Catalog

19 HAZİRAN 2021 CUMARTESİ DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 Türkiye’nin Azerbaycan’a üs kurabileceği haberlerine Moskova’dan NATO uyarısı geldi Rusya yakın takipte Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, AB yetkilisi Borrell’le de görüştü. Kâbil Havalimanı’nda Türkiye konuşlanmasına itiraz eden Rusya, Azerbaycan’da NATO nkara’nın Afganistan’da Kâbil’deki Hamid Kar- ülkelerinin askeri hamlesinin “ulusal güvenlik” konusu olarak görüleceğini belirtti. Azai Uluslarararası Erdoğan: Sıkılı konusundaki işbirliğinin artırılması- Havalimanı’nın güvenliğini üstlen- dır” demişti. mesine karşı olduğunu açıklayan Rusya’dan bu kez de Azerbaycan ‘Anlaşma ihlali’ çıkışı yükseldi. Rusya Dışişleri Ba- yumrukla kanı Sergey Lavrov, Azerbaycan’da Öte yandan Erdoğan, Brüksel’de- Türk askeri üsleri kurulabileceğine ki NATO toplantısında ABD Baş- dair haberlere yönelik “Söylentileri kanı Joe Biden ile görüşmesinde yorumlamıyoruz” dedi. Kâbil Havaalanı’nda güvenliği üst- tokalaşma olmaz Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov lenme önerisini gündeme getirmiş, ise günlük basın toplantısında bu böyle bir görev üstlenilmesi halin- umhurbaşkanı Tayyip Er- mek istediklerini söyledi. yöndeki haberleri takip edip etme- de Türkiye’ye destek verilmesinin Cdoğan Antalya Diploma- diği sorusuna “Elbette, bu konuya gerektiği vurgusu yapmıştı. Rusya Bakû ile Erivan, Ermenistan’ın Dağlık Karabağ işgalini kısmen bitiren savaşın si Forumu’nun (ADF) açılışında ‘Güç dengeleri büyük önem veriyoruz” yanıtını ver- Dışişleri Sözcüsü’nden ise önceki ardından 10 Kasım 2020’de ateşkes uzlaşısına varmıştı. Anlaşma çerçevesinde yaptığı konuşmada, sorunların değişiyor’ di. Ankara’nın bu yönde bir karar al- gün Taliban’ın itirazı da hatırlatıla- Dağlık Karabağ’a yaklaşık 2 bin kişilik Rus barış gücü yerleşmişti. Bakû’ya des- diplomasi yoluyla çözüleceği- Forum’da konuşan Dışişle- masının Kremlin için “kırmızı çiz- rak Türkiye’nin Afganistan’da aske- tek veren Türkiye ile birlikte Rusya, ateşkesi izleme merkezi oluşturmuştu. ni belirterek “sıkılı yumruklarla gi” olup olmadığı sorusu karşısın- ri varlığını bulundurmasının, ABD ile ri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da müsafaha (tokalaşma) olmaz” malı ve gerilimin tırmanmasının ge- tına alınması, teminat altına alın- “dünya sathında her 5 dışiş- da Peskov’un, “Rusya sınırları yakı- Taliban arasında varılan anlaşmaya dedi. Politika aktörleri kadar, rekçesi olabilecek unsurları içerme- ması asıl olandır. Burada özellikle nında NATO ülkelerinin askeri alt- aykırı olacağı çıkışı gelmişti. Dün de leri bakanından birinin şu an- diplomasinin icra edildiği plat- melidir” dedi. Aliyev’in Putin ile yapacağı ara gö- da Antalya’da olduğuna” dik- yapısının kurulmasının Moskova’nın benzer açıklama Rusya Devlet Baş- formların da değişip çeşitlendi- Cumhurbaşkanı Tayyip Erdo- rüşmeler bu işi farklı bir şekilde ge- özel önem göstermesi ve ulusal gü- kanlığı Afganistan Özel Temsilcisi kat çekti, etkinliği “Birleşmiş ğini söyleyen Erdoğan, siyaset- ğan, Azerbaycan ziyareti sonra- liştirebilir. Bizim yapacağımız gö- Milletler ortamının vücut bul- venliği sağlayacak adımlar atması Zamir Kabulov’dan yükseldi. Kabu- çiler ve diplomatlarla birlikte sı gazetecilerle yaptığı sohbette İl- rüşmeler bu işi farklı şekilde gelişti- için gerekçe teşkil edeceği” ifade- lov, bunun ABD-Taliban anlaşması- muş hali” olarak değerlendirdi. sivil toplum kuruluşları, iş dün- ham Aliyev’le imzaladıkları Şuşa rebilir” ifadelerini kullanmıştı. Devletler