Catalog

gorus@cumhuriyet.com.tr 6 TEMMUZ 2021 SALI 2 olaylar ve görüşler Batı Trakya’daki Türk radyoları DOÇ. DR. ERSOY SOYDAN rı vardır, Türkçe eğitim sürmektedir. Ba- İnternet teknolojisi, seslerini duyurmakta zorlanan topluluk- tı Trakya’da 1920’lerden itibaren Yunan KASTAMONU ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM lar için yeni olanaklar sağlamıştır. Yunanistan’daki Türk yasalarına göre kurulan Türk Öğretmen- FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ radyoları da bu olanaktan yararlanmaktadır. Fakat Türk ler Birliği, Gümülcine Türk Gençler Birli- radyoları reklam gelirlerinin azalması, yüksek elektrik fa- ği, İskeçe Türk Birliği gibi dernekler, ad- 913’e dek Türk egemenliğinde ka- larında “Türk” kelimesi bulunduğu için turaları, yüksek KDV oranı gibi ekonomik güçlükler yanın- lan Batı Trakya, Yunanistan’ın ku- kapatılmıştır. AİHM kararına rağmen 1zeydoğusunda yer alır, Gümülci- da, kendilerine yönelik ırkçı saldırılarla da uğraşmaktadır. Yunanistan, Türk derneklerinin adlarını Aramızdan ne, İskeçe ve Dedeağaç illerini kap- Antenleri kırılmakta, sunucuları tehdit edilmektedir. kullanmalarına izin vermemektedir. Sağ- sar. Türkiye ile Yunanistan arasın- cı politikacılar, Batı Trakya azınlığının, da 30 Ocak 1923’te imzalanan müba- Müslüman Pomaklar, Çingeneler ve Bü- ayrılışının dele sözleşmesi uyarınca Batı Trak- yük İskender’in Müslümanlaştırılmış to- ya’daki Türk nüfus ile İstanbul, Gök- runlarından oluştuğunu iddia etmektedir. çeada ve Bozcaada’daki Rum Ortodoks 26. yılında nüfusu mübadele dışı kalmış, yerle- Bilinçli garip anonslar rinde bırakılmıştır. 1923 Lozan Ba- Türk ve Türkçe karşıtlığı garip ifa- rış Antlaşması’yla Batı Trakya Türk delerin kullanılmasına da yol aç- Aziz Nesin toplumuna “azınlık” statüsü tanın- maktadır. Yunan devlet radyosunun mıştır. Antlaşmanın 45. maddesin- Gümülcine’de yayın yapan yerel rad- de, Türkiye’nin Müslüman olmayan yosu Ert Komotini’de birkaç yıl önce- önerisi azınlıklara tanıdığı hakların, Yunanis- sine kadar, Türkçe haber bültenleri de tan’daki Müslüman azınlığa tanındığı NUSRET ERTÜRK sunulmaktaydı. Yayınlarda Türkçe ha- belirtilmiştir. Bu maddeyle Batı Trak- ber bülteni yerine “Müslüman dilin- ya Türkleri birçok hakkın yanında, ocukları, gençleri özgür düşünceli, öz- de haber bültenini dinleyeceksiniz” gi- kendi eğitim kurumlarını, gazetelerini Ç güveni yüksek, yaşamı savunan birey- bi komik anonslar yapılırdı. Irkçı ye- (medyasını) kurma hakkını kazanmış- ler olarak yetiştirmek mi istiyoruz? Bun- rel gazetelerdeki haberler nedeniyle tır. Günümüzde Batı Trakya’da yakla- ların gerçekleşmesi için her sınıfa Aziz bu kadarına bile tahammül edilmedi. şık 150 bin Türk yaşamaktadır. Türk Nesin dersi öneriyorum. İlk ders, “Şim- Türkçe yayınlar tümüyle kaldırıldı. azınlık Batı Trakya nüfusunun yüzde diki Çocuklar Harika” ile başlamalı. İkin- sova, Bulgaristan, Romanya ve Moldo- Yunanca yapılması zorunludur. Radyo İnternet teknolojisi, seslerini duyur- ci hafta, “Deliler Boşandı” ele alınmalı. 30’unu oluşturmaktadır. televizyon kurulu, program dilinin Yu- va’daki Gagavuzya’da yaşayan Türk- makta zorlanan topluluklar için yeni Kimin deli, kimin akıllı olduğu baştan bi- nanca olması için baskı yapmakta, sık- ler, gerek bulundukları ülkelerin dev- olanaklar sağlamıştır. Yunanistan’da- linmeli. Son derse, “Böyle Gelmiş Böyle Büyük işlev görüyorlar lıkla ceza vermektedir. 