Catalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 7 13 ŞUBAT 2020 PERŞEMBE IŞİD karşıtı koalisyon güçleri, Haseke’de Şam’a bağlı askeri noktaları hedef aldı ABD, ateşi körüklüyor Washington liderliğindeki koalisyon, “Saldırıya karşılık verildi” dedi. Şam, bir sivilin öldüğünü duyurdu. Rusya destekli Suriye ordusunun İdlib’de üst üste saldırıları sonucunda 12 asker, bir sivilin şehit olmasıyla yükselen tansiyonda Ankara’nın yanında yer alan ABD’nin dün Haseke’de Suriye ordusuna ait askeri noktaları vurduğu bildirildi. ABD öncülüğündeki IŞİD karşıtı koalisyondan yapılan açıklamada, Kamışlı yakınlarında devriye görevi yapan koalisyon güçlerinin Suriye birliklerinin kontrol noktasıyla karşılaştığı belirtildi. Koalisyon güçlerinin uyarısı ve gerginliği azaltma girişimleri sonrasında kendilerine hafif silahlarla ateş açıldığı, ateşe karşılık verildiği, bir ABD askerinin ekipmanını kullanırken hafif yaralandığı duyuruldu. AA’nın haberinde ise Şam’a bağlı güçlerin ABD askerlerinin geçişine izin vermemesinin ardından yaşanan gerilimde Amerikan askerlerinin açtığı ateş sonu AA, Şam güçlerinin geçişine izin vermediği ABD askerlerinin ateş açtığı iddiasını aktardı. cu bir kişinin öldüğü kaydedildi. Habere göre, olayın ardından Haseke’deki Tel Beyder üssünden havalanan ABD’ye ait 2 savaş uçağı, son dönemde Suriye ordusunun kontrolüne geçen Kamışlı yakınlarındaki Hırbet Ammo bölgesinde 2 askeri noktaya saldırı düzenledi. Suriye’nin resmi ajansı SANA ile muhaliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de ABD ateşi sonucu bir sivilin öldüğünü, birinin de yaralandığını duyurdu. İdlib’de son dönemde artan gerilimin ardından ABD ve NATO’dan “Türkiye’ye destek vereceğiz” açıklamaları yükselmiş, Beyaz Saray’ın Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey koordinasyon sağlamak üzere Ankara’ya gönderilmişti. Bu arada ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin Twitter hesabından, “Eyes on Idlib (Gözler İdlib’de)” etiketiyle bir video paylaşıldı. Paylaşımda, “Esad ve İran rejimleriyle, Rusya ve Hizbullah, ateşkesin kalıcı olmasına yönelik çabaları baltalamaya devam etmektedir. Bu gaddarca saldırılar son bulmalıdır. Bu saldırılar durana kadar ABD, Esad rejiminin uluslararası toplum nezdinde normalleşmesine karşı çıkmak için elindeki tüm gücü kullanacaktır” ifadeleri kullanıldı. İdlib’in merkezi hedefte Öte yandan Suriye ordusu ve müttefiklerinin cihatçı militanların etkin olduğu İdlib’de operasyonları devam ediyor. Son günlerde HalepŞamLazkiye bağlantısını sağlayan M5 ve M4 karayollarının kontrolünü yeniden sağlamaya odaklanan operasyonlarda dün Halep’in batısının ve daha önce ele geçirilen Serakib’in batı kesimlerinin hedef alındığı bildirildi. Rus savaş uçakları ve İran’a bağlı milisler tarafından desteklenen harekâtta İdlib vilayetinin merkezi olan İdlib kentine doğru ilerlendiği belirtiliyor. Çavuşoğlu: Heyetimiz Moskova’ya gidecek Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Arnavutluk’un Avrupa ve Dışişleri Bakan Vekili Gent Cakaj ile düzenledikleri ortak basın toplantısında, Türkiye’den bir heyetin Rusya’ya giderek İdlib konusunda görüşmeler yapacağını bildirdi. “Rusya ile birlikte çalışmaya devam ederek ateşkesin kalıcı olmasını sağlamaya çalışıyoruz. Ama bu süreçte herhangi bir netice çıkmasa da bizim kararlılığımız ortadadır. Gereğini yapacağız” ifadelerini kullandı. Türk askerinin hedef olduğu son saldırı, bir Rus heyetinin temaslarda bulunmak üzere Ankara’da