ve milletler arası iliş- leri dikkat çekti. Moskova’nın hem nın ihlali olacağını söyledi. yası, medya ve üniversiteler Beyannamesi’nin askeri üssü kap- Türkiye ve Azerbaycan bu hafta Bakû hem Ankara hem de Erivan ile ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı kilerin en akışkan, en belirsiz arasındaki temasların da dış sayıp kapsamadığı sorusu karşısın- yeni bir güvenlik işbirliği anlaşması dönemlerinden birini yaşadığı- yakın temas halinde olduğunu be- Jake Sullivan ise önceki gün, politikayı şekillendirdiğini kay- da “Şimdi bu, açıkladığımız mad- imzalamıştı. Anlaşma hakkında ko- lirten Peskov, “Atılacak her adım, Biden ve Erdoğan’ın bu hafta nı vurgulayan Çavuşoğlu, “Güç detti. “Dönem sorunların su- delerin dışında değil. Burada da- nuşan Azerbaycan Cumhurbaşka- dengelerinde sürekli bir deği- Kafkasya’daki duruma daha faz- gerçekleştirdikleri görüşmede huletle çözümünde diplomasi- ha sonra gelişme, genişleme olabi- nı İlham Aliyev, “Bu anlaşmanın en la istikrar kazandırmaya, altyapıyı, iki ülkenin Kâbil Havalimanı şim var. Devletler işbirliği ya- nin inceliklerini dışlama değil, lir. Şimdilik burada daha çok, özel- önemli kısmı iki ülkenin savunma ulaşım ağını geliştirmeye, genel ola- konusunda genel bir mutabakata daha fazla devreye alma likle bu sınır boylarının garanti al- sanayisi ve karşılıklı askeri yardım rak durumu düzeltmeye katkı sun- vardığını duyurmuştu. dönemidir. Hep söyledi- ğimiz gibi sıkılı yumruk- larla müsafaha olmaz. İşte bu sıkılı yumrukları gevşetecek en etkili yol BM: Şiddet hâlâ diplomasidir” ifade- lerini kullandı. artabilir Yunanistan’a özler ABD ve NATO’nun mesaj GAfganistan’dan güçlerini çek- Doğu Akdeniz Kon- mesine çevriliyken Birleşmiş feransı teklifinin hâlâ Foruma katılan İran Dışişleri Bakanı Za- Milletler’den (BM) şiddetin arta- geçerli olduğunu vur- rif, ülkesindeki cumhurbaşkanlığı se- bileceği uyarısı geldi. BM Mülte- gulayan Erdoğan “Do- çimleri için oyunu Antalya’da kullandı. ciler Direktörü Filippo Grandi, bu ğu Akdeniz’deki ener- çapta uluslararası bir operasyo- ji kaynaklarının işbirliğine ve- nında bir rekabet hatta müca- nun sonsuza dek sürdürüleme- sile olması bizlerin elindedir. dele halinde. Güçlü bir türbü- yeceğini anladığını ancak şiddet Yunanistan’la son dönemde lansta ayakta durmaya çalışan olaylarındaki olası bir artışa göre yakaladığımız ivmeden mem- bir uluslararası sistemin çığlık- plan yaptıklarını söyledi. nuniyet duyuyoruz” dedi. Erdo- larını duyuyoruz” dedi. Kimi analist ülkede iç savaş ğan, “8 milyar insanın kaderi- Zirveye ABD ve Rusya’dan uyarısı yaparken BM verilerine nin, BM Güvenlik Konseyi dai- katılım olmayacağı daha ön- göre geçen yılın sonunda mülte- mi üyesi 5 ülkenin insafına bı- ce gündeme yansımıştı. Antal- ci olarak yurtdışında yaşayan Af- rakılamayacağı” tepkisini yi- ya’daki toplantıya gelen isim- ganların sayısı 2.6 milyon olarak neledi. Terör örgütleriyle mü- ler arasında ise Avrupa Birli- açıklanmıştı. cadelede uluslararası toplum- ği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik dan beklenen desteğin alın- Politikası Yüksek Temsilcisi Jo- madığını yineleyen Erdoğan sep Borrell de vardı. “Suriye’de faaliyet gösteren Kureyşi, PKK, DEAŞ gibi terör örgütle- Üçlü toplantı İran’da zor seçim rine karşı sahada varlık göste- Öte yandan Türkiye, Af- ayrıntı peşinde ren ilk ülke biz olduk. Ancak ganistan ve İran Dışişle- luslararası toplumla Viyana’da dönem sınırlaması nedeniyle katı- uluslararası toplumdan des- ri Bakanları’nın üçlü toplantı- ntalya Diplomasi Forumu’na UABD’nin nükleer