. Riyad destekli Körfez blo- ‘Artık çalışmana izin yok, evine dön’ sorusu üzerine “Devletler ara- Josep Borrell, gelişmeleri “fela- dediler. Dünyaya sesleniyorum çün- sında bu tür gidiş gelişler, iniş kuyla Katar arasında uzun sü- ket ve kâbus” olarak nitelendire- re devam eden, ardından taraf- kü hayatım tehlikede” dedi. çıkışlar olabilir ve olmuştur da. rek Taliban’ın iktidara dönmesi- Burada da benzer bazı durum- lar arasında yeniden temasın ne ilişkin öngörü eksikliğinin is- Penşir’de başladığı krizde de Ankara’nın lar oldu. Şu an itibarıyla yak- tihbarat başarısızlığını gösterdi- laşık birkaç aydır bizim istih- Doha’ya desteği biliniyor. BAE, ğini söyledi. direniş İsrail ile ilişkilerin normalleş- barat örgütümüz başta olmak Taliban’ın ele ge- ‘Gani artık lider değil’ üzere Abu Dabi yönetimiyle ba- mesi anlaşmasına varmıştı. çiremediği Pen- Öte yandan daha önce çekil- AKP’ye yakın isimlerin 15 Tem- zı görüşmeler yaparak bu gö- TAHLİYE SÜRÜYOR Afganistan’da mahsur şir Vadisi ise dire- me kararından pişmanlık duy- rüşmelerle belli bir yere gelmiş muz darbe girişiminin fonlan- kalan 273 Türk vatandaşının TSK’ye ait “uçan kale” niş merkezi hali- madığını belirten ABD Başkanı masının arkasında BAE’nin ol- bulunuyoruz” dedi. Erdoğan, olarak da bilinen A400M tipi bir uçakla Kâbil’den ne geliyor. Rus- Joe Biden, önceki gün de ABC’ye BAE’nin fiili lideri olarak da gö- duğu yönünde görüşleri geç- önce Pakistan’ın başkenti İslamabad’a, ardından ya Dışişleri Ba- verdiği demeçte Afganistan’dan mişte gündeme yansımıştı. rülen Veliaht Prens Muhammed da THY uçağıyla İstanbul’a geldiği bildirildi. kanı Sergey Lav- kaos olmadan çekilmenin bir yo- rov, dün Penşir lu olmadığını savundu. Taliban’ın Vadisi’nde Afganis- Kâbil’e girdiği saatlerde ülke- tan Başkan Yardım- RUSYA’NIN TALİBAN POLİTİKASI İslamabad: Yeni göç yi terk eden, BAE’de olduğu be- cısı Emrullah Salih ve lirtilen Cumhurbaşkanı Eşref efsanevi Afgan komutan Gani’ye de tepkiler yükseliyor. nusunda ihtiyatlı ifadeler kulla- DENİZ BERKTAY Ahmed Şah Mesud’un oğ- dalgasını kaldıramayız ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı nıyor. Ancak, diğer Rus yetkili- lu Ahmed Mesud liderliğinde Ta- Wendy Sherman, Gani’nin artık fganistan’da eski düzen yı- lerin açıklamaları, Taliban’a yö- aliban’ın sert şeriat uygulamaları, kadın ve kız çocuklarına baskı dahil şid- liban karşıtı direnişin oluştuğunu Afganistan lideri olarak görülme- Akılırken Rusya, Taliban’la nelik olumlu sinyaller Tdet tutumuna yönelik kaygılarla birlikte ülkeden kaçış çabası sürüyor. söyledi. Lavrov, Moskova’da düzen- diğini ve ülke hakkında söz hak- yakınlaşma sinyalleri vermeye içeriyor. Rusya Dev- Kâbil’deki havaalanı dün de ülkeden ayrılmak isteyenlerle doldu taştı. Havaa- lediği basın toplantısında “Taliban, kı olmadığını savundu. başladı. Afganistan’da neredey- let Başkanı’nın Af- lanı dışında Taliban militanlarının önlemlerini her geçen gün artırdığı, yurtdı- Afganistan topraklarının tamamını se bütün ülkelerin temsilcilikle- ganistan Özel Tem- şına çıkış için gerekli evrakları olmayanlara “evlerinize dönün” çağrısı yaptığı kontrol etmiyor” dedi. ri kapanırken başkent Kâbil’de silcisi Zamir Kabu- Uçaktan düşen Afgan, kaydedildi. En az 1500 Afgan’ın da Özbekistan’a sığındığı belirtildi. Bu arada Guardian gazetesinin ha- üç ülkenin büyükelçiliği, tam lov, Taliban’ın IŞİD’e karşı, ABD Pakistan’ın Ankara Büyükelçisi