Catalog

DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Ermenistan Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Dağlık Karabağ’ı tanıma olasılığını gündeme getirdi Erivan’dan işgale kılıf 7 20 EKİM 2020 SALI Türk ve Rus askerleri İdlib’de zaman zaman ortak devriye yapıyor. BakuErivan hattında ateşkes kararı sahaya yansımadı. Ermenistan güçlerinin petrol boru hattına saldırı girişiminde bulunduğu belirtildi. Azerbaycan, ordunun 13 köyü daha Ermenistan işgalinden kurtardığını duyurdu. Azerbaycan güçlerinin Ermenistan işgali altındaki Dağlık Karabağ’da ilerleyişi sürüyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, ordunun Cebrail ilinin 13 köyünü daha Ermenistan’ın işgalinden kurtardığını açıkladı. Aliyev, Twitter hesabından Ermenistan ordusunun 18 Ekim’de yürürlüğe giren geçici insani ateşkesi ihlal ederek Azerbaycan sivil yerleşim birimleri ve mevzilerine ağır top atışı gerçekleştirdiğini belirtti. Bu saldırıda ölü ve yaralıların olduğunu kaydeden Aliyev, ordunun gereken yanıtı verdiğini söyledi. Aliyev, paylaşımında “Cebrail ilinin Soltanlı, Emirvarlı, Maşanlı, Hasanlı, Alikeyhanlı, Kumlak, Hacılı, Göyerçinveyselli, Niyazgullar, Keçel Memmedli, Şahvelli, Hacı İsmayıllı ve İsaklı köyleri işgalden kurtarılmıştır. Karabağ Azerbaycan’dır” dedi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı da Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’daki temas hattında yerleşim birimlerine saldırdığını belirtti. Goranboy, Terter, Ağdam, Ağcabedi bölgelerine ateş açıldığını kaydetti. Saldırılarda en az bir sivilin yaralandığı, 25 evin ağır hasar gördüğü kaydedildi. Azerbaycan Başsavcılığı, Ermenistan’ın BakuNovorossiysk petrol boru hattını füzelerle hedef aldığını anErmenistan güçlerinin ateşinde yerleşim yerleri hedef oluyor. cak saldırının hava savunma sistemleri tarafından önlendiğini açıkladı. Ermenistan ise bu açıklamayı reddetti. Ermenistan güçlerinin ayrıca Terter’de bir pamuk fabrikasını topçu atışıyla vurduğu ve alanda yangın çıktığı gündeme yansıdı. ‘Suriye gibi olur’ Geçen hafta Ermenistan ateşinde Azerbaycan’ın ikinci büyük kenti Gence’de, aralarında çocukların da bulunduğu 13 sivilin yaşamını yitirmesinin ardından BakuErivan arasında üç haftadır süren çatışmaları durdurmayı amaçlayan ikinci insani ateşkes kararı alınmıştı. Kararın hemen sonrasında ise taraflar birbirini ateşkesi ihlal etmekle suçlamıştı. Azerbaycan, ateşkes kararına karşın Ermenistan güçlerinin saldırılarını sürdürdüğünü, Su25 savaş uçağının, Cebrail yönünde Azerbaycan ordusuna saldırı girişiminde bulunduğunu duyurmuştu. Uçağın Azerbaycan hava savunma güçlerince imha edildiği belirtilmişti. Çatışmalar dün de devam ederken Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, “Azerbaycan diyaloğu reddederse Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını tanımaya hazır olduklarını” söyledi. Rus Tass ajansının haberine göre, Kommersant’a önceki gün demeç veren Sarkisyan, “Ermenistan’ın, Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığını, problemi barışçıl yollardan halletmek için tanımadığını” savundu. “Bu böyle bir tünel. Sonunda, Dağlık Karabağ ile ilgili sorunların barışçıl yolla çözümüne ilişkin ışık varsa ileriye doğru gidilebilir. Işık yoksa Azerbaycan’ın Türkiye’nin desteğini alarak hiçbir şekilde müzakere yoluna girmeyeceği açık hale gelirse Ermenistan doğal olarak Karabağ’ın bağımsızlığını tanıyacaktır” dedi. Rusya’nın arabuluculuğuyla Moskova’da varılan anlaşmaların