Catalog

DIŞ HABERLER EDİTÖR: BETÜL BERİŞE TASARIM: BAHADIR AKTAŞ dishab@cumhuriyet.com.tr 715 EKİM 2019 SALI Sınırda burun burunaSuriye’de TSK’nin operasyonu sürerken ŞamYPG uzlaşısıyla Suriye ordusu da ilerliyor Türkiye’nin Fırat’ın doğusunda başlattığı Barış Pınarı Harekâtı sürerken Rusya des TSK ile Suriyeli muhalif güçler. Tel Abyad ve Resulayn’a girdi. Suriye ordusunun ise YPG ile birlikte Ayn İsa, Tel Tamer ve Tabka’da kontrolü aldığı belirtildi. Alan hâkimiyeti mücadalesinde eller tetikte... tekli Şam yönetiminin askeri ham leleri de hızlandı. ABD’nin önce ki gün Suriye’nin kuzeyindeki bir liklerini tamamen çekeceğini du yurmasının ardından Ankara’nın terör örgütü gördüğü YPG’nin ana omurgasını oluşturduğu Suriye Demokratik Güçleri (SDG) yüzü nü Washington’dan Şam’a döndü. Kontrolündeki bölgelere Suriye or dusunun girmesi yönünde anlaşma yapıldığını açıkladı. TSK ve desteklediği Suriyeli mu halif güçlerin sahada ilerleyişin de ise son olarak Tel Abyad ve Resulayn’da kontrolün YPG’den alındığı haberleri dün gündeme yansıdı. Diğer yandan kimi kaynak Suriye hükümeti ile SDG arasındaki anlaşma kapsamında Suriye ordusunun Resulayn’ın güneydoğusun teklediği Suriye ordusu safına katı da, birliklerin güvenliği için gereken ‘ABDRUSYA İLE daki Tel Tamer ve Rakka yakınında lacağını, siyasi süreçte de yer alma önlemlerin alınacağını belirtti. ki Tabka’ya girdiğini duyurdu. Mu larına ŞamMoskova cephesinin ye Suriye ordusunun Kamışlı’da KARŞILIKLI BİLGİ haliflere yakın Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de Şam güçlerinin şil ışık yakacağını öne sürdü. Öte yandan sahadaki askeri hare ki halihazırda var olan sınırlı askeri varlığını da takviye ettiği, Fırat ALIŞVERİŞİ’ VURGUSU TSK birliklerinin konuşlandığı Tel Abyad’ın güneyindeki Ayn İsa’ya ketlilikte gözler YPG etkinliğindeki Münbiç’e çevrilmiş durumda. Suriye Nehri’nin doğusunda Şanlıurfa’nın Suruç ilçesinin karşısında yer alan Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, TSK komuta kademesi ve MİT girdiği iddiasını aktardı. resmi ajansı SANA, ordu birliklerinin Kobani’ye Suriye ordusunun girece Başkanı Hakan Fidan, Milli Savun Münbiç çekişmesi Şam yönetimi ile SDG arasındaki anlaşmanın SuriyeTürkiye sınır hattının tamamına yayılmasını içerdiği iddialar arasında. SDG’den bir kaynak Esad yönetimi ile yapılan anlaşmayı ön uzlaşı olarak niteleyerek bunun Rusya arabuluculuğunda yapıldığını, tarafların siyasi konula dün bölgeye girdiğini savundu. Öncesinde TSK ile birlikte hareket eden muhalif güç “Suriye Milli Ordusu”nun Türkiye’nin Fırat Kalkanı bölgesindeki Cerablus’tan Münbiç’e girmeye hazırlandığı haberleri de gündeme yansıdı. Suriye ordusunun önceki gün de Münbiç’e yöneldiği ancak buradan çekilme sürecindeki ABD tarafından engellendiği iddia edilmişti. Böl ği de savunuldu. Bölgede askeri hareketliliğin art masıyla birlikte TSK ve desteklediği muhalif güçlerle, Suriye ordusuYPG’nin sahada mevzi olarak birbirine yakınlaştığı, bunun da düşük olasılık da olsa çatışma riski içerdiği kaygıları da dikkat çekiyor. ABDRusya askeri temasta ma Bakanlığı’nda (MSB) önceki