Catalog

SÖYLEŞİ TASARIM: BAHADIR AKTAŞ 111 ŞUBAT 2020 CUMARTESİ Prof. Fazıl Sağlam, özgürlükçü anayasa hukukçusu kimliğini, Almanya’da iş hukuku doktorası, Anayasa Mahkemesi yargıçlığı ile kamu haklarına adanmış bağımsız avukatlığı bütünleştirmiş. İnsan odaklı anayasacıAnayasal, yasal, kamusal, bireysel örgütlülük insan haklarıyla, laik Cumhuriyet değerlerini birleştirmiş Fazıl Sağlam, lise son sınıftayken 28 Nisan öğrenci olayları doruktaymış. Rektör Sıddık Sami Onar’ın polis ta rafından tartaklanması, aynı gün Turan Emeksiz’in polis kurşunuyla öldürülmesi, Hüseyin Onur’un yaralan gFrlkİyvlbdyoklşidamBlÜgkkhmeeeanlüilülaeeaauuuaauaeaenrlmrraiaÖclrlrndknmkdlşvkşrkkiaısriseiilgyvnvi,üğeırnaauübnlülaaıslş“ieıkdaanau.rAısrnaekmkşlğiy.ğif.rşermtşüe.erlnmeag,slteDııeidıkaunıvıglBiağyiççendilsekşsatnaiaöıllgtöiaviçaizefeişnı.eoreümllnlyvnmmrioş’nesıdılimBmtnsranraİiüretirüi,içibçsmy’ökiıdıldaanmdrnnkyşoiruaşntkzoyianmş,eeaıaeıoikri.horektudşadşltldğşö,nralsüAİdgrnamelavhenvea,eeğo.sbüaikaiyıygmrknnrauydhtrrtAy1ğaurtr”aadoailreieicaike,udı9lneaknmmkrlönihnnyariüukıçr6b.,lann,kibkg.edmelröslkum1ayleaeslmeulşağeaşekkaaiamrçtkArrlbkşierbiısçineikdulrHyteıarnvyiauineayeeneşrslehevauirdapnlMalcomş.yçeaakehkauleğlyieBkaagnaaailoumsmkgınüşrsrelöhreycoköoaiidaazaldbyuanokstrilrraskSiallşkuytmyeı“aekıvtlanmğamlyşmüueucreğyüiüıamlülmızerfemluükeeşnoahumezdusşlrmblsislukeza.ii”eşuı.,rşaz.,.ilesiktcsöztssvsmhkysokdnveaaöüoüianlueouuaiuıdalziyn“çzynrsrrdezi.kkrdB.eikglemdü,dHma”eaamuunSicöilManırİydkrreoudnkaiiğlysnlıiüdneiirfciişü,byıtşlysaye,nneaeadb.bdbualmıornsoöncanrıieaülinhklryınlrzaeırtebğni.asznsa.lacaaelmmınuıçkıaBzeaaıulpMnğdzllmnndallınılrvülau’isaıiıhitk’,aiaSyklaısüğşnıdklhsıürnsınğuknrtventvuo.eışsıladilraseıınuzkdıükseısaBgmnüımninanannityıiridureç,diloı,Sbnaçğy,arksıafnsliikbbcyledaenaieaelnzüyaölsyiaoökeiğlavi,n’rigedöflrnyöridğbırrynnkierakcCrraöebnldylıtüeeeılysıtikkilelnkğraielekiel,rmılnanlardiyüyeçüemkyimıislcaMiinnnrkıiyıneeşglidiçntnidkşğltncışebütüüe,oeeuıeEdilceoaımi,.nebelimlrkvknmdlaaetelrrilaesOseriaakeşieıdmolydanıllnişrüserşerskınirineğyhakiiteionr,nlanılamfmiliiau,deleelıeiynaklkektsmideermvreMinrlğinoermi.raıı,ma,zikdrımiskiklarkan.Ad“olzYütiukaeaeahdiliülBiMdAalllymğıamyanşiümrnideaurruetelikonvrürnuaeanireil İş hukuku ve Almanya Sendikal haklar alanına bulaşmışlar, ülkemizdeki iş hukukunun “Alman ekolü” ağırlıklı olduğunu bilirler. Boşuna değil. Fazıl Sağlam, yakın arkadaşı Devrim Ulucan ile birlikte Köln’e gittiklerini, tez hocalarının dönemin ünlü hukukçularından, uzun yıllar Federal İş Mahkemesi Başkanlığı yapmış bil tu?” sorgulamasını da yaparken insanlığın evrensel değerleri ile Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesinin temelinde yatan demokratik değerler ve ilkelere