uzlaşıya dön- lamadığı seçimlere Reisi ile birlikte tek alamadık. PKK’nin haraç sının Antalya Diplomasi Foru- Akatılan Pakistan Dışişle- mesini de içeren görüşmeleri sür- muhafazakâr cepheden eski Dev- toplamasını engelleyecek bir- mu kapsamında yarın gerçek- ri Bakanı Şah Mahmud Kurey- düren İran’da dün cumhurbaşkan- rim Muhafızları Ordusu Genel Ko- kaç göstermelik operasyon dı- leştirileceği açıklandı. Dışişle- şi, Türkiye’nin Afganistan’da üst- lığı seçimleri için halk sandık ba- mutanı ve Düzenin Maslahatını Teş- şında hiçbir kararlı adım atıl- ri Bakanlığı’ndan yapılan açık- leneceği rolü “söz konusu olan şındaydı. Seçimlere ilişkin yorum- his Konseyi Genel Sekreteri Muh- madı. Suriye’de barışın sağlan- lamada, “Afganistan Barış Sü- Türkiye’yse biz rahatız” sözleriy- larda en güçlü isim olarak İran’ın sin Rızai, milletvekili Emir Hüseyin ması hepimizin sorumluluğu- Reisi reci bağlamında yaşanan ge- le değerlendirdi. Kureyşi, ABD’nin dini lideri Ali Hamaney’e yakın Kadızade Haşimi ve reformist es- dur” diye konuştu. KKTC’de iki lişmelerin yanı sıra güvenlik, Afganistan’dan çekilme kararına şük olacağı yorumları gündeme yan- muhafazakâr cepheden İbrahim Re- ki Merkez Bankası Başkanı Abdun- devletli çözümden yana olduk- enerji, bağlantısallık, düzensiz ilişkin “Bunun sorumlu bir şekilde sımıştı. Ayrıca Reisi’ye yönelik de isi öne çıkmıştı. Trump döneminde nasır Himmeti katıldı. Adaylıkları larını kaydeden Erdoğan, ABD göç konuları gibi üç ülke ara- yapılması gerek. Eğer çekilme sis- başta 1979 İslam devriminden bu ağırlaşan yaptırımlarla birlikte eko- onaylanan 7 isimden muhafazakâr ve AB ile olumlu gündem çer- sındaki işbirliği alanları ele alı- tematik olmaz ve barış süreciyle yana katledilen muhaliflerin yakın- nomik zorluk yaşayan ülkede se- milletvekili Ali Rıza Zakani, es- çevesinde işbirliğini güçlendir- nacaktır” denildi. birlikte ilerlemezse Afganistan’ın ları olmak üzere çeşitli kesimlerden çimlere büyük tartışmalar içinde ki Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi 1990’larda yaşananları tekrar ya- boykot çağrısı gelmişti. gidildi. Seçim için 40’ı kadın olmak Genel Sekreteri ve Nükleer Başmü- şamasından endişe ediyoruz” dedi. üzere 592 kişinin adaylık başvuru- zakereci Said Celili ile reformist es- ‘BIDEN: KÜRDİSTAN’I GÖRECEĞİZ’ AA muhabirlerinin ABD’nin as- ABD ‘listesinde’ sunda bulunduğu bildirilmişti. Ana- ki Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muh- kerlerini Afganistan’dan çekmesi- yasayı Koruyucular Konseyi, yalnız- sin Mihralizade yarıştan çekilmişti. ski Irak Kürdistan Bölge- yor ve biz de tebaa olma- Seçimleri kazanmasına kesin ne ve Türkiye’nin ülkede güvenliği Esel Yönetimi (IKBY) Başka- yı kabul etmiyoruz” dediğini ca 40’ının gerekli şartları taşıdığını gözüyle bakılan 57 yaşındaki Re- sağlama rolünü üstlenmesine yö- nı Mesud Barzani, kaleme al- belirtiyor. Buna göre Obama, duyurmuştu. Konsey 25 Mayıs’ta Boykot çağrısı isi, ülkesinde oldukça tartışma- nelik sorusu üzerine Kureyşi şun- dığı “Tarihe Not” adlı kitabın- “Kürt ve Irak dosyasının Baş- ise bu 40 kişiden yalnızca 7 isme lı bir isim. İran Devrimi’nin lide- Adaylara yönelik kısıtlamalara ül- ları söyledi: “Söz konusu Türkiye da ABD Başkanı Joe Biden ile kan Yardımcısı Biden’ın elin- adaylık izni çıktığını belirtmişti. kede tepkiler yükselirken kimi çev- ri Ayetullah Humeyni’nin talima- ise Pakistan bu konuda oldukça ra- başkan yardımcılığı dönemin- de olduğunu” söylüyor. Ki- Mevcut Cumhurbaşkanı, reform- tıyla 1988’de toplu siyasi idamları reler boykot çağrısında