Catalog

10 AĞUSTOS 2021 SALI DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Yunanistan’da orman yangınları sürüyor Biden yönetiminin, Taliban’ın ilerleyişine karşın asker çekmekten vazgeçmeyeceği belirtildi Afganistan şiddete teslim Katar’da bu hafta barış Başbakan Miçotakis UNICEF şiddet sarmalındaki ülke- müzakerelerine yönelik iki toplantı de üç günde en az 27 çocuğun yapılacağı belirtilirken Taliban’ın dört yaşamını yitirdiğini duyurdu. halkından özür diledi gün içinde altıncı vilayet merkezini unanistan’da dün yedinci gününe giren orman ele geçirdiği gündeme yansıdı. Yyangınları sürüyor. Yunan Kathimerini gazete- sinin haberinde, Ordu Hava Kuvvetleri Komuta- fganistan’da ABD ve NATO güçlerinin çekil- nı Tümgeneral Yorgos Kumentakis’in askeri hava mesine paralel olarak köktendinci Taliban’ın araçlarının yangın söndürme çalışmalarına yete- Ailerleyişi sürerken siviller için endişeler artı- rince katkı sağlamadığına ilişkin eleştirilerle bağ- yor. Birleşmiş Milletler Uluslararası Çocuklara Acil lantılı olarak istifasını verdiği öne sürüldü. İler- Yardım Fonu’ndan (UNICEF) yapılan açıklamaya leyen saatlerde Savunma Bakanlığı’ndan yapılan göre, ülkede üç günde en az 27 çocuk yaşamını yi- açıklamalarda istifa iddiaları yalanlandı. tirdi, 136’sı yaralandı. UNICEF’in Afganistan tem- Öte yandan Yunanistan Başbakanı Kyriakos Mi- silcisi Hervé Ludovic De Lys, “Çocuklara karşı ih- çotakis, yaptığı halka sesleniş konuşmasında, “söndürme çabalarında gösterilmiş olası zafiyet- lallerin çoğalması karşısında şoke olduklarını, şid- lerden dolayı halktan özür diledi.” Miçotakis, “en detin her geçen gün arttığını” söyledi. BM Genel çok zarar gören Eğriboz Adası ve Attika’da ya- Sekreteri’nin Afganistan Özel Temsilcisi Deborah nan ormanlık alanların yeniden canlandırılması ve Lyons, geçen hafta yaptığı açıklamada, ülkede son ağaçlandırılması için 500 milyon Avro ayrıldığı- bir ayda yaşanan çatışmalarda binden fazla kişinin nı, gerekirse AB bütçesinden daha fazla mali yar- hayatını kaybettiğini belirterek “Önümüzde bizi ya dım isteneceğini” belirtti. Öte yandan geçen haf- gerçek bir barış müzakeresi ya da korkunç bir insa- tadan beri binlerce kişinin evlerinden tahliye edil- ni durum, daha fazla insan hakları ihlalleri ve tra- diği Eğriboz Adası’ndaki orman yangınlarına mü- jik kriz bekliyor” demişti. Lyons, Afganistan’daki dahale için İspanya’dan destek geldi. Sputnik’in çatışmaların ülke sınırlarının ötesinde haberine göre ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Atina’nın acil yardım çağrısına yanıt olarak de sonuçları olacağına da işaret etmişti. bu ülkenin orta bölgelerinde yangınla mücadele eden Rus grubunu büyütme talimatı verdi. Medyaya saldırılar Reuters yerel yetkililere dayandırdığı haberinde önceki gün başkent Kâbil’de Ağır bedel ödesek de Kenya’da Türk Paktia Ghag radyosunun müdürü ve NAI isimli sivil toplum kuruluşuna üye Toofan Omar’ın öldürüldüğü, Gharg- ‘yatırımcı’ bilmecesi hasht TV’de görev yapan yerel gazete- enya, Devlet Başkanı Yardımcısı William mücadele sürecek ci Nematullah Hemat’ın ise Taliban’ın kuşatma altı- KRuto’nun yakın çevresinde olduğu belirti- na aldığı Helmand eyaletinin