Muhammad Sirus Seccad Gazi de ülkesinin berine göre, Afganistan Parlamento- milli futbolcu çıktı kapasite faaliyetlerine devam ve NATO’nun vermediği karar- daha fazla Afgan mülteci kabul edemeyeceğini açıkladı. İHA’ya konuşan Gazi, su Başkan Yardımcısı Fevziye Koo- ediyor: Pakistan, Çin ve Rusya. lı bir mücadele verdiğini söyle- “Biz son kırk yıldır milyonlarca Afgan’a yardım ettik. Ama ekonomik nedenler- fi seyahat yasağının kaldırılmasından fganistan’da Rusya’da Taliban, yasaklı örgüt- di. Rusya’nın Kâbil Büyükelçi- den dolayı, yeni bir göç dalgasını misafir etmemiz mümkün değildir” ifadeleri- hemen sonra Taliban liderlerinin des- ATaliban’ın kont- ler listesinde. Rusya’daki bü- si Dmitri Jirnov ise Taliban tem- ni kullandı. İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, Taliban’dan kaçan Afgan- tek toplamak için Türkiye, Çin, Rusya rolü ele geçirme- tün yayın organları, Taliban’la silcileriyle yaptığı görüşme- ların yerleştirileceği üçüncü ülkeler için yatırımlara başladıklarını söyledi. ve İran’a gittiklerini ileri sürdü. sinin ardından ül- ilgili haberlerde, “Rusya nin son derece olumlu ve ya- keden kaçmak için Federasyonu’nda yasaklı olan pıcı olduğunu... Jirnov, ayrı- ABD uçağına tu- örgüt” şeklinde bir ifade kullan- ca, Afganistan Cumhurbaşka- Zaki Anwari tunup metrelerce mak zorunda. Fakat 2017’den nı Birinci Yardımcısı Emrullah yükseklikten yere beri Moskova, Taliban’la müza- Salih’in halkın desteğine sa- Ankara ‘bekle-gör’de düşenler arasında 2 Afgan kar- kereler yürütüyor. hip olamayacağını, çünkü top- deşin yanı sıra yeni mezun bir lumun ülkeden kaçan Gani’nin Afgan doktorun da olduğu öne fganistan’da Taliban’ın başkent su üzerine Çavuşoğlu, “Değişik kanal- lunduğunu belirtti. “Havaalanının em- Batı’ya tepki yönetiminden nefret ettiğini ve sürüldü. Afganistan Beden Eğiti- AKâbil’e girerek ülkede fiilen kontro- lardan iletişimimiz var. Gerek Kâbil ge- niyetli şekilde açık kalmasına ve tüm Salih’in Kâbil’den destek göre- Rusya için temel sorun, mi ve Spor Genel Müdürlüğü de lü sağlamasının ardından belirsizlik sü- rek Doha üzerinden temaslarımız var, Afganistan’a hizmet vermesine gayret meyerek Tacik nüfusun yaşa- Taliban’ın geçmişte olduğu şe- ABD uçağından düşenlerden bi- rerken Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavu- olması da lazım. Şu anda Doktor Abdul- gösteriyoruz” diye konuştu. Taliban’ın dığı Penşir’e geçtiğini kaydetti. kilde, El Kaide, IŞİD gibi ulusla- rinin 19 yaşındaki milli genç fut- şoğlu ve Milli Savunma Bakanı Hulusi lah, Hikmetyar ve eski Devlet Başka- ülkede kontrolü ele geçirmesiyle boşa AB yetkilileri, “Afganistan’da rarası köktendinci terör örgüt- bol takımından Zaki Anwari oldu- Akar’dan konuyla ilgili peş peşe açık- nı Karzai ile diğerlerinin içinde olduğu düşen Türkiye’nin Kâbil Havaalanı’nın boşluğu Rusya ve Çin’in dol- ğunu duyurdu. Anwari’nin sosyal lerine yardım edip etmeyece- lamalar geldi. Cumhurbaşkanı Tayyip komisyon hükümet kurmak için görüş- güvenliği ve işletmesini üstlenme tek- durmasına izin vermemek la- medyadaki son gönderisinde, ği. Diğer taraftan hem ABD’nin Erdoğan’ın Etiyopya Başbakanı Abiy meye başladı. Esas öncelikleri o şim- lifinin yapılacak temaslarla netleşece- “Sen hayatının ressamısın. Boya zım” derken, Rusya Dışişleri bölgeden çekilmesi hem de Ahmed ile önceki gün düzenlediği or- di” yanıtını verdi. Afganistan’da Tali- ğini ve nihai kararın