yalnızca iki tarafın da istemesi halinde işlemeye başlayacağını söyleyen SarkisŞENTOP’TAN ZİYARET TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Azerbaycan temasları çerçevesinde dün Aliyev’in yanı sıra mevkıdaşı Gafarova ile görüştü. Şentop, Türkiye olarak her düzeyde Azerbaycan’ın yanında oldukları mesajını yineledi. Uluslararası toplumu Ermenistan’a silah yardımında bulunmakla suçladı. yan, aksi takdirde “Dağlık Karabağ’daki krizin neredeyse Suriye’deki gibi geniş çapta bir savaşa dönüşebileceğini” savundu. Sarkisyan, Erivan’ın Dağlık Karabağ sorunun çözümüne yönelik müzakere formatının değişmesi ve Türkiye’nin arabulucu olarak dahil edilmesine karşı olduğunu belirtti. AfD’li heyet bölgede Aşırı sağcı Almanya için Alternatif (AfD) partisinden bir heyetin uluslararası tanılırlığı olmayan Dağlık Karabağ’ı ziyaret ettiği haberleri de dün gündeme yansıdı. Heyette federal meclis üyeleri Stefan Keuter ve Steffen Kotre’nin de bulunduğu kaydedildi. Armenia News’un haberine göre Kotre, “Baku’nun sorununun güç yoluyla çözümündeki pozisyonuna en iyi karşılığın Karabağ’ın bağımsızlığının tanınması olabileceğini” iddia etti. AB ve BM’ye mesaj REŞAT AKAR desteğiyle İkinci Cumhurbaşkanı seçilen, Cumhuriyetçi Türk Partisi’nin (CTP) Kuzey Kıbrıs’ta cumhurbaşkanlığı seçi eski lideri Mehmet Ali Talat, Kıbrıs tarimini ikinci turda Ulusal Birlik Partisi hinde yine ilk defa Rumların Cumhurbaş(UBP) Genel Başkanı ve Başbakan Ersin kanı seçilen ‘yoldaşım’ dediği Komünist Tatar’ın kazanması önemli bir gelişme AKEL Partisi lideri Dimitris Hristofyas ile dir. Kıbrıs sorununun çözümüne ilişkin sayısız görüşme yaptığı halde yine bir yeni bir müzakere sürecinin başlaması sonuca gidilemedi. Talat, Kıbrıslı Rumlana “kesin gözle” bakıldığı bir dönemde, ra “Sizin için kendimi apartmandan aşaBirleşmiş Milletler’in (BM) belirlediği “İki ğıya mı atayım” diyerek yaşadığı hayal bölgeli, iki toplumlu, siyasi eşitliğe daya kırıklığını ortaya koymuştu... lı federal çözüm” şekline karşı olduğu bilinen Ersin Tatar’ın, KKTC lideri seçilme Bir deneme daha si “ilgili kesimlerce” dikkate alınmalıdır. Talat’tan sonra göreve gelen üçüncü Çünkü; geçmiş süreçlerde federal çözü Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu da Komünist mü sonuna kadar savunan ve bu çizginin Cumhurbaşkanı Hristofyas ile Cenevre’de dışına çıkmayan Mustafa Akıncı’yı başa ve adada yaptığı görüşmelerde başarılı olarısızlığa sürükleyen Rum liderliğinin yanı madı. Ankara, çözümden yana olduğunu sıra Avrupa Birliği (AB) ve BM’dir. dünyaya göstermek amacıyla 2015’te, yiAkıncı, Kıbrıs müzakere tarihinde ilk kez ne sol kanattan Mustafa Akıncı’nın göremasaya harita koyduğu halde, Rum lide ve gelmesine yeşil ışık yaktı. Akıncı, şimdiri Nikos Anastasiadis’in uzlaşıya varmak ki Rum lideri Anastasiadis gibi Limasol doyerine, müzakere heyetiyle birlikte Crans ğumluydu ve çözümün sağlanması konuMontana’yı terk etmesi hem çözümsüzlü sunda son derece umutluydu... Ne var ki; ğün devamına hem de Doğu Akdeniz’in ge 2017’de İsviçre’nin Crans Montana kentinrilmesine yol açtı. Türkiye, üç garantör ül de sürdürülen müzakerelerde o da başarılı keden biri olarak, gerek 2004 Annan Pla olamadı. Türkiye Dışişleri Bakanı Çavuşoğnı referandumuna gerekse Crans Monlu, 10 gün süren konferansın başarısızlıktana sürecine önemli destek verdi. Gala sonuçlanmasının ardından özetle şu derantör ülkelerin dışişleri bakanları ilk de ğerlendirmeyi yapmıştı: “Son 15 yıldır, iktifa Crans