Catalog

13 ŞUBAT 2021 CUMARTESİ KAPATILAN ENSTİTÜ ÜRETMİŞTİ Virüs Ankara, HepatitC aşısı için umut oldu SARP SAĞKAL Kapatılan Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nün 1930’larda ürettiği “Modified Vaccinia Virus Ankara” virüsü ile Amerika’daki üniversiteler HepatitC aşısı üretmek için çalışmalar başlattı. Çalışmaların ön sonuçlarına ilişkin konuşan Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Levent Doğancı, “HepatitC’den korunmak için birçok aşı geliştirme çalışması yapıldı ama bunlar hep başarısızlıkla sonuçlandı. Şimdi ilk defa, Modified Virus Ankara’yı kullanarak HepatitC aşı geliştirme çalışmaları yapıldığı duyuruldu. Şimdilik sonuçları olumlu görünüyor. En önemlisi de zararsız olduğu belirtilmiş” dedi. New England Journal of Medicine, Amerika’daki üniversitelerde profesörlerin, Türkiye’de kapatılan Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nün Cumhuriyetin ilk yıllarında ürettiği “Modified Vaccinia Virus Ankara” virüsü ile HepatitC aşısı geliştirmek için çalışmalar başlattığını duyurdu. Prof. Dr. Levent Doğancı, virüse ve çalışmalara ilişkin bilgileri Cumhuriyet’e anlattı. Doğancı, “Dünyanın gelmiş geçmiş en güvenli çiçek aşısı suşu olmuştu. Biz bu virüsü maalesef hıfzıssıhha kapatılırken kaybetmişiz. Çünkü DSÖ kalan virüs kolleksiyonlarının tekrar aktif hale geçme riskinden imha edilmesini istiyordu. Biz de buna uymuşuz” ifadelerini kullandı. Hıfzıssıha’da geliştirilen bu virüsle farklı hastalıklara karşı aşı çalışmaları yapıldığını aktaran Doğancı, “10 ya da 15 yıl önce, HIV ve SarsCov1 ile MERSCov hastalıklarına karşı aşı geliştirmek için Modified Vaccinia Virus Ankara’yı kullandılar” bilgisini paylaştı. ‘Zararsız’ Doğancı, “HepatitC hastalığından korunmak için birçok aşı geliştirme çalışması yapıldı ama bunlar hep başarısızlıkla sonuçlandı. Bu nedenle bu Doğancı Türkiye harekete geçmeli Prof. Doğancı, “Aşı, uyuşturucu bağımlısı ve HepatitC açısından yüksek riskli 548 kişide denendi. 67 aylık bir takip yapılmış ve olgunlaşmamış sonuçları paylaşılmış. Bu grubun yarısına aşı, yarısına plasebo yapılmış. Kronik Hepatit gelişiminde bir fark bulamamışlar. Ancak aşı olanlarda, viral yük dediğimiz, hastayı daha çok hasta edebilecek unsurlarda ciddi bir azalma görülmüş” dedi. Doğancı, “Üniversiteler bir aşı metodu geliştirir ama bunu seri üretime getirmek farklı bir konudur. Türkiye maalesef üniversitede ürettiği her şeyi seri üretime geçiremiyor. Bu nedenle mutlaka ya özel sektörün de bu işe katılması ya da tamamen devletçi bir düşünceyle seri üretimin sağlanması gerekir” dedi. hastalık dünyanın en büyük Hepatit sorunu haline geldi ve birçok ülkede salgın yaşanıyor. Aşı denemeleri de neredeyse 20 yıldır sürüyor. Şimdi ilk defa, New England Journal of Medicine’de, Modified Virus Ankara’yı kullanarak HepatitC aşı geliştirme çalışmaları yapıldığı duyuruldu” dedi. Doğancı, “Verilerle bir makale yapılmış. Şimdilik sonuçları olumlu görünüyor. En önemlisi de zararsız olduğu belirtilmiş” dedi. l ANKARA TOGO İkiz Kuleleri kaçak duruma düştü Danıştay, Ankara Büyükşehir Belediyesi (ABB) tarafından 2016’da yapılan emsal artışı ile inşaat alanı 20 bin