Catalog
Publication
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Years
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Our Subscribers Can Login And Read Original Page
I Want To Register And Read The Whole Archive
I Want To Buy The Page
18 EKİM 2021 PAZARTESİ
SÖYLEŞİ 9
NEDEN PROF. DR. ESERGÜL BALCI? İstanbul Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Türkiye Ortadoğu Amme İdaresi Enstitüsü’nde yüksek lisans,
Hacettepe Eğitim Fakültesi’nde doktora yaptı. Hacettepe, Abant İzzet Baysal, Muğla Sıtkı Koçman, Ege, Dokuz Eylül üniversitelerinde çalıştı. Bölüm başkanlığı,
enstitü müdürlüğü, dekan yardımcılığı, dekanlık görevlerinde bulundu. Moskova Devlet Üniversitesi’nde ders verdi ve Rus eğitim sistemini inceledi. Michigan State
Üniversitesi’nde araştırmacı olarak çalıştı. Eğitimde tarikatların etkisini incelediği 2018’deki “Eğitimde Tarikat ve Medrese Gerçeği” adlı araştırması nedeniyle Dokuz
Eylül Üniversitesi Rektörlüğü’nce “araştırmayı hangi amaçla, kimlerle ve izin almadan yaptığı” gerekçesiyle hakkında inceleme başlatıldı. Savunmasını yaptı, emekli
oldu. Yeni kitabı için tarikatları araştırmayı sürdürüyor. TÜGVA’yla ilgili belgeler sızıp üzerine yoğun tartışmalar başlayınca, bize de Prof. Balcı’ya sormak kaldı.
AKP bir tarikatlar koalisyonu
4 2002’den bugüne tüm 4 FETÖ daha organize olduğu 4 Bizim raporu açıkladığımız 4 TÜGVA bütün bu tarikat
kabinelere bir bakın, tüm ve uluslararası bağlantıları daha zaman FETÖ sarsıntısı iktidarda yapılarının çatı örgütü diyebiliriz.
tarikatların belli ölçülerde temsil erken kurduğu için, belli bir zaman devam ediyordu ve diğer Hükümette temsil edilen ya da
edildiğini göreceksiniz. İktidarın gelince, Erdoğan’ı ve diğerlerini tarikatlara yönelim oldu. Onlara hükümete yakın tarikatların gençlik
ana gövdesini oluşturan Nakşiler tasfiye edip tek başına iktidar alan açıldı. Mesela TSK’de, poliste, örgütlenmesi. TÜGVA, bir çeşit
ve kolları; İlim Yaymacılar, Menzil, olmak istedi. 15 Temmuz’un özeti adalette belli gruplar FETÖ’nün tarikatların insan kaynakları birimi
Hak Yol ve tabii ki FETÖ. aslında budur. yerini almaya başladı. gibi dizayn edildi.
n 2018’de yaptığınız araştırmaya ran kurslarındaki etkilerinin azaltılma-
sı gerektiğini vurguladı. Diyanet’in bi-
göre Türkiye’de 2.6 milyondan faz-
la kişinin bir tarikat ya da cemaatle le uzak durmaya çalıştığı dernek, vakıf
Kimlerin çocukları
organik bağı bulunuyor. Sık sık ce- ve cemaatlere MEB’in yakınlığı gerçek
maatlerin, tarikatların devletin ku- hedefini gösteriyor. Eğitim Sen, proto-
seçiliyor?
rumlarına nasıl sızdıklarını konu- kolün iptali için dava açarak MEB’in
“Bu vakıfların ilk hedefi yoksul ve çaresiz Ana- TÜGVA ile imzaladığı protokolün imam
şuyoruz. Son olarak da TÜGVA’yla
dolu insanı. Pratikte şöyle gelişiyor: Göçle
ilgili bazı belgeler sızdı. Resmen her hatip liseleri dışındaki tüm eğitim ku-
NECATİ
şehre gelen aileler kalabalık. İnsanların gelirle-
rumlarında yürütmesini durdurdu an-
yere çökmüşler... Bu yapılar için va-
SAVAŞ
ri yetmiyor. Çocuğu tarikat yurduna gönder-
kıf demek doğru mu, yoksa salt ce- cak Eğitim Sen’in itirazına karşın, da-
diğinde bir boğaz azalmış oluyor. Çocuk okul
va sonuçlanmadan MEB, TÜGVA ile İş-
maat bağlantılı oluşumlar mı?