olan şaşmaz bağlılığının izlerinin kuşaktan kuşağa yansımaları ile açıklıyor. Hemen sonraki kuşaklardan Murat Sevinç, Dinçer Demirkent isimlerini de katıveriyor. ge Prof. Nipperdey olduğu ile söze giri yor. Türkiye’de sendika, grev ve toplu sözleşme ile ilgili yasalar yeni yürürlü ğe girmiş, Prof. Nipperdey’i de heyecan landırmış, Devrim Ulucan’a grev, Fazıl Sağlam’a da toplu iş sözleşmesi konula rını incelemelerini önermiş. Doktoraya çok kolay kabul edilişle rinin de öy küsü ilginç. İ.Ü. Hukuk Fakültesi sö zünü duyar duymaz, “Bu benim için 1968 Köln, Hakkı Keskin yeter, baş Fazıl Sağlam Devrim Ulucan vuru formunuza diplo manızın bir kopyasını ekleyin. Tek koşul seminer lerime düzenli katılacaksınız. Hemen tez çalışmalarınıza başlayabilirsiniz” demiş. Dönemin Almanyası’nda İ. Ü. Mülkiye’nin iki büyük depremi Fazıl Sağlam’ın Mülkiye’de yaşanan iki büyük depreme ilişkin değerlendirmelerinde, günümüze kadar uzananları sağlıklı okuma adına, hukukçu birikimleriyle, bugüne dönük yaptığı saptamalara sadık kalmak gerek.. “İlki 12 Eylül depremiydi.. İkincisi Şubat 2017 OHAL tasfiyesi. Birincisi Mülkiye’yi sarstı ama yıkamadı. İkincisi ise hunharca dağıttı. Sadece dağıtmakla kalmadı, birçok üyesini yaşam savaşına sürükledi. Aynı şey diğer fakültelerde de yaşandı. Bir bildiriye imza atmanın düşünce özgürlüğü olduğunu söyleyen AİHM ve AYM kararlarına rağmen o kişiler çetin bir yaşam savaşı sürdürüyor. Üstelik hiçbir takibata uğramadan, hüküm giymeden. 12 Eylül bunu yapmamıştı. 1402 ile görevden alınanların üniversite dışı yaşamlarına müdahale edilmemişti.” Hukuk Fakültesi’nin değerinin sonradan ayırdına varmışlar. Mülkiye 12 Eylül YÖK düzeni, Mülkiye ile vedalaşma Fazıl Sağlam, 12 Eylül YÖK düzeni İş hukukunda doktorasını tamamla nin yürürlüğe girmesi ile Prof. Bahri dıktan sonra doğrudan siyasal bilgiler Savcı’nın sorumlu yönetici olarak duy fakültesine, anayasa hukuk kürsüsüne duğu kaygıları paylaşıyor. Emek ver başvurmuş. Araya 12 Mart’ın girdiği, diği üniversitenin böylesine yozlaştı 1961 Anayasası’nın büyülü günlerinin rılmasını içine sindiremediğini anlatı dağıldığı, demokrasi ve sosyal hukuk yor. “Üniversitenin şimdiki halini gör devletinin ilk darbesini aldığı günler. se herhalde hiç dayanamazdı” diye ek Bunun ilerideki 12 Eylül’ün habercisi lemeyi de atlamıyor. Yanına çağırdı olduğunun o sıralarda tam da ayırdın ğını, yaz yarıyılı başlarken, ilk dersi da olmadıklarının altını çiziyor. Ama mi kendisine ayırmamı istediğini söy bu gelişmenin ilgisini anayasa huku ledi. Emekliye ayrılmaya karar ver mişti, “veda dersi” verecekti. Ama ara dan bir ay geçmeden Sıkıyönetim Komutanlığı’nın o malum zarfı gelmiş, kaba kuvvetle uzaklaştırılmıştı. Dekan Cevat Geray, yardımcıları Rona Aybay, Kurthan Fişek, Tuncer Bulutay, kür