metrekareden 120 bin metrekareye yükseltilen TOGO İkiz Kuleleri’ne ilişkin emsal artışı davasında iptal kararını onadı. Böylece mahkeme kararlarına karşın inşaatı devam eden kuleler kaçak duruma düştü. ABB, kaçak binalara uygulanan kanuni prosedür için harekete geçileceğini ve kulelerin inşaatının yasaya uygun hale getirileceğini açıkladı. Ankara’da, iş insanı Sinan Aygün tarafından yapılan TOGO İkiz Kuleleri inşaatı için 1.50 olan emsalin 17 Aralık 2015’te 2.50’ye yükseltilmesi istendi ancak öneri ABB Meclisi tarafından reddedildi. 31 Mart 2019’daki yerel seçimlerin ardından yeni ABB yönetimi, mahkeme kararını uygulayarak, 16 Aralık 2019’da inşaatı mühürledi. Kararın ardından sosyal medya hesabından paylaşım yapan ABB Başkanı Mansur Yavaş, “Yalan, iftira ve harama karşı mücadelemiz karşılığını buldu. Mahkeme, TOGO Kuleleri’yle ilgili kararını verdi, biz haklı çıktık. İftira diz çökecekti, yine çöktü. Hak yerini bulacaktı, yine buldu. Doğru duvar yıkılmazdı, yine yıkılmadı. Ankaramız için hayırlı olsun” ifadelerini kullandı. l ANKARA/Cumhuriyet AMAZON’UN ‘ALTIN’ NEHİRLERİ NASA’da yayımlanan fotoğraflar, bölgelerin aslında ruhsatsız madenciler tarafından açılan çukurlar olduPeru’da Amazon yağmur ormanlarındaki yasadışı altın madenciliğinin bo ğunu belirtti. Normalde görülmeyen bu çukurların güneşin ışınlarının yanyutlarını ortaya koydu. NASA, fotoğraflarda “altın nehirleri” gibi görülen sımasıyla ortaya çıktığı belirtiliyor. eposta: hazal.ocak@cumhuriyet.com.tr PARIS ANLAŞMASI’NA ILIŞKIN DIKKAT ÇEKEN ARAŞTIRMA Milyonlarca yaşam kurtulabilir Lancet Countdown Sağlık ve İklim Değişikliği raporunda yer verilen araştırmada Paris İklim Anlaşması’nın hedeflerini yakalamak ve sağlığa öncelik veren politikalar benimsendiğinde 2.1 milyon kişinin hayatının kurtulabileceği belirtildi. The Lancet Planetary Health dergisinin özel sayısında yayımlanan araştırmaya göre Hindistan, Çin, ABD, Birleşik Krallık, Nijerya, Brezilya, Endonezya ve Almanya’da, Paris İklim Anlaşması doğrultusunda iddialı iklim hedefleri benimsenmesi halinde her yıl daha iyi beslenme sayesinde 6.3 milyon, daha temiz hava sayesinde 1.6 milyon ve artan fiziksel hareket sayesinde 2.1 milyon kişinin hayatı kurtulabilecek. Çalışma, ülkelerin Paris Anlaşması ile kabul edilen küresel sıcaklık artışını 2 derecenin oldukça altında tutma hedefiyle uyumlu iklim planlarını (Ulusal Katkı Beyanları) benimsemeleri halinde insan sağlığında görülecek olumlu etkilerin altını çiziyor. Yine rapora göre, meyve, sebze, baklagil ve kabuklu yemişten oluşan bir beslenme düzeninin eksikliği, aşırı kırmızı et tüketimine bağlı risklere kıyasla daha büyük bir sağlık sorunu teşkil ediyor. Söz konusu beslenme tarzı benimsendiğinde ölümlerin yüzde 30’unun önüne geçilebilirken, aşırı kırmızı et tüketimi ölümlerin yüzde 22’sine neden oluyor. BU ISRAR NİYE? Halkın mücadelesiyle rafa kalkan Kirazlıdere Termik Santralı yine gündemde ÇEVRE Çanakkale Lapseki’ye yapılması planlanan ve bölge halkının mücadelesiyle rafa kalkan Kirazlıdere Termik Santralı tekrar gündemde. Avrupa İklim Eylem Ağı, Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz, santral projesine ilişkin Çinli bir firmayla anlaşmanın gündemde olduğunu söyledi. Santral projesine dava açan bölge sakini Kadri Gül de “Termik santrallardaki bu ısrar niye?” dedi. Ormanlık alana yapılması planlanan santral projesine karşı bölge sakinleri yıllardır mücadele ediyor. Kirazlıdere Termik Santralı için verilen “ÇED olumlu kararı” Çanakkale İdare Mahkemesi’nce iptal edilmişti. Mahkeme tarafından iptal edilen kısımlar revize edilmişti. 