Catalog

15 HAZİRAN 2021 SALI DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 NATO zirvesi çerçevesinde görüşen Erdoğan-Biden kritik gündem maddelerini ele aldı Krizi dondurma arayışı Macron Erdoğan li Savunma Bakanı Hulusi Akar, Cumhur- Uzun süredir beklenen başkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın, Cum- Zirvede yoğun Biden-Erdoğan buluşması hurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin dün gerçekleşti. Taraflardan Altun, Türkiye’nin Washington Büyükelçi- si Murat Mercan ve AKP Sözcüsü Ömer görüşme trafiği diyoloğa yönelik ılımlı Çelik eşlik etti. mesajlar gelirken iki ülke rüksel’de yapılan NATO zirvesi çerçeve- 20 Ocak’ta göreve gelen Biden, Erdo- arasındaki kriz konuları ğan ile üç ay sonra 23 Nisan’da telefonda Bsinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, üye ülkelerin liderleriyle ikili temaslarda bu- görüşmüştü. Bu Biden’ın Erdoğan’a me- gündemdeki yerini koruyor. safeli olduğu yorumlarını da beraberinde lundu. Avrupa Birliği’nin (AB) lokomatif ülke- leri Almanya ve Fransa liderleriyle de bir ara- getirmişti. ABD, eski Başkan Trump dö- nkara-Washington hattındaki kriz ya geldi. Berlin hükümetinden yapılan açıkla- neminde Türkiye’nin S-400 satın alması başlıklarının gölgesinde Cumhur- mada, Almanya Başbakanı Angela Merkel ile nedeniyle Türkiye Savunma Sanayii Baş- Abaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Erdoğan görüşmesinde AB-Türkiye ilişkileri, kanlığı (SSB), SSB Başkanı İsmail Demir Başkanı Joe Biden dün Brüksel’de NA- BM öncülüğünde Kıbrıs sorunun çözülmesine ile üç kurum yetkilisine yaptırım kararı al- TO zirvesi kapsamında ilk kez yüz yü- yönelik konuların ele alındığı belirtildi. mıştı. Biden, seçim kampanyası sırasında ze görüştü. Erdoğan ve Biden’ın, NA- yaptığı bir konuşmada, “Cumhurbaşkanı TO karargâhındaki baş başa görüşmesi, Libya ve Suriye gündemi rimli” olarak nitelendirdiği görüşmede fi- birliği alanlarının sorun başlıklarından da- Erdoğan’ın seçimleri kaybetmesi için mu- 45 dakika sürdü. Ardından heyetler ara- Ankara-Paris hattında inişli çıkışlı ilişkiler kir ayrılığı yaşanan meseleleri ve işbir- ha geniş ve zengin görünüm sergilediğini” halefetin desteklenmesi ve cesaretlendi- sı görüşmeye geçildi. Başta Rus yapımı liği imkânlarını yapıcı bir yaklaşımla ele savundu. “S-400’de bizim düşüncemiz rilmesi gerektiğini” söylemiş, “Erdoğan’ı sürerken Erdoğan, Fransız Cumhurbaşkanı S-400 hava savunma sistemi olmak üze- Emmanuel Macron ile de buluştu. Yaklaşık aldıklarını söyledi. ABD’nin terör örgü- daha önce neyse, aynı düşünceyi ifade darbeyle değil, seçimle değiştireceğiz” re NATO müttefiki iki ülkenin ilişkilerin- tü PKK/YPG’ye desteğini sonlandırması ifadelerini kullanmıştı. Ankara’nın sert 50 dakika süren görüşmeye ilişkin Macron, ettim, F-35 konusunu da aynı şekilde de, F-35 programından çıkarılma, Pat- Twitter’dan paylaştığı mesajda, “NATO zir- gerektiğini belirtti. ifade ettim” dedi. tepki