merkezi Leşkergah’ta- len Türk Harun Aydın’ı (55) konuşuyor. Yerel ba- fganistan bir kez daha ateşin merkezinde. lattıkları gibi bu süreçten de güçle çıkmayı başaracaktır. ki evinden kaçırıldığı duyuruldu. Yetkililer, saldırı- sın, Ruto’nun geçen pazartesi yapmayı planladı- AABD ve NATO’nun çekilme süreciyle ordu Ve evet, Afgan kadını olarak biz varız, buradayız diyoruz, ların Taliban tarafından düzenlendiğini açıklarken ğı Uganda ziyaretinin engellendiğini, ancak ara- ile çatışmalarını yoğunlaştıran, sahada her ge- mücadelemizi sürdürüyoruz, sürdüreceğiz. Reuters’a konuşan örgüt sözcüsü, söz konusu saldı- larında Harun Aydın’ın yanı sıra siyasetçilerin de çen gün daha çok alanı kontrolüne alan Tali- n Kâbil-İslamabad hattındaki iniş çıkışlı ilişkiler, rılar hakkında “bilgisi olmadığını” iddia etti. bulunduğu beraberindeki ekibin Uganda’ya git- MINE ban, diğer yandan da Kâbil yönetiminde yer al- Afganistan’dan Pakistan’a yönelik Taliban’a destek Öte yandan Amerikan New York Times gazetesi- tiğini yazdı. Geçen cumartesi ziyaret dönüşü ise ESEN manın arayışında. Ülkede çatışmaların arasın- verdiği yönünde kimi çıkışlar için düşünceniz nedir? nin ABD’li üst düzey yetkililere dayandırdığı habe- Unit 2HA Investment Energy Africa Ltd. şirketi- da sıkışan halk yıllardır sonu gelmeyen yıkım, Komşularımızı seçemeyiz ama birbirimizin haklarına rine göre Biden yönetimi Afganistan planını gözden nin sahibi olduğu iddia edilen Aydın’ın, göçmen- yokluk ve şiddet döngüsü altında eziliyor. Taliban’ın hızlı iler- saygı gösterip uyum içinde yaşayabiliriz. Buna ilişkin bir geçirmeyi düşünmüyor. Habere göre, Afganistan’da lik bürosu tarafından göçmenlik statüsü, çalış- leyişi ise özellikle kadın, kız çocuklarının hak ve özgürlükleri atasözümüz var: Su kuyusunu açan da o kuyudadır ya 650 civarında Amerikan askerinin kaldığını, çe- ma izni konusunda sorgulanmak üzere gözaltına açısından kaygıların merkezinde. da evimize attıkları ateş onlara da ulaşacaktır... Bölge- kilme planına sadık olunacağını kaydeden yetki- alındığı belirtildi. Ardından Aydın’ın terörle mü- Afganistan’ın başta kadın hakları olmak üzere, insan mizde yaşanan sorunlara çözüm bulmak için dürüst ol- liler, Kunduz kentindeki gelişmeleri yakından ta- cadele ekipleri tarafından sorgulandığı aktarıl- hakları konusundaki çalışmalarıyla tanınmış isimlerinden mamız gerektiğine inanıyorm. Suçlama oyunlarına da kip ediyor. Taliban’a yönelik sadece sınırlı ha- dı. Dün mahkemeye çıkması beklenen Aydın’ın, Sima Samar ile ülkesindeki son gelişmeleri konuştuk. son vermemiz gerek. önceki akşam İstanbul uçağına bindirilerek va saldırılarının düzenlendiğini belirten kaynak- n Afganistan’da kaos tablosu sürüyor... Çatış- Türkiye’ye geri gönderildiği belirtildi. Kenya ba- lar, bunun ötesinde daha kapsamlı bir adım atılma- malar, şiddet, siyasi belirsizlik, sosyoekonomik ‘Siyasi amaç için kullanılmaz’ sını, başkent Nairobi’deki Türk büyükelçiliğinden sının beklenmediğini ifade etti. Reuters’ın haberi- sorunlar ve bölünmüş toplumsal yapı... Ülkeniz- n Türkiye’nin Kâbil Havaalanı’nın güvenliğini üstlen- Aydın’ın “yatırımcı olduğu, aranan bir kişi olma- ne göre Almanya’da