Catalog

EKONOMI DOLAR AVRO STERLIN FAİZ ekonomi@cumhuriyet.com.tr BORSA 9 24 EKİM 2020 CUMARTESİ ALTIN CUMHURİYET ALTIN 24 AYAR 7.9680 4.4 kuruş 9.2480 5.6 kuruş 10.4080 1.4 kuruş 14.07 0.16 puan 1191 7.69 puan 3286.81 21.35 lira 487.36 3.34 lira Merkez’in son faiz kararı sonrası, dün dolar 7.9895, Avro 9.4468 liraya kadar yükseldi Türk Lirası ve itibar eriyor Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu’nun, son toplantısında faiz konusunda “topu taca atması”, mali piyasaları haftanın sonu gününde de etkilemeye devam etti. Dolar/TL, TCMB’nin beklentilerin aksine politika faizini sabit tutup onun yerine sıkılaştırmayı faiz koridoru ve likidite ile yapabileceği koridoru genişletme adımının ardından dün de yeni tarihi zirvede seyretti. EYLÜL AYI VERİLERİ ‘Kapanan şirket’ yüzde 26.2 arttı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nin (TOBB) verilerine göre, eylül ayında geçen yılın aynı ayına kıyasla kurulan şirket sayısı yüzde 37.7 artarak 10 bin 603, kapanan şirket sayısı yüzde 26.18 artarak 1470 adet oldu. Tasfiye edilen şirket sayısı da yüzde 418.3 artarak 1218’e yükseldi. Yılın ilk 9 ayında ise kurulan şirket yüzde 22.84 artarak 73 bin 912 adet olurken, kapanan şirket sayısı yüzde 13.7 artışla 9 bin 962 adet, tasfiye edilen şirket sayısı yüzde 11.56 artarak 10 bin 232 adede ulaştı. l Ekonomi Servisi TMSF’DEN İKİ İHALE Nurkay Makine ve Ufuk Boru satışta Krizdeki AKP iktidarının artan kaynak ihtiyacının sonuçları, her ekonomi kademesinde kendini gösteriyor. Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF), dün Ufuk Boru Ticari ve İktisadi Bütünlüğü ile Nurkay Makine Ticari ve İktisadi Bütünlüğü’nü satışa çıkardı. Muhammen bedel Ufuk Boru için 23.1 milyon TL, Nurkay Makine için 15.8 milyon TL olarak açıklandı. Ufuk Boru için 8 Aralık’ta yapılacak ihalesi için 7 Aralık’a, Nurkay Makine için 17 Kasım’da yapılacak ihaleye 16 Kasım’a kadar teklif verilebilecek. l Ekonomi Servisi Elçin Ünal SABRİ ÜLKER ÖDÜLÜ Hücre biyoloğu Elçin Ünal aldı Sabri Ülker Vakfı’nın 10’uncu yılı önceki gece online olarak düzenlenen “Sabri Ülker Bilim Ödülü” töreninde kutlandı. Genç bilim insanlarını teşvik etmek amacıyla verilen ödülü bu yıl Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley Moleküler ve Hücre Biyolojisi Bölümü’nden Doç. Dr. Elçin Ünal aldı. Ünal, hücrelerde yaşlanma sonucunda biriken hasarların doğal yollarla nasıl tedavi edilebileceğini araştırıyor. Ünal, “Bu ödül, bilimsel çalışmalarımda yalnız olmadığımı hatırlatması açısından çok değerli” dedi. l Ekonomi Servisi PTT 180 YAŞINDA ‘43 bin çalışanla hizmet veriyoruz’ Osmanlı İmparatorluğu döneminde “Posta Nezareti” olarak 23 Ekim 1840’ta kurulan PTT, 180’inci yılını kutluyor. PTT Genel Müdürü Hakan Gülten, şu vurguyu yaptı: “PTT, 43 bine yakın çalışanı ve 5 bine yakın hizmet noktası ile vatandaşa kaliteli hizmet vermeyi sürdürecek. Şirketimiz postanın yanında kargo, filateli, sigorta, bankacılık, lojistik ve eticaret gibi geniş bir yelpazede faaliyet göstermektedir.” Gülten ayrıca, pandemi döneminde PTT çalışanlarının vefa örneği sergilediğini vurguladı. l Ekonomi Servisi Bankacılara göre “daha öngörülemez” bir döneme girilirken, JP Morgan, son kararın belirsizlik yarattığını, bunun TCMB’nin itibarını olumsuz etkileyeceğini kaydetti. Gün için de 7.93007.9895 lira arasında sürekli dalgalanan dolar, günü de 7.97 lira seviyesinde kapattı. 