gösterdiği bu açıklama, iki liderin riot, FETÖ, Washington’ın terör örgü- ilişkilerine başlamadan darbe indirmişti. vesi öncesi, baş başa uzun bir görüşme yap- Küresel istikrarın muhafazasında tü YPG’ye desteği, Suriye, Halkbank da- ‘Hamt olsun tık. Açıklık, saygıyla ilerlemek için” ifadesi- NATO’nun hem belirleyiciliği hem de üst- vası, Biden’ın geçen nisanda 1915 olay- ‘4 bin DEAŞ’lı terörist ni kullandı. Elysee Sarayı’ndan yapılan açık- gündeme gelmedi!’ lenmesi gereken sorumlulukların arttığı- larını “soykırım” olarak nitelendirmesi, lamada ise Macron ile Erdoğan’ın, Suriye ve nı belirten Erdoğan, “Dönem, sorumluluk- etkisiz hale getirildi’ Ankara’ya yönelik insan hakları ihlalle- Erdoğan, Biden’ı Türkiye’ye davet etti- Libya’daki sorunlarla ilgili birlikte çalışmanın tan kaçma değil, elini taşın altına koyma ğini, kendisinin de ABD’ye gidebileceğini Öte yandan Erdoğan dün Brüksel ri açıklamaları gerilime neden oluyor. İki gereğini ele aldığı belirtildi. Macron, “Cum- dönemidir. Temennimiz, tüm müttefikleri- ülke arasında kritik başlıklardan birini de kaydetti. ABD Başkanı’nın 1915 olayları Forumu’nun “İstikrara Katkı” başlıklı otu- hurbaşkanı Erdoğan görüşmemizde yurtdı- ile ilgili “soykırım” kelimesini kullanması- mizin sığ siyasi hesapları artık bir yana bı- rumunda yaptığı konuşmada “PKK/ Afganistan konusu oluşturuyor. şından Libya topraklarına gelen yabancı pa- rakıp Türkiye ile tam bir dayanışma sergi- nın görüşmede gündeme gelip gelmediği PYD’den DEAŞ ve FETÖ’ye kadar bir- ralı askerlerin ve milislerin olabildiğince hızlı YPG’ye destek tepkisi lemesidir” diye konuştu. ABD Başkanı Bi- sorusuna ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın çok terör örgütüyle sınırlarımız içinde şekilde burayı terk etmesi ve beraber çalış- Toplantının ardından hem Biden hem gülümseyerek “Hamt olsun hiç günde- den da toplantıya yönelik, “Verimli bir gö- ve dışında yoğun bir mücadelenin için- ma iradesini teyit etti” diye konuştu. AA’nın rüşmeydi, ekiplerimiz çalışmayı sürdüre- de Erdoğan’dan görüşmenin “olumlu” me gelmedi” yanıtı dikkat çekti. Erdoğan, deyiz” diye konuştu. “Sınır ötesi operas- haberine göre Macron, Erdoğan ile görüş- geçtiği açıklaması geldi. Ancak satır ara- Brüksel’e yola çıkmadan önce Biden’ın cek. ABD ile Türkiye arasında gerçek bir yonlarımızda 4 bine yakın DEAŞ’lı terö- menin “yatıştırıcı bir iklimde” gerçekleştiği- larında iki ülke arasındaki sorunlu başlık- 1915 olaylarını “soykırım” olarak kabul ilerleme kaydedeceğimizden eminim” de- risti etkisiz hale getirdik” diyen Erdoğan, ni vurguladı. Macron, son dönemde yapılan ların sürdüğü dikkat çekti. etmesini gündeme getireceğini söylemiş- ğerlendirmesinde bulundu. Türkiye’nin teröre karşı yürüttüğü müca- karşılıklı sert açıklamalar nedeniyle her iki Erdoğan, zirvenin ardından düzenle- ti. Erdoğan, “Türkiye-ABD ilişkilerinde çö- ABD heyeti ile görüşmede Erdoğan’a, delede müttefiklerden beklenen desteği tarafın özür