gece başlayarak dün sabah saatlerine kadar süren toplantıda Barış Pınarı Harekâtı’nda gelinen son durum ve bölgedeki gelişmeleri değerlendirdi. Altıncı gününü dolduran harekâtın başarılı şekilde devam ettiği belirtildi. “Harekâtın emniyetle devamı için ABD’li ve Rus muhataplarla her kademede karşılıklı bilgi alışverişinin gerçekleştirildiği” ifade edildi. “Barış Pı rı daha sonra görüşeceğini söyledi. gede Fransız birliklerinin de bulundu Bu arada AFP’ye konuşan bir ABD’li narı Harekâtı’nda etkisiz hale getirilen Ancak kimi kaynak da anlaşma çer ğu geçmişte basında yer almıştı. Paris yetkili Suriye’nin kuzeyindeki yakla çevesinde uzun vadede SDG’nin fes dün yaptığı açıklama şık bin kişilik Amerikan gücünün böl toplam PKK/PYDYPG’li terörist sayısı 560 oldu” açıklaması yapıldı. hedilerek Rusya’nın des geden çekilme talimatı aldığını yine arış Pınarı Harekâtı ar ‘DÜŞÜNMEK Bdından Şam yönetimi ile SDG’nin ledi, bu çerçevede sadece El Tanf’taki üstte yaklaşık 150 kişilik bir birliğin anlaştığı haberleri üzerine Rusya’dan “Suriye’de kalacağını savundu. İSTEMEDİĞİMİZ Rus ve Türk güçlerinin çatışmasını düşünmek bile is Washington’ın çekilme ka SENARYO’ddeüttşiü. Pnemçsekınkomvisa,tlMearmoısyeködonikvülaennrdıinneiS,uTuyütraviekryrkeomdervvıimğp,yeıooenMRlrımi”uuotisezsskö”lkateyoaalraçlrvier,aıaıkdbnf’llniödaa.ımarlnÇgı haaaetüsterdaıımrşesghmıaettnaaanlddnrgoaais.ilfisabKylaisyriorrıelaınıdmğs“uekiılnıtyiğrnaeüıilşmgSikliikaösşalnezkiskclilstnaüoeirys“lıcmnaBüesödakDiydesialmıüvedğariııbtemnmricıirldeaePsrateezdtsaneiağraknairlnreykidoa” iyk. auRyursayraabravfıoonşenkdıAndaaBkanalDlr“ıadorkgırınoetnanndıknuaenllçdkaıüRruknruaçmrestlreaaçlryee” milletvekili Konstantin Kosaçev ise Türkiye’nin Suriye topraklarını güç kullanarak ele geçirme niyeti vesinde görüştükleri olmadığını, bunun için de TürkiyeSuriye ordusu arasında çatışma riski bulunmadığını savundu. aktarıldı. Boş hapishane görüntüleri Öte yandan YPG’lilerin, içindeki IŞİD’lileri serbest bıraktığı hapishanenin görüntüleri de ortaya çıktı. Milli Savunma Bakanı Akar’ın sözünü ettiği Tel Abyad merkezindeki hapishanenin YPG’liler tarafından tamamen boşaltıldığı kaydedildi. Akar, “DEAŞ hapishanesine gittiğimiz zaman bunun YPG’li teröristler tarafından boşaltıldığını, oradaki DEAŞ’lıların kaçırıldığını gördük” demişti. l ANKARA/Cumhuriyet Trump yaptırımların detaylarını paylaştı ‘Kararname yakında çıkacak’ ABD Başkanı Donald Trump, Türkiye’ye yönelik yaptırım yaptırımlara izin veren kararnameyi yakın zamanda çıkaracağı nı açıkladı. Trump, Twitter hesabından ya yımladığı açıklamasında, “Yakında, Türkiye hükümetinde şu anda ve geçmişte görev yapan yetkililere ve Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusunda istikrarı bozan eylemle rine katkıda bulunan kişilere yönelik yap tırımlara izin veren bir Başkanlık Kararna mesi çıkaracağım” ifadelerini kullandı. Trump, “Türkiye’den çelik ithalatında gümrük vergileri yüzde 50’ye, yani mayıs ayındaki indirimden önceki seviyeye çıka rılacak. Ayrıca ABD Ticaret Bakanlığı tara fından Türkiye ile 100 milyar dolarlık tica ret anlaşması