Montana’daki müzakere süredara geldiğimiz günden bu yana Kıbrıs socine katılırken uzlaşı için çalışan Mevlüt rununa adil ve kalıcı bir çözüm bulabilmek Çavuşoğlu’nun uyarıları da için Annan Planı’nın dikkate alınmadı. Ve Türkimaalesef Rumlar taraye; o günden sonra federal fından reddedilmesine çözüm arayışlarının artık rağmen her türlü katkısona erdiğini duyurdu. İşyı sağladık. Ayrıca Kıbte Ankara ile Akıncı arasınrıs Türk tarafının bu südaki görüş ayrılıkları da bu reçte yapıcı rolünü de yüzden yaşandı. takdirle karşıladığımıAkıncı, ilk günlerde fezı vurgulamak isteriz. deral çözüm arayışlarının Kalıcı ve adil bir çözüm başarısızlıkla sonuçlandı Akıncı ile Anastasiadis’in BM için Kıbrıs Türk tarağını kabullense de ilerle arabuluculuğundaki görüşmeleri fı müzakere masasında yen süreçte yine aynı tezi sonuçsuz kalmıştı. her zaman üzerine düsavundu ve buna gerekçe şeni yapmıştır.” olarak da BM parametrelerini gösterdi. Kıbrıs Rum liderliği “Haritayı aldık, birBüyük fırsatlar kaçırıldı çok konuda tavizler de kopardık” düşüncesiyle müzakere masasını sonuçsuz terk Kıbrıslı Rumlar, 20 Temmuz 1974’te ettikten sonra Doğu Akdeniz’de doğalgaz gerçekleşen Kıbrıs Barış Harekâtı son sondajlarını daha da artırmaya başladı. Ayrasında ortaya çıkan çok sayıda çözüm rıca Mısır, İsrail ve Yunanistan’la birlikte formülünü reddeden taraf oldu. Bunu en çok sayıda “stratejik anlaşma” imzaladı. iyi şekilde ortaya koyan ve anlatan ki Yürütülen siyasetin ana hedefi, Türkiye’yi şi ise eski Rum Dışişleri Bakanı Nikos yalnızlaştırmak ve Doğu Akdeniz’deki kayRolandis’tir. Çözüm fırsatları içinde en naklara tek başına el koymaktı. Türkiye, bu önemlisi, dönemin BM Genel Sekreteri kabul edilemez RumYunan oyunu karşıKofi Annan tarafından hazırlanan, AB’nin sında Libya ile denizlerin birleştirilmesi kode desteklediği plandı. Kıbrıslı Türklerin nusunda tarihi bir anlaşmaya imza attı. Ay24 Nisan 2004 tarihinde gerçekleşen re rıca Doğu Akdeniz’de sondaj çalışmalarını ferandumda yüzde 65 ile “evet” dediği başlatarak dengeyi sağladı. bu planı Kıbrıslı Rumlar yüzde 70’in üze Kuşkusuz, bu yeni Kıbrıs projesini yürinde bir oyla reddetti. Halbuki, Annan rütebilmek için adada kendisiyle uyumPlanı Türk askerinin adadan çekilmesi lu çalışabilecek bir lidere ihtiyaç varni, yaklaşık 110 bin Kıbrıslı Rum’un eski dı. Tatar’ın desteklenmesinin ana nedemülklerine dönmesini ve Maraş kentinin ni, bundan sonraki kritik süreçte “ortak de iadesini öngörüyordu. adımların atılması” yönündeki kararlılıkKıbrıslı Rumların ezici bir çoğunlukla tır. Tatar’ın kazanması, bunca zaman çöbu planı reddetmesi sonrasında Avrupa züme yaklaşmayan ve Kıbrıslı Türkleri Birliği, önceden söz verildiği halde Kıb azınlığa düşürme çabasında olan Kıbrısrıslı Türkleri desteklemek yerine tam ter lı Rumlara yeni ve son mesajdır. Aynı zasi bir adım attı. Kıbrıslı Rumlar tek başı manda Kıbrıslı Rumlara tek yanlı destek na AB üyesi yapıldı. veren AB ve BM için de anlamlı bir meO tarihten sonra Güney Kıbrıs’a mil sajdır. Mesajı alabilirlerse önümüzdeki ay yarlarca Avroluk mali yardım yapıldı. Kıb içinde yapılması planlanan uluslararası rıslı Türklere yönelik ekonomik ambargo konferansta başarı şansı doğabilir. Bunun lar kaldırılmadı. Buna karşın Ankara’nın aksi kesin bölünmüşlüktür. l LEFKOŞA KKTC’de cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Tatar dün mazbatasını aldı. Anastasiadis’ten müzakere önerisi Doğu Akdeniz gerilimiyle birlikte gözler, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) önceki gün yapılan seçimler sonrasında yeni süreçte. Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP) adayı, Başbakan Ersin Tatar, oyların yüzde 51.69’unu alarak cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan isim olurken rakibi Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı sonuçlar üzerine siyaseti bıraktığı mesajını vermişti. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Savunma Bakanı Hulusi Akar, Tatar’ı kutladı. Erdoğan telefonla aradığı Tatar’ı ilk yurtdışı ziyareti için Ankara’ya davet etti. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu da Cumhurbaşkanı seçilen Tatar’ı arayarak tebrik etti ve başarı dileklerini iletti. GKRY’den kutlama Güney Kıbrıs Rum Yönetimi (GKRY) Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis de Tatar’a tebrik mesajı gönderdi. Kuzey Kıbrıslı seçmenin kararına saygı duyduklarını belirten Anastasiadis, en kısa sürede Tatar ile bir tanışma toplantısında bir araya gelmek istediğini ifade etti. Anastasiadis’in sözcüsü, iki liderin yakın bir tarihte Kıbrıs’taki tampon bölgede görüşme yapma konusunda uzlaştığını açıkladı. Yunanistan Hükümet Sözcüsü Stelyo Petsas, Tatar’ın Kıbrıs müzakerelerini sürdüreceğini umduklarını bildirdi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in adada yeniden birleşme hedefiyle müzakerelere başlanması çağrısına da atıfta bulunan Anastasiadis, Tatar’ı bu girişimi desteklemeye çağırdı. GKRY lideri, Guterres’in müzakerelere üç yıllık aranın ardından başlama çağrısına yanıt vermeye “hazır ve kararlı” olduğunu belirterek “Tatar’ın da aynı istekliliği göstermesini umut etmek istiyorum” dedi. Tatar, seçimi kazanmasının ardından “Kıbrıs Rum halkına dostluk elini bu geceden uzatıyorum. Kıbrıs konusunu gerçeklere dayalı bir sonuca bağlamaya hazırım” demişti. Guterres, barış görüşmelerinin başlatılması için seçimlerin sonrasını işaret etmiş, Türkiye adada federasyon seçeneğine mesafeli duruşunu yinelemişti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Başarısız olacak yeni bir maceranın anlamı yoktur” demişti. Berlin: ABD ile çalışıyoruz Doğu Akdeniz’de nüfuz ve enerji mücadelesinde AnkaraAtinaBrüksel hattında gerilim sürerken Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Mass, Türkiye karşıtı çıkışlarda bulundu. Maas, Yunan Kathimerini gazetesine verdiği söyleşide, “Türkiye’nin yeniden Oruç Reis’i Meis Adası’nın birkaç mil yakınına göndermesinin çok kötü bir sürpriz olduğunu” söyledi. “Bu ilerigeri adımları anlamak zor ve bir çıkmaza doğru gidiyor” dedi, ancak diplomasi yolunun devam etmesi gerektiğini kaydetti. Maas, Almanya’nın Türkiye ile Yunanistan arasında tansiyonu düşürme çabalarında “ABD ile yakın çalıştıklaOruç Reis yeniden Akdeniz’e açılmıştı. rını” aktardı. Alman Bakan, aralık ayındaki AB zirvesinin Türkiye için son tarih olduğunu yineledi. Öte yandan Kathimerini’de yer verilen bir haberde, AnkaraAtina arasında Doğu Akdeniz ve Ege’de krizle ilgili olarak donanmanın her türlü savaş senaryosunu gözden geçirdiği ancak Türkiye’nin ilk adımı atması halinde yanıt vermesi için onay verildiği iddia edildi. ‘TSK gözlem ‘Morek’ten noktalarında çekiliyor’ hareketlilik’ iddiası Türkiye’nin, Suriye’nin İdlib bölgesinde gözlem noktalarının da içinde bulunduğu bazı askeri mevzilerinden çekilme kararı aldığı iddia edildi. Reuters’ın bölgedeki kaynaklara dayandırdığı haberine göre Türkiye geçen yıl Suriye ordusunun kuşatması altında kalan İdlib bölgesindeki