beklemediğini belirtti. diği basın toplantısında, “Samimi ve ve- zülemeyecek hiçbir mesele olmadığını, iş- Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Mil- göremediği çıkışı da yaptı. Fransa Cumhurbaşkanı’nın ülkesinin laik- lik ilkesi çerçevesinde İslam dahil tüm din- lere saygılı olduğunu belirttiği kaydedildi. ABD ve NATO güçlerinin Öte yandan Fransız basınında Macron’un gö- Afganistan’dan çekilmesi rüşmede, Türkiye’de yasak olan, tehlike- NATO, Rusya ve sürüyor. Washington, 11 li bir cinsel uyarıcı satın aldığı gerekçesiyle Eylül’e kadar çekilmenin 16 yıl hapis cezasına çarptırılan F. Azoulay’in tamamlanacağını duyurmuştu. Fransa’ya iadesini istediği iddia edildi. Erdoğan dün ayrıca İngiltere Başbaka- nı Boris Johnson ile de bir araya geldi. Çin’e baskıda Londra’dan görüşmede, ilişkilerin ticaret ve savunma dahil olmak üzere farklı alan- enel Sekreter Jens Stoltenberg’in NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, zir- larda güçlendirilmesi konusunun ele alındı- G“Transatlantik ilişkilerinde yeni venin kapanışında yaptığı konuşmada, ğı açıklaması geldi. bir dönem” olarak değerlendirdiği kri- “Güvenliğimiz için kilit önemde konulara tik NATO zirvesi, 30 ülkenin liderleri- değindik ve geniş kapsamlı kararlar al- nin katılımıyla dün Belçika’nın başken- dık” dedi. Washington yönetiminin Mos- ti Brüksel’de yapıldı. ABD Başkanı Joe kove ve Pekin’e yönelik baskıyı artırma Biden’ın Beyaz Saray’a gelmesi sonrası yönündeki politikasına Stoltenberg’den katıldığı ilk NATO zirvesinin ana gündem de destek geldi. Stoltenberg, ittifakın maddelerini ittifak içindeki reform giri- Çin’e ortak bir şekilde karşı koymakta şimi “NATO 2030”, Çin ve Rusya ile iliş- anlaştığını da söyledi. İklim krizi konu- kiler, Afganistan’daki belirsizlik, yüksek sunda tüm müttefiklerin salınımları azalt- savunma harcamaları, finansman tartış- ma ve net hedefler koyma taahhüdünde maları, siber güvenlik oluşturdu. bulunduğunu açıkladı. İttifak üyelerinin zirvede, NATO’nun ortak bütçelerine da- MİÇOTAKİS’LE TEMAS - Ankara-Ati- ha fazla fon ayırmakta da uzlaştığını, da- na arasındaki diyalog trafiğinde bu kez NATO ha adil bir maliyet paylaşımı yapılacağı- Havaalanı pazarlığı çerçevesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Yu- nı söyledi. İttifak bildirgesinde Çin’in “ih- nanistan Başbakanı Miçotakis görüşmesi var- ATO zirvesinde ana gündem mad- biz Pakistan’ı, Macaristan’ı yanımıza al- tiraslarının ve agresif davranışlarının ku- dı. NATO karargâhındaki basına kapalı görüş- Ndeleri arasında Afganistan da var- ma düşüncemizi kendilerine söyledik. rallara dayalı uluslararası düzen için sis- me yaklaşık bir saat sürdü. Erdoğan, gün için- dı. Taliban ile anlaşma çerçevesin- Bütün bunlarla birlikte istiyoruz ki Af- tematik sorunlar yarattığı” belirtildi. Zir- de katıldığı bir panelde yaptığı konuşmada, de gözler ABD’nin ve NATO güçlerinin ganistan halkı herhangi bir sıkıntıyı ya- ve bildirisinde “Rusya