südaşı Cem Eroğul, aklına gelen ilk 2011 Siyasal ekibi Kıbrıs’ta YDÜHF ziyaretinde Fazıl Sağlam Mümtaz Soysal 1402’lik kazazedeleri olmuşlardı. Hukuka ve üniversitelere sürülen bu Şükrü Sina Gürel Muhammed Erdal Yıldırım Uler. kara leke, yıllar sonra Danıştay’ın içtihadı birleştirme kararı ile temizlen se de, Fazıl Sağlam Hoca’ya göre üzer kuna çevirdiğini de vurguluyor. İş hu lerine atılan kara leke temizlenmiş de kuku eğitiminin bir kayıp olmadığını, ğildi. 1983 Martı başında Bahri Savcı aksine sosyal devlet ve sosyal haklar Hoca’ya hazırlanmaya şartlandığı der içeren bir anayasa için de sağlam bir se, onun yokluğunda giremeyeceğini temel oluşturacağını düşünüyor. anlayıp istifasını vermiş. İstanbul’da Kendisi ile birlikte başvuranların sa avukatlığa başlamış. yısı otuzu aşıyormuş. Önce dil sınavına Fazıl Sağlam, Bahri Savcı’ya girmişler. Sınavdan sonra Bahri Sav olan veda dersi borcunu ancak cı Hoca, Mümtaz Soysal hapiste oldu doksanlı yıllarda, Yıldız Teknik ğu sürece bilim sınavını yapmayacağı Üniversitesi’nde kurulan iktisadi ida ri bilimler fakültesinde anayasa hukuk derslerini kadroya alınmış olarak verirken ödeyebiliyor. Keyifli anılarını şu ek bilgilerle paylaşıyor: “20 Mayıs 1997 gününe rastlayan anayasa hukuku dersini Bahri Savcı’ya ayırdım. YTÜ Merkez Kampusu bunun için çok anlamlı bir konuma sahipti. Çünkü Bahri Hoca bu kampus içinde eski ‘Mektebi Mülkiye’ binasında öğrenim görmüş, oradan mezun olmuştu. Bahri Savcı’ya veda dersi borcu Bahri Hoca’nın ‘Türk toplumunun yöneldiği ilerleme yönü geriye döndürülemez’ dersi daha da çarpıcı değil mi? Sudiye Savcı, Rona Aybay Taner Timur Fazıl Sağlam Cem Eroğlu, 2017. Bahri Hoca, Halife Sultan’ın yetkilerini sınırlayan, Kurtuluş, Kuruluş gelişmelerini özetleyen, ‘kayıtsız şartsız ulus egemenliği’ ilkesini temel alan laikleşmeyi, aydınlanmayı sağlayan, böylece demokrasinin temellerini atan, 1945 çok partili sürece geçiş, 1961 Anayasası ile de insan haklarına dayalı, demokratik bir sosyal hukuk devleti, çoğulcu demokrasiye geçiş dönüşümlerini özetleyen tarihsel yürüyüş çizgisini çiziyor. ‘Bu tarihsel doğrultu geri çevrilemez. Zaman zaman geriye dönüş izlenimi bırakan sapmalar yaşanabilir. Ama bunlar Türk toplumunun yöneldiği ilerleme yönünü geriye döndüremez.” Bu arada Fazıl Sağlam, YTÜ’de 90’lı yıllarda üniversite yaşamına geri dönmüş olarak “Siyasal Partiler Hukukunun Güncel Sorunları” teziyle profesörlüğe yükseliyor. Avukatlık Siyasal bilgilerden istifası sonrası yaşamını sürdürdüğü avukatlık yıllarının yarı amatör bir seyir izlediğini düşünüyor. Bilimden uygulamaya keskin dönüşün kolay olmadığı görüşünde. Akademik çalışmanın cazibesinden kopamamış olarak yaşadığı ikilemde kimi kamu işlevi ağır basan popüler davaları seçme eğiliminden söz ediyor. Taşkışla’nın