iktidardaki Hıristiyan Demok- deki son gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz? me önerisi hakkında düşünceniz nedir? Taliban, bu pla- dığı” açıklamasının yapıldığı iddiasını aktardı. rat Birlik partili Savunma Bakanı Annegret Kramp- 1996-2001’deki gibi baskıcı Taliban iktidarı olasılı- na kırmızı kart gösteriyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Karrenbauer, Twitter hesabında paylaştığı mesa- ğı kaygı yaratıyor mu?.. Taliban’ın muhalefetine atıfla “Nasıl ki Amerika ile gö- SAMAR- Ne yazık ki ülkede şiddetin arttığını görüyo- jında parti içinden dahil Taliban’a müdahale edil- rüştülerse, Türkiye ile bu görüşmeleri daha rahat yap- ruz. O karanlık döneme yeniden döneceğimizi düşünmü- mesini isteyenleri reddetti. Kramp-Karrenbauer, maları gerek. Çünkü Türkiye’nin onun inancı ile alakalı Tatar’dan iki devletli yorum ama bugüne kadar elde ettiğimiz ilerlemeleri sür- olarak ters bir yanı yok. Ters bir yanı olmadığı için de on- “Kunduz’dan ve bütün Afganistan’dan gelen haber- dürmemiz için ağır bir bedel ödemek zorunda kalabiliriz. larla bu konuları daha iyi görüşebileceğimize, anlaşabile- ler acı verici. Meclis ve halk, orduyu savaşa gön- çözüm vurgusu Modernite, medeniyet ile diktatörlükler, bas- ceğimize ihtimal veriyorum” sözleri Türkiye’de dermeye ve en az bir nesil orada kalmaya hazır mı? kı arasında her yerde bir mücadelenin oldu- umhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın geçen ay- tartışma yarattı... Siz Taliban’la inançlar konu- Eğer yanıt hayırsa ortaklarla eşzamanlı geri çekil- ğunu düşünüyorum... İnsanlar her zaman bu- Cki Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) zi- sunda Afgan kadını olarak aynı düşünceleri mi me doğru karar” ifadelerini kullandı. Alman Bakan, nun bedelini ödüyor. Ama savaş, bağımsızlık yaretinin yankıları sürerken KKTC Cumhurbaşka- paylaşıyorsunuz? geçen yıl eski ABD Başkanı Donald Trump dönemin- için de olsa her zaman çok yıkıcı. Afganistan nı Ersin Tatar, İngiliz gazetesi Financial Times’a Türkiye’nin desteğini takdir ediyoruz ama bu de Taliban ile imzalanan anlaşmayı suçladı. ise çok uzun süreli yıkıcı savaş konusunda ne konuştu. Tatar, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi lide- Afganistan hükümetinin istişaresinde ve halkın Uzun süre Afganistan’daki Alman birlikleri- yazık ki önde gelen bir örnek... ri Nikos Anastasiadis ile gelecek ay BM Genel desteğinde olmalı. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın nin komutanlığını yürüten General Hans-Lothar Kurulu sırasında yapması beklenen görüşme ön- sözlerine gelirsek... Bunu yorumlayacak, ka- Domröse, “uluslararası birliklerin ateşkes sağlan- ‘Çekilme şartlı olmalıydı’ cesinde, iki devlet vizyonundan ödün vermeye- rar verecek olan Türkiye halkı. Ama ben İslamın madan ve barış görüşmeleri tamamlanmadan ül- ceklerini söyledi. Adanın iki tarafının “artık bir- n Kâbil-Taliban arasında Doha’daki uz- saldırganlık değil barışçıl bir din olduğuna ina- keyi terk etmesini eleştirerek “Afganistan’ı iç sa- leşemeyecek kadar” ayrıştığını savunan Tatar, laşı sahaya yansımadan ABD, NATO güç- nıyorum. Sadece Müslümanlar için değil, her- vaş, ölüm ve hüzün dolu