yapılması için yürütülen mü zakereler derhal durduru lacak” diye ekledi. A? BD Başkanı, açıklamasına şöyle devam etti: “Bu kararname ile ABD, Suriye’de ciddi insan Trump hakları ihlalleri yapan, ateşkesi engelleyen, ye rinden edilmiş kişilerin evlerine dönmesi ni engelleyen, mültecileri zorla ülkelerine gönderen ve barışı, güvenliği veya istikrarı tehdit eden kişilere ağır yaptırımlar uygu layabilecek. Kararname ile, mali yaptırım lar, varlıklara el koyma ve ABD’ye giriş ya sağı dahil olmak üzere çok çeşitli sonuçlar uygulanabilecek. ABD, ekonomik yaptırım ları agresif bir şekilde kullanmaya devam edecek. Türk liderler bu tehlikeli ve yıkıcı yola devam ederse, Türkiye’nin ekonomisi ni hızla yok etmeye tamamen hazırım.” ‘Bırakın Suriye Türkiye ile savaşsın’ “Askerlerimizin çoğunluğunu Suriye’den çıkardım. Bırakın Suriye ile Esad, Kürtleri korusun ve kendi toprakları için Türkiye ile savaşsın” ifadelerini kullanan Trump şöyle devam etti: “Generallerime dedim ki, neden düşmanımızın toprağını korumak adına Suriye ve Esad için savaşalım? Kürtleri korumak adına Suriye’ye yardım etmek isteyen biri varsa bana uyar; bu, Rusya, Çin ya da Napolyon Bonaparte olabilir. Umarım her şey iyi gider, biz 7 bin mil uzaktayız!” Trump dün Twitter’dan ayrıca “200 yıldır birbiriyle savaşan halklar arasında bir başka savaşa girmeyeceğiz. İnsanlar gerçekten NATO üyesi Türkiye ile savaşa girmemiz gerektiğini mi düşünüyor?” ifadelerini kullandı. Trump ayrıca YPG’ye işaretle bu oluşumun ABD’nin müdahale etmesi için IŞİD militanlarını serbest bırakabileceğini de belirtti. l Haber Merkezi Tel Abyad’ın TSK ve muhalif güçlerin kontrolüne geçmesinin ardından bölgeye bazı sivillerin geri dönüşü başladı. Öte yandan Papa Françesko’nun Suriye’deki elçisi Kardinal Mario Zenari, ülkedeki durumu II. Dünya Savaşı’ndan sonraki “en büyük insani felaket” olarak tanımladı. “Suriye topraklarında beş dünya gücü vekâleten savaşıyor. Bu çatışma ancak New York’ta, BM sarayında çözülebilir” dedi. AB silah satışını ‘kısıtlıyor’ Avrupa Birliği (AB), Doğu Akdeniz’deki enerji mücadelesi ve Suriye konularında Türkiye’ye baskıyı artırıyor. Birliğin dün Lüksemburg’da dışişleri bakanları toplantısında gündem başlıklarından biri de Türkiye’ydi. TSK’nin Suriye’nin kuzeyine yönelik askeri müdahalesi nedeniyle Türkiye’ye silah satışının tamamen durdurulması çağrıları toplantıya damga vurdu. Ancak birlik olarak uzlaşıya varılamadı. AB’nin lokomotif ülkeleri Almanya ve Fransa’nın talep ettiği “topyekun ambargo” konusunda anlaşma yerine silah satışının “sınırlandırılması” kararı geldi. Toplantı sonrasında AB Konseyi tarafından yapılan yazılı açıklamada, “AB, bütün bölgenin istikrarını ve güvenliğini ciddi bir şekilde sarsan, daha fazla sivillerin yerinden edilmesine sebep olan Suriye’nin kuzeydo ğusundaki askeri eylemi kınıyor. Bu operasyon Uluslararası Koalisyon’un IŞİD’i yenmek için bugüne kadar kaydettiği ilerlemeyi önemli ölçüde baltalıyor” ifadeleri kullanıldı. Birliğin 28 üye ülkesinden İtalya ve İspanya, Çek Cumhuriyeti Türkiye’ye silah satışını askıya almaya hazırlandığını duyurdu. Daha önce