2015 yılında yine “ÇED olumlu” kararı verildi. BU DA AYDIN KOLEZYUMU Aydın’ın Nazilli ilçesinde, Adnan Menderes Üniversitesi ve Kültür Turizm İl Müdürlüğü işbirliğiyle, 1800 yıllık Mastaura antik kenti içinde 4 ay önce başlatılan çalışmalarla, Roma mimarisinin dünya üzerindeki en iyi örneği kabul edilen Kolezyum’un (amfitiyatro) benzeri bulundu. Zeytin ve incir bahçelerinin arasında toprak altında günümüze kadar korunarak geldiği öğrenilen Kolezyum’un ortaya çıkarılması arkeoloji dünyasında heyecan yarattı. Arena olarak kullanıldığı dönemde kolezyumda çeşitli sporlar yapıldığı tahmin ediliyor. Temizlenerek gün yüzüne çıkarılan Kolezyum’un tam yuvarlak olması nedeniyle Türkiye’de benzersiz olduğu bildirildi. Aydın İl Kültür ve Turizm Müdürü Umut Tuncer, “Yunanistan’ın doğu kanadındaki, Roma dönemindeki tek yapı ve bu yönüyle de benzersiz. Biz bunu Roma’da bulunan Kolezyum yapısına benzetiyoruz. Bahar aylarında daha yoğun bir çalışma olacak ve kısa sürede bu yapıyı tamamen ortaya çıkaracağız. Şu an ana hatlarıyla gözler önüne çıktı” dedi. l DHA KADIKÖYLÜLER, KALAMIŞ PROJESİNE KARŞI DİRENİYOR Kül ve asit yağıyor Bölge sakini Kadri Gül, bu kararın iptali istemiyle dava açtı. Fosil yakıtlarla çalıştırılan termik santralların “zehir” saçmaya devam ettiğini belirten Gül, özetle şöyle konuştu: “Çan’da 2, Bekirli’de 1, Karabiga’da da 1 tane olan termik santrallar Çanakkale’nin havasını bütünden zehirledi. Gökyüzünden kül ve asit yağıyor. Çiftçilerimiz ziraat yapamaz oldu. Bu bereketli doğa ananın kucağına ektiğimiz fidanlar henüz büyümeden kuruyor. Çarşıda, pazarda herkes doğal, organik besin arıyor. Doğamızı bu şekilde tahrip edersek doğal ve organik besinleri nasıl tedarik ederiz? Çanakkale halkı olarak aslında çok şanslıyız. Yılın 300 günü esen rüzgârımız, rüzgârla birlikte şahlanan denizlerimizde dalgamız ve boğazdan çok hızlı akan akıntımız var. Tüm bu kaynaklardan hem de bedava enerji elde etmek varken termik santrallardaki bu ısrar niye?” Kent hakkı için AYM’ye Kadıköy sakinleri tartışmalı FenerbahçeKalamış Yat Limanı’nın özelleştirilmesine ve kıyı alanının yapılaşmaya açılmasına karşı Anayasa Mahkemesi’ne başvurdu. Bölge sakinleri tarafından yapılan açıklamada “Kent haklarını korumak için Anayasa Mahkemesi’ne gidiyoruz” denildi. Açıklamada özetle şu ifadeler kullanıldı: “Fenerbahçe Kalamış Yat Limanı’nın 2015 yılında hazırlanan planları, ÇED raporu olmaması nedeniyle iptal edilmiştir. 