9.4468 liraya kadar çıkan Avro da günü 9.42 lira seviyesinde tamamladı. TCMB’nin son kararı sonrası yabancı yatırımcılarından gelen ilk yorumlara göre, Türkiye pozisyonunda iyimser bir nokta beklenmiyor. Eski huyuna döndü TCMB’nin politikası ve piyasa beklentilerini yönetebilme kabiliyeti sorgulanıyor. Bankacılara göre karar ‘Vinçli’ eylemi polis engelledi Büroİş Sendikası’nın dün boş bir otoparkta iki vinç üzerinde planladığı protesto eylemi, polis tarafından sürekli müdahale edildiği için genel merkezde yapıldı. “daha öngörülemez ve şeffaf olmayan bir para politikası çerçevesine geri dönmek” anlamına geliyor. Yatırım bankası JP Morgan da şu yorumu yaptı: “TCMB eski huyuna geri döndü.” Örtülü faiz artırımının, politika faizinde yapılan açık bir artırım kadar etkili olamayacağını da belirten banka, son kararın belirsizlik yarattığını, bunun TCMB’nin itibarını olumsuz etkileyeğini kaydetti. l Ekonomi Servisi TEMEL HAKLAR VE EKMEK ASKIDA: Büroİş Sendikası Genel Başkanı Alay Hamzaçebi, 2021 yılında 179.5 milyar liralık payla bütçeden aslan payını bir kez daha faiz lobisinin alacağını söyledi. Hamzaçebi, “Yandaşa kıyak, emekçiye şükret mantığıyla hazırlanan bu bütçede çocuğunu beslemekte, okutmakta, giydirmekte zorlanan, yoksulluk ve sefalet içinde yaşayan memurlar için hiçbir şey yok. Aksine memurları ‘askıya’ muhtaç edecek bir bütçe hazırlanmıştır. Temel hakların ardından ekmek de askıya çıkarıldı” dedi.l ANKARA Kent merkezlerindeki kamu taşınmazları ‘büyük ölçekli yatırımlara’ açılacak Hazine ‘arsa’ olacak MUSTAFA ÇAKIR Muhalefet hükümetin kent merkezlerindeki projelerini “rant amaçlı” olduğu gerekçesiyle eleştirirken AKP iktidarı “atıl” olduğunu savunduğu kamu taşınmazlarını nasıl değerlendirileceğini bütçede açıkladı. 2021 bütçesinde milli emlak yönetiminin etkinleştirilmesi amacıyla yapılacak çalışmalara yer verilirken şu vurgu yapıldı: “Hazine mülkiyetindeki taşınmazlar ile devletin hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerde kamu idarelerine tahsisli olup tahsis amacında kullanılmayan atıl taşınmazların belirlenmesi ve bu taşınmazların diğer idare ve tasfiye yöntemleriyle ekonomiye kazandırılmasına ilişkin çalışmalara devam edilecek. Ayrıca şehir merkezinde bulunan ve kamu idarelerine tahsisli olan taşınmazlardan ilgili idarelerce tahsislerinin kaldırılması uygun görülenler, devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan alanlardaki taşınmazlardan Hazine adına tescil edilenler ile kişilerin mülkiyetinde bulunan taşınmazlardan kamulaştırma, trampa, satın alma ve toplulaştırma suretiyle Hazine adına tescil edilenler üzerinde planlama yaparak büyük ölçekli yatırımlar, yüksek katma değerli projeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenecek projeler için arsa üretilmesini sağlayacak çalışmalar yürütülecektir.” Bunun dışındaki diğer hedefler de şöyle: 10 bin konut satışı n Hazine’nin özel mülkiyetindeki taşınmazların satış işlemleri devam edecek. Milli Emlak Genel Müdürlüğü’nün sitesinde yaklaşık 7 bin taşınmaz ilana çıkarıldı. n 2B satışları kapsamında 808 bin hak sahibine yaklaşık 576 bin taşınmaz satıldı. Satış bedeli yaklaşık 11.8 milyar lira. Bu bedelin 9 milyar lirası tahsil edildi. Geri kalan kısmı taksitler halinde alınacak. n 66 ilde 2 milyar lira değerinde 9 bin 221 kamu konutunun satış talimatı verildi. Bunlardan satış bedeli 1.4 milyar lira olan 5 bin 407’si satıldı. Yıl sonuna kadar 10 bin konutun ihalesi tamamlanacak. ‘SARAY’IN OFISLERINE 384 MILYON YARDIM Cumhurbaşkanlığı’na bağlı ofislere 2021’de Hazine’den yapılacak yardım tutarı artırıldı. 4 ofise yaklaşık 384 milyon lira verilecek. 