bir dönem bekliyor” de- “Dünyanın, bizim iki farklı devletimiz olduğu ve lerinin çıkış sürecini başlatması eleştile- kes için dua ediyoruz. İslamın bize öğrettiği bu- Sima Samar ğerlendirmesinde bulundu. Alman askerleri- bizi karma bir evliliğe zorlama yönündeki her- rin hedefinde.... Taliban’ın sözüne güven- dur, siyasi amaç için kullanmak değildir. nin çekilmesi geçen haziranda tamamlanmıştı. hangi bir girişimin başarısızlığa mahkûm olduğu mek ne derece gerçekçi? n Şiddetin, çatışmaların yayılmasıyla bir- El Cezire kanalına konuşan Taliban sözcüsü ise gerçeğini tanımasının vakti geldi” dedi. Tatar, Afganistan’da istikrarın ve insan haklarının korunma- likte Afganistan’ın içinde ve dışarıya yansıyacak şe- “ABD’nin Afganistan’a daha fazla müdahale et- “Onlar Rum, onlar Hıristiyan. Biz farklı bir ırkız. sının hepimizin ortak sorumluluğu olduğu düşüncesin- kilde göç yeniden tırmanışta... Bu bilinmezlik tablo- mesine” karşı uyarıda bulundu. Biz Türkçe konuşuyoruz, dinimiz İslam, anavata- deyim. Bu Afganların ve uluslararası toplumun sorum- sunda Afgan genci gelecek için umutlu mu? Afgan ordusu ile Taliban arasındaki çatışmalarda nımız Türkiye” ifadelerini kullandı. luluğu. Ve evet, Afganistan’dan çekilme şartlı olmalıy- Ne yazık ki yaşanan bu süreç, Afganistan içinde ve dışı- örgütün dün Samangan eyaletinin merkezi Aybak’ı dı. Çünkü gelinen bu süreçte herkes tarafından çok faz- na uzanacak şekilde pek çok kişinin yerinden, yurdundan ‘Ortak zemin arayışı’ ele geçirdiği bildirildi. Dört günde Taliban’a kar- la fedakârlık yapıldı. olmasına yol açıyor. Çatışma, kriz halleri veya doğal afet- Tatar, Anastasiadis ile yapacağı görüşmede Diyelim ki Taliban, Afganistan’daki demokratik süreci ler durumunda güvenli alanlara ulaşma arayışı insanın do- şı kaybedilen vilayet merkezi sayısı altıya yükseldi. resmi müzakerelere yeniden başlamak için ye- kabul etti, halk onların görüşlerini desteklemeyecek, o ğası gereği elbette. Ama gençler umudunu canlı tutmaya Samangan vali yardımcısı, “Yöre halkının önde ge- terli ortak zemini bulmak istediklerini söyleyerek vakit kendi görüşlerini halka empoze etmeye çalışacak- çalışıyor. Bu nedenle de saldırıların hedefi olsa da okulla- lenlerinin yetkililere daha fazla şiddet olayları ya- “Kapıyı kapatacağımızı söylemiyorum. İki ege- lardır. Taliban’ın hatalarından ders aldığını söylemeleri rına gitmeyi sürdürüyorlar. Eğitim alma hakkına, bunu sa- şanmaması yönündeki talebinin vali tarafından ka- men devlete dayalı adil bir anlaşmayı müzakere ise doğru değil. Bugünlerde insanlara ne yaptıklarını gö- vunmaya eskisinden çok daha fazla bağlılar. Ki toplumun bul edildiğini, Taliban’ın ordunun çekildiği kenti ça- etmek için buradayım” dedi. Doğalgaz arama ça- rüyoruz. İslami kurallara da aykırı şekilde, insan hakları eğitilmesine en çok kimin karşı olduğunu da biliyoruz... tışma olmadan ele geçirdiğini” söyledi. Afgan hükü- lışmaları konusunda Rum yönetiminin geliri pay- ihlallerine ve sivilleri öldürmeye devam ediyorlar. n Geçmişte Taliban’ın tehditlerinin hedefi oldu- met güçlerinin geçen cumadan beri Taliban’a kar- laşma vaatlerine güvenmediğini belirtti, “Ankara n Afganistan’da kadın