Catalog

12 13 TEMMUZ 2019 CUMARTESİ EDİTÖR: CAFER KURT HABER/YORUM Saray Uçurumdan Atladı Financial Times’ın yorumu çok açık: Saray, ekonomiyi uçurumdan aşağı atarak kendi gidişini ivmelendirdi. CHP Genel Başkan Yardımcısı Aykut Erdoğdu da benzer düşüncede. Ona göre, Türkiye ekonomisi, tarihinde görülmemiş derinlikte bir siyasal ve sosyal temelli ekonomik bunalıma götürülüyor: “Demokrasinin, yargı bağımsızlığının, hukukun üstünlüğünün ortadan kalkması toplumsal kutuplaşma, tutarsız ve saldırgan dış politika ve devletin kurumsal çöküşü ile birleşince tarihin en ağır ekonomik krizine girdik.” Merkez Bankası’ndaki kayınpederdamat müdahalesine gelince… Yapılanın anayasaya aykırı olduğunu savunan Erdoğdu’nun yorumu şöyle: “Merkez Bankası’nın asli görevi fiyat istikrarını sağlamak ve enflasyonla mücadele etmek, yani milli paranın itibarını korumaktır. Merkez Bankası’nın bağımsızlığı milli paranın itibarını sağlar. Banka, ihtiyat akçesini Hazine’ye vermez veya şüpheli swap işlemleri ile rezervlerini manipüle etmez. Merkez Bankası Başkanı bu hukuksuz ve yanlış kararlara karşı direniyor diye görevden alınamaz. Alınırsa Milli para değer kaybeder, yani kur yükselir ve enflasyon artar. Yani millet daha fakir, daha işsiz kalır.” Öyle uzun uzun anlatmaya gerek yok. Durum, bu kadar anlaşılır ve basit. Yüksek Hızlı Tren 1980’li yılların sonunda Japonya’da adadan adaya köprülerle geçen hızlı trenlere binmiş, o alandaki atılımlara doğrudan tanık olmuştuk. Mustafa Balbay, geçen hafta Japonya’daki hızlı trenleri yazdı. Anlaşılan aradan geçen süre içinde daha da ileri gitmişler. Balbay’a göre, 2018’deki tüm hızlı tren seferlerinin gecikme süresi toplam 45 saniyeymiş. Şimdi Japonlar, bu 45 saniyeyi azaltma için çaba gösteriyorlarmış. AKP’nin “Yüksek Hızlı Tren”lerine gelince... Ankaraİstanbul arasında sık sık trenle seyahat ediyoruz. İki kent arasını 4.5 saate indirdiklerini ileri sürüyorlardı. Yüksek Hızlı Tren, nedense bir türlü 4.5 saatte hedefine varamıyor. Hep gecikiyor. Hatta, geçenlerde İstanbul’dan geliyorduk. Trende, “Teknik arıza oldu” diye duyuru yaptılar. Eskişehir’de durduk. Tüm tren yolcuları, ellerinde bavullar, çantalar, çocuk arabaları; apar topar, yüksek hızla istasyonda bekleyen öbür trene geçtiler! Hoyrat Rektör ODTÜ Rektörü Mustafa Verşan Kök’ün özgeçmişine bakıyorsunuz: Fransa’da, İngiltere’de, Almanya’da, Macaristan’da eğitim görmüş, araştırmalar yapmış. Yani, Batı uygarlığını görmüş, tanımış, bilmiş. Böyle bir insan, nasıl olur da, öğrencilerine bahar şenliğini çok görecek kadar, onları polislere dövdürecek kadar, ağaçları hızarla kestirebilecek kadar hoyrat olabiliyor! Galiba, saraya, AKP’ye bulaşan herkes sonunda bir biçimde birbirine benziyor. Molla Yönetiminin Resmi Yandaki fotoğraf, bir ülkenin adım adım nasıl çağdışılığa sürüklendiğinin resmidir: Cumhuriyet devriminden yaklaşık 100 yıl sonra, saraydan yönetilen; okulların medreseye, küçücük çocukların mollaya dönüştürüldüğü bir ülke. Saltanat özlemcileri, uygarlığın güneşi söner sanıyorlar. Saatleri durdurabilirler. Zamanı asla… 13 TEMMUZ 2019 SAYI: 34247 İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına ALEV COŞKUN Genel Yayın Yönetmeni Aykut