2021 bütçesinden yardım alacak idare, kurum ve kuruluşlar kapsamında, 2020 ile kıyaslandığında “Yatırım Ofisi”ne Hazine yardımı 155.5 milyon liradan 185 milyon lira, “Dijital Dönüşüm Ofisi”ne yardım 80.5 milyon liradan 96.6 milyon lira, “Finans Ofisi”ne yardım 25.2 milyon liradan 30.2 milyon lira ve “İnsan Kaynakları Ofisi”ne yardım 69 milyon liradan 72 milyon liraya çıkarıldı. Yine Mahalli idarelere 1.9 milyar lira Hazine yardımı yapılacak. Dernek, birlik, kurum, kuruluş, sandık vb. “kâr amacı gütmeyen kuruluşlara” yapılan transferler 353.7 milyon liradan 570.5 milyon liraya çıkacak. Siyasi partilere yapılacak yardım 419.4 milyon liradan, 481.7 milyon liraya çıkacak. Türkiye Maarif Vakfı’na yapılacak transfer de 442.7 milyon liradan 486.7 milyon liraya yükselecek. l ANKARA VERGİ VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARINA 18 TAKSİT 500 milyarlık yapılandırma Ekonomide sıkışan hükümet kaynak yaratmak için vergiden trafik cezasına borçlara yapılandırma getiriyor. AKP Grup Başkanvekili Mehmet Muş, yapılandırmaya konu alacak toplamının 500 milyar lira olduğunu aktardı. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edilen maddeye göre yapılandırma kapsamında bulunan borçlar şöyle: Gelir vergisi, kurumlar vergisi, emlak vergisi, KDV, MTV, ÖTV, tüm idari para cezaları, KYK (öğrenim kredisi) borçları, trafik ve köprü cezaları, oda aidatları, vakıfların kira alacakları. Peşin ödeme yapılırsa faizler silinecek. Yıl sonuna kadar müracaat etmek gerekecek.18 taksit olanağı getirilecek. Örneğin gümrük vergisi faizi ve gecikme zamları iki ayda bir ödeme yapılacağı için 36 aya kadar taksitlendirilecek. İlk taksit Ocak 2021’de ödenecek. Sosyal güvenlik primleri idari cezaları, gecikme cezaları ve faiz zamları da yapılandırılacak. İlk taksit Şubat 2021’de ödenecek. Usta’dan destek İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Erhan Usta ise düzenlediği basın toplantısında vergi ve sigorta primi yapılandırmasına ilişkin düzenlemeye olumlu oy vereceklerini bildirdi. Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemiyle yurttaşlardan alınan vergilerin yüzde 19’unun faize gittiğini belirten Usta, 2 yıl önceki oranın yüzde 10.5 olduğunu söyledi. l ANKARA Bekir Coşkun’u uğurlayamadan.. Yaşamsal sağlık riski sıfırlarda, günlük yaşama dönük sıkıntıları yüksek, vertigo tedavisi sürecinin ilk sıkıntılı gününde, Sevgili Bekir Coşkun’un son nefesini vererek aramızdan ayrılışının yürek sızısını da tatmış oldum.. İlk aklıma gelen, yüreğinin öteki yarısı olarak tanıdığım, sevgili eşi Andrée Coşkun’u telefonla bile arayamayacak oluşumun burukluğuyla kendi kendime söylenip durmaktı.. Elbette kulaklarım açık, bizler için hiç de “sürpriz” olmayan biçimde, sevenlerinin acılarını paylaşarak, onurlu uğurlayışlarını paylaştım. Beklentim yüksek olmasa da günümüz acılarının ortak gerçekliğinde, Saray, tekadam rejimi cephesinden, insancıl bir küçük adımı boşuna bekledim.. İnsan sıcağı, yaşam, doğa sevgisine kapıları sınırsız açık bir yüreğe, kapılar böylesine kapalı tutulacaksa vay hale. HHH Yazılmamış anılar üzerinden, Bekir Coşkun’un Cumhuriyet gazetesi ailesine katılmasına ilişkin okurun da bilemeyebileceği birkaç satır arasını paylaşmak isterim. Galiba, Mustafa Kemal Atatürk’ten Yunus Nadi’ye, en son Nadir Nadi’ye devredilmiş sorumlulukta, 12 Eylül sonrası Nadir Nadi’nin ölümü sorası yaşanan kopuşta, Berin Nadi İlhan Selçuk sorumluluğunda, Cumhuriyet Vakfı’nın kuruluş günlerine dönmek gerek. Berin Nadi, net bir cümle ile “Bekir Coşkun’un fanatik okuru, hayranıydı”. Ne zaman yan yana gelsek aramamı istiyor, sohbet arasında