uluslararası huku- “Komşumuz ve müttefikimiz Yunanistan’la di- Afganistan’dan çekilme sürecinde. Ta- şamadan bu desteği kendilerine vere- ka ve uluslararası yükümlülükleriyle so- yaloğun canlandırılmasının, ikili meselelerin liban ve IŞİD bağlantılı grupların ise ül- lim. Şu an itibarıyla bir mutabakat söz rumluluklarına döndüğünü gösterene çözümünün yanında bölgemizin istikrar ve re- kede saldırıları sürüyor. NATO Genel konusu. Bir sıkıntı burada söz konusu dek, olağan duruma (2014 öncesindeki fahına da hizmet ettiğine inanıyorum” ifadesi- Sekreteri Jens Stoltenberg dün zirve- değil” ifadesini kullandı. ilişkilere) geri dönüşün sözkonusu olma- ni kullandı. Erdoğan, zirve sonrası yaptığı ba- de yaptığı konuşmada, ittifak ülkele- dığı” ifadelerinin yer aldığı aktarıldı. sın toplantısında Miçatokis’e iki ülke arasında ZELENSKİY NATO ri liderlerinin, Afgan güçleri ile kurum- ‘Katar’da eğitim’ ABD Başkanı Biden zirve için NA- diyalog için üçüncü taraflara ihtiyaç olmadığı- larını eğiterek ve finansal destek sağla- NATO çekilme sonrasında da Kâbil TO karargâhına geldikten sonra nı söylediğini belirtti. Miçatakis’in iki ülke iliş- İÇİN ISRARLI yarak Afganistan’ın yanında yer alma- yönetimine desteğin devam edece- Stoltenberg’le yaptığı açıklamada, son kilerine atıfla sakin bir yıl, yaz geçirme yönün- ya olan bağlılıklarını teyit ettiğini söy- ği mesajı verirken dün Afgan güçleri- yıllarda ittifakın önünde Rusya ve Çin gibi deki görüşlerine katıldığına değindi. Yunan krayna Devlet Başkanı Vladimir ledi. İttifakın Afganistan’dan çekilme- nin eğitiminin Katar’da ittifak bünye- basınında görüşmeye ilişkin “taraflar arasında yeni sınamalar bulunduğunu belirtmişti. UZelenskiy, Rusya’nın müdahale- si sonrasında Türkiye’nin Kâbil’deki Ha- sinde yapılacağı iddiası gündeme yan- buzlar kırıldı” yorumları yapıldı. ABD’nin “güçlü bir NATO’ya önem verdi- lerine karşı ülkesinin NATO üyeliğini mid Karzai Havaalanı’nın koruma tekli- sıdı. Reuters’ın haberine göre üç Ba- ğini, NATO’nun ABD’nin çıkarları için kri- gündeme getirmeyi sürdürüyor. Ze- fine ilişkin soruya, “Müttefiklerin bu ko- tılı diplomat, Katar’da ittifak bağlantı- tik önemde olduğunu” kaydetmiş, Kuzey lenskiy dün NATO zirvesi bildirisinde nudaki çalışmalarını sürdürdüğü” yanı- lı üs üzerinden bu eğitimin olacağı gö- Atlantik Paktı’nın 5. maddesinin “kutsal Ukrayna’ya destek verilen maddeye Netanyahu’dan tını verdi. İttifakın havaalanı için geçici rüşünü dile getirdi. Kâbil yönetimi ile bir yükümlülük” olduğunu vurgulamıştı. işaret etti. “NATO ortaklarımızın kar- olarak fon sağlamayı kabul ettiğini be- Taliban arasında, ABD’nin de yer aldı- şı karşıya olduğumuz tüm risk ve zor- ‘Türkiye’ye katkıyı lirten Stoltenberg, “Türkiye kilit bir rol sessiz devir teslim! ğı görüşmelere Katar sık sık ev sahip- lukların farkında olmasını taktir ediyo- oynuyor” dese de henüz bir karar alın- liği yapıyor. artırdık’ ruz. NATO liderleri, Ukrayna’nın birli- srail’de, 