Morek kasabasında bulunan dokuzuncu gözlem noktasında konuşlu askerlerini geri çekmeye başladı. Haberde, Türkiye’nin başka noktalarda birliklerini güçlendirmeyi planladığı iddiasına yer verildi. İsminin açıklanmasını istemeyen iki ayrı kaynak ise operasyonun dün sabah başladığını savundu. Reuters’e konuşan kaynaklar, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) şu aşamada başka bir gözlem noktasından asker tahliye etmeyi düşünmediğini belirtti. Morek’te bulunmanın Türkiye için askeri açıdan bir değeri kalmadığı öne sürüldü. Kaynaklar, çekilmenin birkaç gün sürebileceğini ve bu sürecin geçen mart ayında Rusya ile üzerinde anlaşmaya varılan ateşkesin bir parçası olduğunu ifade etti. ‘ABD, Şam’la temasta’ Öte yandan Beyaz Saray’dan üst düzey bir heyetin bu yılın başında Suriye’ye giderek Şam yönetimi ile diplomatik temasta bulunduğu öne sürüldü. Wall Street Journal (WSJ) gazetesinin haberine göre, 10 yılda Devlet Başkanı Beşşar Esad yönetimi ile ABD hükümeti arasındaki ilk temas, iki Amerikan vatandaşının serbest bırakılması için yapıldı. WSJ, Şam’daki görüşmede Suriye’de kaybolduğu haberleri gündeme gelen gazeteci ve eski deniz piyadesi Austin Tice ile Suriye kökenli ABD’li terapist Majd Kamalmaz’ın durumunun ele alındığını aktardı. Cenevre’de yeni tur başladı Doğu Akdeniz mücadelesinde kilit önemdeki Libya’da gözler rakip cepheler arasındaki müzakerelerin akıbetinde. Birleşmiş Milletler’in (BM) tanıdığı, Ankara destekli Trablus merkezli Ulusal Uzlaşı Hükümeti (UUH) ile Hafter güçlerini destekleyen Tobruk’taki Temsilciler Meclisi heyetleri dün BM arabuluculuğunda masaya oturdu. BM, Libya’da kalıcı ateşkes sağlamayı amaçlayan Cenevre’deki 5+5 Ortak Askeri Komite toplantılarının dördüncü turunun başladığını duyurdu. Örgüt açıklamasında, geçen ocak ayındaki Berlin Konferansı’nın ardından, katılımcı ülkeler ve Libyalı taraflar arasında ülkedeki krize çözüm için BM himayesinde üç ayrı müzakere masası kurulması kararlaştırıldığını, bunların “güvenlik, ekonomik ve siyasi” görüşmeler olduğunu hatırlattı. UUH ile Tobruk cephesi geçen ağustos ayında ateşkes kararı almış, ardından Fas’ta iki taraftan heyetler bir araya gelmişti. Bu arada UUH Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed El Haddad dün Ankara’da temaslarda bulundu. Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile görüştü. Akar, görüşmede Türkiye’nin “Libya Libyalılarındır” anlayışıyla bölgenin istikrar kazanması için elinden gelen gayreti göstermeyi sürdüreceğini belirtti. Arce Bolivya’da sol iktidara doğru Bolivya’da önceki gün yapılan devlet başkanlığı seçiminde sandık çıkış anketlerine göre, Sosyalizm Hareketi Partisi’nin adayı Luis Arce zafer ilan etti. Arce’nin, oyların yüzde 52.4’ünü aldığı belirtildi. En yakın rakibi Yurttaş Birliği Partisi’nden eski Devlet Başkanı Carlos Mesa’nın ise yüzde 31’de kaldığı duyuruldu. Sosyalizm Hareketi, eski Devlet Başkanı Evo Morales’in partisi. Bolivya’da 20 Ekim 2019 tarihindeki devlet başkanlığı seçimlerinde hile yapıldığı suçlaması yöneltilen Morales, 10 Kasım 2019’da ordunun da baskısıyla görevi bırakmıştı. Arjantin’de bulunan Morales, sonuçların açıklanmasının ardından “Demokrasimizi yeniden kazandık” deMorales di. Morales’in istifasıyla geçici olarak devlet başkanlığı koltuğuna gelen merkez sağdan Jeanina Anez de Twitter’da yaptığı açıklamada, “Sonuçlar kesin olmamakla birlikte bize gelen bilgilere göre Arce kazandı. Kazananları tebrik ediyorum” ifadesini kullandı.