otel yapılmasının önlenmesi, tüm kamu üniversitelerinin yasayla ve kamu tüzel kişilikleriyle kurulmalarına olanak tanıyan Bezmiâlem Üniversitesi davası gibi. Bilezikli Çiftliği’nin DoğramacıCem’i Demiroğlu ikilisinin anlaşmasıyla Bilkent’e devredilmesini önleyen dava.. Bunlarda manevi bir tat aldığını söylüyor. Taşkışla davasını kazanması sonrası verilen armağanı unutmamış. Taşkışla’nın güzel ve renkli bir fotoğrafının arkasında mimarlık fakültesinin öğretim üyelerinin özel teşekkür notu ile imzaları var. Avukatlık yaşamının en anlamlı vekâlet ücreti değerini taşıdığını vurguluyor. Anayasa Mahkemesi üyeliği Fazıl Sağlam’ın yaşamında, sürpriz etkisi kadar işlevi ile de onur duyuran görev, dönemin Cumhurbaşkanı Necdet Sezer’in, hukuken iki yıl ancak geçerli olabileceğini bile bile Anayasa Mahkemesi üyeliğine seçmesi olabilir mi? Bire bir tanışmadan, uzun süreli çok önemli bir görev için, biline biline iki yıl kalabilecek bir hukukçunun seçilmesinin Necdet Sezer gibi titiz bir Cumhurbaşkanı kimliği de söz konusu olunca anlamı, değeri katlanıyor. Anayasa Mahkemesi ailesinin içine girmenin Fazıl Sağlam için değeri, anlamının çok özel olduğu ise kamuoyuna da yansıyan çalışmaları, söylemleriyle kanıtlı. Bu yılın 22 Nisanı’nda 58. kuruluş yıldönümü kutlanacak Anayasa Mahkemesi’ne Anayasa Hukuku Profesörü olarak atanan ilk ve tek ki Fazıl Sağlam, 1.3.1982 tarihli Cumhuriyet’te yayımlanan Ali Sirmen’in yaptığı söyleşide 12 Eylül Anayasası’na dönük bilimsel eleştiride başı çekmişti. Cumhuriyet Vakfı’nın kuruluş çalışmalarında, Berin Nadi’nin yanında katkıları da unutulmaz. 2008, Antalya Barosu’nun anayasa değişikliği üzerine düzenlediği bir toplantıda. şi. Şimdi mahkemede YÖK mevzuatının terimine göre bir anayasacı varsa da, hukuk fakültesi mezunu değil. Kaldı ki tek sorun anayasa hukukçusu eksikliği de değil. Mahkemenin hukukçu olmayan üyelerinin varlığı. Anayasa Mahkemesi’nin 2010 yılına kadar mahkemede aynı yılda görev yapan hukukçu olmayan üye sayısı bir veya iki iken, 2010 yılından sonra hızla artmış, günümüzde sekize çıkmış. Gümüzde hukukçu olmayan üye oranı yüzde 53’e yükseliyor. Fazıl Sağlam, Anayasa Mahkemesi’nde iki yıla yakın çalışmasına karşın kendisine çok deneyim kazandırdığını düşünüyor. Katkılarında; “nayasa Şikâyeti” hakkı başı çekiyor. “AİHS kapsamında anayasal hak ve özgürlükler” formülünü de önemli görüyor. Yeri gelmişken kendisini seçmiş Necdet Sezer’in Cumhurbaşkanlığı sürecine dönük yapılmış ağır eleştiriler de başı çeken “anayasa kitapçığının fırlatılması ile ekonominin sarsılması suçlamasına ilişkin olayı, anayasa hukukçusu kimliği, çalışmalarının deneyimleriyle değerlendirmesini istiyorum. Milli Güvenlik Kurulu’nun geçerli anayasal, hukuk düzeni içindeki çalışmalarının içeriğine bakılması