12 yıldır başbakanlık koltuğunda madığını kaydetti. Jens Stoltenberg da- ABD ve NATO’nun Afganistan’dan ğin üyesi olacağını ve Eylem Planı’nın Öte yandan AA’nın haberine göre zir- İoturan Binyamin Netanyahu dün görevini ha önce yaptığı bir açıklamada, “ABD çekilmesi sonrasında Türkiye’nin bu sürecin ayrılmaz parçası olduğu- ve bildirisinde “Türkiye için güvenlik ted- yeni koalisyon hükümetine devretti. Netanya- ve Türkiye gibi bazı NATO ülkeleri doğ- Washington’a, Kâbil’deki havaala- nu dile getirdi” açıklaması yaptı. Zirve birlerine katkılarımızı artırdık. Bunun tam hu, halefi Yamina Partisi lideri Naftali Bennett rudan diyalog içindeler” demişti. nının güvenliğini ve yönetimini üst- öncesinde Zelenskiy, basına verdiği olarak uygulanmasına bağlılığımız sür- ile Batı Kudüs’teki Başbakanlık Ofisi’nde bir lenme önerisi getirdiği belirtilmişti. demeçte, ABD Başkanı Joe Biden’dan mektedir” değerlendirmesine yer verildi. araya geldi. Basına kapalı gerçekleşen devir Pakistan ve Ukrayna’nın NATO üyeliğine yöne- Taliban’dan ise buna muhalefet gel- Bildiride, “Suriye’den Türkiye’yi vurabile- teslim için tören düzenlenmemesi ve görüntü lik eylem planı hakkında net bir yanıt mişti. Örgüt sözcüsü, “Türkiye 20 yıldır Macaristan’lı plan cek veya tehdit edebilecek füze atışları- paylaşılmaması dikkat çekti. Yaklaşık 30 da- beklediğini söylemişti. Washington’ın NATO kuvvetlerinin bir parçasıydı. O Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise na karşı müteyakkız olmaya devam edi- kika süren devir teslimin ardından Netanya- Ukrayna’ya ekonomik destek sağla- nedenle ABD ile 2020’de vardığımız an- ABD Başkanı Joe Biden ile görüşme- yoruz. Müttefikimiz Türkiye’ye milyonlar- hu, meclise geçerek kendi blokunda yer alan ması gerektiğini görüşünü aktarmış- laşma uyarınca onlar da çekilmeli. Öte si sonrasında yaptığı basın toplantısın- ca Suriyeliye ev sahipliği yaptığı için tak- muhalif parti liderleriyle bir araya geldi. tı. Öte yandan Zelenskiy, Biden’ın ya- yandan Türkiye büyük bir İslam ülkesi. da da Afganistan konusunun ele alın- dirlerimizi yineliyoruz” ifadeleri kullanıldı. Farklı cephelerden oluşan geniş katılım- rın Rusya Devlet Başkanı Vladimir Pu- Afganistan’ın tarihi ilişkileri var. Ülke- dığına değindi. “Eğer Afganistan’dan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Mac- tin ile Cenevre’deki görüşmesinde lı kaolisyon hükümetinin Başbakanı Ben- de yeni İslami hükümet kurulduğunda, çıkmamız istenmiyorsa, özellikle ora- ron, Türkiye’nin NATO’ya bilgi vermeden Ukrayna’yı pazarlık kozu olarak kullan- nett, siyasi tıkanıklık yaşayan ülkeyi “bir- Türkiye ile yakın ve iyi ilişkiler kurmayı da belli bir desteğin verilmesi isteniyor- Suriye’nin kuzeyine askeri müdahale- mayacağı konusunda güvence ver- leştirme” sözü verdi. Eğitim ve sağlıkta re- umuyoruz” ifadelerini kullanmıştı. sa, diplomatik, lojistik, mali konular- de bulunduğu ve dönemin ABD Başkanı diğini de sözlerine ekledi. Ukrayna li- formlara öncelik vereceğini belirtti. Bennett Taliban’ın bu açıklamasının ardın- da ABD’nin bize vereceği destek büyük Trump’ın askeri birlikleri koordinasyon- deri, diğer yandan da ABD Başkanı’nın ayrıca ABD Başkanı Joe Biden’ın partisi De- dan ise hafta sonunda ABD Dışişleri önem arz ediyor” dedi. Erdoğan, “Ayrı- suz bir şekilde bölgeden çektiği gerekçe- Putin ile görüşmeden önce kendisiy- mokratlarla İsrail arasında ilişkilerin yeni- sözcüsü, “İşleyen ve güvenli bir hava- ca burada Taliban gerçeğini bir kena- siyle, 2019’da “ittifakın beyin ölümünün le bir araya gelme konusunda bir pla- den rayına oturtulması yönünde mesaj ver- limanının, uluslararası diplomasinin ra koymak mümkün değil. Onlarla da nı olmadığı için üzüntüsünü dile getir- gerçekleştiği” çıkışı yapmıştı. Macron’un di. Cumhuriyetçi Trump yönetimi ile Netan- varlığı için şart olduğunun altını çizi- birçok görüşmeleri, farklı atacağımız di. Biden’dan ise Ukrayna’nın NATO’ya bu eleştirisi “NATO 2030” reform girişi- yahu cephesi yakın ittifaktaydı. yoruz” demişti. adımlarla sürdürebiliriz. Afganistan’da girmesi için önce yolsuzluktan arın- minin başlatılmasına neden olmuştu. ması ve diğer kriterleri yerine getir- Putin: İkiyüzlülük mesi çıkışı geldi. Putin, Rus basınına verdiği demeç- Öte yandan gözler yarın bir araya ge- te, Ukrayna’nın NATO’ya katılma adı- lecek olan ABD Başkanı Biden ile Rus- Yine göçmen trajedisi... mına tepki göstermişti. “Ukrayna’nın ya Devlet Başkanı Vladimir Putin görüş- bir NATO üyesi olduğunu düşünelim. emen’in Lahic kenti açıklarında lı göçmenlerin geçiş güzergâhında yer mesinde. Putin dün NBC televizyonuna Diyelim ki Harkov’dan, Dnipyer’den, Yiçinde Afrikalı göçmenlerin olduğu alıyor. açıklamasında, Washington’ın ABD’ye Rusya’nın orta kısmına, Moskova’ya bir teknenin alabora olup battığı bildi- yönelik siber saldırıların arkasında Rus ‘Akdeniz, Avrupa’nın en düşme süresi 7-10 dakikaya inecek” rildi. Yaklaşık 200 kişinin içinde olduğu hacker’ların veya hükümetinin olduğu- ifadelerini kullanmıştı. sanılan teknedeki 25 kişinin cansız be- büyük mezarlığı’ na dair suçlamalarını “zırva” olarak ni- 2014’te Rusya’nın Kırım’ı ilhakından bu denine ulaşıldı. Yetkililer bölgede ara- Öte yandan Papa Françesko önce- telendirdi. Batı’dan gelen eleştirile- yana devam eden Rusya-Ukrayna kri- ma kurtarma çalışmalarının sürdüğünü ri “ikiyüzlü” olarak değerlendirdi. Putin, ki gün Akdeniz’in “Avrupa’nın en büyük zi, Ukrayna’nın doğusundaki Donbas duyurdu. Uzun yıllardır iç savaşın sür- mezarlığı” haline geldiğini söyleyerek “Suriye’de ABD kontrolündeki El Tanf bölgesinde 26 Mart’ta 4 Ukrayna as- düğü Yemen, başta Suudi Arabistan’a Yeni hükümet dün Cumhurbaşkanı Reuven bölgesinden Rus üslere saldırı planlayan Avrupa’ya “umuda yolculukta” hayatını kerinin ölmesi ile alevlenmişti. Rivlin ile fotoğraf çektirdi. gitmek isteyenler olmak üzere Afrika- kaybeden göçmenleri andı. militanların yakalandığını” söyledi.