Küçükkaya Yazıişleri Müdürleri Serkan Ozan / Olcay Büyüktaş Akça (Sorumlu) Görsel Yönetmen Hakan Akarsu Reklam Genel Müdürü Ayla Atamer Törün l Haber Merkezi: Murat Hantaş l Dış Haberler: Mine Esen l Ekonomi: Şehriban Kıraç l İç Politika: Ali Açar l Gece: Ayça Bilgin Demir l Fotoğraf: Uğur Demir l Kültür Sanat: Emrah Kolukısa l Ankara Temsilcisi: Sertaç Eş Güvenevler Mah. Güneş Cad. No: 8/1 Çankaya 06690 Ankara Tel: (0312) 442 30 50 l Ege Bölge Temsilcisi: Tuncay Mollaveisoğlu Halit Ziya Bulvarı 1352 sok. 2/3 Pasaport İzmir. Tel: (0232) 441 12 20 Yayın Kurulu: Alev Coşkun (Başkan), Ali Sirmen (Bşk. Yrd.), Aykut Küçükkaya, Emre Kongar, Şükran Soner, Kemal Işık Kansu, Orhan Bursalı, Mine Kırıkkanat, Miyase İlknur, Ataol Behramoğlu. l Mali ve İdari İşler Müdürü: Osman Selçuk Özer l Satış Dağıtım Müdürü: Tunca Çinkaya Yayımlayan ve Yönetim Yeri: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 343 72 64 eposta: posta@cumhuriyet.com.tr Reklam Yönetimi: Yenigün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık AŞ. Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2 34381 Şişli/İstanbul Tel: (0212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0212) 251 98 68 eposta: reklam@cumhuriyet.com.tr Yaygın süreli yayın Baskı: İleri Basım Mat. Amb. Reklam Tanıtım Yay. ve Teknik Hiz. Tic. A.Ş. Yenibosna Mah. 29 Ekim Cad. No:11A/41 Bahçelievler İstanbul Tel: (0212) 454 32 55 Dağıtım: Turkuvaz Dağıtım Pazarlama A.Ş. Cumhuriyet’te yer alan haber, yazı ve fotoğrafların yeniden yayım hakkı saklı tutulmuştur. İzin alınmadan ve kaynak göstermeksizin yayımlamak Basın Kanunu gereğince hukuki ve cezai yaptırıma tabidir. İstanbul Ankara İzmir İmsak 03:41 03:33 04:05 NAMAZ VAKİTLERİ Güneş Öğle İkindi 05:36 13:15 17:13 05:24 12:59 16:56 05:51 13:22 17:16 Akşam 20:44 20:25 20:43 Yatsı 22:30 22:08 22:22 Milli Savunma Bakanlığı, Rusya’dan alınan S400 Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi’nin birinci grup malzemelerinin Ankara’da Mürted Hava Meydanı’na intikaline başlandığını açıkladı. Neresinden bakılırsa bakılsın askeri, siyasi, diplomatik ve teknolojik açıdan önemli bir gelişme bu. Etkilerini ve sonuçlarını; sistemin alınmasını savunanların ve karşı çıkanların tezlerini, gerekçelerini daha uzun süre tartışacağız. Bu aşamada öncelikle üzerinde durulması gereken, Türkiye’nin bu adımının stratejik bir tercihe dönüşüp dönüşmeyeceği. Kalıcı olup olmayacağı. Batı’yla, Atlantik cephesiyle, ABD ve NATO’yla bir süredir yaşanan gerilimi daha ne kadar tırmandıracağı. Yani kısa, orta ve uzun vadeli, çok yönlü sonuçlarının neler olacağı... Tartışmayı zenginleştirmek adına, öncelikle şu diplomatik yasayı vurgulayalım. Bir ülke zayıf düştüğü, yönetimi istikrarsız, ekonomisi güçsüz, toplumsal yapısı kırılgan hale geldiği zaman, hasımları, rakipleri, muhalifleri onu daha da güçsüz kılmak için fırsat kol hamit hayranı AKP de, bunu yapmaya çalışıyor. Dış politikanın açmazı Ne var ki açmazları var AKP’nin dış politikasının. Çünkü Türkiye’nin en bü S400’lerin gelişi yük dış ticaret ortağı Almanya. Doğalgazda ba nelere yol açacak? ğımlı olduğu ülke ve en büyük üç dış ticaret orta larlar. Türlü çeşitli yollarla, araçlarla baskı