2017 yılında yapılan revizyon planlarında ÇED raporu yoktur ama buna rağmen iptal edilmesi yönündeki Kadıköylü 33 hemşeri, dernek ve kooperatif olarak açtığımız davada talebimiz reddedilmiştir. Danıştay’ın ilk derece mahkemesi olarak verdiği ret kararını Danıştay İdari Davalar Daireleri Kurulu temyiz incelememizi tetkik hâkimin görüşü ve 3 lehe oya rağmen, revizyon planında ‘ÇED aranmaz’ tespiti ile reddetmiştir. Bu kararla Kadıköylü hemşerilerimizin yaşam hakkı, çevre hakkı ve konut hakları ihlal edilmektedir.” Hedeflerle çelişti Gazetemize konuşan Katısöz de “Yakın zamanda termik santral projesi için Çinli termik santral inşaat firmaları ile anlaşmanın gündemde olduğunu öğrendik ki zaten son dönemde Çin firmaları ve finansmanının Türkiye’de yatırım yapmakla yakından ilgilendiğini görüyoruz. Bu proje, hem Çin’in 2060 karbon nötr olma hedefi hem de Türkiye’nin enerjide dışa bağımlılıkla mücadele hedefi ile çelişiyor. Buna karşılık, yatırımların kömür gibi fosil yakıtlar yerine enerji verimliliği ve güneş, rüzgar gibi yenilenebilir yatırım alanlarına yönlenmesi hem Çin hem de Türkiye için fayda sağlayacak” dedi. HALK HES’E KARŞI KARARLI: BES İÇİN BİLİRKİŞİ RAPORU: 6 kez çıkardık yine çıkaracağız Çarşamba için ÇED raporu şart CEMİL CİĞERİM Ordu Korgan ilçesi Çiftlik ve Çamlı mahallelerinin karşı çıktığı Bayındır Hidroelektrik Santralı (HES) için yapılmak istenen imar değişikliğine itiraz davası kapsamında bilirkişi heyeti söz konusu alanda incelemelerde bulundu. Heyet incelemesinden sonra görüşlerini dile getiren avukat İsmail Topçuoğlu, “Halkın istemediğini herkes biliyor. Burada halkın meşru direnişi sonrası şirket 6 kez dereden çıkarıldı. Halk kararlı. Hukuksal hakkımızı da kullanıyoruz. İnceleme sonucu gelecek raporun lehimize olacağını düşünüyoruz” dedi. Ordu Çevre Derneği Başkanı Ertuğrul Gazi Gönül de “Ordu’nun dereleri HES’lerle tehdit ediliyor. Dernek olarak direnen halkın yanındayız. Halk toprağının, deresinin değerini biliyor. HES’in olumsuz etkilerini de biliyor” diye konuştu. l SAMSUN TARIHI KALEDE TALAN Tokat’ta Helenistik çağdan kalan ve bugüne kadar birçok uygarlığa ev sahipliği yapan Çördük Kalesi define avcılarının talanına uğradı. Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Hatice Uyanık, “Kale üzerine dağılmış olan seramik parçaları, çanak çömlek parçaları, bu kalenin Helenistik dönemden Osmanlı dönemine kadar farklı uygarlıklar tarafından işgal edildiğine ve savunma amaçlı da kullanıldığına işaret etmektedir. Kale tescilli bir kaledir ama buna rağmen defineciler tarafından her geçen gün tahrip edilmektedir” dedi. l DHA CEMİL CİĞERİM Samsun’un Çarşamba ilçesine yapılması planlanan Çarşamba Biyokütle Enerji Santralı (BES) projesine verilen “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değildir” kararının iptali istemiyle açılan davada bilirkişi raporu dosyaya girdi. Fauna, çevre, flora, hidroloji ve meteoroloji bilirkişileri ÇED’in şart olduğu kararına vardı. Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yapan avukat Serpil Dönmez, “Yöre halkının davası haklı bulunmuştur. Dava halen devam etmekle birlikte, rapora karşı beyan ve itirazlarımızı sunacağız. Tarafımızca, bilirkişi raporuna istinaden yeniden yürütmenin durdurulması talebinde bulunulmuştur” dedi. Davaya bakan Samsun 3. İdare Mahkemesi, tarafların rapora karşı beyan ve itirazlarının ardından dosyayı karara bağlayacak. l SAMSUN