gereğini anımsatıyor. Yetkilerini, anayasal denetim sorumluluklarını kullanmada titiz bir Cumhurbaşkanı ile iktidar icraatlarından sorumlu kadroların, hükümetin, arasındaki kurul içinde yaşanan tartışmalar ne kadar doğalsa; çözümlerinin içeride tartışılarak geçerli anayasal hukuk düzeni içinde bulunması gerekli iken, siyaseten söz konusu tartışmaları kamuoyuna sızdıran yapıların asıl sorgulanması gerektiğine işaret ediyor. Anayasa kitapçığı olayındaki olumsuz sonuçlardan, asıl siyaseten olayı sızdıranların suçluluklarının aranması, sorgulanması gerektiğini savunuyor. Emeklilik dönemi kavramı geçerli değil Anayasa Mahkemesi üyeliğinden emeklilik Fazıl Sağlam için geçerli değil. Yeni çok önemli bilimsel, toplumsal çalışmaların yeni başlangıçları.. YTÜ’de kısa süreli yeni çalışmalarının ardından, kadim dostu Devrim Ulucan ile birlikte Maltepe Üniversitesi’ne geçiş yapıyor. Değerli kadim dostlarından Ülkü Azrak’ın da orada olmasının payı büyük. Ülkü Azrak’ın 72 yaşını doldurduğu bahanesiyle görevden alınmasıyla eski istifa alışkanlığının depreştiğini söylüyor. En çok da Aydın Aybay’ın kurduğu ve evladı gibi büyüttüğü fakültenin zamanın eğilimine göre tahrip edilmesine, Devrim Ulucan’ın da ayrılmak zorunda bırakılmasına isyan ediyor. Yaşamının bu evresinde en çok Kamu Hukukçuları Platformu çatısı altındaki toplumsal, bilimsel çalışmalar içinde yapılanların altını çizmek gereğini duyuyor. 2009’dan bugünlere yılda bir olmak üzere 8 toplantı düzenlenmiş. Bütçe sıfır gönüllü katkı oranı ise bilimsel değerle ölçüldüğünde çok yüksek. Yakın Doğu Üniversitesi Fazıl Sağlam üniversite öğrencilik yıllarını da anımsatan bir gençlik aşısından da söz ediyor. Siyasal bilgiler yayını olarak çıkmış doktora tezinin titizliğinde, bu kez Kıbrıs Anayasası bilimsel çalışmalar gündeme giriyor... Doğal olarak yaşının gereği uçan profesörlük yıllarına nokta koymak gereğini düşünüyor. Gelin görün ki nokta da koyamıyor. Gedik Üniversitesi’nde önerilen görevi kabul ediyor. TELEVİZYON Hazırlayan: ÖZNUR OĞRAŞ ÇOLAK Özgürlük üzerine “Kare” adlı film bugün saat 21.30’da TRT 2’de gösterilecek. Başrollerini Elisabeth Moss, Dominic West ve Claes Bang’in paylaştığı 2017 Cannes’da gösterimi yapılan The Square, İsveçli yönetmen Ruben Östlund’un konuşma özgürlüğü, sanatsal özgürlükler, sosyal sansür vb. konuları İskandinav perspektifinde, TRT 2 politik ve sosyal bir çerçevede 21.30 inceleyen bir film.  