Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr 7 30 MART 2021 SALI Washington ile Pekin hattında ittifak blokunu genişletme arayışı hızlandı KAPIŞMA BÜYÜYOR ABD ile Çin mücadele sahası son dönemde Türkiye’nin de içinde bulunduğu coğrafyaya yoğunlaşmaya başladı. Washington yönetimi, Avrupa Birliği ile transatlantik işbirliği vurgusu yaparken Çin’in hem Dışişleri hem de Savunma Bakanı’nın bölgeye yönelik temasları dikkat çekiyor. Gözler Akdeniz gerilimindeyken Çin Savunma Bakanı Wei Fenghe, dün Yunanistan’ı ziyaret etti. ABD’nin Yunanistan Büyükelçisi Geoffrey Pyatt da Yunan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ile görüştü. Yunanistan’da yayımlanan Kathimerini gazetesi, Wei’nin bölgedeki bazı ülkeleri kapsayan turunda Pekin’in Avrupa ile geleneksel dostluğu daha da pekiştirme, askeri işbirliğini geliştirme hedefinin bulunduğuna değindi. Wei, Atina temasları çerçevesinde Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakellaropoulou tarafından da kabul edildi. Haberde, Çin basınına yansıyan haberlere dayanılarak Savunma Bakanlığı’nın, Wei’nin 26 Mart’ta başlayan bölge ziyaretinin Macaristan, Yunanistan, Kuzey Mekedonya ve Sırbistan’ı kapsadığı, bu ülkelerÇin Dışişleri Bakanı geçen hafta Ankara’yı ziyaret Karadeniz’in kontrolü için stratejik ederken Savunma Bakanı da dün Atina’da temaslardaydı. noktalar olduğu kaydedildi. Biden yönetiminin Türkiye’nin Rus S400 askeri yapılanma hamlesi, NATO füze savunma sistemi konusundaki tatbikatı çerçevesinde sevkıyat muhalefetine değinildi. Kimi yorumhaberleri basına yansımıştı. Ayrı da bu çerçevede Washington’ın Atica geçen hafta ABD Başkanı Joe na ile işbirliğini güçlendirme arayıBiden’ın, Yunanistan Başbakanı şında olduğu belirtildi. Kyriakos Miçatokis’i ülkenin 200. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi bağımsızlık yıldönümü kutlama de geçen hafta kendi ülkesi gisı çerçevesinde aradığı ve “güç bi ABD baskısının merkezinde olan lü ikili bağların derinleştirilmeRusya’nın Dışişleri Bakanı’nı ağırlasi” vurgusu yaptığı belirtilmişti. dıktan sonra Ortadoğu turu kapsaWei, Yunanistan Cumhurbaşkanı Sakellaropoulou ile görüştü. Biden’ın artan savunma işbirliğine de dikkat çektiği aktarılmıştı. Beyaz Saray’dan yapılan açıklamında Suudi Arabistan’a gitmişti. Geçen perşembe günü de Ankara’da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu den gelen davet üzerine gezinin ya mada, “Biden, Doğu Akdeniz’de is ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan pıldığı açıklaması aktarıldı. tikrar için umutlu olduğu mesajını ile görüşmüştü. Çavuşoğlu, ekonoPekin’in geniş kapsamlı, dev büt verdi. Ayrıca iki lider enerji güvenli mik işbirliği potansiyelini ele aldıkçeli “Kuşak ve Yol” projesi çerçeği, Çin, Rusya ve Batı Balkanlar da larını belirtmişti. “Salgınla mücadele vesinde geçmiş yıllarda Çin Dehil ortak çıkar konularında koordi ve aşı konusunda işbirliğini ilerletenizcilik Grubu’na bağlı bir şirketin nasyon yapılması konusunda mu ceğiz” derken “Uygur Türklerine ilişYunanistan’ın Pire Limanı’ndaki kon tabık kaldı” denilmişti. Yunan Estia kin hassasiyetimizi ve düşünceleriteynır terminalini işletme hakkını sa gazetesinde de Dedeağaç’tan son mizi ilettik” ifadelerini de kullanmıştın aldığı duyurulmuştu. ra Selanik, Volos, Girit ve Kavala’ya tı. Wang daha sonra ise İran’a geç‘ABD yeni üs peşinde’ yeni Amerikan üsleri kurulabileceği iddiası aktarıldı. ABD’nin anlaşmiş, iki ülke arasında 25 yıllık kapsamlı işbirliği anlaşması imzalanmışÖte yandan Yunanistan’da Miçota maların 5 yıllık olmasını istediği sa tı. Pekin, Moskova hattından ABD’ye kis yönetiminin ABD ile yakın işbirli vunuldu. Washington açısından, De yaptırımlara karşı tepki ve İran’la ği de biliniyor. ABD’nin