bulunduğu geçen pazartesi düzenlenmişti. Söz konusu temaslardan bir netice alınamamıştı. ABD TEMSİLCİSİ JEFFREY ‘Türkiye’nin yanındayız’ Türkiye ile Rusya arasında İdlib gerilimi sürerken ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Ankara’yı ziyaret etti. Cumhurbaşkanlığı, Dışişleri ve Milli Savunma bakanlıkları ile Milli İstihbarat Teşkilatı’nda (MİT) görüşmeler yapan Jeffrey, Ankara’ya “ABD, NATO müttefiki Türkiye’nin yanındadır” mesajını iletirken Türk tarafı “Suriye’de insani durum ve siyasi süreç gibi alanlarda uluslararası toplum aktif ve somut destek vermeli” çağrısı yaptı. Son bir ayda Türkiye’ye ikinci ziyaretini gerçekleştiren Jeffrey dün ilk olarak Dışişleri Bakanlığı’nda Bakan Yardımcısı Sedat Önal başkanlığındaki heyetle görüştü. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, Jeffrey’in şehit olan Türk askerleri için ABD’nin taziye dileklerini ilettiğini, NATO müttefiki Türkiye’nin yanında olduklarını yinelediğini bildirdi. Önal’ın Jeffrey’e İdlib’de sahada yaşanan gelişmelerle ilgili bilgi verdiği belirtilirken Suriye’de sahadaki insani durum ve siyasi süreç gibi konuların da ele alındığı, “bu alanda uluslararası toplumun aktif rol oynaması gerektiğinin vurgulandığı” kaydedildi. ‘Uluslararası toplumun desteği önemli’ Jeffrey, daha sonra Beştepe’deki Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nda Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ve Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Gülnur Aybet’le görüşmeler yap tı. Görüşmelere ilişkin yapılan açıkla mada İdlib’de “Türk askerlerinin ve si Jeffrey, Kalın ile de villerin korun bir araya geldi. ması konusun da Türkiye’nin kararlılığının” vurgulandığı belirtildi. Suriye’de anayasa komitesi çalışmalarının hızlandırılması ve seçim ortamı nın sağlanması konularında “uluslararası toplumun somut desteğinin önemine” vurgu yapıldığı belirtilirken “İd lib’deki sivillere yönelik rejim saldırılarının artmasıyla büyük bir insani trajediye dönüşen göç dalgasının önlenme si için diplomatik girişimlerin ivedilikle artırılması gerektiğinin altı çizildi” denildi. Ayrıca “ayrım gözetmeksizin böl gedeki terör unsurlarıyla mücadele konusunda Türkiye’nin kararlı olduğunun” da yinelendiği kaydedildi. Milli Savunma Bakan Yardımcısı Yunus Emre Karaosmanoğlu, Jeffrey ve ABD Ankara Büyükelçisi David Micha el Satterfield’i kabul etti. MSB’den yapılan açıklamada, Karaosmanoğlu’nun “ABD’nin terör örgütü PKKKCK/ YPG’ye desteğini tamamen sonlandırması gerektiğini” vurguladığı belirtildi. ‘ABD çelişkili değil’ Jeffrey, NTV’ye verdiği röportajda, Türkiye’nin “İdlib’deki meşru çıkarlarını desteklediklerini ve Türk askerinin İdlib’de kendini savunma hakkına sahip olduğunu” söyledi. ABD’nin YPG ile işbirliği yapmasına yönelik eleştiriler için, “ABD’nin Suriye’deki tavrı çelişkili değil. YPG, Barış Pınarı Harekât bölgesinden çekildi” diyen Jeffrey, Suriye’de karışıklığı Rusya ve Beşşar Esad’ın yarattığını ileri sürdü. “Bölgede savaş olacağını düşünmüyorum” diyen Jeffrey, ayrıca “(Türkiye ile) Suriye ve Libya’da ortak jeostratejik amaçlarımız var” ifadelerini kullandı. l ANKARA İdlib ve çevresinde sivillerin kaçışı sürüyor. CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’DAN SERT AÇIKLAMALAR ‘Rejim güçlerini her yerde vururuz’ Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, partisinin grup toplantısında İdlib’le ilgili olarak Suriye yönetimine sert mesajlar verdi. Bugüne kadar yapılan anlaşmalara, verilen