yaparlar. Öte yandan dost, müttefik devletler de o ülkenin bu zayıf halinden yararlanmaya çalışırlar. Onun üzerindeki etkilerini, nüfuzlarını artırmaya gayret ederler. Güçsüzleşmiş, yön duygusunu yitirmiş ülke ise büyük güçler, farklı bloklar arasındaki bu mücadelede arada kalır, bocalar. Bizde, Tanzimat sürecinden itibaren Osmanlı diplomasisi, bir büyük gücü, bir başka bü ğından biri Rusya. İç ve dış siyaseti, savunma ve güvenlik politikası üzerinde en çok nüfuz sahibi olan ülke ise ABD. Türkiye; bunlardan biriyle gerilim yaşayınca, diğerleriyle yakınlaşıp denge kurmaya çalışıyor. Bazen aynı anda ikisiyle sorun yaşayınca, denge kurmakta zorlanıyor. Dahası; dış politikayı fazlasıyla iç siyaset malzemesi yaptığı, diplomatik üslup yerine hamaseti öne çıkardığı, sorunları fazlasıyla kişiselleştirip yük güçle dengeleme konusunda hayli deneyim kazanmıştır. Tanzimat paşaları da, ardından uzun duygusal tepkiler verdiği, dış politikaya ideolojik, mezhepsel gözlüklerle baktığı için de; bu ülkele süren iktidarı boyunca Sultan Ab rin hiçbiri tarafından güvenilir ve dülhamit de, bu politikayı izle öngörülebilir bulunmuyor. Yani ne miştir. Yeni Osmanlıcı ve Abdül ABD Türkiye’nin NATO’dan kop mayı göze alacağına inanıyor ne Rusya Türkiye’nin sahici, samimi, kararlı bir Avrasya siyaseti güttüğünü düşünüyor. “S400 mü, F35 mi?” gerilimi üzerinden Rusya ile ABD arasında kalan Türkiye, bu tercihiyle, Rusya’nın siyasi, iktisadi, askeri, teknolojik nüfuzuna daha açık hale gelirken, ABD başkanına “dostum” demeyi de sürdürüyor. Topraklarında üs kurduğu, uğruna Suudi Arabistan’la gerilim yaşadığı, yatırım yapmasını beklediği Katar’ın, Doğu Akdeniz’de karşı cepheyle işbirliği yaptığını gördüğü halde, Türkiye, Doğu Akdeniz’de münhasır ekonomik bölge (MEB) ilan etmiyor. Suriye konusunda, ABD etkisinden kurtulamıyor. İngiltere bile Avrupa Birliği’nden (AB) çıkmışken, Türkiye AB aday üyeliğinin, Gümrük Birliği’nin zararlarını tartışmıyor. Kısacası, Doğu Akdeniz’de sondaj yapan gemilerin adı Fatih ve Yavuz olsa da, izlenen dış politika Osmanlı’nın son dönemini anımsatıyor. Erişim engeli ihlalYüksek Mahkeme’den ifade ve basın özgürlüğü kararı Anayasa Mahkemesi, BirGün gazetesinin internet sitesinde yer alan görüntülerin gerekçe belirtilmeden engellenmesinin ifade ve basın özgürlüğünü ihlal ettiği yönündeki başvurusunu kabul etti. Yüksek mahkeme “İnternet sitelerine erişim engeli biçiminde getirilen her türlü kısıtlama, bilgi alma ve verme özgürlüğüne müdahale niteliğindedir” görüşünü açıkladı. BirGün gazetesi, Şırnak’ta 2015’teki operasyonlarda yaşamını yitiren Hacı Lokman Birlik’in polis aracının arkasına iple bağlı olduğunu gösteren görüntüleri internet sitesinden yayımlamasına getirilen erişim engeli için başvuruda bulunmuştu. AYM konuya ilişkin gerekçeli kararını açıkladı. AYM, BirGün gazetesinin başvurusunda internet sitesine yönelik gerekçesi belirtilmeden gerçekleştirilen erişim engeli kararının, ifade ve basın özgürlüğünün ihlal ettiğine karar verdi. Konuya ilişkin AYM raportörünün değerlendirmesinde “İnternet sitelerine erişim engeli biçiminde getirilen her türlü kısıtlama, bilgi alma ve verme özgürlüğüne müdahale niteliğindedir. Bu