hakları konusunda ilerleme- nuz... Gelinen süreçte kaygılarınız var mı? şı kontrolü kaybettiği vilayet merkezi sayısı altı- ile yapılan enerji anlaşmalarının, Türkiye’nin Kıb- yi nasıl değerlendiriyorsunuz? Siyasi-toplumsal alan- Kâbil’de yaşıyorum. Ve burada kimse Taliban’ın iktidara ya yükseldi. Ordunun dün Kunduz vilayetinin mer- rıs açıklarında gaz arama çalışmalarına devam da kadın sesini yükseltebiliyor mu? gelmesine izin vermeyecek. Eninde sonında hiçbir grup hal- kezini geri almak için saldırı başlattığı gündeme edebileceği anlamına geldiğini” belirtti. Uzun süreli yıkımlara şahit olmuş Afgan kadını çok kın isteklerine karşı direnemez. Bunu sadece Afganistan’da yansıyan haberler arasındaydı. Hava ve kara sal- Kapalı Maraş’ta mülk sahibi olan Rumların bölge- güçlüdür. Sevdiklerinin öldürülmesine, evle- değil başka ülkelerde, toplumlarda gördük. dırılarında 579 militanın öldürüldüğü açıklandı. ye yeniden taşınabileceğini veya tazminat başvuru- rinin, barklarının yıkılmasına ta- Ömrüm insan hakları, özgürlük mü- Amerika’nın Sesi, bu hafta Katar’da Afganistan’da sunda bulunabileceğini de belirten Tatar, KKTC’ye nık oldular. O dönemi at- cadelesiyle geçti ve yapıla- eçmişte Afganistan’ın kadın- saray inşaatı konusunda da “Türkiye ile daha faz- barış için iki toplantının yapılacağını kaydetti. cak işlerim henüz bit- G dan sorumlu bakanlık görevini yapan la entegrasyon doğal, çünkü uluslararası toplum- Sima Samar, BM Genel Sekreteri’nin Yüksek Düzeyli Arabulu- medi. ‘Türk ordusunun yapısına aykırı’ dan beklediğimiz dostluğu da adaleti de bulama- ‘Kadın hakları culuk Danışma Kurulu üyeleri arasında da yer aldı. 2012 yılında “Al- Bu arada Avrupa Birliği’nin eski Ankara tem- dık. Biz bir gün sadece Türkiye’nin desteğiyle dev- ternatif Nobel Ödülü” olarak adlandırılan “The Right Livelihood Award- silcilerinden Mark Pierini, Türkiye’nin Kâbil kilit önemde’ let olarak tanınabiliriz” diye konuştu. Doğru Yaşam Onur Ödülü”ne layık görüldü. Eski Bağımsız Afgan İnsan Hak- Havaalanı’nda güvenliği sağlamasının “Türk or- ları Komisyonu Başkanı olan Samar ile yaklaşık iki yıl önce İstanbul’da katıldı- dusunun yapısına aykırı” olduğunu savundu. ğı bir etkinlikte bir araya gelmiştik. O dönemde Kâbil-Taliban arasında ABD’nin de destek verdiği görüşme trafiği hızlanmıştı. Samar, sohbetimizde, “Afgan halkı için insan hakları konusu Amerika’nın Sesi’ne konuşan Pierini, “Çünkü Moskova’nın Kuril’de sadece dışarıdan dayatılan değil, kendi gündemi içinde olması gereken önemli bir konu. Ülkenin barış süre- uluslararası operasyonlarda Müslümanların bir- cinin ana parçası çerçevesinde görülmesi gerekiyor. Kadın hakları kilit önemde. Çünkü toplumun yarısını doğ- birine asla silah çekmesini istemiyorlar. Geçmişte askeri faaliyetleri rudan ilgilendiren bir konu” demişti. Samar, “Kadınların görmezden gelindiği, göz ardı edildiği bir ortamda uzlaşı, Afganistan ve 2011’de Libya’daki operasyonlara barış sürecinin başarıya ulaşmasından nasıl bahsedebilirsiniz ki... Umarım Taliban ile yapılan görüşmelerde insan hak- usya’nın, Tokyo ile tartışmalı Kuril Adaları’na baktığımızda da Türkiye asla muharip görev üst- ları, kadın hakları konusunda