kendine özgü üslubu ile aile içinde görme arzusunu paylaşıyordu. Sürpriz yandaşı, Bekir Coşkun’un “hayır” diyemeyeceği eşi Andrée Coşkun’du. Bekir Coşkun ana akım medyadan büyük tasviye, koparılışta yakın arkadaşlarından ayrılmış olarak Cumhuriyet ailesine karışmıştı. Dönemin okur katında en sevilen fenomenleri arasında, kendi özel okurlarından en yüksek tıkları alanlar arasında başı çekiyordu. Doğal olarak da bu tıkların Cumhuriyet okurları sayısında yükseliş getirmesinin beklentisi içinde arayışlara girmişti. HHH 12 Mart operasyonunu özenli direnişi ile yenen Cumhuriyet okurları, Nadir Nadi’nin ölümü, gazetenin iflasa sürüklenişi, Cumhuriyet Vakfı’nın kurulması sonrası büyük bir sınavın içinden daha geçiş yapıyorlardı.. Önce dünyada örneği yaşanmamış okur boykotları ile darbe yönetimlerini çökertiyorlardı. Sil baştan sağlıklı yönetim koşullarını kazanan, tirajı düşmüş gazeteyi, benzerlerinden çok daha pahalıya satın alarak okumayı seçerek alın terilerinden bedel ödeyerek yaşatma savaşımını veriyorlardı. Çok zorlu bu işte gönüllü olabilecek okur ile çok ucuza sevilen çok fazla, popüler yazarı toplayabilmek gerçekleri arasında fark kaçınılmazdı. Hele de yazılı basının kâğıt maliyetleriyle de çökertilmekte olduğu yıllarda. HHH AndréeBekir Coşkun çifti ile yüz yüze en son Mustafa Koç’un ölümü, baba Rahmi Koç’a başsağlığı dileme töreninde yüz yüze gelmiştik. Yanımda yeni yitirdiğimiz Turhan Selçuk’un eşi Ruhan Selçuk da vardı. Ülkemizin katlanan sorunlar yumağı gerçekleriyle bağlantılı olarak, “İyi ki Emin Çölaşan can arkadaşı Bekir Coşkun’u yanına çekmeye zorlamış, kendince korumaya almış” diye arkalarından düşündüğümü anımsıyorum. Nerede olduğunuzun değil, sorumluluklarınızın gereğini nasıl yaptığınızın, nasıl dik durabildiğinizin önemi var. Bekir Coşkun’un yeri, değeri, zaman geçtikçe büyüyecek üretici, gerçek gazeteciler arasında hep ön saflarda olacak.. Bir başsağlığı esirgenmesinden de belli değil mi? Pancar ekimi için Toplantıya Tolga Doğancıoğlu, Cenk Alper ve Sabancı Holding Sanayi Grup Başkanı Cevdet Alemdar katıldı. Temsa’da işlem tamam Temsa Ulaşım Araçları’nın Sabancı Holding ve Skoda’nın ana ortağı olduğu PPF IndustryCo’ya devri tamamlandı. Temsa, toplu ulaşımda elektrikli araçlar üretmeye hazırlanıyor. Sabancı Holding Temsa Ulaşım Araçları’ndaki sahip olduğu yüzde 48.71 hissenin tamamını 2019 yılında 182.7 milyon liraya True Value Capital Partners’a satmıştı. Bir süre sonra üretimi durdurmak zorunda kalan ve konkordato ilan eden şirketi Sabancı Grubu, kamuoyu çağrılarını da gözönüne alarak geri almaya karar verip raylı ulaşım araçları üreten PPF ile yüzde 5050 ortak oldu. Sabancı Holding’in CEO’su Cenk Alper, iki şirketin şehiriçi ulaşım alanındaki bilgi birikiminin Temsa için farklı ufuklar açacağını açıkladı. Alper, “Temsa elektrikli araç çözümlerinde yapacağı yeni yatırımlarla sürdürülebilirlik konusunda da örnek olacaktır” dedi. Şirketin CEO’su ise Tolga Kaan Doğancıoğlu oldu.. ‘taban’ bekleniyor Tarım ürünlerinde taban fiyat sıkıntısını yaşayan üreticiler kervanına pancarcılar da katıldı. Alım kampanyasının bir ay önce başlamasına rağmen taban fiyatın hâlâ açıklanmaması, üreticiyi mağdur ediyor. CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, çiftçinin girdi fiyatlarının bir yıl öncesine göre yüzde 50 civarında arttığını söyleyerek, “Ton başına beklenti en az 390 TL. Çiftçi yeni ekime yönelmek ve ne ekeceğine karar vermek için taban fiyatı bekliyor. Geçen yıl ilk defa yeniden üretim artmıştı. Böyle giderse çiftçi vazgeçer” dedi.