adreste yer alan yayının içeriği ile sınırlama sebebi arasındaki ilişki ortaya konulamamıştır. Süresiz kısıtlamaların ifade ve basın özgürlüğü önünde orantısız müdahale teşkil edeceği açıktır. Yargısal makamlarca başvuruya konu habere erişimin engellenmesi şeklindeki kısıtlamanın zorunlu bir sosyal ihtiyacı karşıladığı ve demokratik toplum düzeninin gereklerine uygun olduğu yeterli gerekçe ile gösterilememiştir” ifadeleri yer aldı. Karar oybirliği ile Bu raporun ardından toplanan AYM Genel Kurulu, oy birliği ile aldığı kararla, BirGün gazetesi’ne yönelik erişim engeli kararının, anayasa ile güvence altına alınan ifade ve basın özgürlüğünü ihlal ettiğine hükmetti. AYM, karar kapsamında sunulan kriterler ve gösterilen yöntemle yeniden yargılama yapılarak, yargılamanın sonucuna göre içeriğe erişim engellemesine ve engellememesine karar vermesi gerektiğini vurguladı. İhlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için Gölbaşı Sulh Ceza Hakimliği’ne de kararın bir örneğinin gönderilmesine karar verdi. l ANKARA/Cumhuriyet HSK ve Jandarma’da FETÖ operasyonu Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK) 2. Dairesi, FETÖ ile irti batlı olduğu gerekçesi ile 9 hâkim ve savcıyı görevinden uzaklaştırdı. ByLock içerikleri, savcılık soruş turmalarında elde edilen sonuçlar, HSK müfettişlerinin tespitleri ve et kin pişmanlık hükümlerinden ya rarlanan kişilerin anlatımları dikka te alınarak 9 ilk derece hâkim ve savcısının FETÖ ile irtibatı, iltisakı ve münasebeti bulunduğu belirlendi. HSK 2. Dairesi’nin dünkü olağa Balıkesir’de, FETÖ/PYD’nin esnaf yapılanmasına yönelik soruşturma kapsamında 11 şahıs adliyeye götürüldü. nüstü toplantısında, ilk derece mah Komutanlığı’nda FETÖ’nün mahrem kemelerinde görevli 9 hâkim ve sav imamları ile ankesörlü telefonların cının, görevden uzaklaştırılmala dan periyodik ve ardışık arama sis rına karar verildi. Bu arada, Anka temiyle haberleştikleri tespit edilen ra Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan ya bir teğmen ve 48 astsubay hakkın pılan açıklamada, Jandarma Genel da gözaltı kararı alındığı bildirildi. Reyhanlı patlamasında 6 tutuklama Hatay’ın Reyhanlı ilçesinde, bir otomobilde meydana gelen patlamanın ardından tutuklu sayısı 6’ya yükseldi. Reyhanlı ilçesinde 5 Temmuz’da meydana gelen ve 3 Suriyelinin yaşamını yitirdiği patlamaya ilişkin 23 şüpheli gözaltına alınmıştı. Emniyetteki sorguları tamamlanarak adliyeye sevk edilen şüphelilerden 6’sı tutuklandı, 12’si sınırdışı edildi, 5’i ise adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı. Patlama ile ilgili soruşturmanın ise sürdürüleceği öğrenildi. l İHA Adnan Oktar’ın 870 yıl hapsi istendi Adnan Oktar ve grubuna yönelik yürütülen soruşturma tamamlandı. 