çağına geldi ama köyde okul yok. Gideceği
birliği protokolünü 25.02.2021 tarihin-
Aslında AKP, kuruluşundan itiba-
okul uzakta ve yurt da yeterli değil. Ne yap-
ren zaten bir tarikatlar koalisyonuy- de tekrar yürürlüğe soktu. Bu protokol,
sın; tarikata teslim ediyor. Çocuğunuz büyü-
müfredatla çelişen değerler eğitimi, da-
du. 2002’den bugüne kadar kurulan
dü, okumak için başka bir şehre gitmek zorun-
tüm kabinelere bir bakın, tüm tarikat- yanaksız öğrenci kulüpleri ve keyfilik-
da. Asgari ücretli biri çocuğunu nasıl okutsun?
ler ile “Eğitim Kurumları Sosyal Etkin-
ların belli ölçülerde temsil edildiğini
Yurt, yol, yemek, kitap, defter parasını nasıl
likler Yönetmeliği”ne aykırılıklar içe-
göreceksiniz. İktidarın ana gövdesi-
karşılasın? Kasıtlı olarak yurt konusu tarikat-
riyor. Bir kamu hizmeti olan eğitim-öğ-
ni oluşturan Nakşiler ve kolları; İlim
lara bırakılmış. Tarikatlar bunun için Diyanet’le
retim hizmetleri kamu görevlileri eliyle
Yaymacılar, Menzil, Hak Yol ve tabii
ve MEB ile protokol imzalıyor zaten. Yaptıkla-
yürütülür. Oysa MEB, TÜGVA ile proto-
ki FETÖ. FETÖ daha organize olduğu
rını meşrulaştırmak için.”
kol yapmakta ısrar ediyor. Bu, bir hü-
ve uluslararası bağlantıları daha er-
kümet politikasıdır ve politikalar adım
ken kurduğu için, belli bir zaman ge-
adım uygulanmaktadır. Bu politikalar-
lince, Tayyip Erdoğan’ı ve diğerleri-
la, dinselleşme eğitim sürecine yansı-
ni tasfiye edip tek başına iktidar ol-
Parayla ilişkileri
mış, okullarda “tek din, tek mezhep”
mak istedi. 15 Temmuz’un özeti aslın-
anlayışı üzerinden inanç istismarına
da budur. Bizim raporu açıkladığımız
nasıl?
dayanan pratik uygulama ve söylem-
zaman FETÖ sarsıntısı iktidarda de-
“Bunların neredeyse hepsi birer holding
ler belirginleşmiştir.
vam ediyordu ve diğer tarikatlara yö-
haline gelmiş. Yüzlerce tarikat şirketi
nelim oldu. Onlara alan açıldı. Mesela
faaliyet yürütüyor. Milyarlarca do-
Cumhuriyet mi
TSK’de, poliste, adalette belli gruplar
larlık ciroları var. Devlette hep-
kalacağız, yoksa Taliban
FETÖ’nün yerini almaya başladı. TÜG-
sinin kaydı olduğunu biliyo-
VA, bütün bu tarikat yapılarının ça-
mı olacağız?
ruz. O listelerdeki çocukla-
tı örgütü diyebiliriz. Hükümette tem-
n Örnek verir misiniz?
rı memur yapıp bir işe yer-
sil edilen ya da hükümete yakın tari-
Eğitim sistemi en temel bilimsel il-
leştirmekle bitmiyor. Her
katların/cemaatlerin gençlik örgüt-
birinden düzenli para ke- kelerden uzaklaşırken, okullarda din-
lenmesi. Kuruluşu 2014, yani FETÖ
siliyor. Bu insanlar biliyor selleşme, işbirliği yapılan vakıflar yo-
ile hükümet arasında iplerin koptuğu
ki parayı vermezse kapının önüne
luyla da hızla artarak kaygı verici bo-
yıl. Dershanelerin kapatılma kararıyla
konulacak. Aynı FETÖ yöntemi. Belediyele-
yuta ulaşmış; bilimden çok, dini refe-
eşzamanlı. Kurucusu kim: Bilal Erdo- rin, özel idarenin, bakanlıkların ve bağlı iştiraklerinin
ranslara göre düzenlemeler artarak
ğan. Bu yolla, tüm tarikatların altyapı- ihaleleri incelensin. Çoğunu bir tarikat şirketinin al-
hayata geçirilmiş; laik-bilimsel eği-
dığını göreceksiniz. Zaten o kamu kurumunun başı-
sı ve insan kaynağı bir arada toplandı.