tavizler verilmez. Aksi halde evet, belki savaş bitirilebilir, ateşkes olabilir ama bu gerçek R51 ayrı askeri yapı inşa etmeyi planladığı bil- lenmedi” dedi. Çekilmeden önce siyasi bir anlaş- bir barışa ulaşıldığı anlamına gelmez” ifadelerini kullanmıştı. Ve eklemişti: “Unutulmamalı ki, insan haklarının görmezden dirildi. Rusya, İkinci Dünya Savaşı sonunda ele gelineceği bir durumda savaşın yeniden başka şekillerde patlak vermesi olasılığı her daim vardır. Süreç içerisinde insan ma sağlanamazsa, Taliban’ın Türk kuvvetlerine geçirdiği adalar konusunda Japonya ile hâlâ ihti- haklarının korunmasına önem verilmemesi durumunda sürdürülebilir barış sağlanamaz”. saldırmasının kaçınılmaz olduğunu öne sürdü. laf yaşıyor. Rus devlet haber ajansı TASS’ın Sa- vunma Bakanlığı kaynaklarına dayanarak bildir- diği habere göre, bakanlık şu anda 30’dan fazla Papa Françesko’ya askeri yapı inşa etmiş durumda. Rahip cinayetinde sınır dışı tartışması Japonya, Pasifik Okyanusu ve Ohotsk Denizi ara- ransa’nın batısındaki Vendee dee bölgesini temsil eden Se- kurşunlu mektup sındaki sınırda bulunan bin 300 kilometre uzun- Fbölgesindeki Saint-Laurent- natör Bruno Retailleau, “Bu ada- luğundaki adaları ülkesinin “Kuzey Toprakları” sur-Sevre kentinde dün bir Kato- mın Fransa’da ne işi vardı hâlâ?” atoliklerin ruhani lideri Papa olarak nitelendiriyor ve burada hak iddia ediyor. lik rahibin öldürüldüğü, olayla il- mesajını paylaştı. Aşırı sağcı si- KFrançesko’ya içinde üç adet kurşun bulu- Rusya’nın 1945 yılında adaları ilhakından bu yana gili Ruandalı bir sığınmacının gö- yasetçi Marine Le Pen de ola- nan mektup yollandığı açıklandı. Reuters’ın iki ülke arasında bir barış anlaşması imzalanmadı. zaltına alındığı belirtildi. Kimliği ya, “Fransa’da yasadışı olabiliriz, haberine göre, Papa’ya üç adet 9 milimetre- Savunma Bakanlığı, Iturup ve Kunaşir adala- Emmanuel Abayisenga (39) ola- Nantes Katedrali’ni yakabiliriz ve rak açıklanan zanlının geçen yıl asla sınır dışı edilmeyiz, ardından lik kurşun ve Vatikan’daki mali operasyon- rındaki askeri personel için 7 askeri lojman da- Nantes’de bir katedrali ateşe ve- bir papazı öldürerek yine suç iş- larla ilgili bir not bulunan mektup gönderildi. hil şimdiye kadar 30’dan fazla askeri yapı inşa ren, sonra da pişman olduğu- leriz” ifadeleriyle tepki gösterdi. edildiğini duyurdu. Kısa bir süre önce Rusya ve Postanede paket ve zarfları ayıran çalışanlar nu söyleyip af dileyen kişi oldu- İçişleri Bakanı Gerard Darmanin, Japonya, Dışişleri Bakan Yardımcıları düzeyinde mektubu yetkililere bildirdi. Polis, olayla ilgili ğu iddiaları gündeme yansıdı. Re- Twitter hesabından yaptığı açık- bir telefon görüşmesi yaparak adalardaki eko- soruşturma başlattı. Milano merkezli Affari- uters, şüphelinin teslim olduğu- lamada Abayisenga’nın, adli gö- nomik faaliyetler ve barış anlaşması müzakere- taliani gazetesinin haberinde, zarfın üzerinde nu duyurdu. Saldırı ülkede tartış- zetim altında olduğu için sınır dı- leri konusunda olumlu görüş belirtmişlerdi. Fransız posta pulu bulunduğu iddia edildi. maları beraberinde getirdi. Ven- şı edilemediğini aktardı. Afganistan’da insan hakları çalışmalarıyla tanınan Sima Samar: