Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
gorus@cumhuriyet.com.tr
OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
8 HAZİRAN 2021 SALI
2
İktidarın İstanbul’u yitirdiği, tekrarlanan
eğerli okurlar, iktidarın propagan-
da dili, sadece tam denetim altına son yerel seçimlerde, bütün bu yolların
Daldığı medyanın değil, muhalif kullanıldığına ve ne yazık ki yargı meka-
medyanın da halkın da düşünce yapısı- nizmasının da bunlara alet edildiğine tanık
nı biçimlendiriyor. olduk.
Bu dil sadece kavramlar, terimler aracı- Hiç kuşkusuz bu tür müdahalelere
lığıyla değil, ne yazık ki yargının iktidarın karşı tedbir almak muhalefet partileri-
sopası olarak kullanılmasıyla da empoze nin birinci görevidir.
ediliyor: Dokuzuncu video ve HHH
Muhalif görüşleri savunanların, iktidarın Bu yazıda üzerinde durmak istediğim
terminolojisinden farklı kavram ve terim- esas konu, iktidar dilinin, Cumhurbaş-
CB seçimi
leri kullananların, “Terör örgütüne, üye kanlığı seçimini kişilere indirgediği,
bazı bilgilerin, kanıtlı ve tanıklı biçimde sis-
olmadan yardımcı olmak…” diyen ceza oysa sorunun kişiler arasında seçim
tematik olarak açıklanmasıdır.
maddesiyle, katalog suçlar kapsamına alı- değil, dikta rejimi ile Demokratik Rejim
İktidar medyasının ve bizzat iktidarın bu
nıp derhal hapisle cezalandırılması tehdidi, arasında seçim olduğudur.
tür ilişkiler hakkındaki suskunluğu elbette
bütün toplumun üzerine bir karabasan gibi Mesele, Erdoğan ile karşısındaki kişiler
çok önemlidir ama yargı mekanizmasının
çöktü. arasında yapılacak bir tercih değildir.
eylemsizliği çok daha vahimdir.
Örneğin Kürtlere veya HDP’ye ilişkin Mesele dikta rejimi ile Demokratik
“Şahsım Devleti”nin çürümüşlüğü,
olumlu bir yargıda bulunuyorsanız derhal Rejim arasında yapılacak seçimdir; kişi-
“Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”
PKK terör örgütüne “Üye olmadan, yar- ler önemli değildir.
denilen rejimin çöktüğü artık iyice orta-
dım…” diyen madde ile kendinizi hapiste Ama iktidar sürekli olarak konuyu De-
ya çıkmıştır.
bulmanız işten değil. mokratik Rejimin korunması meselesinden
Bu çöküntü ve çürümüşlük, iktidar ta-
Örneğin, KHK’ler veya FETÖ yargıla- uzaklaştırmaya, Erdoğan’ın karşısındaki
rafından baskının artırılması ve yağmanın
maları konularındaki haksızlıklara ilişkin kişilere indirgemeye ve bu yolla da hem
hızlandırılması ile örtbas edilmeye çalışı-
yorumda bulunuyorsanız, aynı maddenin Demokratik Cephe’yi bölmeye hem de
lıyor.
tehdidi yine tepenizde. seçmen tercihlerini etkilemeye çalışmak-
HHH
İktidar dili, siyaseten HDP’yi PKK ile tadır.
Tam bu noktada iktidarın propaganda
ilişkilendiriyor, CHP’yi de HDP ile; böy- Kılıçdaroğlu, Akşener, İmamoğlu, Ya-
dilinin, konular, kavramlar ve terimler
lece bilinçaltlarına da bilinç üstlerine de vaş, Demirtaş isimlerinin sürekli olarak
olarak tüm kamuoyuna ve medyaya
HDP’nin ve CHP’nin terörü desteklediği Erdoğan’la karşılaştırmalı olarak gün-
egemen olması sorununa geliyoruz:
konusunda bir yargı yerleştiriyor. demde tutulması yanlıştır.
İktidarın sonu seçimlerle gelecektir.
Böylece otoriter eğilimlere karşı siya- Sorun kişiler değil, Demokratik Rejime
Bütün araştırmalar ilk seçimde bu iktida-
seten kurulmuş olan resmi ve gayri resmi geri dönüştür:
rın gideceğini göstermektedir.
Demokratik Cephe, ayrıştırılmaya ve par- Erdoğan’ın karşısında kim seçilirse se-
çalanmaya çalışılıyor. Dolayısıyla, iktidar bütün gücüyle, çilsin, dikta rejimi engellenecek, Demokra-
sandığa gitmeden önce seçimi kazan-
HHH siye dönülecektir.
mayı planlamaktadır…
İktidarın otoriter gidişinin, Demokratik Demokrasi Cephesini oluşturan par-
Bunun ilk yolu, OHAL ilanı ve başka
rejim karşıtlığının kanıtı olan tarikatlarla tilerin ve Demokratik Rejimi savunan
bağlantısı açık; zaten kendileri de oy top- baskılarla seçimlerin adil ve şeffaf biçimde medyanın, kişiler üzerinden kurulan bu
lamak için, bununla övünüyorlar. yapılmasını engellemektir. tuzağa düşmemeleri gerekir.
Demokratik rejime karşıt olan bir başka İkinci yol, sandık kurulları üzerinde baskı Ortak aday arayışları da hem partiler
kurmaktır.
bağlantı, “Örgütlü suç örgütü” diye ifade hem de seçmenler arasında rekabeti
edilen, halkın kısaca mafya dediği ilişkiler. Üçüncü yol seçmen üzerinde baskı kur- körükleyeceği ve küskünler yaratacağı
Sedat Peker’in videoları, kamuoyuna mak, onu yönlendirmektir. için yanlıştır.
Kurtuluş için çare arayan Atatürk fotoğraflarla ve Bahçeli’nin demeçleriyle Dördüncü yol, sayım yolsuzluklarını ve Perşembe günü bu konuya tekrar
ve arkadaşları... zaten yansımış olan ilişkiler hakkındaki sonuç ilanını ayarlamaktır. eğileceğim.
6 Ay'ın inanılmaz olaylarla
dolu nefes kesen öyküsü.
AAlev Coşkun'un titiz ve usta
kkaleminden dönemin siya asal
gegelişmeleri etrafında Mustafa Klişm emal
AAtatürk’ün gün be gün temasları...tatü Faizler ve döviz kurları
DR. ALI NAIL KUBALI
Ekonomist unvanı taşıyan bazı kişiler, döviz fiyatlarını yani
kurları sadece sıcak para ve faizin sıcak paraya etkisi üzerinden
on günlerde faiz ve kurlar üzerine
yorumluyorlar! Hiçbiri bu ülkenin gerçek döviz kaynağının mal ve
yapılan tartışmaları gülümseyerek
Sizliyorum! Bazı “ekonomist”, “baş hizmet ihracatı olduğunu söylemiyor!
ekonomist” titri taşıyan meslektaşları-
“Tüm formalar hem ter hem çamur
mın yorumları beni şaşırtıyor. Döviz fi-
tutmaya çalıştığınız döviz iki üç misli- Fiyata hassas üretimler yapıyoruz ve
içindeydi oysa. Bu sorunun çok saçma
yatlarını yani kurları sadece sıcak para
ihraç ediyoruz. İthalatımız da öyle!
ne çıkıyor, talep duruyor, üretim duru-
olduğunu düşündü takıma yeni
ve faizin sıcak paraya etkisi üzerinden
yor, öncelikle dövizle borçlanmış olan- Bir kalemde ithal mallarını pa-
girenlerden bazıları. Ellerinden geldiğince
yorumluyorlar! Hiçbiri bu ülkenin ger-
halandırıp ihraç mallarını ucuz-
lar sonra da faiz, kira gibi sabit gider-
koşmuş, yorulmuşlardı işte...
çek döviz kaynağının mal ve hizmet ih-
lerini karşılayamayanlar batıyor. Mil- 4 latmanın yöntemi dövizi paha-
Güçleri de becerileri de yetmemiştiGüçle
racatı olduğunu söylemiyor! Adeta bu de-
landırıp TL’yi ucuzlatmak ve bunu da
li gelir TL ile ölçüldüğünde azalıyor. Dö-
Yazıköyspor karşısında durmaya...”Yazıkö
ğişmez kesin gerçeğin farkında değiller!
vizle hesap edildiğinde çok daha fazla Türkiye’nin yeni dış ticaret politikası
Alper Akçam’dan
Cevapları şu olacak sanırım: “Farkın-
olarak açıklamaktır!
azalıyor. Kişi başına gelir yıllık 10.000
““bitirim futbol öyküleri”...
dayız ama ihracatı artırmak için üreti-
dolar mertebesinde, bir iniyor bir çıkı- O değerli ekonomistlerimiz, “Pe-
mi artırmak, verimliliği artırmak, yatı-
ki dövizi nasıl pahalandırıp TL’yi
yor. Değerli “ekonomistler” buna orta/
rım yapmak, yapısal reformlar gerçekleş-
düşük gelir tuzağı diyorlar. Biz bu kısır 5 ucuzlatacağız” diye sorarlar-
tirmek lazım! Bunlar da seneler alacak
sa ayıp olur! Daha dün “Cumhurbaşka-
döngüyü son 25 yıl içinde defalarca ya-
uzun vadeli işler! Beklemeye zamanımız
şamadık mı? nı faizleri indireceğiz dedi döviz bir ge-
yok, batıyoruz!”
cede yüzde 3.5 arttı” diye yazıp çizme-
Peki ihracatı hemen arttırmak
Bunu söyleyenler şu gerçekleri
mümkün mü? Evet! İlk önce bir dik mi?
göz ardı ediyorlar:
Yani kısa zamanda ithal girdilerden
2 gerçeği hatırlamalıyız: Türki-
Türkiye bugün mevcut teknolojisi-
ye ekonomisinde yüzde 30 mertebesin- daha ucuza mal olacak yerli girdiler on-
ne, mevcut ürün kalitesine ve çe-
ların yerini alır, ihraç fiyatları döviz ba-
de atıl duran üretim kapasitesi var. Bir
Osman İnci bu kitabında, 1 şitlerine, mevcut yapısal sorunla-
o kadar da açık-gizli işsizlik var. İhra- zında düşer TL bazında artar! Sonuçta
çağdaşlaşmanın,
rına rağmen milyarlarca dolarlık ihra-
üretim artar, istihdam artar, milli gelir
cat talebi ve ihracata girdi veren sektör-
aydınlanmanın, korumacılığın,
cat yapıyor. Sorun ihracattan fazla itha-
lere olan iç talep canlanırsa bu kapasite artar, düşük gelir tuzağı geçmişin soru-
tutumluluğun, bilene ve bilgiye
lat yapılıyor olmasında! Döviz açığı ve-
nu olur, döviz darboğazları tarihte ka-
bugün ihraç ettiğimiz malları üretmek
saygının, cehaletle mücadeleninsayg
riyoruz ve bunu da sıcak parayla, borç-
için hiçbir yatırıma, teknoloji reformu- lır, döviz rezervleri artar. Sıra eğitim,
yaşamsal öneme sahip olduğunuyaşa
la, ülke varlıklarını satarak ve Merkez
teknoloji, üretim ve yönetim verimliliği,
na ihtiyaç olmadan canlanır. Yani he-
vurgularken, “Eski Türkiye”v
Bankası’ndaki döviz rezervlerini erite-
men ihracat artar, girdi ithalatı azalır. reform konularına gelir!
ününiversiteleri ile “Yeni Türkiye”i
rek kapatıyoruz. Ama bu da bir kısır
Yeter ki biz, bize dayatılıp ezberleti-
Bunu gerçekleştirmenin yolu
üniversitelerini karşılaştırıyor. üni
döngü, çıkmaz bir yol! Sonunda sıcak
Türk ürünlerinin dövizle ifade len klişeleri bırakıp mantıklı düşüne-
para bir gün panikleyip kaçıyor, düşük
lim, muhakeme edelim.
3 edilen fiyatlarını ucuzlatmaktır!
%$+5Ô<(?u2.
ò(5Ô$7
Erken yaşta evliliğin sonuçları
SARMALINDA
7?5.Ô<(
lendirilmeler, ülkemizde süregelen toplumsal bir hakkının konusu haline dönüştürülmüştür. Satı-
PROF. DR. ESIN KÜNTAY
Bahriye Üçok, dini siyasete malzeme
olgudur. BMÇHS’nin önsözünde, çocuğun be- şa sunulmuş, nesneleştirilmiştir.
MIMAR SINAN GÜZEL SANATLAR ÜNIVERSITESI ÖĞRETIM ÜYESI
densel ve zihinsel açıdan tam erginliğe ulaşma-
yapan politikacılara karşı Cumhuriyet
mış olması nedeniyle, doğum öncesi ve sonra- Kadına yönelik şiddet
devrimlerini savunan bir yurtsever, edyada kadına ve çocuğa karşı istismar ve
sında özel güvence ve korunmaya gereksinimi
Kadına karşı şiddet olgusunun tartışıldığı Mec-
Mşiddete ilişkin haberler sıklıkla yer alıyor.
Türkiye'nin ilahiyatçı ilk kadın,
olduğu yazılıdır. O yüzden, bir çocuğun en fazla
lis Adalet Komisyonu’nda TCK’nin “Çocuğun Cin-
Çocuk yaştaki bireyin evlenmesini özendiren,
öğretim üyesiydi. Neden öldürüldü
ilgi ve korunma gereksinimi oldu-
sel İstismarı” başlıklı 103. maddesinin hükmü
evlilik yaşını indirmeye çalışan yö-
sorusunun yanıtı, güncelliğini ğu dönemde evlendirilmesi, kuş-
göz ardı edilerek “çocuk istismarcısının affedil-
nelimler, kamuoyunun bu yönde-
Küçük yaşta evlen-
kusuz onu olumsuz etkiler.
mesi” yolunda uzun süredir belli aralıklarla gün-
koruyan yazılarında yatıyor.
ki tepkilerini de yoklamak amacıy-
dirilmek kişiyi cin- Henüz bir çocuğu geliştirip ye-
deme getirilen talep yinelenmiştir. 15-18 yaş
la, belli aralıklarla alevleniyor. Ni-
tiştirmenin sorumluluğunu üstle-
grubundaki bir çocuğun cinsel ilişkide “rızası ol-
tekim kısa süre önce kadına kar- sel ve fiziksel yön-
nemeyecek yaşta evlendirilen bi-
duğu” ileri sürülemez. Aile “namusunu koru-
şı şiddeti incelemek ve alınacak
den zorlar. Duy-
..
ri, hamile kalırsa (ki yüksek olası-
ma” gerekçesiyle ve ailenin onayıyla zorla ev-
önlemleri belirlemek için bir araya
SERVER TANILLI gusal açıdan istis-
lıktır) dünyaya getireceği çocuğun
lendirilmek, sık rastlanan durumlardır. Komis-
gelen Meclis komisyonunda, 15
sorumluluğunu da tam olarak üst-
yon çalışmalarında, “evlendiler, aile birliğini
yaşında evlenebilmenin bir “insan mar edilmesine yol
VOLTAIRE
lenemez. Bu durum bazı soruları
kurdular” gerekçesiyle, hüküm giymiş istismar-
hakkı” olduğundan söz edilerek
açar. Buna rağmen
akla getirmektedir. Çocuk anne-
cının cezaevinden çıkarılmasının doğru olacağı
yaş indirmeye yönelik istek yeni-
ve
çocuk yaşta evlen-
nin, doğurduğu bebeği üzerindeki
den dillendirildi. ileri sürülmüştür. Bu yöndeki talebin karşılan-
etkisi ne olacaktır? Bebeğin yaşa-
ması durumunda hem tecavüzcü aklanmış ola-
dirilmeler, ülke-
AYDINLANMA
ma ve gelişme hakkını tam olarak
cak hem çocukların gelecekteki cinsel istisma-
Onaylanamaz
Voltaine’i unutursak, özgürlüklerimize mizde süregelen
üstlenebilecek midir? Küçük yaş-
rı yeniden güdülendirilecektir. İstismarcısı ce-
Bir çocuğun, kişilik gelişim sü-
layık olamayız. Paul Valery, ondan söz
toplumsal bir
ta zorla, rızası olmadan evlendiri-
zadan kurtulursa çocuğun ruh sağlığı ciddi şe-
recinin en önemli evresinde evlen-
ederken, “Voltaire yaşıyor, Voltaire
len birinin, dünyaya getirdiği ço-
olgudur. kilde bozulur, travma yaşar. Yineleyelim, ço-
dirilmesi, cinsel yönden istismar
devam ediyor, alabildiğine günceldir o”
cuğun “istenmeyen çocuk” olma
cukluk dönemindeki bireyin tam erginliğe eriş-
edilmesidir. Onaylanamaz. Tara-
diyordu bir yarım yüzyıl önce.
olasılığı yüksektir. İstenmeyen ço-
memiş, kırılgan olması nedeniyle özel korunma
fı olduğumuz BMÇHS’nin (Birleş-
Günümüzde daha da geçerli olan bu
cuğa büyük bir yük yüklenecek, mutluluk, ilgi ve
ve güvenceye gereksinimi vardır. Özel korun-
miş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme) 1.
eşsiz değerlendirme, yıllar sonra yeni
sevgiden yoksun kalacaktır. Aynı zamanda er-
ma ve güvence yasal açıdan da korunmayı ge-
maddesi uyarınca “çocuğa uygulanabilecek olan
baskısıyla ve Cumhuriyet Kitapları
ken yaşta evlendirilen çocuk, eğitim hakkından
rektirir. O nedenle, bırakın tahliye edilmeyi, fail
yasaya göre, daha erken yaşta reşit olma duru-
ayrıcalığıyla sizlerle...
da yoksun kalacaktır. Kuşkusuz bu sorun, evliliği
en ağır yaptırımı hak etmektedir.
mu hariç 18 yaşına kadar her insan çocuk sayı-
öncesinde ona bu hakkın tanınmış olması duru-
Türkiye ayrıca Çocukların Cinsel İstisma-
lır”. Medeni Kanun’un 124. maddesi “Erkek veya
munda söz konusudur!
ra Karşı Korunmasına İlişkin Avrupa Konseyi
kadın 17 yaşını doldurmadan evlenemez” hük-
Özetle bir çocuğun zorla evlendirilmesi ile cin-
Sözleşmesi’ni (Lanzarote) imzalamıştır. Anaya-
münü içerir. O nedenle, değil evlenme yaşını in-
sel istismara uğraması arasında fark olmadı-
sanın 90. maddesi uyarınca, usulüne göre yü-
dirmek, erginlik yaşının 18 olması nedeniyle, bu
ğı açıktır. Çocuğun zorla evlendirilmesi genelde
rürlüğe konmuş uluslararası antlaşmalar kanun
yaşa yükseltilmesi gerekir.
ebeveynin elde edeceği maddi çıkar karşılığında-
hükmündedir. Bunların hükümlerini hayata ge-
Küçük yaşta evlendirilmek, kişiyi cinsel, fizik-
dır. Ebeveyn, adeta mal sahibidir. Çocuğun ken-
çirmek zorunludur. Bu antlaşmalar, kâğıt üzerin-
sel yönden zorlar. Duygusal açıdan istismar edil-
disi hak sahibi olmasına rağmen, ebeveyninin
de kalmamalıdır.
mesine yol açar. Buna rağmen çocuk yaşta ev-