Almanya, Fransa, Finlandiya, Norveç de silah satışını askıya alma kararını açıklamıştı. Doğu Akdeniz için yaptırım kararı Öte yandan, aynı toplantıda AB hükümetlerinin, Türkiye’nin Doğu Akdeniz’e gönderdiği sondaj gemisi Yavuz’un geçen hafta Kıbrıs’ın güneyindeki arama faaliyetlerine başlamasına ilişkin yaptırım uygulanması konusunda fikir birliğine vardığı bildirildi. AB Dışişleri ve Güvenlik Politika ları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, “Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon kaynaklarına yasadışı sondaj çalışmalarıyla ilgili tüm gerçek şahısları ve tüzel kişileri hedef alan bir yaptırım taslağı hususunda anlaşmaya varıldı” dedi. Bu çerçevede gözler 1718 Ekim’de Brüksel’de yapılacak AB liderleri zirvesine çevrildi. Ankara: Terörü koruma AB toplantısından çıkan kararlara Ankara’dan sert tepki yükseldi. “Suriye ve Doğu Akdeniz kararlarını reddediyor ve kınıyoruz” denildi. “Hukuksuz ve yanlı tutumu” nedeniyle AB ile bazı alanlardaki işbirliğinin ciddi bir şekilde gözden geçirileceği kaydedildi. Bakanlığın açıklamasında, “AB’nin Suriye’deki TSK harekâtına yönelik görüşlerinin kabul edilemez olduğu, birliğin terör unsurlarını koruduğu” belirtildi. Muhalif güçler Tel Abyad’a giriş yaptı. ‘Erdoğan’ın iç siyasete yönelik hamlesi’ TSK’nin Suriye’nin kuzeyine düzenlediği Barış Pınarı Harekâtı’nın dış basında yankıları sürüyor. Rus devlet gazetesi Rossiskaya “Türk yetkililer NATO müttefiklerine dair hayallerini bir kenara bırakıyorlar” gönüşünü dile getirdi. Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung, Erdoğan’ın, Suriye’ye yönelik operasyonla iç siyasette iki hamleyi aynı anda yaptığını ifade etti. “Kendi yarattığı krizle siyasi durumunu güçlendirmesi ilk defa yaşanan bir şey değil. Operasyon, hükümdarlığını tehdit eden iki durumu etkisizleştiriyor. Bir yandan harekâtı destekleyen CHP ile HDP’nin arasını açıyor. Diğer yandan partisi AKP’den ayrılan muhalifler, savaş zamanında, daha önce dile getirdikleri gibi parti kuramayacak” yorumu yaptı. Guardian’ın “Erdoğan hayal edilemeyeni başardı” analizinde ise Ortadoğu’da birbiriyle rakip olan tüm ülkelerin bu operasyonu pervasız ve istikrar bozucu bir hamle olarak gördüğü savunuldu. Putin ile Kral Selman. Putin, Riyad’la işbirliği peşinde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, dün 2007’den beri ilk kez Suudi Arabistan’a ziyarette bulundu. Suudi Arabistan Kralı Selman bin Abdülaziz ile görüşen Putin, Riyad ile havacılıktan ileri teknolojiye ve sağlığa milyon dolarlık anlaşmalara imza attı. “İkili işbirliğimiz bölgede barış ve güvenliğin sağlamlaştırılmasının yanı sıra küresel enerji sektöründe istikrarın sağlanmasına yönelik. Tüm bu işbirliklerinin olumlu sonuçları oluyor” dedi. Putin iki ülkenin terörle mücadeleden ve Ortadoğu ile Kuzey Afrika’daki krizlerin diplomatik yolla çözülmesinden yana olduğunu kaydetti. Ziyaret Riyad’ın Suudi petrol şirketi Aramco’nun tesislerine yapılan saldırıdan İran’ı sorumlu tuttuğu bir döneme denk geldi. Rusya ile Suudi Arabistan’ın Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esad konusunda birbirine zıt yaklaşımları söz konusu. Katalan siyasilere ceza yağdı İspanya Yüksek Mahkemesi, Katalonya’nın bağımsızlığı için 2017 yılında düzenlenen tek taraflı referandumda oynadıkları rol nedeniyle yargılanan dokuz ayrılıkçı lidere, “halkı isyana teşvik” suçlamasıyla 9 ile 13 yıl arasında değişen hapis cezaları verdi. Katalonya Özerk Yönetimi’nin eski başkan yardımcısı Oriol Junqueras, “isyana teşvik” suçunun yanı sıra “kamu fonlarını kötüye kullandığı” gerekçesiyle 13 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Junqueras, mahkemede yargılanan en üst düzey yetkiliydi. Mahkeme ayrıca, aynı davada yargılanan üç siyasiye de itaatsizlik suçlamasıyla para cezaları verdi. İspanya Barselona’daki eylemde Başbakanı Ped karar protesto edildi. ro Sanchez’den ise “Katalonya’da diyalog için yeni bir kapı açıldı” yorumu geldi. Özerk Yönetim’in eski başkanı Carles Puigdemont, “Bugün hepimiz ceza aldık, sadece 12 kişi değil. Bu ceza, demokrasi ve yurttaşlık haklarına bir saldırıdır” diye konuştu. Puigdemont, Ekim 2017’de düzenlenen ve Madrid yönetiminin Katalonya parlamentosuna geçici olarak el koymasıyla sonuçlanan tek taraflı referandumun ardından tutuklanma tehlikesi nedeniyle Belçika’ya gitmiş, siyasi hayatını burada sürdürme kararı almıştı. Öte yandan Madrid yönetimi dün Puigdemont için Avrupa çapında yakalama kararı çıkardı. Puigdemont hakkında 2017’de çıkarılan yakalama kararı, Almanya’nın Katalan siyasiyi iade isteğini reddetmesi üzerine Temmuz 2018’de düşürülmüştü. Tunus’ta Said dönemi başlıyor Tunus’ta önceki gün düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunda bağımsız aday Kays Said, sandık çıkış anketlerine göre kazanan isim oldu. İlk sonuçlar, anayasa profesörü Said’in oyların yüzde 72.53’ünü alırken, medya patronu Nebil el Karvi’nin ise yüzde 27.47’de kaldığını gösterdi. Yüksek Seçim Komisyonu, katılım oranını yüzde 57.8 olarak açıkladı. Said ise destekçileriyle bir araya gelerek zafer ilan etti. Konuşmasında özellikle gençlere teşekkür ederken “Hukukun, en başta kendisi olmak üzere herkes için geçerli olacağını, Arap Baharı’nın mesajını taşıyacağını” söyledi. Said, 2014’te hayata geçen Tunus Anayasası’nı inceleyen uzmanlar komitesinde yer almıştı. Budapeşte’ye İstanbul örneği Macaristan’da otoriterlik eğilimleri nedeniyle eleştirilerin merkezindeki Baş bakan Victor Orban’ın partisi Fidezs, ön ceki gün düzenlenen yerel seçimlerde ağır yenilgi aldı. Başkent Budapeşte’de bele diyenin yönetimi yaklaşık dokuz yıl son ra merkez sola geçerken muhalefet ülke nin 23 büyük kentinin 10’undan galip çıktı. Budapeşte’nin belediye başkanlığını, yüz de 50.8 oy oranıyla muhalefet blokunun or tak adayı Gergely Karacsony kazandı. Ka racsony, ağustos ayında İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nu ziyaret ettiği sırada, “Sevgi Budapeşte’de de kazanır mı” sorusuna, “Sevgi her yerde kazanır” yanıtı nı vermişti. Seçime bir hafta kala Financilal Times’a ko nuşan Karacsony, “Kendi mize İstanbul ve Varşova’yı örnek aldık, kazanacağız. Budapeşte, Macaristan’ın İstanbul’u olacak” ifadeleri Karacsony ni kullanmıştı.