Girit’teki Su deağaç ve Kavala limanları ile hava nükleer anlaşmaya koşulsuz dön da Üssü’nün ardından Dedeağaç’ta alanlarının Rusya faktörüne işaretle çağrısı gelmişti. ‘BÜYÜK İHTİMALLE HAYVANLARDAN BULAŞTI’ Dünyayı sarsan yeni tip koronavirüs (Covid19) salgını krizinde aşı ve tedavi çalışmalarının yanı sıra salgının kaynağını bulma arayışı da sürüyor. Küresel çapta dün itibarıyla vaka sayısının 127 milyonu aştığı, can kaybının 2 milyon 797 bin 435’e yükseldiği salgına ilişkin Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) olası senaryolar ile ilgili bir rapor hazırladı. Yabancı ajanslara yansıyan haberlerde taslak raporda, virüsün yarasalardan insanlara başka hayvanlar yoluyla bulaşması en muhtemel senaryo olarak belirtildi. Laboratuvardan sızması ise “son derece düşük bir ihtimal” olarak değerlendirildi. DSÖ, geçen yıl Çin’de virüsün kökenini bulmak için temaslarda bulunmuş ve salgının başladığı Wuhan’daki canlı hayvan pazarı başta olmak üzere birçok bölgede inceleme yapmıştı. Çin ortak aşı üretiminde Öte yandan Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ve Çin, yeni tip koronavirüse karşı üretilen “Sinopharm” aşısını “HayatVax” adında ortaklaşa üretme kararını duyurdu. Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Ortadoğu ziyareti kapsamında 27 Mart’ta BAE’de temaslarda bulunmuştu. Çin’in Ortadoğu ülkeleriyle ticaretinde BAE, Suudi Arabistan’dan sonra 2. sırada yer alıyor. RusyaÇin işbirliği ise aşılarda da devam ediyor. Rusya Doğrudan Yatırım Fonu’nun, Sputnik V aşısı üretimi için Çin’le anlaştığı belirtildi. Acil 10 milyar dolar gerek Suriye’de iç savaşın onuncu yılında siyasi çözüm çabaları sürerken insani krizin hafifletilmesi için düzenlenen donörler konferansının beşincisi dün Brüksel’de başladı. Birleşmiş Milletler’in (BM) Avrupa Birliği’yle (AB) birlikte düzenlediği iki günlük konferansta, Suriye’de ve komşu ülkelerde acil insani yardıma ihtiyaç duyan 24 milyon kişi için 10 milyar dolarlık bir yardım toplanması hedefleniyor. BM İnsani İşler Koordinasyon Ofisi, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ve BM Kalkınma Programı’nın ortak açıklamasında, uluslararası toplumdan milyonlarca Suriyeliye yardımlarını artırması istendi. Suriyelilerin giderek artan açlık ve yoksullukla karşı karşıya olduğuna dikkat çekilen açıklamada, komşu ülkelerinse her 5 Suriyeliden 4’üne ev sahipliği yaptığı ifade edildi. 10 milyar dolar fonun, 4.2 milyar dolarının Suriye içinde, 5.8 milyar doların ise komşu ülkelerdeki sığınmacılar için kullanılacağı kaydedildi. DW’nin haberine göre Berlin hükümeti, Suriye’ye bir milyar Avro’dan fazla insani yardımda bulunacak. SURİYE’DE İNSANİ KRİZ UYARILARI SÜRÜYOR BAŞBAKANBAKAN DEĞIŞ TOKUŞU Slovakya’da yaklaşık bir yıldır 4 partili koalisyon hükümeti içindeki gerginlik, Başbakan Igor Matovic’in ortaklarına danışmadan Rus aşısı Sputnik V satın almasıyla derinleşti. Başbakan Matovic, önceki gün koalisyon içindeki sorunların giderilmesi için, partisinden Ekonomi Bakanı Eduard Heger’in başbakanlık görevine getirilmesi koşuluyla istifa etmeyi kabul ettiğini duyurdu. Koalisyon ortaklarının teklifi kabul ettikleri ve koalisyonun süreceği belirtildi. Koalisyon OLANO, SMERODİA (Biz Aileyiz), SAS (Özgürlük ve Dayanışma Partisi) ve ZA LUDİ (Halk İçin) partilerinden oluşuyor. Matovic ve Heger, koalisyonun en güçlü partisi OLANO mensubu. ZA LUDİ Partisinden Çalışma, Gençlik ve Aile Bakanı Milan Krajniak, Başbakan’ın Rusya ile yaptığı anlaşma nedeniyle istifa etmesi gerektiğini söylemişti. Daha sonra SAS Partisi’nden Ekonomi Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Richard Sulik istifasını vermişti. Floyd için adalet çağrısı ABD’nin Minneapolis kentinde geçen yıl polis şiddetinin kurbanı