tim düşmanlığı daha da artmış; başta
na bir tarikat temsilcisi getirilmiş. Onun yaptığı ihaleyi
FETÖ’den boşalan devlet kadrolarına
imam hatip okulları olmak üzere, ba-
kim alacak sanıyorsunuz. Bire bin verilen ihaleleri Sa-
TÜGVA üzerinden diğer tarikatların
zı okullarda karma eğitim karşıtı uy-
yıştay raporlarından okuyoruz. Yani bu bir kısırdöngü.
adamları yerleştirildi. TSK’ye, poli-
gulamalar hayata geçirilmeye çalışıl-
Tarikat dinle siyasete hâkim oluyor, siyasi bağlantıla-
se, adliyeye, Milli Eğitim Bakanlığı’na
mış; hatta “Kadın Üniversitesi” açma
rıyla adamını devlete yerleştiriyor, o adam ihaleyi ta-
(MEB) ve diğerlerine. TÜGVA bir çe-
girişimleri başlamıştır. Eğitim politi-
rikata veriyor, tarikat oradan kazandığıyla siyaseti fi-
şit tarikatların insan kaynakları biri-
kalarının oluşturulması ve uygulan-
nanse ediyor ve belli kesimleri yönetiyor. “
mi gibi dizayn edildi. Hepsinin kaydı
masında; Diyanet’in, dini vakıf ve ce-
olduğunu görüyoruz. FETÖ de özellik-
maatlerin belirleyiciliği ve etkinliği
le TSK’deki üyelerinin dosyalarını tu-
artmıştır. MEB, Diyanet ile, dini vakıf
müdahale olmalı. Yeni bir düzenle- madı mı? Kadın cinayetleri nasıl bu bi kulağa hoş gelen faaliyetleri içeri-
tardı. Aynı yöntemi TÜGVA’nın uygu-
ve derneklerle imzaladığı bu protokol-
meye bile ihtiyaç yok. Mevcut yasalar kadar artıyor? Buralardan çıkan öğre- yor. TÜGVA ile “Kültür ve Medeniyet”
ladığını görüyoruz.
lerle eğitimi dinselleştirme sürecinde
uygulanmalı ve tüm dini örgütlerin tinin sonucudur bu. seminerleri, Ensar Vakfı ile “Değerler
n Milli Eğitim Bakanlığı’nın Di-
cemaatlere “özel görevler” vermiştir.
dernek ve vakıfları kapatılmalı. Yurt, Olimpiyatı”, “namaz bilinci” ve “di-
yanet ve aralarında Ensar ve
Eğitim müfredatında sürekli bireyci
MEB, görev ve yetkisinin
bina, şirket, taşınır taşınmaz tüm mal- riliş” temalı çalışmalar yapmak için
TÜGVA’nın da olduğu
ve dini değerlere vur-
larına ve banka he- protokoller imzalan-
bir bölümünü Diyanet’e
bazı vakıflarla proto-
gu yapılmış, “tek din,
saplarına el konma- mış. Açılacak kurslar-
kol imzaladıklarını “Bunlar her ne kadar “15 Temmuz’da
devretmiş görünüyor
tek kimlik, tek mez-
lı. Çünkü her biri Türk la ilgili planlama, uy-
biliyoruz. Protokolle-
dernek, vakıf gibi n Tarikat ve cemaatlerin örgütlen- Genelkurmay Başkanı hep” üzerinden “mil-
milletinin hazinesin- gulama ve organizas-
rin içeriğini konuşa-
li değerler” temel alın-
mek için kullandığı yöntemlerden
görünseler de her biri olan şimdiki Milli
den alınmış mallar. yon MEB tarafından
lım mı biraz?