YAYIN AKIŞI 08.30 İlker Karagöz İle Çalar Saat Hafta Sonu 11.15 Mehmet Özer İle Mutfakta 12.15 Yasak Elma 14.30 Kadın 16.30 Zümrüdüanka 19.00 Gülbin Tosun İle Ana Haber Bülteni 20.00 Zümrüdüanka 01.30 Kadın 09.T0R0 TFo2ru2m1.30 Haftasonu 12.00 Haber 12 13.00 Haber 13 14.00 Haber Turu 16.00 Haber 16 17.00 Tele Kültür 18.00 Çalışma Yaşamı 19.00 Ana Haber 20.00 Ali Tezel’e Sorun 21.00 Olaylar Ve Nedenler 23.00 Haber 23 06.00 Haber 07.00 Güne Merhaba Hafta Sonu 09.00 Sağlık Kontrolü 10.00 Hafta Sonu 11.00 Haber 13.00 Haber 15.00 Haber 15.30 Klinik 16.00 Haber 18.00 5N 1K (Yeni Blm) 19.00 Hafta Sonu Ana Haber 21.00 CNN Türk Masası 01.00 Gece Haberleri 09.00 Haber Bülteni 09.15 Macerasever (T) 10.00 Haber Bülteni 10.40 Spor 11.00 Haber Bülteni 11.10 Söz Ve Müzik Barış Manço (T) 12.00 Haber Bülteni 12.10 Spor 12.20 Hayat Bir Sanat 13.00 Haber Bülteni 13.45 Zaman Makinesi (NTV Dijital) (T) 14.00 Haber Bülteni 14.15 Gol 15.00 Haber Bülteni 15.10 Spor 15.20 Anadolu’dan Avrupa’ya (T) 16.00 Haber Bülteni 16.15 Mete Çubukçu İle Pasaport (T) 17.00 Haber Bülteni 17.45 Yüzde Yüz Futbol Devre Arası 18.00 Haber Bülteni 18.15 Spor 18.25 0’dan 100’e 18.55 Yüzde Yüz Futbol 20.00 Ana Haber 20.45 Yüzde Yüz Futbol Devre Arası 21.00 NTV Belgesel Kuşağı İnsan Vücudunun Sırları (T) 2. Bölüm 21.55 Yüzde Yüz Futbol 23.05 NTV Belgesel Kuşağı Megan Fox İle Gizemli Şehirler 1. Bölüm 09.00  Hafta Sonu 11.00 Büyüteç 13.00 Haber 13 14:00 Sanat Hayatı 15.00 Mavi Yeşil Akdeniz 16.00 Haber 16.00 17.00 Köyden Köye 18.00 İyilik Güzellik 18.30 Ana Haber 19.30 7 Gün 20.30 Derin Mevzu 23.00 Gece Bülteni 00.00 Aşkın Dili Müzik 08.00 Hafta Sonu 10.00 Başkent’te Sağlık 11.00 Çocukça 12.00 Sesle Gelen 12.30 Haber 13.00 Başkent Konserlerinden 14.00 Video Kolik 14.30 Haber 15.00 Yurdun Sesi 16.00 Rengin Adı Karadeniz 16.30 Haber 17.00 Sanatın Adımları 18.00 Sağlıklı Ve Formda Sohbetler 19.00 Gönülden Nağmeler 20.00 Ana Haber Bülteni 21.00 Durgun Sular 21.30 Tarihin Bilinmeyen Yüzü 23.00 Atanın Mirası 23.30 Gönül Seslerimiz 07.30 Anadolu Arkeolojisi 08.00 Tiyatro Dünyası 09.30 Yabancı Sinema: Aşkın Sessizliği 12.30 Resim Sevinci: Bob Ross 13.00 Evliya Çelebi 14.00 Eskici 14.30 Sinema + 15.30 Koleksiyoner 16.30 Tarihin Ruhu 17.00 Konsere Davet 19.30 Tiyatro Dünyası 21.30 Yabancı Sinema Kare 23.50 Film Arkası 09.50 Sıra Dışı Bir Kaya 10.45 Mayaların Saklı Dünyası 11.40 Nazi Mega Yapıları: Amerika’nın Savaşı 12.35 Olağanüstü Hurda Arabalar 15.15 Hazen Audel İle Düşman Hattında 16.05 Sıra Dışı Bir Kaya 17.05 Havaalanı Güvenliği: First Class 18.00 Albert Lin İle Kayıp Şehirler 19.00 Mirasın İzinde 20.00 Vahşi Yolculuk: Avustralya 21.00 Bear Grylls İle Yabanda 22.00 Gökyüzünden Avrupa 23.00 Bear Grylls İle Yabanda 23.55 Nazi Mega Yapıları: Amerika’nın Savaşı 00.45 Darwin’in Kayıp Yolculuğu 10.35 Dizel Kardeşler 11.25 Alaska: Son Sınır 13.05 Alaska’yı Mesken Tuttuk 14.45 Kindig Garajı 17.25 İşte Sürat İşte Ses 20.05 Hurda Avcıları 21.00 Tamirat Tadilat: Rüya Arabalar 22.50 Sokak Çılgınları 23.45 Dizel Kardeşler 24.30 Kindig Garajı 02.00 Hurda Avcıları 02.55 Tamirat Tadilat: Rüya Arabalar cumtv@cumhuriyet.com.tr