olan siyah vatandaş George Floyd’un davası dün başladı. Gözaltına alındığı sırada boynuna 9 dakika boyunca basarak nefessiz bıraktığı Floyd’u öldürmekle suçlanan, ikinci ve üçüncü derece cinayet suçlarından yargılanacak beyaz polis memuru Derek Chauvin’in 40 yıla kadar hapsi isteniyor. İkinci derece cinayetin cezası, 40 yıl, ancak savcıların kanıtlamasının daha kolay olacağı düşüncesiyle üçüncü dereceden cinayeti de iddianameye eklediği belirtildi. Bu suçun en üst cezası ise 25 yıl. Önceki gün ve dün Floyd için adalet çağrılı eylemler, anmalar düzenlendi. Danışmanın kira skandalı Güney Kore Devlet Başkanı Moon Jaein, yönetimin ülkede kiralık dairelere yönelik fiyat artışını kısıtlayan kararından iki gün önce kendi sahip olduğu bir mülkte bu orandan daha yüksek kira talep eden ekonomi danışmanını görevden aldı. Ülkede kiralarda yüksek artışlara tepki yükselince geçen temmuz ayında Moon yönetimi, en fazla yüzde 5 zam kısıtlaması kararı almıştı. Ancak bunun kamuoyuna açıklanmasından iki gün önce Moon’un danışmanı Kim Sangjo’nun, sahibi olduğu dairenin kirasını yüzde 14 yükselttiği ortaya çıktı. Kim, “Emlak spekülasyonunu ortadan kaldırmak için tüm çabaları göstermemiz gereken bu zamanda insanları hayal kırıklığına uğrattığım için özür dilerim” dedi. AB yetkilileri dün Midilli’deki göçmen kampını ziyaret etti. Kimi gruplar bölgede yeni kamplara hayır eylemi yaptı. AB’den zirve sonrası Türkiye ziyareti Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel ile Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in, 6 Nisan’da Türkiye’ye ziyaret edeceği duyuruldu. Michel’in Sözcüsü Barend Leyts, iki liderin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile görüşeceğini aktardı. Michel, geçen hafta yapılan AB Liderler Zirvesi sonrasında Türkiye’ye nisan ayı içinde ziyaret düzenlemek üzere Türk makamlarıyla temas halinde olduklarını açıklamıştı ancak ziyaretin tarihini söylememişti. Zirve toplantısında, ekonomi, göç, toplumlar arası temas ve seyahat gibi konularda Türkiye ile işbirliğinin güçlendirilmesi mesajı verilmişti. ‘Göçmenleri al’ çıkışı Öte yandan AB Komisyonu’nun içişlerinden sorumlu üyesi Ylva Johansson, yaklaşık 8 bin sığınmacının bulunduğu Yunanistan’ın Midilli Adası’nı ziyaret etti. AB yönetiminin gelecek hafta yapacağı Türkiye ziyareti öncesi açıklamalarda bulunan Johansson, “Türkiye’yi acilen Yunanistan’dan yeniden göçmen kabul etmeyi başlatmaya çağırıyorum” dedi. Türkiye ile AB arasında imzalanan 18 Mart 2016 tarihli göç mutabakatı kapsamında, Türkiye’nin AB’ye yasadışı yollardan giriş yapan göçmenleri geri kabul etmesi ve insan kaçakçılığı ile mücadele etmesi karşılığında, Türk vatandaşlarına Schengen bölgesinde vize muafiyetinin değerlendirilmesi, sığınmacılar için mali yardım, katılım müzakerelerinin canlandırılması ve Gümrük Birliği’nin güncellenmesi Ankara’ya taahhüt edilmişti. Hem Ankara hem Brüksel mutabakatın güncellenmesi yönünde fikir bildirmişti. Erivan’dan siyasi manevralar Dağlık Karabağ yenilgisinin ardından siyasi krizin derinleştiği Ermenistan’da Güvenlik Konseyi Sekreteri Armen Grigoryan, Erivan’ın Türkiye ile olan ilişkilerine yaklaşımında düzenlemeler yapması gerektiğini söyledi. Sputnik’in haberine göre devlet televizyonunda konuşan Grigoryan, “Erivan’ın Türkiye’yi düşman devlet olarak görüp görmediğine” ilişkin soruya “Engellerin kaldırılması süreci sadece Azerbaycan’la yürütülmemeli, daha geniş bir bölgesel yaklaşım gerekiyor” yanıtını verdi. Ardından “Yani Türkiye artık düşman devlet değil mi” sorusunun yöneltildiği Grigoryan, “Tartışmasız biçimde Türkiye’den hiçbir tehdit gelmediğini iddia etmek doğru olmazdı. Ancak bölgedeki genel süreçler başka olasılıkları da beraberinde getiriyor” ifadelerini kullandı.