biri eğitim kurumları. Gülen yapı- mıştır. Dayatılan din
dini birer örgüttür. Savunma Bakanı’nın
n Şöyle demiştiniz: yapılacak ve kurslarda
Bunun iki yönü var:
dersleri, çocukların zi-
lanması da lise, üniversite ve ders-
Temel refleksleri Taşrada devlet eği- görev alan vakıf per- boynuna palaskayı kim
1. TÜGVA için Bakan-
haneleriyle kendisine pek çok taraf- hinsel gelişimi ve pe-
timden kademe ka- sonelinin de ücretini
lık kaynaklarını, ya- örgütseldir. Yani geçirdi? Yaveri... Emir
dagojik açıdan sakın-
tar bulmuş, sonrasında bu öğrenci-
deme çekilmiş. Yok- MEB ödeyecek.
ni milletin hazinesini
leri bürokrasinin içine yerleştirmiş- calı olmasına karşın
bugün Büyükada alması gereken amirini
sulluk ve sahipsizlik n Kaç yıllık bu pro-
kullanabilmek; 2. MEB
ti. Buralarda nasıl örgütleniyorlar? sürdürülmektedir.
İskelesi’nden öldürmeye çalıştı.
nedeniyle aileler ço- tokoller?
üzerinden Türkiye’de-
Aslında bunlar da aynı yöntemi kul- n Peki, ne yapmalı?
çıkmayanlar, bu Peki, emri kimden
cuklarını tarikatla- Üç veya beş yıllık.
ki bütün öğrencilere
lanıyorlar. Özellikle köyden kente göç Bütün dünyadaki
refleks ile hareket ra teslim etmiş. Yarın TÜGVA açtığı bu kurs- aldı? İlkokul mezunu
ulaşmak. TÜGVA’nın
devletler, kendi var-
eden yoksul aile çocuklarını alıp sö-
bu çocukların hangi larla asıl amacı doğrul-
hemen hemen bütün edenlerdir. Bizim bile olduğu şüpheli,
züm ona eğitim veriyorlar. Yoksul aile lık sebebine kastetmiş
amaç için nasıl kulla- tusunda eğitim vermek-
gelir kaynağının mil-
yapılara bu kadar mü-
de çevre etkisi sonucu güvenilir hoca
hukukumuzda ağlak bir vaizden.
nılacağı meçhul. Ço- te ve beyin yıkamakta.
letin hazinesi olduğu-
düşüncesi ile çocuklarını bu okullara samaha göstermezler.
“Kanunsuz emir Yarın “Darül Harp”
cukların bu yapılara Ensar Vakfı’nın isteği
nu, yayımlanan belge-
Devletin şuna karar
gönderiyor. Nitekim Aladağ’daki yurt-
uygulanmaz” diye bir yani İslam dışı devlet
girdikten sonra nasıl olmadan MEB protokolü
lerden anlıyoruz. İk-
ta yanan kız öğrencilerin aileleri bu- vermesi lazım: Cum-
kural vardır. Devletin bir hayatları oluyor? iptal edilemeyecek. Di- gördükleri Türkiye
tidarın yerel yönetim-
nu itiraf etmediler mi? Bu yapıların, huriyet mi kalacağız,
Öncelikle her türlü ğerlerinde iptal yetkisi
de olduğu yerde bele-
kaymakamı ve polisi üniversitelerin açıldığı günlerde üni- Cumhuriyeti’ne karşı yoksa Taliban mı ola-
istismara açıklar. Ka- MEB’dedir. Birlik Vak-
diye, belediyenin ikti-
versite bahçelerinde birtakım stantlar cağız? İrade gösteril-
mahkeme kararına bu tarikatlardan
raman’daki olayları fı ise MEB ile “Osmanlı
dar partisinde olmadı-
kurup kendi yurtlarına öğrenci avla- dikten sonra kanunla-
karşı neden direnir? herhangi birinin
hatırlayın, Akyazı’da- Türkçesi Eğitimi” düzen-
ğı yerlerde valilikler
dıklarını biliyoruz. Bu yurtlara giden- rımız açık ve uygun.