verileceğini söyle- fırçasını kimseye verme” ifade- Bakan Yardımcısı Aleksander ABD’nin dünyadaki imajının yer- tak basın toplantısı öncesinde gazete- ban öncülüğünde yeni kurulacak hükü- di. Akar, “Mehmetçiğin güvenliği için lerinin olduğu aktarıldı. Gruşko, “Engel olsunlar da gö- le bir olması Moskova’yı mem- cilerin Afganistan’daki duruma ilişkin metin tanınıp tanınmayacağının sorul- de her türlü tedbir alındı, alınmaya de- relim” diye yanıtladı. Bu açık- nun ediyor. Rusya Dışişleri Ba- sorularını yanıtlayan Çavuşoğlu, bu ül- ması üzerine ise önce hükümetin na- vam ediyor. Durum her an değişebilir lamalar, Avrasya coğrafyasın- kanlığı Sözcüsü Maria Zaharova kede bulunan Türk vatandaşlarından sıl kurulacağını görmelerinin gerektiği- düşüncesinden hareketle de olayı ya- Fonlar askıda da dengelerin değiştiğine işa- da arka arkaya yaptığı açıkla- talep edenleri yurda getirmek için ça- ni belirtti. “‘Kapsayıcı bir hükümet ku- kinen, hassasiyet ve büyük bir dikkatle ret ediyor. Taliban’ın Rusya’nın malarda, Afganistan’daki başa- lışmaların sürdüğünü söyledi. racağız’ diyorlar. Gerçekten kapsayıcı takip etmeye devam ediyoruz” dedi. luslararası Para Fonu (IMF), kendisine yönelik ihtiyatlı iyim- rısızlığın, Batı’nın destek vaatle- bir hükümet kurulacak mı kurulmaya- UAfganistan’ın fon kaynakla- serliğine uygun hareket edip rinin sözde kaldığını gösterdiği- ‘İletişimimiz var’ cak mı bunu görmemiz lazım. Ulusla- Irak ile temas rına erişimini askıya aldığını du- etmeyeceği, yakın zamanda ni söylüyor. Rusya Dışişleri Ba- rarası toplumla birlikte hareket edece- yurdu. ABD de Afganistan Mer- Çavuşoğlu, “Afganistan’da aşağı yu- Öte yandan Akar, Irak Savunma Ba- görülür. l KİEV kanı Sergey Lavrov, Taliban ko- ğiz. Vereceğimiz mesajlar da atacağı- karı 1500’ün üzerinde Türk vatandaşı kanı Cuma İnad Sadun ile görüştü. kez Bankası’nın ülkedeki 7 milyar mız adımlar da koordine edilecek. Cu- dolarlık varlığını dondurduğunu var. Hepsi gelmiyor, dönmek isteyenle- Akar tarafından; terör örgütü PKK’nin ma günü NATO dışişleri bakanları top- rin rakamı değişiyor. Başka ülkelerin de hem Türkiye hem Irak için tehdit oluş- açıklamıştı. Bir IMF sözcüsü yap- LÜBNAN’DA İRAN TANKERİ TARTIŞMASI lantısı olacak” ifadelerini kullandı. tığı açıklamada, Afganistan’daki tahliyesine yardım ediyoruz. Çok sayıda turduğu, Türkiye’nin başta Irak olmak ğır ekonomik ve siyasi krizle boğuşan Lübnan’a İran’dan yakıt Akar ise yaptığı açıklamada, ülke bize başvuruyor. Türkiye’nin ora- üzere tüm komşularının sınır ve toprak yönetimin tanınması konusunda Atankeri gönderildiği belirtildi. Açıklama Hizbullah lideri Hasan Türkiye’nin, Kâbil Havaalanı’nın güven- “uluslararası toplumun net olma- daki rolü bakımından askerlerimize de bütünlüğüne saygılı olduğu, Türk Silahlı Nasrallah tarafından yapıldı. Lübnan’ın eski Başbakanı Saad Hariri ise liği ve işletmesinin sağlanması planının teşekkür ediyoruz” dedi. “Taliban ile te- Kuvvetleri’nin hudutları ve halkını koru- ması” nedeniyle fon kaynaklarına bu adıma tepki gösterdi. Bunun Lübnan’ı uluslararası arenada yal- yeni kurulacak hükümete bağlı oldu- erişimin askıya alındığını belirtti. mas nasıl sağlanıyor, Taliban temsilci- maktaki, terörü bitirmekteki kararlılığı nızlığa iteceğini savundu. Lübnan’da ciddi yakıt sıkıntısı yaşanıyor. ğunu, her duruma uygun planların bu- leri ile görüşme söz konusu mu?” soru- dile getirildi. l ANKARA/Cumhuriyet