bulunmuştu. de aralarında geçen bir di- tapta, Biden’ın da “İkimizin de hat. Türk askerleri, Dışişleri Bakan- cı kanattan Hasan Ruhani’nin iki Bu nedenle seçimlere katılımın dü- gerçekleştiren “Ölüm Komitesi”nin yaloğu aktardı. Barzani, Ma- ömrü Kürdistan’ın bağımsız- lığı ya da yönetimi fark etmez, biz üyelerinden biri olan Reisi’nin ki- yıs 2015’te ABD ziyaretinde lığını kendi gözlerimizle gör- bu konuda rahatız. Türkiye, NATO mi muhalif çevre tarafından laka- Başkan Obama’ya “her ulu- meye yetecek” dediği ifade üyesi ve NATO Afganistan’dan çe- bı “Ölüm Ayetullahı.” Reisi ayrıca sun kendi kaderini tayin et- ediliyor. kilme kararı aldı. Erdoğan bu ko- siyasi mahkûmların infazlarına ka- mesi, kararını vermesi hak- Barzani kitabının “Son Söz” nuda bir açıklama yaptı. Bu konu- rıştığı gerekçesiyle ABD yaptırım- Berlin Konferansı kıdır. Referanduma gidiyo- bölümünde Kürt siyasetçile- da ne düşündüklerini anlamak is- ları altında. Bu özelliğinden ötürü ruz ancak şu an için önceli- re “Hiçbir zaman sırtınızı baş- tiyorum. Forum kapsamında Dışiş- seçilmesi durumunda “görevdey- ğimiz IŞİD ile savaştır. Bağ- kasına yaslamayın” tavsiye- leri Bakanı ile görüşeceğim. Cum- ken yaptırıma maruz kalan ilk İran dat ortaklığımızı kabul etmi- sinde de bulunuyor. öncesi Hafter hamlesi hurbaşkanı ev sahipliğinde düzen- Cumhurbaşkanı” olacak. lenecek resepsiyonda da kendisiy- ibya’nın doğusunda et- revlisinin öldüğü bombalı le bu konuda görüşebilir ve aklın- Lkin General Halife intihar saldırısını IŞİD üst- dan geçenleri öğrenebilirim.” Cum- Hafter’e bağlı milisler, ül- lenmişti. Bu arada, İtal- hurbaşkanı Erdoğan, ABD Başka- kenin güneyinde operas- ya Temsilciler Meclisi nı Biden ile görüşmesinin ardın- yon başlattıklarını duyur- Başkanı Roberto Fico ile dan yaptığı açıklamada Ankara’nın du. AA’nın haberine gö- Roma’da bir araya gelen Kâbil Havaalanı’nın güvenliğini üst- re söz konusu operasyon Hafter ile müttefik Temsil- lenme önerisine işaretle, bu konu- “teröristleri yakalamak ve ciler Meclisi’nin başkanı da Pakistan ve Macaristan’la işbir- güvenlik ile istikrarı teh- Akile Salih’in “Seçimlerin liğine değinmişti. dit eden, yağma, hırsızlık planlandığı üzere 24 Ara- ve her türlü kaçakçılık ey- lık 2021’de yapılmasını en- lemlerinde bulunan Afrika- gellemeye yönelik tüm giri- Paris: Sözlü lı paralı askerlerin sınır dışı şimleri tamamen reddetti- edilmesini” amaçlıyor. ği” ifadelerini kullandı. ateşkesteyiz Operasyon adımının ge- Mısır ile temas lecek hafta Almanya’nın ransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Öte yandan Libya Ulusal başkenti Berlin’de yapıla- FLe Drian, ülkesinin bir süredir Birlik Hükümeti Başbaka- cak Libya Konferansı önce- gerinlik yaşadığı Türkiye ile “söz- nı Abdülhamid Dibeybe’nin sinde gelmesi dikkat çekti. lü ateşkes” uyguladığını söyledi. önceki gün Mısır İstih- Konferans öncesinde ge- Bunun “iyi olmakla beraber yeterli barat Başkanı Abbas Ka- rek BM gerekse ABD, Av- olmadığını” belirten Le Drian, BFM mil ile bir araya geldiği du- rupa cephesinden “ülkede- televizyonuna yaptığı açıklama- yuruldu. Başbakanlık ba- ki paralı asker ve yabancı da iki ülke arasındaki “ton değişik- sın ofisinden yapılan açık- liğini” memnuniyetle karşıladığını güçlerin çıkması” çağrıları lamaya göre görüşmede kaydetti. “Cumhurbaşkanı Tayyip artmış durumda. Erdoğan’ın söyleminden daha faz- Mısır-Libya Ortak Yüksek Libya’nın güneyinde bu- lasını değiştirip değiştirmediğini Komisyonu’nun faaliyete lunan Sebha kentinde ge- göreceğiz” dedi. geçmesi konusu ele alındı. çen hafta 2 güvenlik gö-