İşte bu örgütsel şeyhi aynı emri
ki sapıklığı hatırlayın. lenmesine yönelik pro-
para, bina, yemek sağ-
ler çoğunlukla ekonomik durumu bo- Tarikatların tamamı
reflekstir. Kendisinin Bunun temelinde tam tokol imzalamıştır. Bu verebilir. Devletin
lamış. Olmadı kayma-
zuk olan aile çocukları. Bu çocuklar, derhal kapatılarak mal
bir biat kültürüyle be- vakıf, halk eğitim mer-
kamlıklar, o da olma- varlıkları tekrar mille-
oraya normal bir yerde gelecek kaygısı ve geleceği- kritik kurumlarına
yinlerinin yıkanması kezlerinde düzenleye-
dı işadamları devreye
ni güvence altına almak için zorunlu tin hazinesine kazan-
yollardan gelmediğini yerleştirdikleri
yatıyor. Çocuklar hu- ceği “Osmanlı Türkçesi
girmiş. FETÖ de aynı
olarak bu yurtları tercih ediyorlar. Ba- dırılmalı. Yeniden böy-
bildiği için. Tüm dini insanlar amirinin
rafelerle gerçeklikten Eğitimi” kursları aracı-
yöntemle kamuya ait
zıları az da olsa gerçekten dinini öğre- le vakıf ve dernek adı
örgütler de gücü ve emrini mi dinler,
ve bilimden uzaklaştı- lığı ile vatandaşlara ide-
yerleri işgal eder, dev-
neceği varsayımıyla tabii. altında örgütlenmele-
iktidarı kaybetmemek rılıyor. Bu bilinçli bir olojik propaganda yap- yoksa şeyhinin emrini
lete yerleştirdiği me- n Çocuklara ne öğretiliyor da o öğ- rini ve milleti sömür-
tercih, çünkü şeyhleri ma fırsatı yakalamıştır.
murlardan aylık ola-
rendiklerini bu sızdıkları kurum- melerini engelleyecek
için ölebilir de mi? Olay bu kadar
ne emrederse onu yap- Açılacak kurslarda MEB
rak düzenli “Himmet” larda hayata geçirmeleri isteniyor? düzenlemeler yapıl-
öldürebilir de.” basittir aslında.”
toplardı. Mahkeme ka- maya programlanma- kendi öğretmenini görev-
Bakanlık, TÜGVA dışında İlim Yay- malı. Torpil ve irtikap-
ları gerek. Çoğu hayat- lendirecek. Birlik Vakfı
yıtlarında var. ma Cemiyeti, Ensar Vakfı, Birlik Vak- la devlete yerleştiril-
tan kopuk kimseler haline geliyor. Ka- ile MEB bu protokol dışında eğitim ala-
n Bir bakanlığın dini vakıf ve der- fı vb. vakıflarla da çeşitli protokoller miş olanlar tek tek ayıklanmalı. Hak-
neklerle protokol imzalaması örne- dınlar sadece doğuran, kocasına ita- nında her türde ortak projeler gelişti- kı yenen gençlerimize işleri ve hakla-
imzaladı. Bu vakıflarla imzalanan pro-
at eden, ikinci sınıf yaratıklar olarak rip uygulayabilecek. MEB, bu madde
ğine daha önce rastladık mı? tokollerin amacı, yaygın-örgün eği- rı iade edilmeli. Tarikat okul ve yurt-
Ben hatırlamıyorum ama tarikatlar idealize ediliyor. “‘Çalışan kadın fu- ile görev, yetki ve iradesinin bir bölü-
tim kurumları ve halk eğitim mer- ları MEB’e devredilmeli ve buralarda-
yasal olmadıkları için, dernek ve va- huşa meyillidir” diyenler nereden çık- kezlerinde, öğrencilere sosyal, sanat- münü vakfa devretmiş görünmektedir. ki tüm çocuklar rehabilitasyona tabi
tı sanıyorsunuz? Buralarda yetişmiş Diyanet İşleri Başkanlığı, 2018 yaz Ku-
kıflar üzerinden örgütlendiklerini bi- sal, kültürel, sportif, bilimsel, tekno- tutulmalı. Bütün bunların yasal daya-
liyoruz. Bunu devletin ilgili kurumla- kimseler. İstanbul Sözleşmesi’nin ip- lojik etkinlikler, yarışmalar, mesle- ran kurslarına ilişkin raporunda özel- nakları vardır ve Türkiye, kanun dev-
rı da çok iyi biliyor. Burada artık bir tali için tarikatlar kampanya başlat- ki ve teknik kurslar düzenlemek gi- likle dernek, vakıf ve cemaatlerin Ku- leti olduğunu hatırlamalıdır.