215 şüpheli, 11 müştekişüpheli, 26 mağdur ve 98 müştekinin yer aldığı iddianamede Oktar’ın 24 ayrı suçtan 870 yıla kadar hapsi istendi. Onaylanan iddianamede suç örgütünün toplam 13 yöneticisinin bulunduğu, yöneticilerden birinin firari olması nedeniyle hakkında yakalama emri düzenlenerek dosyasının ayrıldığı belirtildi. İddianameye konu şüpheli sayısının toplam 226 olduğu, bu şüphelilerden 171’inin tutuklu, 52’sinin ise adli kontrol altında olduğu ifade edildi. İddianamenin 4 bin sayfa civarında olduğu belirtildi. Soruşturma kapsamında mağdur müşteki sıfatıyla 125 kişinin, tanık sıfatıyla ise 23 kişinin ifadesi alındı. Etkin pişmanlıktan yararlanmak istediğini ileri sürerek ifade veren şüphelilerin sayısının ise 25 olduğu belirtildi. Şüphelilerin “Siyasal veya askeri casusluk suçuna teşebbüs”, “cinsel saldırı”, “tehdit”, “şantaj” gibi suçlamalarla birlikte toplam 24 ayrı suçtan cezalandırılmaları isteniyor. l İSTANBUL / Cumhuriyet Seçim bitti Öcalan’a ‘ret’ geldi Terör örgütü PKK lideri Abdullah Öcalan’ın kardeşi Mehmet Öcalan ve vasisi Mazlum Dinç, İmralı’ya gitmek için başsavcılığa başvurdu. Öcalan’la görüşme talebi reddedildi. Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı, İmralı’da bulunan diğer tutuklular Hamili Yıldırım’ın kardeşi Polat Yıldırım, Ömer Hayri Konar’ın kardeşi Emin Konar ve Veysi Aktaş’ın ablası Sabiha Aslan’ın da başvurusunu reddetti. Başvurular, “5275 Sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun”da yer alan “Hükümlüler hakkında getirilen kısıtlamaları” gerekçe gösterilerek reddedildi. 23 Haziran İstanbul seçimi öncesinde Öcalan, Doç. Dr. Ali Kemal Özcan ile görüştürülmüştü. Ardından canlı yayında Öcalan’ın mektubu okunmuştu. Seçim öncesi görüşme yapılması ve mektubun okunması tepkilere neden olmuştu. Seçim öncesinde Öcalan’ın, akademisyen Özcan’la görüştürülürken, şimdi ise öz kardeşiyle dahi görüştürülmesine izin verilmemesi dikkat çekti. KİM KİME DUM DUMA BEHİÇ AK ÇİZGİLİK KAMİL MASARACI behicak@yahoo.com.tr kamilmasaraci@gmail.com BULMACA SEDAT YAŞAYAN SOLDAN SAĞA: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1/ Birbirine geçme küçük ve düzgün 1 2 3 ahşap parçalarla yapılan bezeme 4 5 tekniği. 2/ 6 Yanağın alt kısmı... Seçkin. 3/ 7 8 Birini baş 9 kasına karşı kışkırtma... Tatlı, tuzlu, ekşi ve acı tatlar dışında kalan beşinci tat. 4/ Köpek... Çocuk yuvası. 5/ Çeşitli dans ve oyunlardan oluşan sahne 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 İ C A P Ç I OM 2 Ç İ LE R İ YA 3 ONA Y L AMA K 4 Ğ N İ KA A 5 L İ YAN M İ R 6 ABA LON DO 7 NA A T AMAN gösterisi... Güneydoğu 8 I R A İ L E R İ Asya’da yetişen ve lifleri 9 E D İ P T E K dokumacıkta kullanılan değerli bir bitki. 6/ Valide... İskambil oyunlarında kâğıt atma sırası. 7/ Tahitili kadınlardan esinlene rek oluşturulmuş bir plaj giysisi... Büyük erkek kar deş. 8/ Çok anlayışlı ve sezgili kimse... Bez dokuma tezgâhı. 9/ Ahşap, metal ya da taş üzerine mühür, yazı ya da motif oyarak yapılan bezeme. YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/ Keçi ya da inek sütünün özel bir mantarla ma yalanmasıyla hazırlanan ekşi içecek... Eğik olarak kesilmiş kenar. 2/ Bir ders programının başlıca bölümlerinden her biri... Fasıla. 3/ Kesintilerden sonra kalan miktar... Olabileceği akla gelen. 4/ Danimarka’nın plaka imi.. .Sıcak yenilen bir tür telkadayıfı. 5/ Tümör... Japon lirik dramı. 6/ Gemi güvertesinin enine konmuş kirişlerinden her biri... “ topukta şan veriyor halhalı” (Ka racaoğlan). 7/ İyi terbiye edilmemiş vahşi binek hayvanı... Bir göz rengi. 8/ Osmanlılar dönemin de Roma kentine verilen ad... Dönence. 9/ İtici neden, güdü... Bildirme yazısı.