sözlere riayet edilmesini bekleyerek en az fiili müdahaleyle süreci yönetmeye çalıştıklarını kaydeden Erdoğan, sözlerin yerine getirilmediği gibi anlaşmalara da uyulmadığını vurguladı. Erdoğan, “Madem durum buysa biz de artık sahadaki gerçeklere bakarak hareket edeceğiz. Şubat ayının sonuna kadar rejimi Soçi muhtırası sınırları dışına yani gözlem noktalarımızın gerisine çıkartmakta kararlıyız. Bunun için karada ve havada her ne gerekiyorsa çekinmeden, tereddüt etmeden, hiçbir oyalamaya meydan vermeden bunu yapacağız” dedi. İdlib’de sivil yerleşim yerlerini vuran hava araçlarının artık eskisi gibi rahat hareket edemeyeceklerini, karada da Şam güçlerini aynı şekilde belirledikleri sınırların ötesine kadar kovalayacaklarını kaydetti. Erdoğan, “Adana Mutabakatı’nın gereği bu. Bu süreçte gözlem noktalarındaki veya diğer yerlerdeki askerlerimize en küçük bir zarar gelmesi halinde bugünden itibaren İd lib ile ve Soçi muhtırası sınırlarıyla bağlı kalmadan rejim güçlerini her yerde vuracağımızı buradan ilan ediyorum” dedi. Cumhurbaşkanı, “Harekât bölgelerimize yönelik tacizlere ilişkin karşılık özellikle hakkımızdır. Hakkımızı da gerektiğinde bire on misliyle vereceğimiz bir döneme girdik” ifadelerini kullandı. ‘Putin ile görüşmede mutabakata vardık’ Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşmeye ilişkin soru üzerine, askerlerin Türkiye’de, Dışişleri, Savunma ve istihbaratın da Moskova’da bir araya gelmeleri konusunda mutabaka vardıklarını, en kısa zamanda bu görüşmeleri yapacaklarını söyledi. Putin ile görüşmede verilen sözlerin tutulmaması durumunda Barış Pınarı Harekâtı’nın genişletilmesinin gündeme gelip gelmeyeceğine yönelik soru üzerine Erdoğan, gündemlerinde İdlib’in bulunduğunu belirtti. “Bugün itibarıyla yeni süreç başlıyor mu? Yeni harekât süreci olarak mı bakmamız gerekiyor” şeklindeki soruya, “Şu anda o minvaldeyiz” yanıtını verdi. l ANKARA MOSKOVA’DAN ANKARA’YA SALVOLAR Suriye’de gerginliğin azaltılması için Türkiye ve İran’la birlikte Astana sürecinin garantör ülkelerinden Rusya’dan İdlib’e ilişkin üst üste açıklamalar yükseldi. Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov dün düzenlediği basın toplantısında, Türkiye’nin İdlib’deki teröristleri etkisiz hale getirmeyi taahhüt etmesine rağmen teröristlerin Suriye ordusunu vurduğunu ve Rus askeri tesislerine saldırılar düzenlediğini belirtti. El Nusra uzantılı Heyet Tahrir Şam (HTŞ) militanlarının yanı sıra TSK destekli güçlerin de Şam’a karşı savaştığı İdlib’de ateşkes için 2018 yılında Türkiye ile Rusya arasında Soçi’de mutabakat imzalanmıştı. Rusya’ya göre söz konusu uzlaşı, HTŞ ile diğer unsurların ayrıştırılması ve militanların elindeki ağır silahların alınması sorumluluklarını Türkiye’ye yüklüyor. Peskov, İdlib’deki mevcut durumun Soçi mutabakatlarıyla aykırı düştüğünü belirterek, Rusya Devlet Başkanı Putin ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın iki ülke temsilcilerinin bu soruna ilişkin yoğun temaslarına devam etmelerini kararlaştırdığını aktardı. Rusya Dışişleri Bakanlığı Yeni Tehlike ve Tehditler Dairesi Direktörü Vladimir Tarabrin de Erdoğan’ın İdlib’de sivillerin vurulduğuna ilişkin açıklamalarının doğru olmadığını söyledi. Rusya Savunma Bakanlığı’dan, “İdlib’de Türkiye’nin muhalif güçler ile teröristler arasındaki ayrımı yapmakta başarısız olduğu” çıkışı geldi. “Türkiye’nin bölgeye askeri sevkıyatları İdlib’deki durumu zorlaştırıyor” denildi. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zaharova ise İdlib’deki gerginliğin nedeninin “Ankara’nın yükümlülüklerini kronik bir şekilde yerine getirmemesi” olduğunu söyledi. Bu arada Suriye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada Ankara “terör örgütlerini desteklemek”, Erdoğan ise “gerçeklerden kopuk olmakla” suçlandı. NATO SAVUNMA BAKANLARI TOPLANTISI YAPILDI ‘Ankara ile yakın çalışıyoruz’ NATO üyesi 29 ülkenin savunma bakanlarını Brüksel’de bir araya getiren NATO Savunma Bakanları Toplantısı’ndan sonra konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Irak’ta NATO’nun eğitim misyonunu geliştirmeyi kararlaştırdıklarını söyledi. Stoltenberg, “NATO olarak Irak’ta hoş karşılandığımız sürece kalacağız. IŞİD’in geri dönmemesini garanti altına alacağız” dedi. AA muhabirinin sorusunu yanıtlayan Stoltenberg, “Türkiye, Esad ve Rusya nedeniyle Suriye’de çok sayıda askerini kaybet ti. Türkiye’nin endişelerini ciddiye alıyoruz ve yakın çalışıyoruz” dedi. Milli Savunma Bakanlığı, toplantı öncesinde Bakan Hulusi Akar’ın ABD’li mevkidaşı Mark Esper ile görüştüğünü duyurdu. Amerika’nın Sesi ise Pentagon Sözcüsü Alyssa Farah’a dayandırdığı haberinde, ikili görüşme olmadığını ayaküstü selamlaştıklarını ileri sürdü. Akar’ın Yunanistan Savunma Bakanı Panagiotopoulos ile görüşmesinde ise askeri heyetler arasındaki üçüncü toplantının 1721 Şubat’ta Atina’da yapılması kararlaştırıldı. l İHAAA ELÇILIKLERIN SOSYAL MEDYADA MESAJ SAVAŞI ABD ile Rusya büyükelçiliklerinin dün sosyal medya üzerinden karşılıklı mesajları dikkat çekti. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği’nin sosyal medya hesabından ABD Dışişleri Bakanı Pompeo’nun, “Saldırıda askerlerini kaybeden NATO müttefikimiz Türkiye’nin yanındayız” sözlerinin yer aldığı bir görsel paylaşıldı. Rusya Büyükelçiliği ise aynı görseli kullanarak “Takdiri size bırakıyoruz” notu ile Anadolu Ajansı’nın “Pentagon’dan YPG/PKK kontrolünde 10 bin kişilik birlik için bütçe talebi” başlıklı haberini paylaştı. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği dün ayrıca “Gözler İdlib’de” etiketiyle sosyal medya hesabı üzerinden bir video yayımladı. Videoda, ABD’li yetkililerin İdlib konusunda Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad, Rusya, İran ve Hizbullah’ı suçlayan açıklamaları yer aldı. l Haber Merkezi Başkent Trablus’ta dün Libya Ulusal Petrol Kurumu önünde Hafter güçlerinin petrol sahalarındaki üretimi ve ihracatı durdurması protesto edildi. BM uçaklarına Hafter engeli Birleşmiş Milletler (BM), Libya’ya gidip gelmesi gereken personelini taşıyan uçaklarına, ülkenin doğusunu elinde bulunduran Tobruk cephesi tarafından izin verilmediğini açıkladı. Buna göre, Genenal Halife Hafter’e bağlı Libya Ulusal Ordusu’nun BM personelinin ülkeye giriş çıkışını engellediği aktarıldı. BM’nin Libya’daki misyonu UNSMIL tarafından yapılan açıklamada, “BM, Libya’daki personelini getirip götüren her zamanki uçuşlarının bu ülkeye inmesine Libya Ulusal Ordusu tarafından izin verilmemesini üzüntüyle karşılamaktadır” dendi. Bu durumun son haftalarda tekrarlandığı bilgisi verildi. Libya’da Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti’yle, Hafter cephesi arasındaki iç savaşa ilişkin barış süreci, BM denetiminde devam ediyor. Son olarak tarafların askeri komiteleri Cenevre’de bir araya gelmişti. Öte yandan AA’nın haberine göre, Hafter güçlerinin Trablus’ta yerleşim bölgelerine düzenlediği füze saldırısında beş sivil yaralandı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile İtalya Başbakanı Giuseppe Conte’nin Libya krizine ilişkin telefon görüşmesi yaptığı, “Durumun iyileştirilmesiyle ilgili ortak çalışmaların önemine” işaret edildiği de gündeme yansıyan haberler arasındaydı. Abbas’tan Trump’a ‘peynir’ benzetmesi ABD Başkanı Donald Trump’ın “Ortadoğu barış planının” görüşüldüğü Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nde konuşan Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, planı kabul etmediklerini yineledi. Abbas, ABD’nin önerdiği Filistin devletini bir harita üzerinde göstererek “İsviçre peyniri” benzetmesini yaptı. Filistinlilerin adil barışı savunduğunu kaydeden Abbas, “Ben her zaman müzakereye hazırım” Abbas, Trump’ın “barış planıdedi. İsrail’in BM na” haritalarla tepki gösterdi. Daimi Temsilcisi Danny Danon ise “Eğer Abbas müzakere konusunda ciddiyse şimdi burada New York’ta değil, Kudüs’te olurdu’’ ifadelerini kullandı. Öte yandan BM, yasadışı İsrail yerleşimlerinde iş yapan 112 şirketin listesini açıkladı. Filistin Dışişleri Bakanı Riyad Maliki, listeyi “uluslararası hukuk ve diplomatik çabanın zaferi olarak” nitelendirdi. BAE’ye 3 ülkede savaş suçu şikâyeti İngiltere’de bir hukuk firmasının, “Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) üst düzey yöneticileri ve paralı askerlerinin Yemen’de savaş suçu işlediği” iddiasıyla aralarında Türkiye’nin de olduğu 3 ülkede şikâyette bulunduğu duyuruldu. AKP’ye yakın kimi isimlerin kadrosunda bulunduğu iddia edilen Stoke White hukuk firması, müvekkilleri adına İngiltere’de Londra Polis Teşkilatı Savaş Suçları Birimi’ne, ABD’de Adalet Bakanlığı Savaş Suçları Bölümü’ne, Türkiye’de ise İstanbul Başsavcılığı’na başvurdu. AA’nın haberine göre “BAE’nin üst seviyedeki siyasi liderleri ile onların görevlendirdiği paralı askerler, bu suçların baş sorumluları olarak gösterildi. Habere göre şikâyetçilerden gazeteci Abdullah Suliman Abdullah Daubalah, “2015’te AlIslah Partisi’nin Aden’deki binasını hedef alan bombalı saldırıyı gerçekleştirenlerin, talimatı BAE Veliaht Prensi Muhammed Bin Zayed’in başdanışmanlarından olup Türkiye’nin terörden arananlar listesinde kırmızı kategoriye eklediği Muhammed Dahlan’dan aldığını” öne sürdü. Usulsüzlük eylemine polis müdahalesi Azerbaycan’da pazar günü düzenlenen milletvekili seçiminde usulsüzlük yapıldığı iddiasıyla önceki gece seçim kurulu önünde protesto gösterisi yapmak isteyen kalabalığa polis sert müdahale etti. Aralarında bağımsız adaylar ve gazetecilerin bulunduğu 20’ye yakın kişinin polis tarafından darp edilerek gözaltına alındığı bildirildi. Bu kişilerin gece geç saatlerde serbest bırakıldığı belirtilirken birçoğunun maruz kaldıkları polis şiddeti nedeniyle gecenin kalan kısmını hastanede geçirdiği iddia edildi. Katılım oranının yüzde 47.81’de kaldığı seçimlerde Azerbaycan Merkezi Seçim Komisyonu’nun açıkladığı sonuçlara göre, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in başkanı olduğu Yeni Azerbaycan Partisi Milli Meclis’te 72 sandalye kazanmıştı. New Hampshire’da Sanders kazandı ABD’de kasım ayındaki başkanlık seçimlerinde Demokratların adayının belirlenmesi için New Hampshire eyaletinde yapılan ön Sanders seçimlerden, sol cephenin önde gelen isimlerinden Vermont Senatörü Bernie Sanders birinci çıktı. Ioawa’da 4 Şubat’ta yapılan tartışmalı önseçimlerde birinciliği sürpriz bir çıkış yakalayan Pete Buttigieg’e kaptıran Sanders, New Hampshire’da oyların yüzde 26’sını aldı. Pete Buttigieg ise bin oy farkla ikinci sırada yer aldı.