3 bin Avro’dan let radyolarında kendilerine ayrılan ki Türk radyoları da bu olanaktan ya- Gitmez”le nokta konulsun. Batı Trakya Türkleri günümüze dek pay oranında gerekse kendi kurduk- başlayan cezalar, mali açıdan radyola- Aziz Nesin, tüm yaşlardaki kişileri ilgi- rarlanmaktadır. Fakat Türk radyola- gazeteler, dergiler, kitaplar yayımlamış, ları özel ve topluluk radyolarıyla ses- rın belini bükmektedir. 24 saat İngiliz- lendiren yapıtlar yazmıştır. Basılmış yapıt rı reklam gelirlerinin azalması, yük- köklü bir yazılı basın geleneği yaratmış- sayısı iki yüzleri bulan Nesin’de yok yok- lerini duyurmaktadır. Türk halkının ce ve diğer yabancı dillerde yayın ya- sek elektrik faturaları, yüksek KDV tır. 1970’lerde başlayan korsan yayınlar- tur. Her yaşa, her türde seçme yapıtlar, pan haber ve müzik kanallarına böyle sesi olan Türkçe radyo yayınları, Bal- oranı gibi ekonomik güçlükler yanın- la tüm Avrupa’da radyo yayıncılığındaki şiirden masala, öyküden oyuna, roma- bir yaptırım uygulanmamaktadır. Bu, kanlar’daki Türklerin varlığını sür- da, kendilerine yönelik ırkçı saldırı- devlet tekeli kırılırken 1990’larda Batı na... Yeter ki öğrenciler o yapıtlarla tanış- Türkçe yayın yapan radyolara uygula- dürmesi, kimliğini koruması açısın- larla da uğraşmaktadır. Antenleri kı- Trakya’daki Türkler önce korsan radyo tırılsın. Haftalık iki saatlik Aziz Nesin der- nan çifte standardın kanıtıdır. dan okul, dernek, siyasi parti gibi di- rılmakta, sunucuları tehdit edilmekte- yayınları yapmış, 1992’den başlayarak si, diğer derslerin önüne geçer. Bir gün ğer Türk kurumlarıyla birlikte büyük dir. Yapılan başvurular sonuçsuz kal- Türkçe yayın yapan özel radyolar kur- gelir öğrenciler, tüm derslerin Aziz Nesin Türk dili, Türk kimliği, işlev görmektedir. makta, failler bulunamamaktadır. Fre- muştur. Günümüzde Batı Trakya’da dört dersi yapılmasını isteyecektir. Öğrencile- Batı Trakya’daki Türk radyoları ye- Türk varlığı kans tahsisi talepleri, sürüncemede bı- Türk radyosu vardır. rin dünyaları değişecektir bu dersle: adım rel radyo statüsündedir. Yunanistan’da rakılmaktadır. Yeni yasaya göre radyo- Balkanlar’da 77 yıldır Türkçe rad- Türkçe yayınlara verilen cezaların esas atışları, düşünüşleri, gülüşleri, bakışları... Türk azınlık radyolarıyla ilgili özel lar AŞ olmak zorundadır. 100 bini aş- yo yayınları yapılmaktadır. 28 Ara- nedeni, Batı Trakya’daki Türk varlığı- Aklın varlığını sezecekler. Yaşama, dost- mevzuat yoktur. Mevzuata göre ya- lık 1944’te, Makedonya’da Köprülü’ye nın ve kimliğinin tanınmamasıdır. Yu- kın nüfuslu şehirlerde haber radyoları ça sarılacaklar. İnsanları sevecekler. Ki- (Veles) bağlı Yukarı Vranofça ad- bancı dilde yayın yapan radyo yayın- nanistan, Lozan Barış Antlaşması’nın için 60 bin Avro, müzik radyoları için ne, kana, kötülüğe arka dönecekler. lı Türk köyünden, partizan Türkler- larının yüzde 25’i Yunanca olmalıdır. 45. maddesinde “Türk” ifadesi geçme- 30 bin Avro sermaye şartı getirilmiş- ce yapılan beş dakikalık radyo yayı- Türkçe, yabancı diller kapsamında ol- diğinden, Batı Trakya’da Türk varlığını tir. Bu şartlarda, yerel radyoların, azın- İnsani değerlerden nı, Balkanlar’da Türkler tarafından ya- duğundan haber bültenleri ve reklam- tanımamakta, Yunanistan’da Türklerin lık radyolarının yayın yapması olanak- başlamalı pıldığı bilinen ilk radyo yayınıdır. Gü- ların yarısının Yunanca olması zorun- yaşamadığını bile söyleyebilmektedir. sızdır. Batı Trakya’daki Türk radyola- Aziz Nesin’de yaşamın tüm renkleri, tüm nümüzde Yunanistan, Makedonya, Ko- ludur. Canlı yayınların sunumunun Oysa Batı Trakya’da halen Türk okulla- rının geleceği tehlikededir. tatları vardır. Onun yazdıkları zengin bir la- boratuvardır. Uygulama bahçesidir. Ya- şamın ta kendisidir. Aziz Nesin, Nasrettin Hoca’nın günümüzdeki görüntüsüdür. Gü- lümsemenin, insana özgü olduğunu unut- tuk. Amaç, insan yetiştirmekse işe tam bu- radan başlanmalı. Çürümüşlüğün dayanılmaz hafifliği Aziz Nesin’in kişisel, sanatsal, toplum- sal, örgütsel yanı öne çıkarılmalı. Bir insan, bunca başarıya nasıl ulaşırmış görsünler. ülkemize inanmamız için birçok se- ARTUN DAYIOĞLU Türkiye’de yıllardır din destekli ahbap çavuş kapitalizmi hü- Doğruluğun, dürüstlüğün en değerli şeyler bep olduğunu gösteren yolculuğumu- küm sürüyor. Bu durum tüm toplumsal ilişkilerde eş, dost, olduğunu anlasınlar. Yazdığı tüm yapıtların er günün, önceki gün yaşananla- zu bitirip bugüne gelelim. geliri, kurduğu Nesin Vakfı’na bırakılmıştır. akraba, memleket, mezhep gibi ayrımlara yol açıyor. Bir Hrı unutturacak olaylara gebe ol- O gelirle, 1975’lerden sonra yılda 80 kim- duğu ülkemizde, gündemde mafya, Ahbap çavuş kapitalizmi ülke için en önemli değerlerden biri sesiz öğrenciyi ilkokuldan üniversiteye ka- siyaset, iş dünyası, bürokrasi, med- Türkiye’de yıllardır din destekli ah- olan liyakati ortadan kaldırıyor. dar barındırıyor, okutuyor. Böyle bir vakfın ya ilişkileri var. Durum buyken gün- bap çavuş kapitalizmi hüküm sürü- bizde bir benzeri yoktur. Bazıları bilmeden, demde kalmayı başaran kişinin sos- yor. Bu durum tüm toplumsal ilişki- ras kalmıştır. Ancak genç Cumhuri- benim kardeşimsin, canımsın. Fakat tanımadan Aziz Nesin’i yerden yere vurur. yal medya hesaplarındaki takipçi sa- lerde eş, dost, akraba, memleket, mez- yet ve ona inanan kadrolar, bu duru- bu resim alışverişi nedeniyle kendime Ama onun insancıllığıyla, yardımseverliğiy- yısı, parti liderlerinin takipçi sayıla- hep gibi ayrımlara yol açıyor. Bir ülke mu tersine çevirmeyi amaçlamıştır. halel gelmesini yahut bir dedikoduya le, yurtseverliğiyle yarışacak bir kişi göste- rına yaklaştı. Yaptığı açıklamalarla için en önemli değerlerden biri olan Yıl 1930, daha sonraları Sümerbank maruz kalmayı hiç hazmedemem. Fa- remezsiniz. milyonlarca insanı ekran başına ki- liyakati ortadan kaldırıyor. Böylece Genel Müdürlüğü ve Maliye Bakanlı- turanı geri alıp 300 lirayı iade ettim. litleyen bir organize suç örgütü lideri çürüme kişisel olmaktan çıkıyor, sis- ğı yapacak olan Nurullah Esat Sümer Benim için aklıselim yol budur.” Uluslara nefes olanlar olması, toplumbilim açısından ince- temli hale geliyor. ve Osmanlı’da üst düzey yöneticilere Aziz Nesin’in 1980 darbecilerine, “Ben de lenmesi gereken bir konu. Türkiye’de Genç Cumhuriyetin Bu sistemin sonuçlarından biri de rüşvet vermeye alışkın olan bir banka varım!” dediği Aydınlar Dilekçesi’ne ayrı bir yıllardır muhalefetin farklı kesimleri- siyaset, bürokrasi, iş dünyası ve maf- aracısının yaşadıkları ibretlik olay bu yaklaşımı ders saati ayrılmalı. Bugünkü durumla karşı- nin dillendirdiği çürümüşlük ve kir- ya ilişkilerinin iç içe geçmesi. Bir si- duruma güzel bir örnektir. laştırması yapılmalı. Uygulamaya gidilmeli. Bu olay üzerine söylenecek söz yok. lenmişlik, ancak bu çürümüşlüğün Aziz Nesin’le buluşma, bakanlığın ders ko- yasetçinin oğlunun gemi filoları var. Sözü geçen aracı, Sümer’i, eski yö- Genç Cumhuriyet, sayfalara sığdırma- içinde olan birinin açıklamalarıyla nusu seçmesine mi bağlı? Bize düşen görev Bir bakan, kendi şirketi üzerinden neticilere yaptığı şekilde yolsuzluk yacağımız benzer örneklerle dolu. Ay- toplumun dikkatini çekti. yok mu? Önce bizler küçük bir adım atmalı- kendi bakanlığına mal satıyor. Bazı ağına düşürmek için yüklü miktarda nı felsefe, “Havuz-Yavuz Olayı” son- Bu noktada siyaset kurumunun yız. Aziz Nesin’i çevremize, çocuklarımıza bi- milletvekillerinin, belediye başkanla- para teklif eder. Sümer bu kişiye gö- rası Yavuz zırhlısına yapılacak ha- inandırıcılığını ve toplumun tüm ke- rer kitabıyla tanıtmalıyız. O kapıyı aralayalım. rının adı, mafyayla, yolsuzlukla anılı- rünürde iyi niyet gösterir. Rüşveti al- vuz inşaatında yolsuzluk yapıldığı ge- simlerine ulaşabilme kabiliyetini sor- O kapı aydınlık kapısıdır. Arkası gelir. yor. Bunlar maalesef kabul edilir, alı- mak için gün belirlenir. Günü gelince rekçesiyle Osmaniye Mebusu ve Bah- Uluslar, büyük oğullarıyla nefes alırmış. gulaması gerekir. Toplumun tavrı da şılır hale geldi. aracı paralarla gelir. riye Vekili İhsan Bey’i Yüce Divan’da Atatürk, Nâzım Hikmet, Aziz Nesin dünya- kesinlikle incelenmelidir. Peki adı geçen kişilerin açıklamala- Tam o sırada odanın dolaplarında yargılamış, iki yıl hapis cezasına da yüz akımızdır. Onlardan öğreneceğimiz rı tatmin edici mi? Değil. İddialar sü- saklanan polisler dışarı çıkar, rüşvet- mahkûm etmiştir. çok şeyler var. Kurucu felsefe ve devlet rerken adaletteki çöküş bir kez daha çi yakalanır. Rüşvetçi gayrimüslim- Geriye dönüp bakınca Cumhuriye- Bir konuşmasında Aziz Nesin, “yüzde adamı sorumluluğu gün yüzüne çıkıyor. dir, aynı gün sınır dışı edilir. tin ilk yıllarında yöneticilerin ülke- 60’ımızın aptal olduğunu” öne sürmüştü. Osmanlı İmparatorluğu’ndan Tür- Sümer’in, ressam kardeşinin yaptı- mizin varlıklarına ilişkin hassasiye- İddiaları araştıran yok. Adı geçen Durumu değiştirmek, ilerlemek elimizde. kiye Cumhuriyeti’ne çürümüş bir yö- ğı tablonun, bilgisi dışında Sümerbank ti, şimdi kulağa bir masal kitabından kişiler soruşturulmamanın, yargılan- Neyle? Örneğin Aziz Nesin’le. netim, yolsuzluklara alışan bir top- tarafından satın alınması üzerine kar- seçmeler gibi gelmektedir. mamanın dayanılmaz hafifliğini Aziz Nesin dersini önemseyelim, kaçır- lum, yetkilerini çıkarları doğrultu- deşine söylediği sözler, Cumhuriyet Nereden nereye gelindiği gün gibi hissediyorlar. Çürüme, hız kesme- mayalım. Geç kalmayalım. sunda kullanan bir yönetici sınıf mi- felsefesini yansıtmaktadır: “Ayet, sen ortadadır. Geçmişe yapılan kısa ama den sürüyor.